Εκείνο το πρωί, η Joanna Sustento έφτιαξε καφέ και πρωινό μαζί με τη μητέρα της στην πόλη Talcoban, στις Φιλιππίνες. Ήξερε ότι ο τυφώνας που ερχόταν θα είναι έντονος, αλλά δεν μπορούσε ποτέ να φανταστεί αυτό που συνέβη. Αναγκάστηκε να εκκενώσει το σπίτι μαζί με την οικογένειά της, όμως έξω ήταν ακόμη χειρότερα. Τελικά, μέσα σε λίγες ώρες, τους έχασε όλους και η ίδια σώθηκε από τύχη, από ένα ξύλο που βρήκε να πιαστεί. Ο τυφώνας Haiyan την άλλαξε για πάντα: την έκανε μία δυναμική ακτιβίστρια, που απαιτεί δικαιοσύνη για τους δικούς της και τους συμπολίτες της.
Η Joanna δεν είναι η μόνη. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι γύρω μας απαιτούν από τις κυβερνήσεις και τις εταιρείες να βάλουν στην άκρη τα συμφέροντα και να πάρουν τα απαραίτητα μέτρα για να προστατεύσουν το κλίμα και το περιβάλλον που ζούμε. Οι συνέπειες των κλιματικών αλλαγών είναι ήδη εμφανείς και στη χώρα μας, με τις καταστροφικές πυρκαγιές και πλημμύρες που βιώνουμε τον τελευταίο χρόνο. Η έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) στις αρχές Οκτωβρίου ήταν ξεκάθαρη: η Γη μας δεν αντέχει αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας πάνω από τον 1,5°C. Μας απομένουν ελάχιστα χρόνια πριν χάσουμε μία για πάντα τον πλανήτη μας από την αλλαγή του κλίματος και είναι αναφαίρετο δικαίωμά μας να ζούμε σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Οι Φιλιππίνες έζησαν από πρώτο χέρι τις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων. Όταν πριν 5 χρόνια ο τυφώνας Χαϊγιάν χτύπησε τη χώρα, άφησε πίσω του χιλιάδες θύματα και αγνοούμενους. Από εκεί όμως ξεκίνησε και κάτι μοναδικό: για πρώτη φορά, απλοί πολίτες μαζί με 14 οργανώσεις, απαίτησαν από τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων και τις πετρελαϊκές να αναλάβουν την ευθύνη τους για την επιβάρυνση του κλίματος και κατά συνέπεια για την ένταση με την οποία χτύπησε το φαινόμενο τη χώρα. Γιατί, όπως τονίζει και η Joanna, “είναι αδικία να υποφέρουν οι πολίτες εξαιτίας δεκαετιών απληστίας και απάτης από τις εταιρείες, που γνωρίζουν τις επιπτώσεις των ορυκτών καυσίμων στο κλίμα, αλλά δεν κάνουν τίποτα για αυτό.”
Το να τα βάλεις με μία κυβέρνηση ή μια τεράστια πολυεθνική εταιρία μοιάζει ακατόρθωτο. Αλλά δεν είναι, όπως διαπίστωσε η Marjam Minnesma, διευθύντρια της οργάνωσης Urgenda, και οι 900 Δανοί πολίτες που κατάφεραν μία σημαντική νίκη. Προσέφυγαν στη δικαιοσύνη ζητώντας από το κράτος να μειώσει τις εκπομπές αερίων της χώρας και να σεβαστεί τα δικαιώματα όσων θα υποφέρουν από τις συνέπειες των κλιματικών αλλαγών. Όσο δύσκολο και αν ακούγεται, τα κατάφεραν. Και σε πρωτόδικο επίπεδο αλλά και στην έφεση, το δικαστήριο διέταξε το ολλανδικό κράτος να μειώσει τις εκπομπές αερίων κατά 25% ως το 2020. “Κάποιες φορές πρέπει να κάνεις κάτι που, όπως λέει η Marjam, “θα κάνει τον κόσμο να σκεφτεί ότι μπορούν να το κάνουν και οι ίδιοι. Έτσι, θα έρθουν μαζί σου, θα συμμετέχουν, γιατί ξέρουν ότι έτσι έρχονται οι μεγάλες αλλαγές”.
Εκεί κοντά, στην Ελβετία, το ίδιο πιστεύει και η Pia Hollenstein, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της οργάνωσης “Γυναίκες άνω των 60 για την Προστασία του Κλίματος”. Είναι αναρριχητρια εδώ και χρόνια και βλέπει πόσο αλλάζουν οι Άλπεις χρόνο με τον χρόνο και πόσο πιο θερμά γίνονται τα καλοκαίρια στη χώρα της λόγω των κλιματικών αλλαγών. Είναι πεπεισμένη ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να σταματήσουμε τις κλιματικές αλλαγές. Επειδή τα πράγματα που κάνει καθένας μας μόνος του δεν είναι πλέον αρκετά και οι κυβερνήσεις έχουν τη μεγαλύτερη ευθύνη, η κίνηση αποφάσισε να δράσει. Οι “Γυναίκες άνω των 60 για την Προστασία του Κλίματος”, που είναι πλέον περισσότερες από 1.000, έχουν καταθέσει αγωγή εναντίον του κράτους γιατί δεν κάνει αρκετά να προστατέψει τους πολίτες και τη νέα γενιά από τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών και παραβιάζει το δικαίωμά τους σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Αυτοί οι άνθρωποι έχουν καταλάβει ότι ο χρόνος να δράσουμε, να υψώσουμε τις φωνές μας και να ακουστούμε είναι τώρα. Έχουμε μία τελευταία ευκαιρία να κάνουμε κυβερνήσεις και εταιρείες να πάρουν θαρραλέες αποφάσεις, ώστε να αποφύγουμε τα χειρότερα σενάρια για εμάς και τις επόμενες γενιές, και είναι δικαίωμα και υποχρέωσή μας να το κάνουμε. Σε αυτό το παγκόσμιο κίνημα, πλέον προστίθεται και η Ελλάδα. Οι τοπικές κοινωνίες της Ηπείρου έκαναν το πρώτο βήμα λέγοντας ένα δυνατό “Όχι” στις έρευνες και εξορύξεις υδρογονανθράκων στην περιοχή, και στην υπόλοιπη χώρα ενημερώνονται και οργανώνονται για να εμποδίσουν τον παραλογισμό των εξορύξεων. Οργανώσεις, φορείς και πολίτες ενωνόμαστε και ζητάμε την προστασία του πλανήτη, για αυτό και κάνουμε μία πρώτη δράση όλοι μαζί: την Κυριακή, 9 Δεκεμβρίου, απαιτούμε άμεσα μέτρα για την προστασία μας, αλλά και των παιδιών μας, από τις κλιματικές αλλαγές. Είναι δικαίωμά μας!
Πηγές:
https://www.greenpeace.org/international/story/15151/3-women-on-what-climate-justice-means-to-them/
https://www.greenpeace.org/international/story/16715/four-climate-cases-are-changing-climate-change/
https://medium.com/greenpeace/8-women-to-watch-while-the-world-talks-climate-11bba7c62ab9
Της Σμαράγδας Σκούλου, τμήμα επικοινωνίας, ελληνικό γραφείο Greenpeace