Giuseppe Chiappe: Ένας Ιταλός φιλέλληνας στον αγώνα του 1821

Ο Ιταλός Φιλέλληνας Giuseppe Chiappe, δικηγόρος, εθελοντής αγωνιστής, εκδότης εφημερίδας και δικαστής στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος
(Photo by Wassilios Aswestopoulos/NurPhoto via Getty Images)
(Photo by Wassilios Aswestopoulos/NurPhoto via Getty Images)
NurPhoto via Getty Images

Ο Giuseppe Chiappe, κατάγεται από την πόλη Albenga της Σαρδηνίας. Σπούδασε νομικά στην Ιταλία και τη Γαλλία και άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου στο Λιβόρνο μέχρι το 1820.

Στην Ιταλία υπήρξε, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, μέλος της μυστικής επαναστατικής οργάνωσης των Carbonari. Όταν το κίνημα τους απέτυχε, προκειμένου να αποφύγει διώξεις το 1819, ο Giuseppe Chiappe ταξίδευσε με τη γυναίκα του Chiara και το μικρό γιό του στα Επτάνησα. Από εκεί πέρασε στην Ύδρα τον Μάιο του 1820.

Εκεί, ανέλαβε να διδάσκει την Ιταλική και Γαλλική γλώσσα, και στη συνέχεια διορίσθηκε εκπαιδευτής στη ”Ναυτική Σχολή της Ύδρας”.

Όταν το νησί κήρυξε την επανάσταση τον Απρίλιο του 1821, ο Giuseppe Chiappe ζήτησε να συμμετάσχει στα ναυτικές επιχειρήσεις. Τοποθετήθηκε στο πλοίο ”Αγαμέμνων” με πλοίαρχο τον Αναστάσιο Τσαμαδό, όπου ανέλαβε χρέη γραμματέα και την ευθύνη του ημερολογίου του πλοίου.

Με τον ”Αγαμέμνονα” έλαβε μέρος σε πολλές επιχειρήσεις, που καταγράφηκαν στο ημερολόγιο του πλοίου το οποίο έχει ιδιαίτερη ιστορική αξία. Μεταξύ αυτών, συμπεριλαμβάνεται επιχείρηση στον Παγασητικό, με σκοπό την πολιορκία του κάστρου, στις 5 Μάιου 1821, και επιχειρήσεις υποστήριξης του ξεσηκωμού 24 χωριών του Βόλου.

Επίσης, συμμετείχε στην σημαντική ναυμαχία της Ερεσσού της Λέσβου, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Παπανικολής πυρπόλησε την τουρκική ναυαρχίδα.

Τέλος, τον Ιούνιο του 1821, έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις εκδίωξης των Τούρκων και διάσωσης των Χριστιανών κατοίκων της πόλεως των Κυδωνιών στην Μ. Ασία, που είχαν πυρπολήσει και λεηλατήσει οι Τούρκοι.

Όταν ο στόλος επέστρεψε στην Ύδρα, ο Chiappe διορίσθηκε Α′ γραμματέας της Αστυνομίας και γραμματέας του Λάζαρου Κουντουριώτη.

Το 1824 ο Giuseppe Chiappe ανέλαβε να εκδώσει, με έδρα την Ύδρα, την εφημερίδα Ο Φίλος του Νόμου, τη μακροβιότερη εφημερίδα κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, η οποία κυκλοφόρησε μέχρι και το 1827.

O Φίλος του Νόμου τυπωνόταν στο πιεστήριο που είχε δωρίσει στην Ελλάδα, μετά από παράκληση του Κοραή, ο Γάλλος φιλέλληνας εκδότης, Firmin Didot.

Η ΕΕΦ διαθέτει στο αρχείο της αυτόγραφη επιστολή με την υπογραφή του Giuseppe Chiappe («Ἰωσήφ Ν. Κιάππε») προς το Βουλευτικό Σώμα, γραμμένη στην Ύδρα, στις 16 Φεβρουαρίου 1824.

Η επιστολή αναφέρει τα εξής:

«... Μέλλων νά ἐκδώσω ἐντεῦθεν δίς τήν ἑβδομάδα πολιτικήν ἐφημερίδα ἐπιγραφομένην ὁ Φίλος τοῦ Νόμου, ἀνεφέρθην ἱκετικῶς πρός τήν Σεβαστήν Διοίκησιν ἵνα διορισθῶ ἐφημεριδογράφος αὐτῆς, καί κατά τό 44. ἄρθρον τοῦ νόμου τῆς Ἐπιδαύρου νά μοί δοθῇ ἡ ἄδεια τῆς εἰσόδου εἰς τάς τακτικάς καί ἐκτάκτους Συνελεύσεις τοῦ Σεβαστοῦ Ὑμῶν Σώματος, ἐξαιρουμένων τῶν μυστικῶν. Νῦν δέ ἱκετεύω τό Σεβαστόν Σῶμα αὐτό, ἵνα, εἰς ἀπουσίαν μου, παραχωρήσῃ τήν εἴσοδον ταύτην, εἰς τόν παρ’ ἐμοῦ διορισθέντα Ἐπίτροπον Κύριον Νικόλαον Εὐαγγελληνοῦ...».

Αντίγραφο της εφημερίδας Ο Φίλος του Νόμου
Αντίγραφο της εφημερίδας Ο Φίλος του Νόμου
archive

Πράγματι, η εφημερίδα Ο Φίλος του Νόμου ήταν, την περίοδο 1824 – 1825, το επίσημο όργανο της Προσωρινής επαναστατικής κυβέρνησης του ελεύθερου ελλαδικού χώρου.

Σε αναγνώριση του έργου του, οι προεστοί της Ύδρας ενέκριναν ψήφισμα που εκχωρούσε στον Giuseppe Chiappe την ιδιότητα του πολίτη της Ύδρας.

Σημαντική ήταν όμως και η συνεισφορά στον Αγώνα της συζύγου του Giuseppe, Chiara Chiappe. Η Chiappe συνεργάστηκε με 31 σημαντικές Ελληνίδες από όλη την Ελλάδα, υπό την καθοδήγηση της σπουδαίας Ελληνίδας λόγιας Ευανθίας Καΐρη, αδελφής του σημαντικού λογίου και αγωνιστή του 1821, Θεόφιλου Καΐρη, για τη σύνταξη, τον Ιούλιο του 1825, μία σημαντικής ανοικτής επιστολής Ελληνίδων γυναικών προς τις φιλελληνίδες της Ευρώπης και της Αμερικής. Η επιστολή αυτή μεταφράστηκε στα γαλλικά και ιταλικά, τυπώθηκε στο τυπογραφείο του Giuseppe Chiappe και στάλθηκε μαζικά σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης και της Αμερικής.

Το 1827 ο Giuseppe Chiappe σταμάτησε την έκδοση του Φίλου του Νόμου, και εξέδωσε μία εφημερίδα στη γαλλική γλώσσα με τίτλο Abeille Grecque (Ελληνική Μέλισσα), η οποία κυκλοφορούσε στην Ελλάδα και το εξωτερικό μέχρι το 1829.

Όταν ήρθε στην Ελλάδα ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας, ο Giuseppe Chiappe διορίσθηκε το 1830 στο δικαστικό σώμα. Υπηρέτησε αρχικά ως γραμματέας του δικαστηρίου δυτικών Σποράδων και στη συνέχεια ως δικαστής στο Πρωτοδικείο Πύλου. Το 1835 τοποθετήθηκε στο Εμποροδικείο Σύρου και το 1841 στην Πάτρα.

Ο γιός του Giuseppe Chiappe, Πέτρος, ακολούθησε και αυτός σταδιοδρομία στην Ελληνική δικαιοσύνη και τιμήθηκε με τον βαθμό του Αρεοπαγίτη. Η οικογένεια Chiappe συνδέθηκε με την σημαντική οικογένεια του Γερμανού φιλέλληνα ιατρού Erik Treiber (Ερρίκου Τράϊμπερ), όταν ο Πέτρος Chiappe νυμφεύθηκε την Ρόζα Τράϊμπερ, κόρη του Ερρίκου.

Ο Giuseppe Chiappe απεβίωσε την 1η Ιουλίου 1848 στην Αθήνα. Η Ελλάδα τον τίμησε για τις πολύτιμες υπηρεσίες του στην απελευθέρωση της χώρας, με το ”μετάλλιο του Αγώνος” των αγωνιστών της Επανάστασης και τον Σταυρό του Σωτήρος.

ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  • Barth Wilhelm - Kehrig-Korn Max, Die Philhellenenzeit, Muenchen, 1960.

  • Αποστολίδης Χρ., Ερρίκος Τράϊμπερ Φιλέλλην - Αναμνήσεις από την Επανάσταση του 1821, Αθήνα, 1961.

  • Καρταπάνης Γρ., «Πολεμικά πλοία στον Παγασητικό», Εφημερίδα Ταχυδρόμος, Βόλος, 24.3.2019.

  • Κοντομήτρος Γ., Η ιστορική οικογένεια Αποστολίδη του Βόλου. ΚΑ′ τόμος Αρχείο Θεσσαλικών Μελετών, Βόλος, 2019.

  • Κουμαριανού Αικατερίνη, «Έντυπες εφημερίδες», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ. ΙΒ, 1975, σελ.585.

  • Κουμαριανού Αικατερίνη, Ο τύπος στον αγώνα (1821-1827), Αθήνα, 1971.

  • Μιχαλόπουλος Φάνης, «Ο φιλέλλην Ιωσήφ Κιάππε», Εφημερίδα Καθημερινή, 9.4.1939.

  • Πάτρας Ν., Ιστορικά ημερολόγια των ναυμαχιών του 1821 - εκ των ημερολογίων του ναυμάχου Αναστασίου Τσαμαδού, Αθήνα, 1886.



Για περισσότερα νέα μας επισκεφτείτε το site μας www.eefshp.org ή ακολουθήστε μας στο Facebook και στο Instagram





Δημοφιλή