Η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι υπέγραψε αργά χθες το βράδυ της Τρίτης την επιστολή με την οποία θα ξεκινήσει η διαδικασία για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ παρέλαβε από τον Βρετανό πρέσβη στην ΕΕ Τιμ Μπάροου την επιστολή της πρωθυπουργού με την οποία ενεργοποιείται το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας και ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.
Ο Τουσκ επιβεβαίωσε ότι παρέλαβε την επιστολή, με ανάρτησή του στο Twitter όπου έγραψε ότι "μετά από εννέα μήνες το ΗΒ τήρησε την υπόσχεσή του". Σε δεύτερο μήνυμα ανάρτησε επίσης μια φωτογραφία από την παράδοση της επιστολής.
Ενεργοποιήσαμε το Άρθρο 50 με επιστολή, δηλώσε το μεσημέρι της Τετάρτης η Τερέζα Μέι.
«Τώρα είναι η ώρα για να ενωθεί η Βρετανία και να διασφαλίσει ότι θα επιτύχει την καλύτερη δυνατή συμφωνία για την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι μετά την επίσημη ενεργοποίηση του Brexit.
«Η διαδικασία του άρθρου 50 έχει ξεκινήσει και, σύμφωνα με τις επιθυμίες του βρετανικού λαού, το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί από την ΕΕ», είπε στην ομιλία της στη Βουλή των Κοινοτήτων.
Η Μέι τόνισε ότι έχει ένα σχέδιο για μια νέα «βαθιά ειδική εταιρική σχέση» μεταξύ του Λονδίνου και των Βρυξελλών. Πρόσθεσε ότι στην επιστολή της ήταν σαφής πως μια τέτοια ειδική σχέση είναι προς το συμφέρον τόσο της Βρετανίας όσο και της ΕΕ.
«Τώρα είναι η ώρα για να ενωθούμε εδώ (στο κοινοβούλιο) και σε όλη τη χώρα για να διασφαλίσουμε ότι θα εργαστούμε για την καλύτερη δυνατή συμφωνία για το Ηνωμένο Βασίλειο και για το καλύτερο δυνατό μέλλον για όλους μας», είπε η πρωθυπουργός.
Πρόκειται για μια "ιστορική στιγμή", συνέχισε, τονίζοντας ότι δεν μπορεί πλέον να υπάρξει "πισωγύρισμα". Παραδέχτηκε όμως ότι γνωρίζει πως θα υπάρξουν "συνέπειες" από την αποχώρηση.
Η πρωθυπουργός είπε ότι θέλει να καταλήξει σε μια συμφωνία για τη μελλοντική σχέση με την ΕΕ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Υπογράμμισε ότι προτεραιότητά της θα είναι η τύχη των Ευρωπαίων πολιτών που ζουν και εργάζονται στο ΗΒ αλλά και ότι θέλει να σφυρηλατήσει τη στενότερη δυνατή σχέση με την ΕΕ όσον αφορά τα θέματα της ασφάλειας.
Η Ντάουνινγκ Στριτ έδωσε χθες στις 24:00 τα μεσάνυχτα (ώρα Ελλάδας) στη δημοσιότητα τη φωτογραφία που απαθανατίζει τη Μέι να υπογράφει την επίσημη επιστολή εννέα μήνες αφού οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης της χώρας τους από την ΕΕ, στην οποία εντάχθηκαν το 1973.
Η πρωθυπουργός, που αρχικά ήταν αντίθετη στο Brexit και ανέλαβε τον θώκο μετά την πολιτική αναταραχή που προκλήθηκε από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, θα έχει στη διάθεσή της δύο χρόνια για να διαπραγματευτεί τους όρους του διαζυγίου της Βρετανίας, προτού αυτό τεθεί σε εφαρμογή στα τέλη Μαρτίου του 2019.
Η επιστολή αναμένεται να προσπαθήσει να δώσει μια θετική χροιά στις συζητήσεις και να ανακεφαλαιώνει τα 12 σημεία-κλειδιά, στα οποία είχε αναφερθεί η Μέι ως στόχους της στην ομιλία της της 17ης Ιανουαρίου, δήλωσαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Πώς θα γίνει η ενεργοποίηση του άρθρου 50
Ο Τουσκ από τη στιγμή που πήρε την επιστολή έχει στη διάθεσή του 48 ώρες, προκειμένου να παρουσιάσει στα 27 κράτη-μέλη της EE το σχέδιο των διαπραγματεύσεων για το Brexit.
Όπως έχει ήδη ανακοινώσει ο κ. Τουσκ, στις 29 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος των ευρωπαίων ηγετών, προκειμένου να καθορίσουν τη θέση τους στις διαπραγματεύσεις με το Λονδίνο για το Brexit. Ειδικότερα, οι «27» θα υιοθετήσουν τις «κατευθυντήριες γραμμές των διαπραγματεύσεων» για τις συζητήσεις σχετικά με το Brexit, τις οποίες θα πρέπει να ακολουθήσουν λεπτομερείς «οδηγίες διαπραγματεύσεων». Αυτό σημαίνει ότι οι διαπραγματεύσεις για την έξοδο της Μ. Βρετανίας από την ΕΕ θα ξεκινήσουν μερικές εβδομάδες μετά τη σύνοδο της 29ης Απριλίου. Από εκεί και πέρα θα ξεκινήσει μια διαπραγματευτική περίοδος, η οποία θα διαρκέσει τουλάχιστον δύο χρόνια. Μία περίοδος, κατά την οποία η βρετανική κυβέρνηση και η ΕΕ θα πρέπει να συμφωνήσουν στους όρους για την αποχώρηση της Μ. Βρετανίας και να καταλήξουν σε μια ξεχωριστή συμφωνία για τη μορφή της μελλοντικής του σχέσης, κυρίως σε ό,τι αφορά το μεταξύ τους εμπόριο.
Ειδικότερα
Παρασκευή 31 Μαρτίου – Εντός 48 ωρών, ο Τουσκ θα αποστείλει στα 27 άλλα κράτη-μέλη το προσχέδιο με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη διαπραγμάτευση. Θα παρουσιάσει επιγραμματικά τις απόψεις του στη Μάλτα, όπου από σήμερα, Τετάρτη, αναμένεται να συμμετάσχει σε συνέδριο των ηγετών της κεντροδεξιάς. Οι απεσταλμένοι των 27 στις Βρυξέλλες – Coreper- συναντώνται στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν το προσχέδιο του Τουσκ.
11 Απριλίου – Οι σύμβουλοι των κυβερνήσεων της ΕΕ – Σέρπα- από τα 27 κράτη-μέλη αναμένεται να συναντηθούν στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν τις κατευθυντήριες γραμμές. Αναμένεται να συναντηθούν και πάλι στις 24 Απριλίου για περαιτέρω αναθεωρήσεις.
27 Απριλίου – Οι υπουργοί Ευρωπαϊκών Υποθέσεων των 27 – Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων – συναντώνται στο Λουξεμβούργο για να προετοιμάσουν τη σύνοδο των 27.
Σάββατο 29 Απριλίου – Οι 27 ηγέτες της ΕΕ συναντώνται στις Βρυξέλλες για να συμφωνήσουν τις κατευθυντήριες γραμμές και να εξουσιοδοτήσουν τον Μισέλ Μπαρνιέ ως βασικό διαπραγματευτή.
Τρίτη 2 Μαΐου – Μετά την αργία της Πρωτομαγιάς, ο Μπαρνιέ πιθανόν θα αποστείλει στο Συμβούλιο τις προτάσεις του για το πώς θα πρέπει να δομηθούν οι συνομιλίες, ζητώντας την έγκριση των κυβερνήσεων.
ΟΔΗΓΙΕΣ
Μάιος – Θα συγκληθεί το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, χωρίς τη Βρετανία για μια ακόμα φορά, προκειμένου να συμφωνηθούν οι νομικές «διαπραγματευτικές οδηγίες» που θα δεσμεύουν τον Μπαρνιέ και την ομάδα του. Η τακτική συνεδρίαση του Συμβουλίου έχει προγραμματιστεί για τις 16 Μαΐου αλλά θα μπορούσε να συνεδριάσει σε οποιαδήποτε ημερομηνία.
ΚΑΤ’ ΙΔΙΑΝ
Οι Βρετανοί διαπραγματευτές με επικεφαλής τον υπουργό για το Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις θα καθήσουν στο τραπέζι των συνομιλιών με την ΕΕ. Αυτό ίσως συμβεί λίγο μετά τη σύνοδο της ΕΕ στις 29 Απριλίου. Οι διαπραγματεύσεις επί του συνόλου των θεμάτων θα πρέπει να περιμένουν μέχρι οι κυβερνήσεις της ΕΕ να προσυπογράψουν τις οδηγίες αλλά και οι δύο πλευρές μπορούν να κερδίσουν χρόνο συμφωνώντας σε διαδικαστικά ζητήματα – ποιος θα συναντηθεί με ποιον και πού, σε ποια γλώσσα κλπ – μόλις δοθεί η σχετική εντολή στον Μπαρνιέ. Μόλις οι κυβερνήσεις των 27 έχουν προσυπογράψει τις οδηγίες, οι διαπραγματευτικές ομάδες θα ξεκινήσουν τις συνομιλίες.
Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΖΥΓΙΟ
Δεκέμβριος 2017: Οι Βρυξέλλες θέλουν μια βασική συμφωνία για τη Συνθήκη Αποχώρησης έως το τέλος του έτους. Βασικά θέματα: οι εκκρεμείς οικονομικές υποχρεώσεις της Βρετανίας, η αντιμετώπιση των Βρετανών που ζουν σε χώρες της ΕΕ και των Ευρωπαίων που ζουν στη Βρετανία, οι εκκρεμείς νομικές υποθέσεις στην ΕΕ, οι νέοι κανονισμοί για τα σύνορα.
ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ
2018 – Η Μέι θέλει να διαπραγματευθεί μια συνολική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου. Λίγοι είναι αυτοί που θεωρούν ότι τα δύο χρόνια επαρκούν για μια συμφωνία και οι Βρυξέλλες θέλουν να καθυστερήσει η έναρξη των συνομιλιών έως ότου υπάρξει μια συμφωνία για το διαζύγιο. Ωστόσο, το Λονδίνο και κάποια κράτη-μέλη της ΕΕ ίσως πιέσουν για παράλληλες συνομιλίες για το εμπόριο.
Οκτώβριος του 2018 – Ο μήνας αυτό είναι ο στόχος του Μπαρνιέ για την οριστικοποίηση της Συνθήκης Αποχώρησης, προκειμένου να δοθεί χρόνος για την επικύρωσή του από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και κατά πλειοψηφία από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έως τον Μάρτιο του 2019.
Φθινόπωρο 2018 έως άνοιξη 2019 – Απλώς για να γίνουν πιο περίπλοκα τα πράγματα, η κυβέρνηση της Σκοτίας θέλει ένα δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της μόλις ξεκαθαριστεί η συμφωνία για το Brexit. Ωστόσο η Μέι μέχρι στιγμής απορρίπτει το αίτημα για ένα νέο δημοψήφισμα στη Σκοτία έως ότου η Βρετανία αποχωρήσει από την ΕΕ.
B-DAY
29 Μαρτίου 2019 – Η Βρετανία αποχωρεί. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να το κάνει ακριβώς δύο χρόνια αφού η Μέι στείλει την επιστολή για το Άρθρο 50. Τυγχάνει να είναι Παρασκευή και η τελευταία εργάσιμη ημέρα του τριμήνου.
Μπορεί να υπάρξουν μικρές μεταβολές αναφορικά με την ημερομηνία. Η Βρετανία μπορεί να αποχωρήσει νωρίτερα εάν εξασφαλίσει μια συμφωνία και η διετής προθεσμία μπορεί να παραταθεί εάν συμφωνήσουν όλοι. Αλλά οι Βρυξέλλες θέλουν τη Βρετανία εκτός της Ένωσης πριν από τις ευρωεκλογές που θα διεξαχθούν τον Μάιο του 2019. Παρόλο που υπάρχουν εκατέρωθεν απειλές για μη συμφωνία, είναι λίγοι εκείνοι που θέλουν ένα τέτοιο χάος.
ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Η Μέι και οι ηγέτες της ΕΕ λένε ότι ίσως χρειαστούν μεταβατικές ρυθμίσεις προκειμένου να δοθεί περισσότερος χρόνος για να συμφωνηθεί μια μελλοντική εμπορική συμφωνία καθώς και περισσότερος χρόνος στους πολίτες και στις επιχειρήσεις για να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Πολλοί είναι αυτοί που βλέπουν άλλα δύο με πέντε χρόνια μετά το Brexit για μια οριστική ρύθμιση. Εάν η Σκοτία ψηφίσει υπέρ της ανεξαρτητοποίησής της, θα πρέπει να περιμένει κανείς περισσότερα χρόνια για να διαπραγματευθεί το διαζύγιό της από το Λονδίνο και την πιθανή επανένταξή της στην ΕΕ.
Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων θα διαμορφώσει το μέλλον της οικονομίας της Βρετανίας, της πέμπτης μεγαλύτερης στον κόσμο, και θα καθορίσει αν το Λονδίνο θα μπορέσει να διατηρήσει τη θέση του ως ένα από τα δύο μεγαλύτερα οικονομικά κέντρα παγκοσμίως.
Η πορεία των διαπραγματεύσεων για το Brexit είναι αβέβαιη.
Η Μέι έχει δεσμευθεί να επιδιώξει η Βρετανία να διατηρήσει τη μεγαλύτερη δυνατή πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές, όμως έχει τονίσει ότι στόχος της είναι το Λονδίνο να υπογράψει δικές του εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες πέραν της ΕΕ και να θέσει περιορισμούς στη μετανάστευση από χώρες του μπλοκ.
Η Βρετανίδα πρωθυπουργός έχει παραδεχθεί ότι τα μέτρα αυτά απαιτούν η Βρετανία να αποσυρθεί από την ενιαία αγορά της ΕΕ. Μεταξύ των προτεραιοτήτων της είναι επίσης να αποχωρήσει από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
(Mε πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)