Κάλπες για το Σύνταγμα στην Κούβα: Σοσιαλισμός και μετά την επανάσταση;

Ενα απλό δίλημμα: «Ναι» ή «Όχι» στο νέο Σύνταγμα. Όμως παίζονται πολύ περισσότερα και τα εκβιαστικά διλήμματα πάνε κι έρχονται...
Ο Φιντέλο Κάστρο υπογράφει υπέρ του συντάγματος που είχε διαμορφωθεί πριν από 17 χρόνια στην Κούβα... Φωτογραφία αρχείου.
Ο Φιντέλο Κάστρο υπογράφει υπέρ του συντάγματος που είχε διαμορφωθεί πριν από 17 χρόνια στην Κούβα... Φωτογραφία αρχείου.
Reuters Photographer / Reuters

Εκατομμύρια Κουβανοί θα στηθούν την Κυριακή στις ουρές για να ρίξουν ένα «Ναι» ή ένα «Όχι» στις κάλπες.

Η Κούβα θα ψηφίσει για ένα νέο σύνταγμα. Το κείμενο που έχει διαμορφωθεί επικαιροποιεί επί της ουσίας το προϋπάρχον σύνταγμα, της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, δηλαδή τον συνταγματικό χάρτη του 1976 που εγκρίθηκε από τον Φιντέλ Κάστρο.

Η ψηφοφορία χαρακτηρίζετα ως ένα σημαντικό δημοψήφισμα για ολόκληρο το μονοκομματικό, σοσιαλιστικό σύστημα της Κούβας.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε τις προηγούμενες ημέρες, ότι «ο σοσιαλισμός πεθαίνει» και περιέγραψε την Κούβα ως «αιχμάλωτο έθνος».

Στον αντίποδα, οι Κουβανοί αξιωματούχοι παροτρύνουν τον πληθυσμό να ψηφίσει ναι στο σύνταγμα, τονίζοντας ότι πρόκειται για ζήτημα πατριωτισμού.

Στον επίσημο λογαριασμό του στο Twitter, ο πρόεδρος της Κούβας, Μιγκέλ Ντίαζ-Κανέλ, δήλωσε ότι η ψήφος «ναι» αποτελεί «κινητοποίηση για ειρήνη και εναντίον μίας αυτοκρατορικής παρέμβασης στη Λατινική Αμερική».

Το αδιανόητο: Δικαίωμα ιδιωτικής ιδιοκτησίας στην Κούβα

Εάν εγκριθεί, το επικαιροποιημένο σύνταγμα της Κούβας:

- θα προστατεύσει την ιδιωτική ιδιοκτησία

- θα επαναφέρει το ρόλο του πρωθυπουργού

- θα περιορίσει για πρώτη φορά την κουβανική προεδρία σε δύο διαδοχικούς πενταετείς θητείες

Με τις ευλογίες του Ραούλ Κάστρο, αδελφού και διαδόχου του Φιντέλ, αυτό το νέο σύνταγμα προορίζεται για να κατοχυρώσει τα βασικά στοιχεία του υφιστάμενου πολιτικού συστήματος της Κούβας - και για την επόμενη γενιά.

Οτιδήποτε, εκτός από ένα μεγάλο περιθώριο νίκης, θα θεωρηθεί ως μια σπάνια «επίπληξη» στις πολιτικές της κομμουνιστικής κυβέρνησης.

Η κάλπη στημένη στη θέση της το 2015 στην Κούβα, υπό το βλέμμα του Φιντέλ Κάστρο...
Η κάλπη στημένη στη θέση της το 2015 στην Κούβα, υπό το βλέμμα του Φιντέλ Κάστρο...
Enrique de la Osa / Reuters

Το κράτος ελέγχει όλη την τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τις εφημερίδες στο νησί. Δεν υπάρχει μέσο ενημέρωσης στο νησί, όπου να αντικατοπτρίζεται ή να προβάλλεται με οποιοδήποτε τρόπο, καμία άποψη που να υποστηρίζει την αρνητική ψήφο.

Σε όλο το νησί, υποστηρικτές της κυβέρνησης έχουν τοποθετήσει αφίσες σε κτίρια, πόρτες και σχολικά λεωφορεία, που παροτρύνουν τους ανθρώπους να ψηφίσουν «ναι» για το Σύνταγμα, ενώ υπάρχουν ελάχιστα - αν υπάρχουν - σημεία σε δημόσια θέα, όπου θα δει κάποιος ένα επιχείρημα υπέρ του «όχι» στην ψηφοφορία.

Οι αντιφρονούντες παραπονέθηκαν ότι έχουν αποκλειστεί από την εκστρατεία εναντίον του συντάγματος.

«Προσβάλλουν οποιονδήποτε από εμάς που καλούμε τους ανθρώπους να ψηφίσουν όχι», δήλωσε ο Χοσέ Ντανιέλ Φερέρ, ηγέτης της UNPACU - αυτό είναι το ακρωνύμιο για την Πατριωτική Ένωση της Κούβας, που αντιτίθεται στην κυβέρνηση και στην επανάσταση που πρεσβεύει - σε ένα βίντεο που δημοσιεύτηκε στο λογαριασμό του στο Twitter.

Στο ίδιο βίντεο ο Φερέρ αναφέρει ότι η ομάδα του σκοπεύει να προχωρήσει σε απεργία πείνας για να διαμαρτυρηθεί για τον φυσικό εκφοβισμό και τις αυθαίρετες συλλήψεις από τις κουβανικές αρχές.

Εικονα από τις δημοτικές εκλογές του 2015 στην Κούβα.
Εικονα από τις δημοτικές εκλογές του 2015 στην Κούβα.
Stringer . / Reuters

Η κυβέρνηση διοργάνωσε χιλιάδες συναντήσεις για τους πολίτες, ώστε να προτείνει και να εξηγήσει τις τροποποιήσεις στο σύνταγμα.

Ορισμένοι από τους ψηφοφόρους κατόρθωσαν να ασκήσουν την επιρροή τους. Για παράδειγμα, μετά από μια έντονη αντίδραση από συντηρητικές θρησκευτικές ομάδες, η κυβέρνηση «διόρθωσε» στο συνταγματικό κείμενο αναφορές, που θα είχαν νομιμοποιήσει πρακτικά το γάμο με άτομο του ίδιου φύλου.

Η ψηφοφορία προσφέρει, ωστόσο, μια σπάνια ευκαιρία για τους Κουβανούς για να εκφράσουν ένα είδος διαφωνίας, έστω και αν ορισμένοι κυβερνητικοί υποστηρικτές εξακολουθούν να θεωρούν προδοτική οποιαδήποτε διαφωνία.

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι λένε ότι η ψηφοφορία είναι μυστική και έχουν υποσχεθεί ότι οι Κουβανοί που δεν ψηφίζουν, δεν θα παραβιάσουν ή δεν θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, δεν θα αντιμετωπίσουν αντίποινα.

Το πρακτορείο Reuters δημοσίευσε εκτιμήσεις για το αποτέλεσμα του συνταγματικού δημοψηφίσματος, σημειώνοντας ότι «για πρώτη φορά μετά την Επανάσταση του 1959, οι Κουβανοί ψηφοφόροι ίσως εκφράσουν σημαντική δυσαρέσκεια όταν προσέλθουν στις κάλπες για να επικυρώσουν το νέο σύνταγμα, που εισάγει περιορισμένες αλλαγές στην οικονομία, ενώ διατηρεί το μονοκομματικό σύστημα».

Η αντίθεση στο νέο σύνταγμα μπορεί να αγγίξει το ένα τέταρτο των ψήφων, είπε ένας Κουβανός αναλυτής στο πρακτορείο, που θυμίζει ότι το ισχύον σύνταγμα ψηφίστηκε το 1976 σε ποσοστό 97,7%. Τότε ψήφισαν «ναι» 5,6 εκατομμύρια πολίτες, ενώ μόνο 54.000 είχαν ψηφίσει «όχι».

Ο ίδιος αναλυτής, που λέγεται Ραφαέλ Χερνάντεζ και αρθρογραφεί στο περιοδικό Temas, που τάσσεται υπέρ των μεταρρυθμίσεων στη χώρα, προβλέπει: «Αυτή τη φορά, θα έλεγα ότι περίπου τα 3/4 των ψηφοφόρων θα ψηφίσουν το ναι».

Enrique de la Osa / Reuters

Ωστόσο, η επίσημη γραμμή παραμένει, ότι οι ψηφοφόροι πρέπει να εγκρίνουν το νέο χάρτη, ακόμη και αν δεν συμφωνούν με όλες τις προτάσεις του.
Σε ένα βίντεο που κυκλοφόρησε από την κυβέρνηση για τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, ο πρώην Κουβανέζος κατασκόπος και κρατούμενος στις ΗΠΑ Χέρναρντ Χερνάντεζ, επιχειρεί να θέσει το «δίλημμα» της κάλπης (με έναν...επιεικώς απόλυτο τρόπο).

Προσέξτε πως το θέτει: «Θα ψηφίσω ναι, γιατί υπάρχουν δύο ομάδες, το «ναι» και το «όχι», λέει.

«Αυτοί που μας καλούν να ψηφίσουμε όχι, είναι οι προδοτικοί εχθροί της Κούβας». Το σχόλιο του κυρίου Χερνάντεζ δεν παραπέμπει ακριβώς σε εθνική συμφιλίωση...

Enrique de la Osa / Reuters

Με πληροφορίες από CNN και Reuters.

Δημοφιλή