Παραμονή Πρωτοχρονιάς. Ξεχωριστή μέρα. Μην σας πω πιο ξεχωριστή και από την ίδια την Πρωτοχρονιά. Η προσμονή, συνήθως, είναι πιο έντονη και από το ίδιο το γεγονός. Ένας χρόνος φεύγει ένας νέος έρχεται. Και η Παραμονή είναι η κατάλληλη στιγμή για απολογισμούς, για την παραδοχή τυχόν λαθών και αστοχιών του παρελθόντος, για τον οραματισμό νέων στόχων, ονείρων και προσδοκιών. Και την μέρα αυτή οι δουλειές ατελείωτες. Οι νοικοκυρές κάνουν τα τελευταία ψώνια, ετοιμάζουν το πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν, βάζουν στον φούρνο την βασιλόπιτα ή την αγοράζουν από το φούρνο της γειτονιάς. Οι δρόμοι πάντα γεμάτοι κόσμο. Όλοι με την έκφραση της αγωνίας στο πρόσωπό τους. Να προλάβουν τις υποχρεώσεις. Να γίνουν τα πάντα πριν τελειώσει ο χρόνος. Και όσο καλά να τα έχεις προγραμματίσει όλο και κάτι πρέπει να γίνει τελευταία στιγμή. Όλο και κάτι προκύπτει.
Η δική μου Παραμονή ξεκίνησε διαφορετικά. Αχάραγα… Με ξύπνησε ένα τηλεφώνημα. Όχι για να μου πουν τα κάλαντα. Στην γραμμή ένας Έλληνας που ζει στα μέρη μου εδώ και λίγο καιρό.
-«Συγνώμη που ενοχλώ αυτή την ώρα αλλά δεν ήξερα τι να κάνω. Έχω σοβαρό ιατρικό πρόβλημα. Η άδεια παραμονής μου δεν έχει βγει ακόμα. Μπορώ να πάω στο νοσοκομείο; Τι να κάνω Δέσποτα;»
-«Σε 5 λεπτά θα είμαι εκεί. Θα πάρω ένα ταξί και θα πάμε μαζί στα επείγοντα. Μην ανησυχείς» του απάντησα προσπαθώντας να τον ηρεμήσω αφού ο τόνος της φωνής του πρόδιδε τον φόβο και την ανησυχία του.
Σε ελάχιστο χρόνο είχαμε φθάσει στα «Επείγοντα». Η νοσοκόμα στην υποδοχή χωρίς καν να μας κοιτάξει μας ζητά ταυτότητα.
-«Ξέρετε, δεν έχει βγει ακόμα η άδεια παραμονής του» απαντάω.
-«Α… Είστε ξένοι τότε…» λέει κοφτά.
-«Να σας ενημερώσω πως για τους ξένους οι χρεώσεις είναι διαφορετικές.
Δώστε μου διαβατήριο και συμπληρώστε το έντυπο» πρόσθεσε.
Ακολουθήσαμε πιστά τις οδηγίες και μετά από δίωρη αναμονή ήρθε η σειρά μας.
-«Γειά σας. Από ποια χώρα είστε;» ήταν η πρώτη κουβέντα του γιατρού.
Τι στην ευχή σκέφθηκα. Αντί να ρωτήσει για ποιο λόγο ήρθαμε ξημερώματα στο νοσοκομείο η καταγωγή μας τον νοιάζει;
-«Ξέρετε ο φίλος μου αντιμετωπίζει πρόβλημα. Είχε έντονη αιμορραγία γι αυτό και ήρθαμε να μας βοηθήσετε» του είπα για να λάβω την απάντηση…
-«Μα τώρα δεν αιμορραγεί έντονα…»
-“Ξέρετε”, τον διακόπτω, “περιμένουμε 2 ώρες και οι νοσοκόμοι βοήθησαν για να σταματήσει το αίμα”
-«Οπότε δεν μ΄έχετε ανάγκη. Τέτοια ώρα είναι αργά να σας κάνω κάτι. Να ερχόσασταν εργάσιμες ώρες. Να τηλεφωνήσετε να κλείσετε ραντεβού με έναν ειδικό!» μας απάντησε και ο ασθενής μου με κοιτά με απορία και μου ψελλίζει
-«Να τον βρίσω;»-«Μπα δεν θα βοηθήσει πάμε να φύγουμε. Θα σε πάω σπίτι να ξεκουραστείς λίγο και μόλις ξημερώσει θα ξαναέρθουμε να δούμε έναν ειδικό».
Έτσι κι έγινε. Τον άφησα σπίτι του. Περίμενα να ξημερώσει για να τηλεφωνήσω στο νοσοκομείο μήπως καταφέρω να κλείσω κάποιο ραντεβού με γιατρό. Δύσκολο πράγμα να θες γιατρό Παραμονή Πρωτοχρονιάς. Είναι σαν να έχεις αγοράσει λαχείο και να περιμένεις να είσαι ο τυχερός. Αντικειμενικά, ποιο εύκολο είναι να κλείσεις ραντεβού με τους Αγίους Αναργύρους ή τον Άγιο Παντελεήμονα παρά με γιατρό σε νοσοκομείο τέτοια μέρα. Και να ήταν μόνο αυτό; Ήμουν ο «ξένος» που ήθελα να κλείσω ραντεβού. Έπρεπε να τηλεφωνήσω σε άλλους τηλεφωνικούς αριθμούς απ΄ότι οι ντόπιοι, να τους διαβεβαιώσω πως θα πληρώσω προκαταβολικά την επίσκεψη και πως αποδέχομαι ότι οι χρεώσεις θα είναι διαφορετικές.
Δεν ξέρω αν το σύμπαν συνωμοτεί όταν θέλουμε κάτι, αυτό που ξέρω είναι πως με λυπήθηκε ο Θεός και βρέθηκε γιατρός που μπορούσε να κάνει πέτρα την καρδιά του και να βρει λίγο χρόνο στο βεβαρημένο πρόγραμμά του να χωρέσει τους «ξένους». Τηλεφωνώ στον ασθενή μου και με χαρά του λέω «Εύρηκα!» «Ετοιμάσου έρχομαι!». Στον ανελκυστήρα μπήκαμε μαζί με τον γείτονα μου. Ντόπιος, οικογενειάρχης με παιδιά μεγάλα σε ηλικία.
-«Χρόνια Πολλά! Δεν πήγες στην πατρίδα σου για τις διακοπές;» με ρωτά χαμογελαστός
-«Μπα… δεν είχα άδεια» του απαντώ… τι να του εξηγήσω του Κινέζου; Που να καταλάβει τι είμαι και τι κάνω; Τόσα χρόνια με βλέπει συνέχεια με τα μαύρα ρούχα και νομίζει πως δουλεύω στην μαφία.
-«Κρίμα» μου απαντά. «Άντε να πας στην πατρίδα σου. Πόσα χρόνια θα είσαι μακριά;»
Να δεις αυτός είναι ο τυχερός που θα τα ακούσει σήμερα σκέφτηκα…
Στο νοσοκομείο η δεύτερη προσπάθειά μας ήταν επιτυχής. Ο ασθενής μας έλαβε θεραπεία και τις απαραίτητες συμβουλές. Όσο για τα υπόλοιπα; Ήταν ακριβώς όπως νομίζετε:
«Εσείς οι «ξένοι» πληρώνετε στο διπλανό γκισέ γιατί εδώ είναι για τους ντόπιους» και η νοσοκόμα ολοκλήρωσε με τη φράση: «Αυτοί είναι οι «ξένοι» που ζήτησαν να σας δουν επειγόντως γιατρέ» και όλοι στην αίθουσα αναμονής μας κοίταξαν περίεργα. Παντού μας ζητούσαν ταυτότητα και διαβατήριο. Κανονικό φακέλωμα. Μόνο νούμερο παπουτσιού δεν μας ζήτησαν.
Το βράδυ της ίδιας μέρας είχα να ανταποκριθώ σε κάλεσμα ώστε να αλλάξουμε το χρόνο με παρέα “λευκών¨. Με Έλληνες, δηλαδή, που αναζήτησαν καλύτερο εργασιακό περιβάλλον σε “ξένους” τόπους. Τίποτα δεν είναι εύκολο. Είτε ζεις στην πατρίδα σου είτε στο εξωτερικό. Περισσότερο θα έλεγα ζώντας στο εξωτερικό. Και οι γιορτινές μέρες είναι αφορμή για να αποδράσεις από την ρουτίνα, να νοσταλγήσεις λίγο αυτά που άφησες πίσω για μια διαφορετική ζωή.
Πάντα το κάλεσμα συνοδεύεται με τη φράση: Ελάτε Δέσποτα να γιορτάσουμε παρέα. «Κλασσικά» και «παραδοσιακά». Μεταξύ μας, ψέμματα! Σχεδόν τίποτα δεν ισχύει από τα παραπάνω. Στο τόπο που βρίσκεσαι αναγκαστικά ακολουθείς τους νέους κανόνες και τα νέα έθιμα. Με δυσκολία προσπαθείς να μεταφέρεις τις δικές σου συνήθειες στη ξενιτιά. Και αν οι τόποι που ζεις είναι μακρινοί τόσο και πιο δύσκολο είναι να το καταφέρεις. Άντε τώρα να εξηγήσεις στον Ασιάτη τι είναι ο κουραμπιές και γιατί δεν πρέπει να τον ξεσκονίζουμε. Και μήπως έχετε ιδέα που θα βρείτε το φρέσκο βούτυρο τύπου Κέρκυρας που βάζουν οι μανάδες μας; Σιγά μην το έχουνε και στη Σιγκαπούρη! Παρόμοια υλικά, διαφορετικές όμως γεύσεις.
Κάθε φορά το σκηνικό ίδιο και απαράλλακτο. Σαμπάνια για το καλό, κρασί απαραίτητα, και φαγητό σπιτικό ή “σπιτικό” φτιαγμένο από το catering. Οι οικοδεσπότες βάζουν τα δυνατά τους να μας ευχαριστήσουν. Οι καλεσμένοι φορούν τα γιορτινά τους. Οι αντροπαρέες τις γνωστές κουβέντες για τα προβλήματα της παγκόσμιας οικονομίας. Οι γυναίκες για τα δώρα που έλαβαν στις γιορτές και για τα σχολεία των παιδιών τους και τα μικρά να “αναστατώνουν” με τις φωνές τους την ατμόσφαιρα. Το λαμπερό χριστουγεννιάτικο δέντρο «ζεσταίνει» τον χώρο. Οι μυρωδιές των φαγητών έντονες. Όλα αγαπητικά και όμορφα. Όλα μια ψευδαίσθηση για να κρύψουμε την πραγματικότητα που ξέρουμε καλά. Ήμαστε όλοι «ξένοι». Μακρυά από τον τόπο μας.
Όσα χρόνια να ζεις στα μέρη αυτά όσα χρήματα και να έχεις καταφέρει να βγάλεις αυτό δεν μπορείς να το αλλάξεις. Θα είσαι πάντα ο “ξένος” Θα το γράφει η ταυτότητα και το διαβατήριο σου. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για τους ανθρώπους αλλά και για τα άψυχα! Το τραπέζι σουηδικό από τα ΙΚΕΑ. Το τραπεζομάντηλο από το Βιετνάμ, το αρνάκι από την Νέα Ζηλανδία, οι πατάτες από την Ολλανδία, τα κρασιά από την Αργεντινή και τη Γαλλία, οι κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα από την Ελλάδα. Στ΄ αλήθεια όλοι «ξένοι»!
Λίγο μετά τις 11 το βράδυ τους ευχήθηκα και έφυγα. Φθάνοντας σπίτι κάθισα απέναντι από το ρολόι. Τα λεπτά περνούσαν γρήγορα όπως άλλωστε κυλάει ο χρόνος και οι ζωές μας. Παραμονή Πρωτοχρονιάς σε ξένο τόπο και εγώ “ξένος”. Και ο κάθε “ξένος” από εμάς με μια διαφορετική ιστορία. Άλλος για να βγάλει περισσότερα χρήματα, άλλος γιατί ερωτεύτηκε, άλλος γιατί ήρθε για σπουδές και παρέμεινε. Για την δίκη μου την περίπτωση θα προτιμήσω να μην το σχολιάσω.
Αλήθεια, όμως, πόσο παράλογος είναι τούτος ο κόσμος καμωμένος. Πόσο μικρός πλανήτης και πόσο διαφορετική είναι η σκέψη των ανθρώπων. Το προσωρινό της γης που πατάς να το θεωρείς μόνο δικό σου και όλους τους άλλους ξένους. Να ξεχνάς πως ότι Θεός είναι γι όλους. Μα πιότερο να ξεχνάς πως υπάρχει Θεός και όλα να τα μετράς με τα εφήμερα. Να θεωρείς δικούς σου μόνο όσους έχουν ίδιο διαβατήριο και όχι όσους έχουν καρδιά. Καρδιά ζεστή! Που να αγαπάει πραγματικά. Που να χωράει σε κάθε τόπο και να αντέχει. Που η ζεστασιά της να είναι παρηγοριά γι όλους. Για τους ¨ξένους¨ που είναι και δικοί σου άνθρωποι. Οικογένεια σου. Καρδιά που δεν περιμένει ευχαριστώ.
Ήταν μεσάνυχτα. Η νέα χρονιά έφθασε. Όπως συνηθίζουμε να λέμε: με ελπίδες, όνειρα και χαμόγελα. Σαν διαφημιστικό στην τηλεόραση. Πυροτεχνήματα γέμισαν τον ουρανό. Η λάμψη τους έφθασε και στο δικό μου παράθυρο. Έμεινα να τα κοιτώ σαν μικρό παιδί. Μακάρι το φως των βεγγαλικών να έκρυβε έστω και για λίγο την όποια ασχήμια του κόσμου τούτου. Τον πόνο, την δυστυχία, την ανασφάλεια και τις αποτυχίες μας. Όλα τα δυσάρεστα του παλιού χρόνου που μόλις μας άφησε. Μετά από μια ώρα στο βάθος του ορίζοντα είδα και πάλι κάποια βεγγαλικά. Ο νέος χρόνος είχε φθάσει και στην Ινδονησία. Τι παράξενο. Λίγη ώρα απόσταση αλλά ο χρόνος μετράει διαφορετικά στις δύο χώρες.
Παρέμεινα στο παραθύρι. Βυθισμένος σε σκέψεις. Σε ταξίδια του μυαλού. Η ώρα περνούσε και τα φώτα από τα γειτονικά σπίτια έσβηναν σιγά σιγά. Που και που φωνές και τραγούδια από παρέες που επέστρεφαν μόνο ακούγονταν. Ο ήλιος ανέτειλε. Μπράβο συνέπεια! Ήταν η πρώτη ανατολή του νέου έτους. Άραγε μια ανατολή μπορεί να αλλάξει την καρδιά και τη σκέψη μας;
Ετοιμάστηκα να πάω στην Εκκλησία για την Πρωτοχρονιάτικη Λειτουργία. Ο ταξιτζής φανερά αγουροξυπνημένος με ρωτά που πάω. Η επόμενη ερώτηση του ήταν:
-«Είστε τουρίστας;». Χριστέ μου! Πάλι τα ίδια, ψέλλισα.
-«Όχι του απαντώ. Μένω εδώ σχεδόν μια δεκαετία».
-«Είστε εδώ γιατί μας παίρνετε τις καλές δουλειές» και με κοιτά λίγο παράξενα
Παράτα μας, πρωϊνιάτικα και πρωτοχρονιάτικα, σκέφθηκα ενοχλημένος, μα με την «παρήχηση του Π» μου ήρθαν γέλια. Σιγά μην του κάνω το χατίρι και βρίσω χρονιάρα μέρα. Με στραβοκοίταξε που χαμογέλασα και δεν με ξαναρώτησε κάτι.
Έφθασα στην εκκλησία, άναψα τα καντήλια κοίταξα τις εικόνες, είδα τριγύρω μου τους Αγίους στους τοίχους και είπα: Καλή Χρόνια μας «Ξένοι». Ξένοι είστε όλοι σας εδώ. Aυτό μας θεωρούνε. Να το θυμάστε! Και μην μου πείτε το αντίθετο γιατί θα σας ζητήσω ταυτότητα και διαβατήριο. O tempora o mores! Άτιμο πράγμα τελικά το διαβατήριο και η ταυτότητα. Σου κόβει την μιλιά…
Καλή μας Χρονιά «Ξένε»! Όπου και να σαι. Σ΄ όποιο μήκος και πλάτος αυτής της γης. Να χεις υγεία, δύναμη, ευλογίες από το Θεό και ένα τεράστιο χαμόγελο για κάθε δύσκολη στιγμή που μπορεί να συναντήσεις, Κατανόηση από τους άλλους και για τους άλλους. Και πάνω απ΄ όλα μια ζεστή καρδιά. Γιατί, οι κρύες καρδιές είναι η «ξενιτιά» Ούτε οι ταυτότητες ούτε και τα διαβατήρια. Αυτά είναι άψυχα. Ένα μικρό χαρτί. Το μόνο αληθινό είναι η καρδιά σου. Και αυτήν σε παρακαλώ, μην αφήσεις να σου κρυώσει… γιατί τότε θα είσαι στ΄ αλήθεια «ξένος». Χρόνια Πολλά σ΄όλους.