«Ήθος. Εικόνες από μια άλλη Ελλάδα» στο Μουσείο Μπενάκη

Δρώμενα που τελούνται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, με ρίζες σε πανάρχαιες παραδόσεις, πτυχές της ιστορίας ή τοπικά έθιμα
Βώλακας Δράμας. Πανηγύρι του Αγίου Πνεύματος στο Φαλακρό, 2016. Μουσείο Μπενάκη
Βώλακας Δράμας. Πανηγύρι του Αγίου Πνεύματος στο Φαλακρό, 2016. Μουσείο Μπενάκη

Εικόνες από έθιμα και παραδοσιακά δρώμενα στην Ελλάδα, στιγμές που κατέγραψε ο φακός του Γιώργου Τατάκη και του Μιχάλη Παππά κατά την περιήγησή τους τα τελευταία επτά χρόνια στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια και τώρα, για πρώτη φορά, παρουσιάζονται στο κοινό της Αθήνας.

Η έκθεση με τίτλο «ΗΘΟΣ. Εικόνες από μιαν άλλη Ελλάδα», εγκαινιάζεται σήμερα, Τετάρτη στο Μουσείο Μπενάκη και θα διαρκέσει έως και την Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2019.

Οι εικόνες των δύο φωτογράφων δημοσιεύονται διεθνώς, συμπεριλαμβανομένων των περιοδικών National Geographic, Leica’s magazines (LFI, M), VICE US κ.ά. Μαζί με άλλους δύο συνεργάτες έχουν δημιουργήσει τη συνέργεια Reflex Photographers και την πλατφόρμα https://pculiar.com, η οποία είναι ένας on line οδηγός για τέτοιου είδους δρώμενα.

Η δουλειά τους αντλεί έμπνευση από εικόνες παλαιότερων master φωτογράφων, όπως οι Κ. Μάνος, Ν. Οικονομόπουλος, J. Koudelka κ.ά., αλλά και από την τριβή και την εξοικείωσή τους με τα δρώμενα αυτά και τη συγκεκριμένη κουλτούρα εν γένει. Η αγάπη τους για ανθρωποκεντρικές εικόνες αλλά και την ελληνική επαρχία τους ώθησε στη δημιουργία εικόνων με αφετηρία τοπικά παραδοσιακά πανηγύρια και την παραγωγή ενός περισσότερο βιωματικού έργου. Στόχος τους είναι να επικοινωνήσουν τις προσωπικές τους αναζητήσεις και τα συμπεράσματα αυτών των αναζητήσεων στο ευρύ κοινό, μέσω της τέχνης της φωτογραφίας.

Όλυμπος Καρπάθου. Μεταφορά των προικιών, 2016
Όλυμπος Καρπάθου. Μεταφορά των προικιών, 2016

Βασική αρχή τους είναι πως η πρωταρχική μέριμνα του φωτογράφου, όταν δημιουργεί εικόνες, είναι να μπορεί να αντιλαμβάνεται ό,τι επιδρά στον ψυχισμό του και να είναι σε θέση να επικοινωνήσει την ευαισθησία του σε κάθε σκηνή που ξεδιπλώνεται μπροστά του.

Το έργο των Τατάκη - Παππά επικεντρώνεται στις αλληλεπιδράσεις των ανθρώπων, που παρά τις διαφορετικές τους προσωπικότητες, συνδέονται μεταξύ τους μέσα από κοινές πτυχές της καθημερινότητάς τους. Πιστεύουν πως, όπως κάθε μορφή τέχνης, έτσι και η φωτογραφία αποκτά νόημα όταν είναι σε θέση να προτείνει μια διαφορετική προσέγγιση της ζωής και να αλλάξει ελαφρώς την πορεία της ανθρωπότητας προς το καλύτερο.

Καστελόριζο. Καπετάν Σταύρος Χούλης. Πάσχα, 2017
Καστελόριζο. Καπετάν Σταύρος Χούλης. Πάσχα, 2017

Στο επίκεντρο του έργου που παρουσιάζει η έκθεση «Ήθος» βρίσκονται τα δρώμενα που τελούνται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, με ρίζες σε πανάρχαιες παραδόσεις, πτυχές της ιστορίας ή τοπικά έθιμα. Το αποτέλεσμα του φωτογραφικού ταξιδιού αναδεικνύει τα κοινά στοιχεία που ανακαλύπτει κανείς σε έθιμα τα οποία διαφέρουν φαινομενικά τόσο μεταξύ τους, όσο ένα διονυσιακό δρώμενο από μια θρησκευτική τελετουργία.

Κοινός παρανομαστής τόσο των μεν όσο και των δε είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, με τις ευαισθησίες του και τις ανάγκες του. Η δουλειά των δύο φωτογράφων προσπαθεί να αναπαραστήσει την ικανότητα των ανθρώπων να έρθουν κοντά, πέρα από τις όποιες διαφορές τους, παρουσιάζοντας έτσι μια πιο περίπλοκη αλλά ενδιαφέρουσα προσέγγιση, που τελικός της στόχος είναι να διώξει την πλήξη την οποία η ομοιογένεια των μεγάλων αστικών κέντρων έχει επιβάλει στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου.

Κρήτη, Ανώγεια. Η Ζαχαρένια στο σπίτι της. 2017
Κρήτη, Ανώγεια. Η Ζαχαρένια στο σπίτι της. 2017
Λευκάδα. Γιορτή της φακής στην Εγκλουβή, 2015
Λευκάδα. Γιορτή της φακής στην Εγκλουβή, 2015
Όλυμπος Καρπάθου. Πάσχα, 2016
Όλυμπος Καρπάθου. Πάσχα, 2016
Αιτωλικό. Πανηγύρι Αγίας Αγάθης, 2016
Αιτωλικό. Πανηγύρι Αγίας Αγάθης, 2016
Τήνος, 2015
Τήνος, 2015

Γιώργος Τατάκης

Σπούδασε ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Εδιμβούργο, επειδή πίστευε ότι η φωτογραφία θα ήταν μια οικονομικά επισφαλής σταδιοδρομία. Εντούτοις, ανέκαθεν είχε πάθος με την τέχνη. Με τον πρώτο του μισθό ως μηχανικός αγόρασε την πρώτη του μηχανή. Τελείως αυτοδίδακτος, μελέτησε λευκώματα, έκανε μαθήματα ζωγραφικής και μετέτρεψε την κρεβατοκάμαρά του σε σκοτεινό θάλαμο. Το 2013 αποφάσισε να ακολουθήσει το πάθος του και να κάνει τη μετάβαση σε μια καριέρα πλήρους απασχόλησης στη φωτογραφία. Έχει περάσει το χρόνο του ταξιδεύοντας και αναζητώντας παραδοσιακά έθιμα – κυρίως στην πατρίδα του, την Ελλάδα, αλλά και σε άλλες βαλκανικές χώρες. Προσπαθεί να δημιουργεί εικόνες που έχει ήδη στο μυαλό του. Οι παραδόσεις και τα έθιμα που ακολουθεί είναι μόνο η αφορμή. Τα χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη και σκηνοθετεί το περιβάλλον γύρω του σε έναν νέο φωτογραφικό κόσμο.

Σήμερα φωτογραφίες του δημοσιεύονται σε σημαντικά μέσα του εξωτερικού, εκθέτει το έργο του και παρέχει μαθητεία σε ερασιτέχνες και επαγγελματίες φωτογράφους.

Μιχάλης Παππάς

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βόρεια Εύβοια, στο χωριό Κήρινθος. Σπούδασε φωτογραφία στην Ακαδημία της Leica στην Αθήνα την περίοδο 2010-2012. Έχει φωτογραφήσει για μεγάλες εταιρίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Δουλειά του και συνεντεύξεις του έχουν δημοσιευθεί σε μεγάλα μέσα του εξωτερικού και της Ελλάδας, καθώς και στην ελληνική τηλεόραση. Έχει κερδίσει βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς φωτογραφίας και υπήρξε υπεύθυνος φωτογραφίας στο protagon.gr. Το ενδιαφέρον του για τις ελληνικές παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα του κάθε τόπου τον οδήγησε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και τον ώθησε στη φωτογράφησή τους. Θέμα του είναι η σύνθεση της εικόνας. Τα έθιμα του δίνουν μια καλή αφορμή για να βγάλει στο φως τις εμμονές του. Τα θέματα που φωτογραφίζει έχουν φωτογραφηθεί στο παρελθόν και σίγουρα θα ξαναφωτογραφηθούν. Αυτό που αλλάζει σε κάθε φωτογράφηση είναι η προσωπική ματιά του κάθε φωτογράφου, η ευκαιρία που του δίνεται, μέσα από την τέχνη του, να φέρει στο φως τις εμμονές του. Πιστεύει ότι όσο πιο αληθινός και ειλικρινής είναι, πρώτα με τον εαυτό του και μετά με το μέσο που χρησιμοποιεί, τόσο πιο πρωτότυπος θα γίνει.

Παράλληλες εκδηλώσεις

Στην έκθεση θα πραγματοποιούνται ξεναγήσεις από τους φωτογράφους Γιώργο Τατάκη και Μιχάλη Παππά τις ακόλουθες ημερομηνίες και ώρες:

Πέμπτη, 15/11 στις 18:30.

Σάββατο, 24/11 στις 12:00.

Κυριακή, 16/12 & 13/1/2019, στις 12:00.

Για κράτηση θέσεων: Τ 210 3671014, Δευτέρα - Πέμπτη 10:00-15:00.

Η συμμετοχή στις ξεναγήσεις επιβαρύνει το εισιτήριο της έκθεσης κατά 2 ευρώ.

Την Κυριακή 2 Δεκεμβρίου, στις 12:00, θα πραγματοποιηθεί ομιλία της Επίκουρης Καθηγήτριας Κοινωνικής Λαογραφίας του ΕΚΠΑ Δρ Βασιλικής Χρυσανθοπούλου με θέμα: «Οι άνθρωποι και οι τόποι στον κύκλο του χρόνου και στον κύκλο της ζωής. Με αφορμή τις εικόνες των Γιώργου Τατάκη και Μιχάλη Παππά».

Info

Μουσείο Μπενάκη, Κουμπάρη 1, Αθήνα, τηλ. 210-3671000. Ωράριο λειτουργίας: Τετάρτη - Παρασκευή 10:00-18:00, Σάββατο 10:00-24:00, Κυριακή 10:00-16:00, Δευτέρα - Τρίτη κλειστά. Τιμή εισιτηρίου έκθεσης 7 ευρώ, τιμή μειωμένου εισιτηρίου 5 ευρώ.

Δημοφιλή