Την πλήρη αντίθεσή του με την σημερινή εικόνα της κρατικής τηλεόρασης μετά την «ανάστασή» της από τον ΣΥΡΙΖΑ εξέφρασε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Ξυδάκης, στο πάνελ «Protecting the fourth estate: Democracy, Accountability and the Media» του 2ου Οικονομικού Φόρουμ, χαρακτηρίζοντάς την μάλιστα «τραγική» και «τριτοκοσμική».
Όπως είπε υπήρχαν πρόδρομα συμπτώματα που θα έπρεπε να είχαν οσμιστεί οι επιχειρήσεις του κλάδου. Ξεχωρίζει η επανάσταση στα κοινωνικά δίκτυα και ο τρόπος διάχυσης της ενημέρωσης με χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ακόμα και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τράμπ κάνει χρήση ο ίδιος του λογαριασμού του στο Twitter.
Από τη δεκαετία του 1980 έγινε υπέρ- επέκταση των Media στην Ελλάδα και σε συνδυασμό με την εμφάνιση των εντύπων Life Style επήλθε, όπως είπε, η ηθική εξαθλίωση του κλάδου.
Ο κ. Ξυδάκης στηλίτευσε το γεγονός ότι επιχειρήσεις των Media εισήλθαν στο χρηματιστήριο, ενώ δεν είχαν τα εχέγγυα να το κάνουν. Μάλιστα έκανε λόγο και για ευθύνες των χρηματοπιστωτικών οργανισμών για το πώς επέτρεψαν πτωχευμένες εταιρείες να αντλήσουν κεφάλαια μέσω της χρηματαγοράς.
Οι περισσότερες εφημερίδες τώρα μιμούνται τα περιοδικά Life Style και τη λογική της κλειδαρότρυπας και έχουμε φαινόμενα σοβαρών εφημερίδων να ακολουθούν αυτήν τη λογική. «Μολύνθηκε το Βήμα, μολύνθηκε η Καθημερινή και φτιάχτηκε το Πρώτο Θέμα», υπογράμμισε ο κ. Ξυδάκης. Ενώ άσκησε κριτική και σε τηλεοπτικά δελτία όπως τις ΕΡΤ και του ΣΚΑΪ, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν είναι δυνατόν στα κεντρικά τους δελτία να παίζουν βιντεάκια viral από το youtube». «Η ΕΡΤ είναι τραγική όπως είναι, είναι τριτοκοσμική αυτή τη στιγμή και γενικά δεν υπάρχει κανένας τηλεοπτικός σταθμός που να κάνει πρωτογενή έρευνα, δεν υπάρχει καμία εφημερίδα που να κάνει σοβαρή αρθρογραφία» ανέφερε χαρακτηριστικά γενικεύοντας ακόμα περισσότερο την μηδενιστική αυτή του προσέγγιση με το να αποκαλέσει το σύνολο των δημοσιογράφων «εξευτελισμένους και μισογύνηδες».
Αιτία για την δυσμενή αυτή εξέλιξη της δημοσιογραφίας και των μέσων, κατά τον κύριο Ξυδάκη είναι «“η δημοσιογραφία του κουτσομπολιού” η οποία ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και συμπαρέσυρε τις κυριακάτικες εφημερίδες αποβλακώνοντας τους δημοσιογράφους με αποτέλεσμα σήμερα να μην είναι σε θέση να πετύχουν τους στοιχειώδεις όρους αναπαραγωγής».
Εκτενή αναφορά έκανε και στον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν σήμερα οι κολοσσοί των social media, τα οποία συγκεντρώνουν και το 1/3 της διαφημιστικής δαπάνης καθώς και στις ψευδής ειδήσεις που αυξάνονται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια.
Σε έναν διαχωρισμό πληροφόρησης και ενημέρωσης προχώρησε κατά την εναρκτήρια ομιλία της η Μαριέττα Γιαννάκου, υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων την περίοδο 2004-2007 , εφιστώντας την προσοχή στην έλλειψη υπευθυνότητας που παρατηρείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα κατά την διάχυση της πληροφορίας.
Παράλληλα υπογράμμισε πως η ισχύς των μέσων μαζικής ενημέρωσης μπορεί να είναι μεγάλη μέσα στη δημοκρατία, μπορεί όμως να γίνει υπερβολικά μεγάλη όταν δεν λειτουργεί με βάση έναν κώδικα δεοντολογίας».
Χαρακτηρίζοντάς τα μέσα ενημέρωσης ως αυτόνομα που δεν λογοδοτούν στο κοινό, σε αντίθεση με τους πολιτικούς οι οποίοι κρίνονται κι εκλέγονται κάθε τέσσερα χρόνια, η κ. Γιαννάκου χαρακτήρισε εξέχουσας σημασίας την οργάνωσή τους και απευκτέα συνθήκη την συγκέντρωση της εξουσίας τους σε λίγους.
«Χαοτική» χαρακτήρισε από πλευράς του την κατάσταση των ΜΜΕ ο Ροδόλφος Μορώνης, αντιπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, τονίζοντας πως τα παραδοσιακά μοντέλα καταρρέουν και υπάρχει επιτακτική ανάγκη για αναζήτηση νέων.
Σε αντίθεση με τον παραδοσιακό τους ρόλο που ήταν να διασφαλίζουν ότι οι κυβερνήσεις λογοδοτούν ο κ. Μορώνης προσέθεσε πως «η τέταρτη εξουσία πληρώνει το γεγονός πως κατάπιε τις άλλες τρεις είτε γιατί τις υπονόμευε ακούσια κι εκούσια είτε γιατί εκείνες στάθηκαν ανίκανες να αντιδράσουν».
Παράλληλα έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την δυσκολία επιβίωσης της δημοσιογραφίας σε μια αγορά που έχει επενδύσει στον εντυπωσιασμό και υπογράμμισε πως είναι απαραίτητο να σφυρηλατηθεί εκ νέου η εμπιστοσύνη μεταξύ δημοσιογράφων και κοινού.
Ιστορική αναδρομή από την εποχή των σταυροφόρων και τα ταχυδρομικά περιστέρια μέχρι σήμερα επιχείρησε από πλευράς του ο κ. Θοδωρής Ρουσσόπουλος, κυβερνητικός εκπρόσωπος την περίοδο 2004-2008, σε μια προσπάθεια να εξηγήσει το πως κανείς προστατεύει αλλά και προστατεύεται από την τέταρτη εξουσία.
«Η προστασία της τέταρτης εξουσίας είναι πρώτα από όλα υπόθεση της ίδιας και της σημασίας που δίνει στο λειτούργημά της» κατέληξε ο κ. Ρουσσόπουλος.
Την αλλαγή του σκηνικού όχι μόνο στον παραδοσιακό αλλά και στον ηλεκτρονικό τύπο επιχείρησε να περιγράψει ο Δημήτρης Μάρης, πρόεδρος της Ένωσης Εκδοτών Διαδικτύου και πρόεδρος του ομίλου 24Media Group τονίζοντας πως η Ελλάδα χρειάζεται μέσα οικονομικά και λειτουργικά αυτοτελή και ανεξάρτητα, μοντέρνα, προσαρμοσμένα στις σύγχρονες ανάγκες».
Ο πρόεδρος της ΕΝΕΔ τόνισε πως πλέον το περιεχόμενο καθορίζεται από την τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή και διάδοσή του σε μια προσπάθεια να δώσει τον ορισμό του τεχνολογικού ντετερμινισμού.
«Τα μέσα ενημέρωσης αποτελούν έναν πυλώνα εξουσίας ο οποίος μπορεί να απειλήσει την ισορροπία του πολιτικού συστήματος από την υπερσυγκέντρωση γι’ αυτό και ζητούμενο είναι η αποτροπή των ολιγοπωλίων» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Πάνος Πολυζωίδης, σύμβουλος του SKAI Group, κατηγορώντας την κυβέρνηση για προσπάθεια δημιουργίας ολιγοπωλίων μέσω του πρόσφατου αποτυχημένου διαγωνισμού των τηλεοπτικών αδειών.
Στις αιτίες υποχώρησης των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης αναφέρθηκε ο Θεοχάρης Φιλιππόπουλος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος των Αττικών Εκδόσεων. Τα μέσα λειτουργούσαν για πολλά χρόνια χωρίς επιχειρηματική δομή, έπαιρναν με μεγάλη ευκολία κρατική διαφήμιση και δάνεια κι έτσι οδηγήθηκαν στην παρακμή» ανέφερε χαρακτηριστικά κι επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον του για την εξαγορά του Mega.
Τα «αξιώματα» με βάση τα οποία λειτουργούν οι NYT ανέλυσε από πλευράς του ο κ. Αχχιλέας Τσάλτας, αντιπρόεδρος των New York Times Conferences, χαρακτηρίζοντας ως «άγιο δισκοπότηρο» την ποιότητα της ενημέρωσης.
Στην ανάγκη αλλαγής του επιχειρηματικού μοντέλου στάθηκε ο κ. Δημήτρης Ξενάκης, ιδρυτής του Inside Story, σημειώνοντας πως ο λόγος της παρακμής τους είναι η ανεξαρτητοποίησή τους από τον αναγνώστη και η εξάρτησή τους από τον διαφημιζόμενο.