Το 2019 συνολικά 49 δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν, γεγονός που αποτελεί μια άνευ προηγουμένου μείωση (44%) αφού πέρυσι ο Τύπος κατάγραψε τις απώλειες συνολικά 80 εργαζόμενων. Ο φετινός αριθμός μάλιστα αξίζει να σημειωθεί πως είναι ο χαμηλότερος που έχει καταγραφεί εδώ και 16 χρόνια.
Μόνο τα 10 τελευταία χρόνια έχουν σκοτωθεί/δολοφονηθεί 941 δημοσιογράφοι ανά τον κόσμο με το 2012 να αναδεικνύεται η χειρότερη χρονιά με 147 νεκρούς και να ακολουθούν το 2013 με 143 και το 2015 με 114.
Την ίδια στιγμή, αν και ο αριθμός των δημοσιογράφων που δολοφονήθηκαν ή έπεσαν νεκροί καλύπτοντας ένοπλες συρράξεις μειώνεται, ο αριθμός εκείνων που είναι φυλακισμένοι υπερδιπλασιάστηκε.
Λιγότεροι νεκροί στον πόλεμο, περισσότεροι στην ειρήνη
«Η κάλυψη γεγονότων σε εμπόλεμες ζώνες όπως στη Συρία, την Υεμένη και το Αφγανιστάν ήταν λιγότερο θανατηφόροι, σχεδόν κατά 50%, συγκριτικά με το 2018. Φέτος 17 δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν σε αυτές τις χώρες ενώ το 2018 είχαν χάσει τη ζωή τους 34» αναφέρει η ετήσια έκθεση της οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF).
Το αξιοπρόσεκτο όμως είναι πως η σημαντική όμως μείωση στον αριθμό των νεκρών δημοσιογράφων παγκοσμίως και κυρίως στις εμπόλεμες περιοχές δεν θα πρέπει να «αποκρύψει» το γεγονός ότι ο αριθμός των δημοσιογράφων που έπεσαν νεκροί σε χώρες όπου επικρατεί ειρήνη. Και μάλιστα σε κάποιες εξ αυτών ο αριθμός των νεκρών δεν έχει μειωθεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Μεξικό, όπου δέκα δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν το 2019, όσοι δηλαδή και την προηγούμενη χρονιά ενώ σήμερα «Η Λατινική Αμερική είναι πιο επικίνδυνη από τη Μέση Ανατολή με όλους τους πολέμους της» για τους δημοσιογράφος εάν κρίνουμε βάσει του αριθμού των νεκρών, όπως επισημαίνεται.
«Ως αποτέλεσμα αυτής της διπλής τάσης – λιγότεροι θάνατοι σε εμπόλεμες ζώνες αλλά πιο επικίνδυνες ειρηνικές χώρες - περισσότεροι δημοσιογράφοι (59%) σκοτώθηκαν σε χώρες όπου επικρατεί ειρήνη συγκριτικά με αυτές όπου μαίνεται πόλεμος» ενώ αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία σημειώθηκε αύξηση κατά 2% στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται εκ προθέσεως δολοφονία δημοσιογράφων.
Αξιοσημείωτο επίσης είναι πως σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία εκ των 49 δημοσιογράφων που έχασαν τη ζωή τους, οι 31 δολοφονήθηκαν/στοχοποιήθηκαν ακριβώς εξαιτίας της ιδιότητας τους και της δουλειάς τους ενώ 18 σκοτώθηκαν ενώ κάλυπταν γεγονότα.
Συλλογικά σκοτώθηκαν 46 άνδρες και τρεις γυναίκες ενώ ως οι πιο επικίνδυνες χώρες για τους δημοσιογράφους αναδείχθηκαν το 2019- τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τον αριθμό των νεκρών- το Μεξικό, η Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και η Σομαλία.
Δημοσιογράφοι στις φυλακές. Δημοσιογράφοι όμηροι
Πέραν όμως από όλες αυτα τα ανησυχητικά στοιχεία οι κακές ειδήσεις για τους δημοσιογράφους δεν σταματούν εκεί.
Μια άλλη, εξαιρετικά ανησυχητική διαπίστωση για τη χρονιά που φεύγει, αφορά την εκ νέου αύξηση κατά 12% του αριθμού των δημοσιογράφων που κρατούνται στη φυλακή.
Σήμερα, συνολικά 389 δημοσιογράφοι είναι υπό κράτηση για υποθέσεις που σχετίζονται με την άσκηση του λειτουργήματός τους. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς κρατούνται σε μόλις τρεις χώρες: Σαουδική Αραβία, Κίνα, Αίγυπτο. Μόνο στην Κίνα κρατείται το ένα τρίτο εκ των φυλακισμένων δημοσιογράφων.
Εκ των 389 οι 235 είναι επαγγελματίες, 137 μη επαγγελματίες και 17 γενικότερα εργαζόμενοι σε Μέσα Ενημέρωσης ενώ ο αριθμός των φυλακισμένων επαγγελματιών έχει αυξηθεί σε αντίθεση με τον μη επαγγελματιών.
Οι κρατούμενοι στις φυλακές δημοσιογράφοι είναι στην πλειοψηφία τους άνδρες, σε ποσοστό 92%.
Οι χώρες στις οποίες συναντάμαι τους περίσσόερους υπό κράτησης δημοσιγοράφους είναι με 120 άτομα Κίνα (γεγονός που αποδίδεται και στην σκλήρυνση των περιοριστικών μέτρων κατά των μειονότητας των Ουιγούρων) και ακολουθούν με 32 η Σαουδική Αραβία, με 34 η Αίγυπτος, με 25 η Τουρκία και με επίσης 25 το Βιετνάμ.
Την ίδια στιγμή τουλάχιστον 57 δημοσιογράφοι κρατούνται όμηροι σε διεθνές επίπεδο, αριθμός σχεδόν αμετάβλητος σε σύγκριση με το 2018. Ο υψηλότερος αριθμός ομήρων εμφανίζεται στην Συρία με 30 άτομα, και ακολουθούν με 15 Υεμένη, 11 το Ιράκ και έναν η Ουκρανία.
Το 2019 κανένας δημοσιογράφος δεν κηρύχθηκε αγνοούμενος σε αντίθεση με τρεις τέτοιες υποθέσεις που είχαν καταγραφεί το 2018. τέτοιες υποθέσεις σε διεθνές επίπεδο.
