Ηλεκτρισμένη ήταν η ατμόσφαιρα στο Προεδρικό Μέγαρο κατά την επιστροφή της διερευνητικής εντολής για τον σχηματισμό κυβέρνησης από τον Παναγιώτη Λαφαζάνη στον Προκόπη Παυλόπουλο.
Ο επικεφαλής της Λαϊκής Ενότητας εμφανίστηκε ιδιαίτερα αιχμηρός όταν απευθύνθηκε στον ΠτΔ και αναφέρθηκε στο θέμα της σύγκλησης του συμβουλίου επιμένοντας το Σύνταγμα δεν προβλέπει τηλεφωνικές επικοινωνίες του ανώτατου πολιτειακού άρχοντα με τους αρχηγούς των κομμάτων αλλά κάνει λόγο για φυσική παρουσία και ουσιαστικά, κατά την ερμηνεία του κ.Λαφαζάνη, απαιτεί και τη σύγκληση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών.
Π.ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, ήρθα να παραδώσω την εντολή. Δεν νομίζω ότι δεν αξιοποιήθηκε. Αξιοποιήθηκε. Κυβέρνηση μπορεί να μην έβγαλε, αλλά είδαμε τους εκπροσώπους σχεδόν όλης της ελληνικής κοινωνίας, από την άποψη των φορέων εννοώ. Και αυτό που βγαίνει ως συμπέρασμα νομίζω είναι ότι: Πάνω απ’όλα είναι το Σύνταγμα και ο Ελληνικός Λαός. Δεν είναι οι αρχηγοί πάνω από το Σύνταγμα και ιδιαίτερα, θα έλεγα, ούτε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι πάνω από το Σύνταγμα, πάνω από τη θέληση, τη βούληση του ελληνικού λαού και την ανάγκη για δημοκρατία και ενημέρωση, ενόψει εκλογών. Αυτό είναι το πιο κρίσιμο. Και δεν αναφέρομαι σε σας. Λέγω γενικά: Οποιοσδήποτε Πρόεδρος, οποιοσδήποτε αρχηγός κόμματος δεν είναι πάνω από το Σύνταγμα. Είναι κάτω από το Σύνταγμα.
Και νομίζω ότι σ’αυτή τη βάση μπορεί να υπάρξει μια ευρεία συνεννόηση, για να πάμε σε εκλογές με όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικό και δημοκρατικό τρόπο, για να ενημερωθεί ο ελληνικός λαός και να πάμε σε εκλογές τηρώντας και το πνεύμα και το γράμμα του Συντάγματος.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ και για την τυπική τήρηση των διατάξεων σχετικά με την διερευνητική εντολή που αναλάβατε. Θα συμφωνήσω απολύτως – είναι αυτονόητο άλλωστε - ότι ουδείς πολιτειακός παράγων κείται υπεράνω του Συντάγματος. Όλοι υπακούουμε στο Σύνταγμα και όλοι κρινόμαστε από την ιστορία, με βάση και το Σύνταγμα. Και το Σύνταγμα εφαρμόζεται κατά το γράμμα, το πνεύμα του, αλλά και κατά την πρακτική που έχει διαμορφωθεί γενικότερα, τηρουμένων πάντοτε των αναλογιών, με βάση τις περιστάσεις που διανύουμε.
Να είσθε βέβαιος, κύριε Πρόεδρε, γιατί θα επικοινωνήσουμε και πάλι σε λίγο, στο πλαίσιο της διαδικασίας που θ’ακολουθήσω. Θα τηρήσω στο ακέραιο τις διατάξεις του Συντάγματος και συγκεκριμένα του άρθρου 37 παρ.3, θα επικοινωνήσω τηλεφωνικώς μαζί σας στο πλαίσιο της εφαρμογής αυτής. Και θέλω να πιστεύω ότι, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των διεργασιών τις οποίες θα ακολουθήσω - εφόσον φθάσουμε σε εκλογές - οι εκλογές αυτές θα διεξαχθούν μέσα σ’ένα κλίμα, όπως ταιριάζει στον πολιτικό πολιτισμό της Ελλάδας, στην κρισιμότητα των περιστάσεων και, ιδίως, στις προσδοκίες του Ελληνικού Λαού.
Π.ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Αλλά εσείς, και από τη δικιά σας εμπειρία, ξέρετε πολύ καλά, ότι οι μεγαλύτερες εκτροπές, αντισυνταγματικές και αντιδημοκρατικές, γίνονται στο όνομα της τήρησης του Συντάγματος και στο όνομα της Δημοκρατίας. Και, εν πάση περιπτώσει, εγώ δεν ξέρω να γράφει το Σύνταγμα για τηλεφωνικές επικοινωνίες. Το Σύνταγμα γράφει για συσκέψεις αρχηγών κομμάτων. Το Σύνταγμα λέγει για φυσική συνάντηση των πολιτειακών παραγόντων. Αν ήταν να υποκατασταθούν όλα αυτά με το τηλέφωνο, νομίζω ότι θα κάνουμε πολύ μεγάλο λάθος. Και υποτιμάμε πάρα πολλά πράγματα και κυρίως, την ανάγκη να μιλάνε οι άνθρωποι και οι πολιτειακοί παράγοντες μεταξύ τους. Να έχουν ζωντανή επικοινωνία.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Να είσθε βέβαιος ότι θα τηρήσω το Σύνταγμα. Σας ευχαριστώ πολύ.
Π.ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ: Αυτό είναι. Θα το δούμε. Κι εγώ σας ευχαριστώ.
Ο κ.Λαφαζάνης όμως δεν φάνηκε να πείθεται από τις διαβεβαιώσεις που του έδωσε ο ΠτΔ και εμφανίστηκε ιδιαίτερα επικριτικός και στις δηλώσεις του εξερχόμενος του Μεγάρου:
«Έδωσα την εντολή στον ΠτΔ αδυνατώντας να συμβάλω στη συγκρότηση κυβέρνησης. Με την ευκαιρία εξέφρασα τις βασικές μου απόψεις για την περαιτέρω πορεία. Ο ΠτΔ δεν είναι εντολοδόχος κανενός. Δεν διεκπεραιώνει αποφάσεις τρίτων. Έχει ένα χρέος και αιτώ είναι να προασπίζεται το γράμμα και το πνεύμα του συντάγματος και τη δυνατότητα του λαου να εκφράζεται και να ψηφίζει ελεύθερα και ενημερωμένος. Οι εκλογές πρέπει να γίνουν στις 27 Σεπτεμβρίου. Ευθύνη του είναι να ανταποκριθεί σε αυτή την πρόσκληση που έκανα. Είναι δημοκρατική πρόσκληση και θα έχει ευθύνη εάν δεν το πράξει. Εάν δεν το πράξει και εμείς θα κάνουμε δηλώσεις που δεν θα θέλαμε να κάνουμε. Εάν χρειαστεί να διερευνηθεί περαιτέρω η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης πρέπει να γίνει σύσκεψη αρχηγών των πολίτικων κομμάτων. Να τη συγκαλέσει. Να υπάρχει φυσική παρουσία. Αυτό είναι το χρέος του και αυτό επιβάλλει το Σύνταγμα. Δεν προβλέπονται τηλεφωνικές συνεννοήσεις, αποδοχές και αρνήσεις. Το Σύνταγμα επιβάλει να κληθούν όλοι και όσοι δεν προσέλθουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Εάν δεν γίνουν όσα εισηγούμαι φοβάμαι πως οι κινήσεις που θα κάνει ο ΠτΔ δεν θα είναι υποβοηθητικέ ούτε της Δημοκρατίας ούτε του Συντάγματος. Περιμένω να επιτελέσει το δημοκρατικό και συνταγματικό καθήκον του. Θα αντιδράσουμε σθεναρά. Δεν απευθύνω κατηγορίες πριν δω κινήσεις και πράξεις»