Στο χώρο του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, στις αθλητικές εγκαταστάσεις του Αγίου Κοσμά η σιδερένια πόρτα είναι μονίμως κλειστή. Μια υπάλληλος ιδιωτικής εταιρείας security φροντίζει να την ανοιγοκλείνει κάθε τόσο για να εισέλθουν ή να εξέλθουν μεμονωμένοι άνθρωποι ή μικρές ομάδες μεταναστών. Τη ρωτάμε εάν επιτρέπεται η είσοδος και σε εμάς. Απαντά αρνητικά και όταν επικαλούμαστε τη δημοσιογραφική ιδιότητα λέει εμφατικά πως «απαγορεύεται ειδικά για δημοσιογράφους».
Την ίδια απάντηση μας δίνει υπάλληλος του υπουργείου Εσωτερικών που βρίσκεται στη είσοδο του χώρου. Αξίζει να σημειωθεί πως από την εξωτερική είσοδο του χώρου δεν υπάρχει καν οπτική επαφή με το γήπεδο χόκεϊ όπου φιλοξενούνται οι μετανάστες.
Δύο νεαροί που μόλις είχαν φτάσει με τα σακίδια στην πλάτη προσπαθούν να μπουν αλλά η είσοδός τους καθυστερεί καθώς περιμένουν ένα διερμηνέα, είναι Ιρανοί και μιλούν τα φαρσί και σχεδόν καθόλου αγγλικά. Κανείς από τους μετανάστες-πρόσφυγες που διαμένουν προσωρινά στις εγκαταστάσεις του Ελληνικού δεν είναι Σύριοι, Ιρακινοί ή Αφγανοί. Ανήκουν στις «μη επιθυμητές» εθνικότητες από χώρες της βαλκανικής οι οποίες δεν επιτρέπουν τη συνοριακή διέλευση στερώντας έτσι και τη δυνατότητα εγκατάστασης σε χώρες της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης. Υλοποιώντας ίσως εμμέσως και κεντρικές πολιτικές αποφάσεις του σκληρού πυρήνα της ΕΕ.
Λίγα χιλιόμετρα μακριά στο γήπεδο Ταε Κβο Ντο όπου φιλοξενούνται περί τα 1.500 με 1.700 άτομα- ο αριθμός αλλάζει διαρκώς- καταφθάνει ένα διώροφο πούλμαν απευθείας από την Ειδομένη και σύμφωνα με πληροφορίες της HuffPost Greece τις μέρες μετά την αστυνομική επιχείρηση της Πέμπτης δεκάδες τέτοια πούλμαν, μισθωμένα είτε από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες είτε από την ΕΛ.ΑΣ. μεταφέρουν μετανάστες από τις χώρες του Μάγκρεμπ, την Αφρική και Ιρανούς στους οποίους αυθαίρετα ορισμένες χώρες διέλευσης δεν αναγνωρίζουν την ιδιότητα του πρόσφυγα.
Μια ανεπίσημη δομή φιλοξενίας με «γκρίζες ζώνες»
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, στην πραγματικότητα, αποθηκεύονται «κάτω από το χαλί» στους δύο συγκεκριμένους χώρους οι οποίοι, όπως σχολίασε χαρακτηριστικά και πηγή προσκείμενη στο ΥΠΕΣ, σε καμία περίπτωση δεν συγκρίνονται ως υποδομές φιλοξενίας και αξιοπρεπούς διαβίωσης με τους προσφυγικούς καταυλισμούς που έχουν δημιουργηθεί και λειτουργούν πχ στον Ελαιώνα και στη Χίο. Μια δε ακόμη διαφοροποίηση συγκριτικά με το camp του Ελαιώνα, είναι πως σε αυτές τις πρόχειρες εγκαταστάσεις δεν υπάρχει κανένας απολύτως έλεγχος κατά την είσοδο ή την έξοδο των μεταναστών παρά μόνο ίσως... φυσιογνωμικά.
Δεδομένου δε ότι δεν πρόκειται για μια πιστοποιημένη δομή φιλοξενίας μεταναστών, φαίνεται να υπάρχει εσκεμμένα μια «δημιουργική ασάφεια», τουλάχιστον από πλευράς του ΥΠΕΣ, για το πως λειτουργεί και ποιες ΜΚΟ και οργανισμοί δραστηριοποιούνται στις εγκαταστάσεις αλλά και ποιος έχει τελικά την ευθύνη για την ασφάλεια αυτών των ανθρώπων.
Στις εγκαταστάσεις πάντως βρίσκεται η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, όπως ανέφερε στη HuffPost Greece η κ.Στέλλα Νάνου από τον τομέα επικοινωνίας, η οποία ενημερώνει τους φιλοξενούμενους για τα δικαιώματα τους και για ζητήματα που αφορούν τη χορήγηση ασύλου καθώς και υπάλληλοι της Υπηρεσίας Ασύλου ενώ δραστηριοποιούνται και αρκετές οργανώσεις και ΜΚΟ. Τη ρωτήσαμε εάν υπήρχε κάποια κατάλληλη προετοιμασία του χώρου πριν την άφιξη των μεταναστών ώστε η διαμονή τους σε έναν ούτως ή άλλως ακατάλληλο χώρο να διευκολυνθεί. «Δεν μας ενημέρωσαν εκ το προτέρων για την επιχείρηση στην Ειδομένη αλλά το περιμέναμε. Από την πρώτη στιγμή οργανώσει και ΜΚΟ μοίρασαν sleeping bags και όλα τα απαραίτητα για να διευκολυνθεί η διαμονή τους ενώ ο στρατός ανέλαβε- τουλάχιστον σε πρώτη φάση- την διανομή τροφής. Γίνεται όμως και μια προσπάθεια σε συνεργασία με την Praksis να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις για τη φιλοξενία ανθρώπων που ανήκουν στις πιο ευαίσθητες ομάδες, σε άλλους χώρους όπως σε κάποια διαμερίσματα που διαθέτει για αυτό το σκοπό η οργάνωση».