Κομισιόν: Γιατί πρέπει να ψηφίσουμε αν θα αλλάζει η ώρα

Ένα ερώτημα που ακούγεται σχεδόν παιδικό, ωστόσο μας αφορά όλους και επηρεάζει...κάθε δευτερόλεπτο της ζωής μας!
Walter B. McKenzie via Getty Images

Το ερώτημα ακούγεται σχεδόν παιδικό, ωστόσο μας αφορά όλους και επηρεάζει...κάθε δευτερόλεπτο της ζωής μας!

Από τότε που γεννηθήκαμε, κάθε Άνοιξη και κάθε Φθινόπωρο, γνωρίζουμε ότι γυρίζουμε μία ώρα πίσω ή μία ώρα μπροστά - αντίστοιχα - τα ρολόγια.

Η πληροφορία και η συνήθεια πέρασαν από γενιά σε γενιά. Κάθε φθινόπωρο, γνωρίζαμε ότι: Η ώρα αλλάζει πάντα την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Για την ακρίβεια, το βράδυ του τελευταίου Σαββάτου του Οκτωβρίου, όταν θα περάσει τις 12 το βράδυ (άρα είναι Κυριακή), όταν φτάσουμε 04:00 ξημερώματα, γυρνάμε το ρολόι μας μία ώρα πίσω, το κάνουμε 03:00. Αυτή λέγεται «χειμερινή ώρα».

Και την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, πάλι Σάββατο περασμένες 12:00 μεσάνυχτα (ξημερώματα Κυριακής δηλαδή), όταν το ρολόι μας δείξει 03:00, το γυρνάμε μία ώρα μπροστά ώστε να δείξει 04:00. Αυτή λέγεται «θερινή ώρα».

Περνώντας στην χειμερινή ώρα, κερδίζαμε πάντοτε μία ώρα ύπνου και το ευχαριστιόμασταν.

Περνώντας στην θερινή ώρα, χάναμε μία ώρα ύπνου και γκρινιάζαμε.

Κομισιόν: Οι πολίτες να διαλέξουν - μόνο θερινή ή μόνο χειμερινή ώρα

Το απλό, αλλά τόσο σοβαρό αυτό ζήτημα, που επηρεάζει την ώρα που ξυπνάμε, πιάνουμε δουλειά, ανάβουμε τα φώτα και άλλες ηλεκτρικές συσκευές, οδηγούμε, περιποιούμαστε τα ζώα ή τα χωράφια και έπειτα...πέφτουμε για ύπνο, μπήκε επισήμως ως θέμα συζήτησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Οι ευρωβουλευτές έθεσαν ερωτήματα σχετικά με το πως επηρεάζεται η λειτουργία των αγορών, η κατανάλωση ενέργειας, εάν επηρεάζεται η υγεία των πολιτών, εάν προκύπτουν λιγότεροι/περισσότεροι κίνδυνοι για την οδική ασφάλεια και εάν επηρεάζεται η γεωργία/κτηνοτροφία.

Απάντησαν οι ίδιοι, ότι πράγματι διαπιστώνουν σημαντικές «παρενέργειες» από την αλλαγή ώρας - αν και οι περισσότερες δεν είναι εύκολα μετρήσιμες - και στο τέλος νίκησε η δημοκρατία!

Έτσι μας καλεί να ψηφίσουμε - όλοι μας - μέχρι τις 16 Αυγούστου, εάν θέλουμε μονίμως θερινή ή μονίμως χειμερινή ώρα. Στόχος είναι να γνωρίζουμε οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι εύκολα τί ώρα είναι στην Ελλάδα ανά πάσα στιγμή, χωρίς να μπερδεύονται, ώστε να συντονιζόμαστε όλοι οι Ευρωπαίοι ευκολότερα για να συνεργαζόμαστε, να ταξιδεύουμε και γενικώς...να μη χάνουμε τα ραντεβού μας.

Η σελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου μπορούμε να καταχωρήσουμε την ψήφο μας, σχετικά με το ζήτημα της αλλαγής ώρας
Η σελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου μπορούμε να καταχωρήσουμε την ψήφο μας, σχετικά με το ζήτημα της αλλαγής ώρας
EU Commission

Ένα ενδιαφέρον ιστορικό, οι τομείς που επηρεάζονται και οι δημοσκοπήσεις

Στην μακροσκελή ανακοίνωση που εξέδωσε η Κομισιόν απευθυνόμενη στους Ευρωπαίους ηγέτες και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα βρείτε πολλές χρήσιμες πληροφορίες για το πως ανέκυψε ιστορικά το ζήτημα, για τους επί μέρους τομείς που ίσως επηρεάζονται πολύ ή λιγότερο (ίσως και η δική σας εργασία...), καθώς και για δημοσκοπήσεις (!) που ήδη έγιναν σε ευρωπαϊκές χώρες.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΌ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

σύμφωνα με το άρθρο 5 της οδηγίας (ΕΚ) αριθ. 84/2004 σχετικά με τις διατάξεις που αφορούν τη θερινή ώρα (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Στις 19 Ιανουαρίου 2001 το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκριναν από κοινού την οδηγία που αφορά τις διατάξεις σχετικά με τη θερινή ώρα[1].

Το άρθρο 5 της οδηγίας προβλέπει ότι η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο και στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή έκθεση σχετικά με την επίπτωση των διατάξεων της οδηγίας στους ενδιαφερόμενους τομείς. Το άρθρο 5 προβλέπει επίσης ότι η έκθεση θα πρέπει να συντάσσεται βάσει των πληροφοριών που κοινοποιεί στην Επιτροπή κάθε κράτος μέλος το αργότερο μέχρι τις 30 Απριλίου 2007.

Η παρούσα ανακοίνωση συνιστά την έκθεση που προβλέπει το άρθρο 5 της οδηγίας (ΕΚ) αριθ. 84/2003.

1. Το ιστορικό της κοινοτικής νομοθεσίας

Τα περισσότερα κράτη μέλη καθιέρωσαν θερινή ώρα κατά τη δεκαετία του εξήντα. Ορισμένα πάντως είχαν θεσπίσει αυτό το μέτρο πολύ πιο νωρίς και μάλιστα για μεγάλες σχετικά περιόδους.

Η πρώτη οδηγία της 22ας Ιουλίου 1980 , η οποία άρχισε να ισχύει το 1981, προέβλεπε κοινή ημερομηνία μόνο για την έναρξη της περιόδου της θερινής ώρας. Οι επόμενες οδηγίες προέβλεπαν ως κοινή ημερομηνία για την έναρξη την πρώτη Κυριακή του Μαρτίου και δύο ημερομηνίες για το τέλος αυτής της περιόδου: την τελευταία Κυριακή του Σεπτεμβρίου για τα κράτη της ηπειρωτικής Ευρώπης και την τέταρτη Κυριακή του Οκτωβρίου για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία. Η κατάσταση αυτή διατηρήθηκε μέχρι τότε που εκδόθηκε η έβδομη οδηγία 94/21/ΕΚ της 30ής Μαΐου 1994, η οποία προέβλεπε για πρώτη φορά ως κοινή ημερομηνία για το τέλος της περιόδου αυτής την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου από το 1996. Με την οδηγία αυτή επήλθε πλήρης εναρμόνιση 16 έτη μετά την έκδοση της πρώτης οδηγίας. Η όγδοη οδηγία 97/44/ΕΚ[2] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Ιουλίου 1997 παρέτεινε την ισχύ των διατάξεων της έβδομης οδηγίας επί τέσσερα χρόνια (από το 1998 έως και το 2001).

Τέλος, η ισχύουσα οδηγία – σε αντίθεση προς τις προηγούμενες οδηγίες – παρέτεινε επ’ αόριστο την ισχύ των διατάξεων της όγδοης οδηγίας. Είναι γεγονός, όπως προκύπτει από την αιτιολογική έκθεση της οδηγίας, ότι η καλή λειτουργία ορισμένων τομέων απαιτεί σταθερό και μακροχρόνιο προγραμματισμό. Επισημαίνεται πάντως ότι θα πρέπει να παρακολουθείται η εφαρμογή της οδηγίας με βάση την έκθεση της Επιτροπής.

2. Υπενθύμιση της εμπεριστατωμένης ανάλυσης της Επιτροπής σχετικά με τις επιπτώσεις της θερινής ώρας

Πριν προτείνει την ένατη οδηγία, η Επιτροπή είχε προβεί σε εμπεριστατωμένη εξέταση των επιπτώσεων της θερινής ώρας στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή της αλλαγής της ώρας δύο φορές το χρόνο, και του γεγονότος ότι είναι πιο σκοτεινό το πρωί και πιο φωτεινό το βράδυ.

Είχε ανατεθεί τότε η πραγματοποίηση μιας μελέτης σε έναν ανεξάρτητο σύμβουλο. Ο σύμβουλος αυτός θα έπρεπε να λάβει υπόψη του τις διάφορες μελέτες που υπήρχαν ήδη σχετικά με αυτό το θέμα τόσο σε κοινοτικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, να ρωτήσει τους εμπειρογνώμονες των ενδιαφερόμενων τομέων, να συμβουλευτεί τα ενδιαφερόμενα μέρη καθώς και τα κράτη μέλη και τέλος να παρουσιάσει τα συμπεράσματά του και να υποβάλει συστάσεις με βάση τις αναλύσεις και τις έρευνές του.

Τα κυριότερα συμπεράσματα της Επιτροπής βάσει αυτής της μελέτης, που περιλαμβάνονται στην πρόταση της ισχύουσας οδηγίας, συνοψίζονται ως εξής[3]:

1. Πάνω από 20 χρόνια από τότε που εκδόθηκε η πρώτη οδηγία επ’ αυτού του θέματος, οι οικονομικοί τομείς οι οποίοι θεωρούνται ως οι πλέον ενδιαφερόμενοι, δηλαδή η γεωργία, ο τουρισμός και οι μεταφορές , έχουν εντάξει τη θερινή ώρα στις δραστηριότητές τους και δεν αμφισβητούν την αξία της.

2. Όσον αφορά τις μεταφορές , η πλήρης εναρμόνιση του χρονοδιαγράμματος είχε ως συνέπεια την εξάλειψη των μεγαλύτερων εμποδίων που είχαν αντιμετωπίσει κατά το παρελθόν.

3. Η θερινή ώρα ευνοεί τις κάθε είδους δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου το βράδυ, καθώς λαμβάνουν χώρα υπό το φως της ημέρας, δηλαδή υπό πολύ πιο καλές συνθήκες.

4. Λόγω των αντιφατικών μελετών ως προς αυτό το θέμα είναι αδύνατο να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα όσον αφορά την επίπτωση της θερινής ώρας στο περιβάλλον . Η διαπίστωση αυτή αφορά κυρίως το ερώτημα του κατά πόσον η θερινή ώρα προκαλεί αύξηση ή μείωση του όζοντος σε σύγκριση με τη μη αλλαγή της ώρας.

5. Η θερινή ώρα συμβάλει στην εξοικονόμηση ενέργειας λόγω του γεγονότος ότι χρησιμοποιείται λιγότερο ηλεκτρικό ρεύμα για τον φωτισμό το βράδυ, επειδή είναι πιο φωτεινό. Από τις οικονομίες αυτές όμως θα πρέπει να αφαιρεθεί η αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας για θέρμανση το πρωί τον καιρό της αλλαγής του ωραρίου και η κατανάλωση περισσότερων καυσίμων που προκαλείται από την πιθανή αύξηση της κυκλοφορίας το βράδυ, που είναι πιο φωτεινό. Είναι γεγονός ότι είναι δύσκολο να υπολογιστούν οι πραγματοποιούμενες οικονομίες οι οποίες σε κάθε περίπτωση είναι σχετικά περιορισμένες.

6. Οι περισσότερες των πιθανών επιπτώσεων της θερινής ώρας στην υγεία σχετίζονται με το γεγονός ότι το σώμα πρέπει να προσαρμόζεται στην αλλαγή της ώρας τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο. Ως προς το θέμα αυτό οι ειδικοί συμφωνούν, με βάση τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της έρευνας και τις μέχρι τώρα γνώσεις, ότι οι περισσότερες δυσκολίες είναι μικρής διάρκειας και δε θέτουν σε κίνδυνο την υγεία.

7. Όσον αφορά την οδική ασφάλεια, το ερώτημα είναι κατά πόσο τα πιο σκοτεινά πρωινά και τα πιο φωτεινά βράδια την άνοιξη και το φθινόπωρο επηρεάζουν τον αριθμό των τροχαίων ατυχημάτων. Το γεγονός ότι δεν υπάρχουν επαρκή αριθμητικά δεδομένα καθώς και η επίδραση άλλων παραγόντων, όπως είναι οι καιρικές συνθήκες, δεν επιτρέπουν την εξαγωγή συμπερασμάτων ως προς τη σχέση ανάμεσα στη θερινή ώρα και στον αριθμό των ατυχημάτων.

Οι πληροφορίες που διαθέτουν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της προετοιμασίας της παρούσας έκθεσης αναμένεται ότι θα δώσουν τη δυνατότητα επικαιροποίησης ή/και συμπλήρωσης των συμπερασμάτων αυτής της μελέτης.

3. Οι επιπτώσεις της θερινής ώρας – Σύνοψη των πληροφοριών που διαβιβάζουν τα κράτη μέλη

25 κράτη μέλη διαβίβασαν στην Επιτροπή τα σχόλιά τους σχετικά με την επίπτωση του καθεστώτος της θερινής ώρας στις χώρες τους. Όσον αφορά τα άλλα κράτη μέλη η Επιτροπή θεωρεί ότι οι χώρες αυτές δε διαθέτουν συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την επίπτωση της θερινής ώρας[4].

Οι πληροφορίες που διέθεσαν τα κράτη μέλη συνοψίζονται ως εξής:

3.1. Γνώμη των κρατών μελών σχετικά με το ισχύον καθεστώς

Κανένα κράτος μέλος δεν ζητά τροποποίηση του ισχύοντος καθεστώτος. Η πλειοψηφία των κρατών μελών επισημαίνει τη σημασία της εναρμόνισης του χρονοδιαγράμματος της θερινής ώρας στην ΕΕ ειδικά όσον αφορά τις μεταφορές.

Το Βέλγιο τάσσεται υπέρ της διατήρησης του ισχύοντος καθεστώτος ή, εναλλακτικά, της εφαρμογής του καθεστώτος της θερινής ώρας καθόλη τη διάρκεια του έτους.

3.2. Οι επιπτώσεις στους πλέον ενδιαφερόμενους οικονομικούς τομείς

Τα περισσότερα κράτη μέλη διαπιστώνουν , εν μέρει βάσει των διαβουλεύσεων των διάφορων τομέων, ότι δεν υπάρχουν στις χώρες τους ενδείξεις για αισθητή επίπτωση της θερινής ώρας στους πλέον ενδιαφερόμενους οικονομικούς τομείς, συγκεκριμένα στη γεωργία, στις μεταφορές και στον τουρισμό.

Στη Λετονία οι ειδικοί σε θέματα τουρισμού κρίνουν ότι η θερινή ώρα έχει θετική επίπτωση στον τουρισμό καθώς παρατηρείται π.χ. αύξηση της ζήτησης για προϊόντα που χρησιμοποιούνται κατά τον ελεύθερο χρόνο (ποδήλατα, πλοία κλπ.).

Η Ιταλία διαπιστώνει ότι ο κατασκευαστικός τομέας και η γεωργία επωφελούνται από τη θερινή ώρα, ιδίως στο νότο της χώρας, λόγω του γεγονότος ότι το πρωί κάνει λιγότερη ζέστη την ίδια ώρα απ’ ό,τι θα έκανε αν δεν υπήρχε το θερινό ωράριο.

Από τις πληροφορίες που διαθέτουν τα κράτη μέλη προκύπτει ότι εξακολουθεί να ισχύει το συμπέρασμα που περιλαμβάνεται στην πρόταση της ισχύουσας οδηγίας: οι οικονομικοί τομείς έχουν εντάξει τη θερινή ώρα στις δραστηριότητές τους.

3.3. Νέες μελέτες

Ορισμένα κράτη μέλη κοινοποίησαν πρόσφατες ποσοτικές μελέτες. Οι μελέτες αυτές αφορούν την επίπτωση της θερινής ώρας στην κατανάλωση ενέργειας, στην οδική ασφάλεια και στην υγεία.

Ενέργεια

Στη Βουλγαρία μία στατιστική ανάλυση που πραγματοποίησε η εταιρεία ηλεκτροδότησης σχετικά με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργεια κατά τα τρία τελευταία έτη απέδειξε ότι πραγματοποιήθηκαν οικονομίες εξαιτίας της μη χρησιμοποίησης του τεχνητού φωτός οι οποίες ανέρχονται σε 20,5 GWh ετησίως, δηλαδή περίπου 0,01% της συνολικής κατανάλωσης της χώρας κατά το 2005[5].

Μία μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία το 2006 είχε ως αντικείμενο τη σύγκριση, βάσει προσομοιώσεων, της σημερινής κατάστασης με μια κατάσταση «χωρίς θερινή ώρα». Η μελέτη απέδειξε ότι έγινε εξοικονόμηση ενέργειας χάρη στη θερινή ώρα η οποία ανέρχεται σε 684 GWh (φωτισμός και κλιματισμός) και υπερκατανάλωση θερμικής ενέργεια κατά 14 GWh, που σημαίνει εξοικονόμηση ενέργειας κατά 0,014% της συνολικής κατανάλωσης κατά το 2005[6]. Η μελέτη απέδειξε επίσης ότι η επίσπευση κατά ένα μήνα της ισχύος της θερινής ώρας θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω εξοικονόμηση 45 GWh φωτιστικής ενέργειας.

Στη Σλοβενία διάφορες στατιστικές αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν από εταιρείες ηλεκτρισμού δείχνουν ότι η αλλαγή της ώρας το Μάρτιο και τον Οκτώβριο δεν έχει καμία ή ελάχιστη επίπτωση στην κατανάλωση (ηλεκτρικής) ενέργειας.

Στην Εσθονία οι στατιστικές δείχνουν ότι το 2000 και το 2001, που η θερινή ώρα κατ’ εξαίρεση δεν ίσχυε σ’ αυτή τη χώρα, η κατανάλωση ηλεκτρισμού κατά την περίοδο Απριλίου – Οκτωβρίου από τα νοικοκυριά ήταν υψηλότερη παρά κατά τη διάρκεια των ετών πριν και μετά την περίοδο 2000-2001. Η διαφορά πάντως ήταν μικρότερη του 10% και η αναλογία ανάμεσα στη κατανάλωση του καλοκαιριού και στην κατανάλωση του χειμώνα ήταν παρόμοια με αυτήν που είχε διαπιστωθεί κατά τη διάρκεια των ετών που ίσχυε η θερινή ώρα.

Στη Λετονία η κατανάλωση ηλεκτρισμού και η μέγιστη επιβάρυνση του ηλεκτρικού δικτύου πριν και μετά την ημερομηνία αλλαγής της ώρας την άνοιξη συγκρίθηκαν στο τέλος Μαρτίου 2006. Οι αλλαγές που διαπιστώθηκαν όσον αφορά αυτές τις δύο παραμέτρους ήταν μηδαμινές.

Στην Κύπρο η αστρονομική εταιρεία προτείνει με έκθεσή της να μειωθεί η διάρκεια ισχύος της θερινής ώρας και να ισχύει μόνο από το Μάιο μέχρι το Σεπτέμβριο. Αυτό θα είχε ως συνέπεια να περιλαμβάνονται μόνο οι μήνες με ηλιοφάνεια μεγαλύτερη των 12 ωρών, εκτός από τον Απρίλιο, και με μέση θερμοκρασία άνω των 24° C. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να εξοικονομηθεί περισσότερη ενέργεια σε σχέση με το ισχύον καθεστώς χωρίς όμως να προβαίνει σε ποσοτική ανάλυση για την τεκμηρίωση αυτού του ισχυρισμού.

Οδική ασφάλεια

Στην Εσθονία συγκριτική μελέτη του αριθμού των ατυχημάτων με θύματα (νεκροί και τραυματίες) 30 μέρες πριν και μετά τις αλλαγές ωραρίου κατά το διάστημα 2004-2006 δεν απέδειξε σημαντικές στατιστικές διακυμάνσεις με βάση τον ετήσιο αριθμό των ατυχημάτων.

Διάφορες έρευνες που πραγματοποίησε η « Estradas de Portugal»[7] απέδειξαν ότι δεν υπήρχε άμεση σχέση ανάμεσα στη θερινή ώρα και στην οδική ασφάλεια. Η γνώμη αυτή επιβεβαιώθηκε από πολλούς ειδικούς σε θέματα μεταφορών.

Υγεία

Στη Φινλανδία το 2003 και το 2004 στο πλαίσιο δύο μελετών αναλύθηκε η επίπτωση στο σώμα από την αλλαγή της ώρας τον Μάρτιο με βάση δείγμα 10 ατόμων. Από τις μελέτες προέκυψε ότι υπήρχαν ορισμένες επιπτώσεις στον ύπνο και στο φυσικό ρυθμό του σώματος κατά τη διάρκεια των τεσσάρων πρώτων ημερών μετά την αλλαγή της ώρας. Εντούτοις, οι συντάκτες της μελέτης δείχνουν ότι οι μελέτες δεν παρέχουν τη δυνατότητα εξαγωγής συμπερασμάτων για ολόκληρο τον πληθυσμό λόγω του μικρού μεγέθους του δείγματος.

Συμπεραίνεται λοιπόν, όσον αφορά την επίπτωση στην ενέργεια, ότι ορισμένες πρόσφατες ποσοτικές μελέτες επιβεβαιώνουν την εξοικονόμηση ενέργειας παρ’ ό,τι δεν είναι σημαντική σε σύγκριση με τη συνολική κατανάλωση ενέργειας και ότι δεν λαμβάνουν υπόψη την πιθανή αύξηση της κατανάλωσης εξαιτίας της πιθανής αύξησης της κυκλοφορίας αυτοκινήτων το βράδυ. Είναι αλήθεια επίσης ότι οι ποσότητες της εξοικονομούμενης ενέργειας θα μειώνονται προφανώς όσον αφορά το φωτισμό ως συνέπεια της χρησιμοποίησης οικονομικών λαμπτήρων, όπως επισημαίνει εκτός των άλλων η ένωση εναντίον της διπλής θερινής ώρας. Πάντως μόνο η μελλοντική εμπειρία θα δείξει κατά πόσο αυτές οι μειώσεις της εξοικονόμησης ενέργειας θα αντισταθμιστούν από την αύξηση των κερδών στον τομέα του κλιματισμού ως συνέπεια της αυξημένης διείσδυσης του κλιματισμού στα κτίρια του τριτογενούς τομέα.

3.4. Γνώμη των πολιτών

Δημοσκόπηση στα κράτη μέλη

Ορισμένα κράτη μέλη κοινοποίησαν τα αποτελέσματα πρόσφατων δημοσκοπήσεων ή δημόσιων διαβουλεύσεων (μέσω διαδικτύου) σχετικά με τη θερινή ώρα.

Στην Εσθονία δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε το 2001 απέδειξε ότι ο αριθμός αυτών που τάσσονται υπέρ και αυτών που τάσσονται κατά της θερινής ώρας είναι σχεδόν ο ίδιος.

Στη Λιθουανία μια δημοσκόπηση που έγινε το 2006 απέδειξε ότι το 55% είναι εναντίον της θερινής ώρας και το 32% υπέρ αυτής.

Στη Λετονία έγιναν δύο διαβουλεύσεις μέσω διαδικτύου το 2006. Οι διαβουλεύσεις αυτές απέδειξαν ότι το 60% αυτών που έλαβαν μέρος στη διαβούλευση ήταν εναντίον της θερινής ώρας. Πρέπει να επισημανθεί εντούτοις ότι το ποσοστό αυτό δεν προέκυψε από ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα ανθρώπων αλλά από τα άτομα που έλαβαν μέρος στη διαβούλευση.

Σύμφωνα με μία δημοσκόπηση που έγινε στη Γαλλία από το ίδρυμα CREDOC το 2005 τα δύο τρίτα περίπου των Γάλλων είναι υπέρ ή αδιάφορα όσον αφορά τη θερινή ώρα, γεγονός που σημαίνει ότι από το 1993 οι θετικές γνώμες αυξήθηκαν κατά 12 μονάδες ενώ οι αρνητικές μειώθηκαν κατά 13. Εντούτοις, από μια δημοσκόπηση του SOFRES το 2002 προέκυψε ότι το 45% ήταν υπέρ της καθιέρωσης της θερινής καθόλη τη διάρκεια του έτους , το 31,4% ήταν αδιάφορο και το 26,3% ήταν εναντίον της θερινής ώρας.

Διαπιστώνεται συνεπώς ότι ο πολύ περιορισμένος αριθμός των πρόσφατων δημοσκοπήσεων σχετικά μ’ αυτό το θέμα δεν επιτρέπει την εξαγωγή ορθών συμπερασμάτων δεδομένου μάλιστα ότι ο βαθμός αντιπροσωπευτικότητας καθώς και τα αποτελέσματα αυτών των δημοσκοπήσεων διαφέρουν από τη μία χώρα στην άλλη.

ΕΥΡΩΒΑΡΟΜΕΤΡΟ

Η έρευνα Ευρωβαρόμετρο που έγινε το 1990 είχε δείξει ότι το ποσοστό ικανοποίησης για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Κοινότητα ανερχόταν στο 57,4%.

Η έρευνα Ευρωβαρόμετρο που πραγματοποιήθηκε το 1993 σχετικά με την ημερομηνία λήξης της περιόδου ισχύος της θερινής ώρας απέδειξε ότι η πλειοψηφία των 12 κρατών μελών της Κοινότητας ήταν υπέρ του τέλους Οκτωβρίου (54,5%) αντί του τέλους Σεπτεμβρίου (38,4%), δηλαδή υπέρ της διατήρησης του ισχύοντος καθεστώτος.

Επαφές με τις ενώσεις και τους πολίτες

Η Επιτροπή έχει τακτικές επαφές με την ACHED, μία γαλλική ένωση που ήταν αντίθετη προς τη θερινή ώρα στη Γαλλία και στην Ευρώπη. Η ACHED δημοσίευσε εκτός των άλλων επιστολές, σημειώματα, άρθρα και θέσεις – τα περισσότερα στις δεκαετίες του ’80 και του ’90 - μέσω των οποίων οι συντάκτες των, για διάφορους λόγους, ετάσσοντο εναντίον της θερινής ώρας. Η εν λόγω ένωση αναφέρεται σε μία σειρά παλιών μελετών σχετικά με την επίπτωση της θερινής ώρας.

Καμία άλλη ένωση, περιλαμβανομένων και αυτών των ενδιαφερόμενων τομέων, δεν ήρθε σε επαφή με την Επιτροπή.

Η Επιτροπή εντούτοις λαμβάνει κατά καιρούς επιστολές από πολίτες που τάσσονται υπέρ της τροποποίησης του ισχύοντος καθεστώτος (π.χ. κατάργηση της θερινής ώρας, καθιέρωση της θερινής ώρας ολόκληρο το έτος).

4. Συμπεράσματα

Από τις πληροφορίες που ετέθησαν στη διάθεση της Επιτροπής για τη σύνταξη της παρούσας έκθεσης προκύπτει ότι εξακολουθεί να ισχύει η ανάλυση που περιλαμβάνεται στην πρόταση της οδηγίας: εκτός του γεγονότος ότι ευνοεί τις κάθε είδους δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου το βράδυ και ότι συμβάλλει κάπως στην εξοικονόμηση ενέργειας λίγες είναι οι επιπτώσεις της θερινής ώρας και το τωρινό καθεστώς δεν αποτελεί αντικείμενο ανησυχίας στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Κατά συνέπεια η Επιτροπή κρίνει ότι εξακολουθεί να είναι κατάλληλο το καθεστώς της θερινής ώρας που προβλέπει η οδηγία. Κανένα κράτος δεν ανέφερε ότι θέλει να εγκαταλείψει τη θερινή ώρα ή να τροποποιήσει τις διατάξεις της ισχύουσας οδηγίας. Αντίθετα επιβάλλεται η διατήρηση της εναρμόνισης του χρονοδιαγράμματος, προκειμένου να διασφαλιστεί η καλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς η οποία αποτελεί τον ουσιαστικό στόχο της οδηγίας.

Δημοφιλή