Η ΕΚΤ θα ανακοινώσει τον Οκτώβριο μια εξάμηνη παράταση στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων αλλά θα μειώσει το ποσό που αγοράζει κάθε μήνα στα 40 δισ. ευρώ από τον Ιανουάριο, σύμφωνα με οικονομολόγους που συμμετείχαν σε έρευνα του Reuters.
Επίσης, το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Ζαμπίνε Λαουτενσλέγκερ, δήλωσε πως έχει έρθει η ώρα για να περιστείλει η ΕΚΤ το τεράστιο πρόγραμμα στήριξης, καθώς η ταχεία οικονομική ανάπτυξη της Ευρωζώνης και τα χαμηλά επιτόκια θα επαναφέρουν τον πληθωρισμό κοντά στον στόχο της. Πρόκειται για την πιο σαφή έως τώρα θέση αξιωματούχου της ΕΚΤ για τον περιορισμό του προγράμματος εκτύπωσης χρήματος, ύψους 2,3 τρισ. ευρώ. Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2015 για να ενισχυθεί ο πληθωρισμός, αλλά έχει κατηγορηθεί ότι τροφοδοτεί φούσκες στα ομόλογα και τα ακίνητα, ιδιαίτερα σε πλουσιότερες χώρες, όπως η Γερμανία.
«Η ισχυρή ανάπτυξη, σε συνδυασμό με τη νομισματική διευκόλυνση, θα μας επαναφέρει σε ένα επίπεδο πληθωρισμού που είναι ευθυγραμμισμένο με τον στόχο μας», τόνισε η αξιωματούχος, που είναι η πιο ξεκάθαρη υπέρμαχος αυστηρής νομισματικής πολιτικής στο Συμβούλιο της ΕΚΤ, σε ένα συνέδριο του Eurofi στο Ταλίν. «Δεν υπάρχει ουσιαστικά αμφιβολία για αυτό. Επομένως, τώρα είναι η ώρα να αποφασίσουμε τη μείωση των αγορών ομολόγων στην αρχή του επόμενου έτους», πρόσθεσε.
Την ώρα που μιλούσε η Λαουτενσλέγκερ, τα στοιχεία έδειχναν ότι οι μισθοί στην Ευρωζώνη αυξήθηκαν με τον υψηλότερο ρυθμό δύο ετών στο δεύτερο τρίμηνο του 2017, αν και ο ρυθμός αυτός εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος από τον μέσο μακροπρόθεσμο ρυθμό. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έχει σταθεροποιηθεί μόλις λίγο πάνω από το 1% και απέχει ακόμη από τον μεσοπρόθεσμο στόχο της ΕΚΤ, που είναι λίγο κάτω από το 2% και δεν έχει επιτευχθεί για περισσότερο από τέσσερα χρόνια.
Η Λαουτενσλέγκερ παραδέχθηκε ότι ο πληθωρισμός «χρειάζεται λίγο περισσότερο χρόνο από ό,τι συνήθως για να αυξηθεί», αλλά πρόσθεσε ότι τα ομόλογα, αξίας άνω των 2 τρισ. ευρώ, που έχει αγοράσει έως τώρα η ΕΚΤ και τα «τυπικά μέτρα νομισματικής πολιτικής» παρέχουν αρκετή διευκόλυνση επί του παρόντος.
Η Λαουτενσλέγκερ αναγνώρισε ότι η επικοινωνία πρέπει να είναι προσεκτική. «Από τη μία πλευρά, πρέπει να βοηθήσουμε τις αγορές να έχουν μία ιδέα για το πώς θα είναι η έξοδος (από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης). Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να προκαλέσουμε σύγχυση σε αυτές με ασαφείς ή διφορούμενες ιδέες».
Η ευρωζώνη καταγράφει πρόσφατα καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με οποιαδήποτε περίοδο μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση. Αυτό έχει τροφοδοτήσει τις προσδοκίες ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε σταδιακή περιστολή του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) ύστερα από δύο και πλέον χρόνια αγορών ομολόγων κατά τα οποία απέκτησε κυρίως κρατικούς τίτλους αξίας άνω των 2 τρισ. ευρώ.
Σύμφωνα με την έρευνα του Reuters, που πραγματοποιήθηκε στις 11-14 Σεπτεμβρίου, η ανάκαμψη της οικονομικής ανάπτυξης θα διατηρηθεί τον επόμενο χρόνο. Αλλά ο πληθωρισμός δεν αναμένεται να φθάσει στο στόχο της κεντρικής τράπεζας για επίπεδα κοντά αλλά κάτω του 2%, τουλάχιστον όχι πριν το 2019.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου του Σεπτεμβρίου ότι η κεντρική τράπεζα εξετάζει το πώς να μειώσει τις μηνιαίες αγορές ομολόγων των 60 δισ. ευρώ και ότι θα είναι έτοιμη με ένα σχέδιο τον Οκτώβριο.
Ενώ η αντίστοιχη έρευνα του Reuters την 1η Σεπτεμβρίου εμφάνισε τον Οκτώβριο ως την πιθανότερη ημερομηνία, οι οικονομολόγοι συμφωνούν πλέον σχεδόν ομόφωνα. Μόνο δύο από τους 52 που συμμετείχαν στην έρευνα εκτίμησαν ότι η ΕΚΤ θα περιμένει έως τον Δεκέμβριο, όταν αναμένεται να ολοκληρωθεί το τρέχον πρόγραμμα.
Η ΕΚΤ αναμένεται να ανακοινώσει μια εξάμηνη παράταση στο QE, σύμφωνα με την ενδιάμεση εκτίμηση 39 οικονομολόγων που απάντησαν μια επιπλέον ερώτηση, με το πρόγραμμα έτσι να προχωρά έως τα τέλη Ιουνίου. Οι προβλέψεις κυμαίνονταν από 3 έως 12 μήνες.
Ωστόσο, η απόφαση για να αρχίσει η περιστολή των αγορών ομολόγων στο άμεσο μέλλον έχει και μια πρακτική διάσταση: η τράπεζα ήδη κατέχει ένα μεγάλο μέρος της αγοράς κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης.
«Μια συνέχιση του QE με την ίδια μορφή το 2018, όπως ακούγεται από κάποιους, δεν φαίνεται να αποτελεί επιλογή… καθώς η έλλειψη των προς αγορά ομολόγων θέτει ένα σκληρό, τεχνικό περιορισμό στο πρόγραμμα του QE», σημείωσε αναλυτής στην SEB.
Ερωτηθέντες για το ποιο θα είναι το μηνιαίο ποσό αγορών της ΕΚΤ από τον Ιανουάριο, η ενδιάμεση εκτίμηση από αντίστοιχο αριθμό συμμετεχόντων ήταν 40 δισ. ευρώ, από τα 60 δισ. ευρώ σήμερα. Οι προβλέψεις κυμαίνονταν μεταξύ 30 δισ. και 50 δισ. ευρώ.
Σε ερώτηση για το πότε θα τερματίσει τελείως το πρόγραμμα η ΕΚΤ, οι 31 από τους 33 οικονομολόγους δήλωσαν έως το τέλος του επόμενου έτους, συμπεριλαμβανομένων και έξι που είπαν ότι μπορεί να ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2018. Οι υπόλοιποι δύο απάντησαν ότι οι αγορές θα σταματήσουν κάποια στιγμή το 2019.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters)