«Επτά ημέρες ως τον Ρήνο»: Πώς η Σοβιετική Ένωση σχεδίαζε να κερδίσει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ευρώπη

Το σχέδιο ενός «στοιχήματος» με τον Αρμαγεδδώνα εν έτει 1979.
SVF2 via Getty Images

Εν μέσω μιας περιόδου που χαρακτηρίζεται από υψηλές εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, και από κλιμακούμενες τριβές μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας σε οικονομικό (εμπορικός πόλεμος) αλλά και στρατιωτικό (Θάλασσα Νότιας Κίνας) επίπεδο, δεν είναι λίγοι αυτοί που μιλάνε για έναν νέο «Ψυχρό Πόλεμο», ο οποίος διαφέρει σε πολλά επίπεδα από τη μακροχρόνια αντιπαράθεση μεταξύ Δύσης και Ανατολικού Μπλοκ τον 20ό αιώνα, μα θα μπορούσε να έχει αντίστοιχα ολέθριες συνέπειες. Υπό αυτή την έννοια, έχει πάντα ενδιαφέρον να εξετάζει κανείς ιστορίες και σχεδιασμούς της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου- αν μη τι άλλο για να κατανοεί πώς κάποια σχέδια και πλάνα για ακραίες καταστάσεις μπορεί να φαντάζουν στα μάτια ενός «απλού» παρατηρητή εξωφρενικά, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και ότι δεν πρόκειται να τεθούν σε εφαρμογή εάν κάποιες καταστάσεις εκτροχιαστούν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

-H συνθήκη INF και η «ισορροπία του τρόμου» στα πυρηνικά όπλα: Τι σημαίνει η νέα «κόντρα» ΗΠΑ-Ρωσίας

Ένα από αυτά είναι και το σοβιετικό μυστικό σχέδιο που άκουγε στο όνομα «Επτά ημέρες ως τον Ρήνο». Το σχέδιο αυτό είδε το φως της δημοσιότητας το 2005, όταν η τότε πολωνική κυβέρνηση δημοσιοποίησε σχέδια και έγγραφα της σοβιετικής περιόδου, όπου περιγράφονταν το σενάριο και οι σχεδιασμοί της εν λόγω άσκησης εν έτει 1979, που προέβλεπε έναν καταιγισμό επιθέσεων με πυρηνικά όπλα στην Ευρώπη, τον οποίο θα ακολουθούσε μαζική χερσαία εισβολή, που θα περνούσε από περιοχές που είχαν μολυνθεί από ραδιενέργεια.

Το πρώτο πλήγμα και η απάντηση

Η βάση της άσκησης ήταν η άμεση απάντηση σε μια υποτιθέμενη πυρηνική επίθεση πρώτου πλήγματος του ΝΑΤΟ εναντίον στόχων στην Πολωνία και στην Τσεχοσλοβακία, από τη Βαρσοβία ως την Πράγα, η οποία θα είχε ως αποτέλεσμα μέχρι και δύο εκατομμύρια νεκρούς, την εξουδετέρωση της πολωνικής στρατιωτικής ισχύος και την αποκοπή των σοβιετικών δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη από την ΕΣΣΔ, εμποδίζοντας παράλληλα τη σοβιετική διοίκηση να στείλει ενισχύσεις στην Ανατολική Γερμανία- εν όψει μιας πιθανής ΝΑΤΟϊκής εισβολής .

TASS via Getty Images

Η σοβιετική αντίδραση θα έπρεπε να είναι ταχεία και συντριπτική: Οι σοβιετικές πυρηνικές δυνάμεις θα κατέστρεφαν, μεταξύ άλλων, το Αμβούργο, το Ντίσελντορφ, την Κολωνία, τη Φρανκφούρτη, τη Στουτγάρδη, το Μόναχο και τη Βόννη, καθώς και το αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, την Αμβέρσα και το Άμστερνταμ. Επίσης, δύο πυρηνικά πλήγματα θα δεχόταν και η Δανία.

Το αποτέλεσμα της σοβιετικής αυτής (αντ)επίθεσης, θα ήταν ο «αποκεφαλισμός» του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη και η καταστροφή των κυβερνήσεων σε Δυτική Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία και Δανία, ή έστω η αποθάρρυνσή τους από το να συνεχίσουν τον πόλεμο. Επίσης, η καταστροφή του Αμβούργου, της Αμβέρσας και του Άμστερνταμ- πόλεις με λιμάνια- θα περιόριζε τις ΝΑΤΟϊκές δυνατότητες αποστολής ενισχύσεων στο μέτωπο από τη Μ. Βρετανία και τις ΗΠΑ.

TASS via Getty Images

Σημειώνεται πως, βάσει του σχεδίου, πυρηνικές επιθέσεις δεν θα εξαπολύονταν κατά της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Ως προς τους λόγους για αυτό μπορεί να υποτεθεί πως ήταν ότι επρόκειτο για χώρες που είχαν δικά τους, ανεξάρτητα από τις ΗΠΑ πυρηνικά οπλοστάσια. Αυτό σημαίνει πως, αν οι ΗΠΑ μπορεί να δίσταζαν να προβούν σε μαζικά πυρηνικά αντίποινα για να αποφύγουν την αμοιβαία καταστροφή (Mutually Assured Destruction) όσο η σύγκρουση φαινόταν να περιορίζεται στην Ευρώπη, αυτό θα ήταν λιγότερο πιθανό να ισχύει για τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, που θα «ένιωθαν» τα πυρηνικά όπλα του Συμφώνου της Βαρσοβίας πολύ πιο κοντά. Οπότε και η σοβιετική ηγεσία – το δόγμα της οποίας περιελάμβανε εκ των πραγμάτων ευρεία χρήση πυρηνικών σε περίπτωση πολέμου- θα προσπαθούσε να περιορίσει/ αποφύγει όσο το δυνατόν περισσότερο να προκαλέσει μια «πλήρη» πυρηνική απάντηση από τη Δύση, χρησιμοποιώντας τα δικά της όπλα «με μέτρο». Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπήρχαν άλλα (παλαιότερα) σχέδια από το συγκεκριμένο, τα οποία περιελάμβαναν εισβολή στη Γαλλία.

Ο πόλεμος των επτά ημερών

Σκοπός ήταν ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος να διαρκέσει επτά ημέρες: Μετά τα πυρηνικά πλήγματα, θα ακολουθούσε μια μαζική χερσαία εισβολή από τις δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Το σχέδιο «Επτά ημέρες ως τον Ρήνο», προέβλεπε την ύπαρξη μιας μεγάλης ραδιενεργής ζώνης στην Πολωνία, που θα χώριζε την ΕΣΣΔ από τις δυνάμεις της σε Ανατολική Γερμανία, Τσεχοσλοβακία και Ουγγαρία. Οι δυνάμεις αυτές, αποκομμένες από τη Σοβιετική Ένωση εξαιτίας μιας ραδιενεργής «ερήμου», μαζί με τους στρατούς των χωρών αυτών, θα αναλάμβαναν την επίθεση: Αιχμή του δόρατος θα ήταν οι σοβιετικές δυνάμεις στη Γερμανία: Πέντε στρατιές, η καθεμία με τρεις ή τέσσερις τεθωρακισμένες και μηχανοκίνητες μεραρχίες, μαζί με τον Ανατολικογερμανικό στρατό. Συνολικά, οι αποδιοργανωμένες δυνάμεις της Δανίας, της Ολλανδίας, της Δυτικής Γερμανίας και οι όποιες συμμαχικές δυνάμεις βρίσκονταν εκεί θα ήταν αντιμέτωπες, σε αυτό το βόρειο μέτωπο, με 18 μεραρχίες, συν δυνάμεις πυροβολικού, αερομεταφερόμενες μονάδες και μονάδες ειδικών δυνάμεων, σε μια ως επί το πλείστον επίπεδη έκταση, η οποία ευνοούσε την ταχεία κίνηση μεγάλων μηχανοκίνητων σχηματισμών- κάτι που θα συνέβαλε στη γρήγορη συντριβή των περισσότερων δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην περιοχή.

Στη νότια Γερμανία, οι εκεί σοβιετικές δυνάμεις, μαζί με δυνάμεις από την Τσεχοσλοβακία (τόσο σοβιετικές, όσο και του τσεχοσλοβακικού στρατού)- συνολικά 19 μεραρχίες- θα είχαν να διανύσουν μια μικρή σχετικά απόσταση ως τον Ρήνο (περίπου 190 χλμ), αντιμετωπίζοντας ωστόσο σημαντικά γεωγραφικά εμπόδια και πιθανότατα σκληρότερη αντίσταση, καθώς απέναντί τους θα βρίσκονταν κάποιες από τις πιο αξιόμαχες ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις: Δέκα δυτικογερμανικές και αμερικανικές μεραρχίες, σε ένα θέατρο επιχειρήσεων με λόφους, βουνά, κοιλάδες κ.α.

Παράλληλα, αερομεταφερόμενες σοβιετικές δυνάμεις θα καταλάμβαναν γέφυρες, αεροδρόμια, σταθμούς διοίκησης κ.α., ενώ ειδικές δυνάμεις «Σπετσνάζ» θα στόχευαν εγκαταστάσεις με τακτικά πυρηνικά όπλα του ΝΑΤΟ για να τα εξουδετερώσουν πριν χρησιμοποιηθούν εναντίον των δυνάμεων που προέλαυναν.

ASSOCIATED PRESS

Στη θάλασσα, ο Κόκκινος Στόλος θα περνούσε στην επίθεση, προσπαθώντας να κλείσει τον Ατλαντικό και να βυθίσει αμερικανικά αεροπλανοφόρα, τα οποία αποτελούσαν μεγάλη απειλή εξαιτίας των πυρηνικών όπλων που έφεραν και μπορούσαν να εκτοξεύσουν τα αεροσκάφη τους, πλήττοντας απρόβλεπτα στόχους. Παράλληλα, οι σοβιετικές ναυτικές δυνάμεις θα έπρεπε να προστατεύσουν τα υποβρύχια βαλλιστικών πυραύλων στη Θάλασσα του Μπάρεντς, τα οποία πάντα – ό,τι και αν συνέβαινε στον πόλεμο στην Ευρώπη- συνιστούσαν τη δυνατότητα δεύτερου πλήγματος της Μόσχας εναντίον των ΗΠΑ. Όσον αφορά στην αεροπορία του Συμφώνου της Βαρσοβίας, θα επιχειρούσε μαζικά σε ένα περιβάλλον όπου οι ΝΑΤΟϊκές αεράμυνες θα ήταν μεν αποδιοργανωμένες, ωστόσο δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί «κανονικές» επιχειρήσεις καταστολής αεράμυνας/ απόκτησης εναέριας υπεροχής. Οι περισσότερες αποστολές θα στόχευαν αεροπορικές βάσεις και επίγειες θέσεις δυνάμεων του ΝΑΤΟ, καθώς και προεγκατεστημένα αποθέματα αμερικανικών εξοπλισμών σε Γερμανία και Ολλανδία.

Τελικός και απώτερος στόχος ήταν οι δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβίας να έχουν φτάσει στα γαλλογερμανικά σύνορα επτά ημέρες μετά την εκδήλωση της αρχικής ΝΑΤΟϊκής πυρηνικής επίθεσης. Το μεγάλο «στοίχημα», όπως προκύπτει από το σχέδιο, θα ήταν ο εξαναγκασμός της Δυτικής Γερμανίας και των γύρω χωρών σε παράδοση όσο το δυνατόν γρηγορότερα, έτσι ώστε το ΝΑΤΟ απλά να χάσει τον λόγο να συνεχίσει τον πόλεμο- μειώνοντας έτσι το ενδεχόμενο μιας γενικευμένης πυρηνικής αναμέτρησης, καθώς το ερώτημα θα ήταν απλό: Αποδοχή της ήττας ή κλιμάκωση με πυρηνικά και ολοκληρωτικός Αρμαγεδδών.

Φυσικά, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, ένα τέτοιο «στοίχημα» ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευμένο και «υπέθετε» πολύ βολικά πως το ΝΑΤΟ θα δίσταζε να απαντήσει: Πρακτικά μιλώντας, το πιθανότερο θα ήταν να κλιμακώσει, απαντώντας επίσης με πυρηνικά εναντίον των σοβιετικών δυνάμεων που προέλαυναν- με τους Σοβιετικούς να συνεχίζουν και αυτοί τη χρήση, μέχρι το τελικό ολοκαύτωμα.

(με πληροφορίες από National Interest, Guardian, Telegraph)

Δημοφιλή