Με τον σαρωτικό αέρα της νεότητας, αλλά και τις παύσεις της δεύτερης σκέψης, με δηλώσεις όπως «.... μ’ αρέσει να περπατάω ξυπόλυτη στη ζωή -με προσοχή, αλλά ξυπόλυτη» και «...θα ήθελα μετά από χρόνια να γυρίζω πίσω και να κοιτάζω μία πορεία ειλικρινή, με τραγούδια που αν μη τι άλλο, θα έχουν συγκινήσει και εμένα και άλλους ανθρώπους, ακόμη κι αν δεν πρόκειται για πλήθος μεγάλο», με διάθεση στοχαστική και κυρίως, με καθαρότητα.
Η Κατερίνα Πολέμη και η Δήμητρα Σελεμίδου, δύο από τα πιο χαρισματικά πρόσωπα της νέας ελληνικής μουσικής σκηνής, μιλούν στη HuffPost Greece λίγο πριν από τις εμφανίσεις τους στον Σταυρό του Νότου Plus, τις Πέμπτες 4 και 11 Απριλίου, με την κοινή τους παράσταση «Μέσα απ′ τη φωνή βγήκε η μουσική».
Η Κατερίνα Πολέμη, η Ελληνοβραζιλιάνα συνθέτις και ερμηνεύτρια που το 2011 ηχογράφησε το πρώτο της δίσκο «Spread the Music not the Name» και την οποία το ευρύ κοινό ανακάλυψε δύο χρόνια αργότερα με το soundtrack της ταινίας «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη και η τραγουδίστρια (και φοιτήτρια Ιατρικής) Δήμητρα Σελεμίδου, που συστήθηκε δισκογραφικά το 2017 με το άλμπουμ «Τρίτη έξοδος», σε μία συζήτηση που πατάει στο σήμερα και πετάει μέχρι την επόμενη δεκαετία.
-Ποιός είχε την ιδέα της σύμπραξης;
Δήμητρα Σελεμίδου: Την ιδέα είχε η Όλγα Λαασκαράτου, η οποία έχει επιμεληθεί και το πρόγραμμα. Γνωριστήκαμε σχετικά πρόσφατα με την Κατερίνα. Μας γνώρισε ο Γιώργος Περρής στα γυρίσματα μιας εκπομπής. Βέβαια, γνώριζα και θαύμαζα τις μουσικές της Κατερίνας, αλλά δεν μπορούσα να φανταστώ ότι οι μουσικές που είχα ακούσει συνδέονταν και με αυτό το ταμπεραμέντο και τον βραζιλιάνο αέρα που έχει επάνω στη σκηνή. Όταν τη συνάντησα ενθουσιάστηκα διπλά, την έψαξα παραπάνω και ως ερμηνεύτρια πέρα από δημιουργό και να πώς τα φερε ο καιρός και η Όλγα μας συνέδεσε στο μυαλό της. Νομίζω καμιά από τις δύο δεν είχε φανταστεί αυτή τη σύμπραξη, παρά την αμοιβαία εκτίμηση. Στην πορεία ανακαλύψαμε ότι πέρα από τις διαφορές που ενδεχομένως βλέπει κανείς, έχουμε πάρα πολλά κοινά. Η Όλγα ήταν μάλλον η πρώτη η οποία πίστεψε σε αυτό και το καλλιέργησε και το φρόντισε με τις προτάσεις της -έτσι προέκυψε.
-Όταν συνάντησες τη Δήμητρα είχες εικόνα, ήξερες τη φωνή της;
Κατερίνα Πολέμη: Δεν την ήξερα τη Δήμητρα μέχρι που συναντηθήκαμε στο «Στη Υγειά μας» σε ένα αφιέρωμα στον Μάριο Φραγκούλη και άκουσα το τραγούδι «Μαμά, Μπαμπά», το οποίο με συγκίνησε βαθιά. Τρεις νέοι άνθρωποι -ο συνθέτης Σπύρος Παρασκευάκος, ο στιχουργός Γιάννης Βασιλόπουλος και η Δήμητρα ως ερμηνεύτρια- και ένα τραγούδι πολύ ειλικρινές, που ακούγοντας το με καθησύχασε. Σκέφτηκα, εάν άνθρωποι γύρω στα είκοσι γράφουν τέτοια τραγούδι και τους δίνεται η ευκαιρία, το βήμα -γιατί η τηλεόραση και η συγκεκριμένη εκπομπή είναι ένα μέσον να επικοινωνήσουμε τη δουλειά μας- μπορεί και να υπάρχει ελπίδα σ′ αυτή τη χώρα. Και το λέω γενικότερα. Πιστεύω ότι η κρίση είναι κατ′ αρχάς πνευματική και όχι οικονομική, αυτή είναι η άποψη μου. Το «Μαμά, Μπαμπά» είναι ένα σοβαρό τραγούδι, εξαιρετικά ερμηνευμένο από τη Δήμητρα -και μου άρεσε το γεγονός ότι η Δήμητρα λέει το τραγούδι κάποιου άλλου, μου ’χει λείψει. Συνήθως λέμε τραγούδια παλαιότερων δημιουργών ή δικά μας.
Δήμητρα: Μια και πιάσαμε την κουβέντα για το «Μαμά, Μπαμπά», έμαθα πολύ πρόσφατα από τον στιχουργό ότι την περίοδο που έγραφε το τραγούδι άκουγε ανάμεσα σε άλλα κομμάτια -επίμονα- ένα τραγούδι της Κατερίνας, το «Like mother like son». Και ανακαλύψαμε ακόμη μία σύνδεση. Συγκινήθηκα πάρα πολύ όταν το έμαθα.
Κατερίνα:... Να, αυτό δεν το ήξερα. Έχει ενδιαφέρον.
Δήμητρα: Σίγουρα είναι ευλογία να μπορείς να στηρίξεις κάτι που πηγάζει από μέσα σου, να γράφεις και να ερμηνεύεις τα δικά σου τραγούδια, αλλά νιώθω διπλά τυχερή που συνάντησα ανθρώπους οι οποίοι είπαν πράγματα που θα μπορούσα να έχω πει κι εγώ, αλλά τα είπαν εκείνοι πολύ καλύτερα από ό,τι θα σκεφτόμουν ποτέ.
Κατερίνα: Και τα δύο τραγούδια μιλάνε για το παιδί σε σχέση με τους γονείς του.
-Ποιό είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε με τον τίτλο της μουσικής παράστασης σας «Μέσα απ′ τη φωνή βγήκε η μουσική»;
Κατερίνα: Για μένα αφορά την αγνότητα, οπότε την αλήθεια και την αμεσότητα.
Δήμητρα:... Και το πηγαίο.
Κατερίνα: ... Και το πηγαίο. Η φωνή κατ′ αρχάς είναι το πρώτο όργανο -πριν τα κρουστά. Όλοι ή σχεδόν όλοι -τέλος πάντων, οι περισσότεροι- γεννιόμαστε με μια φωνή. Είναι το πρώτο μέσο επικοινωνίας. Μέσα από τη φωνή βγήκε η μουσική. Και πέρα από την πληροφορία, μιλώντας για την παράσταση μας, ενώνονται δύο φωνές, δύο ψυχές οι οποίες επικοινωνούν μέσω της μουσικής.
-Εάν χρειαζόταν να συστηθείτε σε κάποιον που δεν σας γνωρίζει (ούτε την Κατερίνα που έχει ήδη μία διαδρομή στη μουσική), δίνοντας πέντε στοιχεία καθοριστικά για εσάς -προτιμήσεις, επιλογές, ιδιαιτερότητες - τι θα λέγατε;
Κατερίνα:.... Η φύση... Έχω ανάγκη τη φύση.... Μ’ αρέσει -μεταφορικά μιλώντας- να περπατάω ξυπόλυτη στη ζωή -με προσοχή, αλλά ξυπόλυτη.... Αγαπώ την αλήθεια.... Είμαι παθιασμένη με την εξέλιξη. Αν ο άνθρωπος ως μονάδα, ως πυρήνας και όλα όσα κάνει -και η μουσική μέσα σ′ αυτά- δεν εξελίσσεται, εάν δεν κοιτάμε τι δεν μας κάνει πια, από τα ρούχα μέχρι τις συμπεριφορές μας και δεν προχωράμε μπροστά, υπάρχει κίνδυνος. Δεν εμπιστεύομαι ποτέ τους ανθρώπους οι οποίοι δεν αναθεωρούν. Εκτιμώ τους ανθρώπους οι οποίοι αναγνωρίζουν τα μη δυνατά τους σημεία και προσπαθούν, στον χρόνο τους, να τα βελτιώσουν. Δεν θέλω την τελειότητα, αλλά θέλω την αλήθεια και τη συνείδηση και ευθύνη του εαυτού. Μας έχει δοθεί ζωή... Δεν μπορούμε να αφήνουμε το δώρο που μας δόθηκε έτσι.
Δήμητρα: Πιάνομαι ξανά από αυτά που λέει η Κατερίνα και θα πω, είμαι ένας άνθρωπος που ψάχνει την ειλικρίνεια πρώτα μέσα του και έπειτα γύρω του.... Αγαπάω πάρα πολύ τη ζωή και όλα όσα επιλέγω να ασχοληθώ και να αφοσιωθώ. Νομίζω ότι σκοπός μου, είτε πρόκειται για την ιατρική, είτε για τη μουσική, είναι να έρχομαι κοντά στους ανθρώπους -στους ανθρώπους μου και σε όσους δεν έχω ακόμα γνωρίσει- και να επικοινωνούμε.... Θέλω να πιστεύω στην ομορφιά των ονείρων, όσο δύσκολες κι αν μοιάζουν οι εποχές, γιατί είμαι ένας άνθρωπος ο οποίος έκανε πραγματικότητα τα όνειρα του, που πρώτα απ′ όλα ήταν η ιατρική... Προέκυψε όταν ήμουν πάρα πολύ μικρή, πριν ακόμη ασχοληθώ με τη μουσική και πολύ πριν αρχίσω να ασχολούμαι με το τραγούδι γιατί πρώτα ξεκίνησα με το πιάνο. Και θέλω να παροτρύνω με όποιον τρόπο μπορώ, τον καθένα γύρω μου να κυνηγήσει τα όνειρα του.
-Έχεις διαλέξει ειδικότητα;
Δήμητρα: Έχω σκεφτεί ΩΡΙΛΑ γιατί στην πορεία θέλω να ειδικευτώ στη φωνή.
-Το πρόγραμμα που ετοιμάσατε για τα δύο live;
Κατερίνα: Είναι εστιασμένο στο ελληνικό ρεπερτόριο. Πρώτη φορά δοκιμάζομαι σε τέτοιο βαθμό στο ελληνικό ρεπερτόριο -παρότι μισή Ελληνίδα. Είπα μέσα μου, Κατερίνα, πάμε να το δοκιμάσεις. Είναι αυτό που έλεγα πριν για αλλαγές και εξέλιξη.
Δήμητρα: Έτσι όπως έχει δομηθεί το πρόγραμμα κατά κάποιον τρόπο μας γειώνει στο ελληνικό έδαφος, αλλά νομίζω ότι η Κατερίνα με την αύρα της, αλλά και τα τραγούδια του διεθνούς ρεπερτορίου που ερμηνεύει και ερμηνεύουμε, προσθέτει μια ταξιδιάρικη διάθεση.
-Θα σας πω τέσσερα ονόματα και μία λέξη και θα ήθελα να μου πείτε την πρώτη σκέψη που κάνετε.
Δήμητρα: Ωραία!
-.... Μάνος Χατζιδάκις.
Κατερίνα: Μελωδία.
Δήμητρα: Όνειρο.
-..... Τζορτζ Γκέρσουιν.
Κατερίνα: Χιούμορ.
Δήμητρα: Αγάπη (.... δεν ξέρω).
-.... Διονύσης Σαββόπουλος.
Δήμητρα: Εμένα, για κάποιον λόγο, μου ήρθε το «μπρίο»... Εσύ τα σκέφτεσαι πολύ κι εγώ λέω βλακείες....
(Γέλια)
Κατερίνα: .... Διονύσης Σαββόπουλος.... Storyteller. Πώς το λες αυτό;
-Αφηγητής. Παραμυθάς.
Κατερίνα: Παραμυθάς καλύτερα.
-.... Μίκης Θεοδωράκης.
Δήμητρα: Δυναμισμός.
Κατερίνα: Γη.... Εγώ δεν μεγάλωσα μ′ αυτά τα τραγούδια. Και η πολύ μικρότερη επαφή μου με τη χώρα, σε σχέση με τη Δήμητρα, με απομακρύνει από τον Θεοδωράκη. Όχι όμως ως μουσικό. Εννοώ ως βίωμα. Όπως και με τον Σαββόπουλο. Δεν τα έχω ζήσει. Έλειπαν και οι γονείς μου από ’δω. Αλλά αυτό δεν το λέω άσχημα.
-.... Ευρώπη.
Δήμητρα: Σύνορα. Το αντίθετο από αυτό που θα έπρεπε...
Κατερίνα: Πολιτισμός... Όμως, όλοι έχουν πολιτισμό. Υπάρχει κάτι αληθινο-ψεύτικο εδώ...
-Πως ονειρεύεστε τον εαυτό σας την επόμενη δεκαετία;
Δήμητρα: Ο βασικός μου στόχος είναι να συνεχίσω να είμαι ειλικρινής σε αυτό που κάνω, εννοώντας να υποστηρίζω νέο υλικό, το οποίο να μιλάει για το σήμερα -όσο γίνεται, σπανίζουν οι καλοί δημιουργοί που τολμούν να μιλήσουν για το σήμερα. Να χτίσω ένα ρεπερτόριο το οποίο δεν είναι απαραίτητο ότι θα με αναδείξει σε μεγάλη τραγουδίστρια- δεν είναι αυτός ο σκοπός μου. Μακάρι να συμβεί, αλλά οι συνθήκες ενδεχομένως δεν το επιτρέψουν. Θα ήθελα όμως, μετά από χρόνια να γυρίζω πίσω και να κοιτάζω μία πορεία ειλικρινή, με τραγούδια που αν μη τι άλλο, θα έχουν συγκινήσει και εμένα και άλλους ανθρώπους, ακόμη κι αν δεν πρόκειται για πλήθος μεγάλο... Και να έχω δοκιμαστεί ίσως σε διαφορετικά μουσικά μονοπάτια.
Κατερίνα: Εγώ θα ήθελα να δουλεύω εντατικά για το κέντρο μου, γιατί χωρίς το κέντρο σου φεύγεις και χάνεσαι και χάνεται και ό,τι κάνεις, όπως και οι άνθρωποι γύρω σου. Ειδικά οι καλλιτέχνες και τα δημόσια πρόσωπα κινδυνεύουν από αυτό το side effect, την παρενέργεια -εννοώ, να ξεφεύγεις, να γίνεσαι άγαρμπος, αγενής.... Άρα, θα ήθελα να παραμείνω στο κέντρο μου, να βελτιώνομαι, να γράφω και να παίζω μουσική που να ακούγεται παγκόσμια.... Και επειδή οι συνεργασίες με συγκινούν, θα ήθελα τα επόμενα δέκα χρόνια να δουλέψω με ανθρώπους οπουδήποτε στη γη οι οποίοι είναι καλύτεροι από μένα για να μαθαίνω και να δοκιμάζομαι. Αυτό που είπε η Δήμητρα για τα νέα μονοπάτια. Ακόμη και με ανθρώπους εκτός μουσικής. Θέλω πολύ να δουλέψω με την Μαρίνα Αμπράμοβιτς. Μου αρέσουν οι συνέργειες. Και πιστεύω ότι εάν εσύ είσαι καλή στο δικό σου κι εγώ στο δικό μου ω!... όλα στο τετράγωνο.
-Επειδή η Κατερίνα μίλησε για συνέργειες, ήθελα να ρωτήσω, η ελληνική γλώσσα που στο τραγούδι ναι μεν έχει ευτυχήσει (από το ρεμπέτικο και την Παπαγιαννοπούλου μέχρι τον Γκάτσο, τον Ελευθερίου και πάει λέγοντας), αλλά είναι ένα «περιβόλι μικρό», υπό την έννοια ότι τη μιλούν λίγοι άνθρωποι, αισθάνεσαι να σε περιορίζει;
Δήμητρα: Καθόλου. Ίσα ίσα. Νιώθω ότι είναι τεράστια τιμή και ευθύνη να υπηρετείς τον ελληνικό λόγο. Έτσι κι αλλιώς, η μουσική αναδεικνύει οποιαδήποτε γλώσσα. Σκοπός μου είναι να στέκομαι εδώ, να μιλάω για τη χώρα μου, αλλά και πέρα από αυτήν μέσα από τον ελληνικό στίχο. Δεν νιώθω ότι είναι περιοριστικός. Κατά κανένα τρόπο. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μου αρέσει να τραγουδάω και σε άλλες γλώσσες. Όμως, πέρα από τη μουσική, εστίασα στο τραγούδι γιατί είχα πάντα μεγάλη αγάπη στον λόγο και δη στον ελληνικό.
-Tο αγαπημένο σας τραγούδι;
Δήμητρα: Πρέπει να απαντήσουμε κυριολεκτικά τώρα;... Γιατί μου ήρθε να πω ότι κάθε φορά που τραγουδάω ένα τραγούδι είναι ο μεγαλύτερος μου έρωτας, η μεγαλύτερη μου αγάπη και δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα πέρα από αυτό. Οπότε μου είναι δύσκολο όταν δεν τραγουδάω να διαλέξω ένα από αυτά.
Κατερίνα: Τέλειο είναι αυτό που είπες... Εγώ θα έλεγα το «Nature boy».... The greatest thing You’ll ever learn Is just to love And be loved In return... Και το «Throw It Away». Επειδή έχει έναν στίχο που με αντιπροσωπεύει πολύ: ’Cause you can never lose a thing If it belongs to you.... Αν είναι κάτι δικό σου δεν πρόκειται να το χάσεις...
-Θα πηγαίνατε στη Eurovision όπως η Κατερίνα Ντούσκα (και δεν θα έθετα καν την ερώτηση εάν δεν επρόκειτο για την περίπτωση της ταλαντούχας Ντούσκα);
Δήμητρα: Όταν ήμουν μικρότερη την αγαπούσα σαν θεσμό. Απλά, νιώθω ότι αυτό που κάνω αυτή τη στιγμή δεν αφορά τη Eurovision, ούτε και η Eurovision εμένα, εννοώ έτσι όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια.
Κατερίνα: Εγώ θα πήγαινα εάν έκανα αυτό που κάνει η Κατερίνα. Που πηγαίνει με ένα τραγούδι που της ταιριάζει.
Δήμητρα: Η Ντούσκα είναι πρωτοπόρος στο είδος, όχι μόνο στην Ελλάδα, γιατί όπως και η Κατερίνα μας (σ.σ. Πολέμη) έχει αυτό το πολυ-πολιτισμικό στοιχείο. Γι′ αυτό -απαντάω εγώ για σένα- μπορούν, ακριβώς επειδή διατηρούν την ποιότητα τους ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω, να στηρίξουν και να υπηρετήσουν αυτό που έχουν.
Κατερίνα Πολέμη. Σπούδασε μουσική στο φημισμένο Berklee College of Music των ΗΠΑ. Το 2011 ηχογράφησε το πρώτο της δίσκο “Spread the Music not the Name”. Κάνει συναυλίες ανά τον κόσμο, όπου μεταξύ άλλων έχει τραγουδήσει στο Carnegie Hall, στο Boston Symphony Hall και στο Stravinsky Auditorium στην Ελβετία. Το 2012 έγραψε τη μουσική για την θεατρική παράσταση – μιούζικαλ “Ευρυδίκη”, όπου ηχογράφησε τον δεύτερο ομότιτλο δίσκο της κατακτώντας το 1ο βραβείο μουσικής στα Θεατρικά Βραβεία Κοινού 2013 του περιοδικού «Αθηνόραμα». Το 2013 έγραψε το soundtrarack της ταινίας «Μικρά Αγγλία» του Π. Βούλγαρη για το οποίο ήταν υποψήφια για καλύτερη μουσική από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου. Επίσης έγραψε μουσική για τις παραστάσεις «Τρωικός Πόλεμος», «Blasted», «Θερισμός» στο Εθνικό Θέατρο και «Η Μεγάλη Χίμαιρα» για το Φεστιβάλ Αθηνών, στο οποίο πήρε το 1ο βραβείο μουσικής στα Θεατρικά Βραβεία Κοινού 2015 του περιοδικού «Αθηνόραμα». Το 2016-17 πήρε μέρος στην παράσταση «Το Φορτηγό» του Δ. Σαββόπουλου και το καλοκαίρι του 2017 εμφανίστηκε στο Καλλιμάρμαρο στην μεγάλη συναυλία με τίτλο «Ζήτω το ελληνικό τραγούδι».
Δήμητρα Σελεμίδου: Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1997. Έχει παρακολουθήσει μαθήματα πιάνου και θεωρητικών στο Ωδείο της Φλώρινας.
Από το 2015 σπουδάζει στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα παρακολουθεί μαθήματα σύγχρονου τραγουδιού στην τάξη της Έλλης Πασπαλά. Συστήθηκε δισκογραφικά με το άλμπουμ ”Τρίτη έξοδος” σε μουσική Σπύρου Παρασκευάκου και στίχους Γιάννη Βασιλοπουλου που κυκλοφόρησε το 2017 από τις Εκδόσεις Μικρή Άρκτος. Έχει εμφανιστεί σε σημαντικούς χώρους όπως το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και το Ωδείο Ηρώδου Αττικού, όπου τον Σεπτέμβριο του 2017 ερμήνευσε το έργο του Μάνου Χατζιδάκι ”Ελλάς η χώρα των ονείρων”, συμπράττοντας με τη Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών και το Μουσικό Σύνολο «Μάνος Χατζιδάκις» υπό τη διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού. Το 2018, στο πλαίσιο του κύκλου «Μάνος Χατζιδάκις» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ερμήνευσε το έργο ”Μυθολογία” στην Εναλλακτική Σκηνή και αργότερα, μαζί με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, το έργο ”Ο Μεγάλος Ερωτικός” στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος. Συμμετείχε σε συναυλίες του Μάριου Φραγκούλη σε Ελλάδα και Κύπρο, όπως και της Έλλης Πασπαλά με την Underground Youth Orchestra.
Info
Κατερίνα Πολέμη, Δήμητρα Σελεμίδου
«Μέσα απ’τη φωνή βγήκε η μουσική...»
Επιμέλεια προγράμματος: Όλγα Λασκαράτου
Μουσικοί:
Κατερίνα Πολέμη: Πιάνο, κιθάρα, ενορχηστρώσεις
Δημήτρης Θεοχάρης: Πιάνο
Βαγγέλης Τούντας: Βιολί
Πέτρος Βαρθακούρης: Κοντραμπάσσο, ηλεκτρικό μπάσσο
Άγγελος Πολυχρόνου: Ντράμς, Κρουστά
Ηχοληψία: Γιάννης Παξεβάνης
Φωτισμοί: Μαρία Αθανασοπούλου
Φωτογραφίες: Ανδρέας Σιμόπουλος
Artwork: Κωνσταντίνος Γεωργαντάς
Πέμπτη 4 και 11 Απριλίου
Σταυρός του Νότου Plus: Φραντζή 14, Νέος Κόσμος, 210 922 6975
Ώρα έναρξης: 21.30
Οι πόρτες ανοίγουν: 21.00
Εισιτήρια: 13 ευρώ (με μπύρα ή κρασί)
*O τίτλος της παράστασης είναι στίχος του ποιητή Στρατή Πασχάλη από το τραγούδι «Το βαλς του Ορφέα»