Η σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα (γνωστή ως COP25) ολοκληρώθηκε με καθυστέρηση την Κυριακή στη Μαδρίτη, με κάποιες μεγάλες οικονομίες να εμφανίζονται απρόθυμες να αναλάβουν «τολμηρή» νέα δράση για την αντιμετώπιση της αύξησης του κλίματος παγκοσμίως- προκαλώντας έντονες επικρίσεις από μικρότερες χώρες και ακτιβιστές για το περιβάλλον.
Οι συνομιλίες στη Μαδρίτη εκλαμβάνονται ως ένδειξη της συλλογικής βούλησης των κυβερνήσεων για αποκρυστάλλωση της αποφασιστικής δράσης που απαιτείται, σύμφωνα με τους επιστήμονες, για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου εγκαίρως προκειμένου να αποφευχθεί άνοδος των θερμοκρασιών παγκοσμίως σε μη αναστρέψιμο επίπεδο.
Οι αντιπρόσωποι έφτασαν σε μια συμβιβαστική συμφωνία σχετικά με το θέμα της αύξησης της κλίμακας της παγκόσμιας αντίδρασης όσον αφορά στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Όλες οι χώρες θα πρέπει να προβούν σε νέες δεσμεύσεις για το κλίμα μέχρι την επόμενη μεγάλη σύνοδο στη Γλασκώβη του χρόνου- και οι διαφωνίες πάνω σε άλλα ερωτήματα, μεταξύ των οποίων και για τις «αγορές άνθρακα» αναβλήθηκαν ως τότε.
Μετά από δύο επιπλέον μερόνυχτα διαπραγματεύσεων οι απεσταλμένοι κατέληξαν εν τέλει σε μια συμφωνία στο πλαίσιο της οποίας θα τεθούν επί τάπητος νέα, βελτιωμένα σχέδια περικοπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι τη σύνοδο της Γλασκώβης. Όλες οι πλευρές θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το θέμα του χάσματος μεταξύ αυτού που, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι απαραίτητο για την αποφυγή επικίνδυνων αλλαγών στο κλίμα, και της παρούσας κατάστασης- βάσει της οποίας το συγκεκριμένο όριο θα ξεπεραστεί κατά τη δεκαετία του 2030.
Αν και είχε τη στήριξη της ΕΕ και μικρών νησιωτικών κρατών, στην επιδίωξη για μεγαλύτερες και πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις και στόχους αντιτάχθηκαν αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, η Βραζιλία, η Ινδία και η Κίνα. Ωστόσο επετεύχθη συμβιβασμός, με τις πλουσιότερες χώρες να πρέπει να αποδείξουν πως έχουν τηρήσει τις δεσμεύσεις τους για την κλιματική αλλαγή στα χρόνια πριν το 2020.
«Το αποτέλεσμα αυτής της COP25 είναι πραγματικά ανάμεικτο, και απέχει από αυτό που μας λέει η επιστήμη πως απαιτείται» είπε ο Λόρες Τουμπιάνα, του European Climate Foundation και ένας από τους αρχιτέκτονες της Συμφωνίας του Παρισιού. «Μεγάλοι παίκτες που έπρεπε να φέρουν αποτελέσματα στη Μαδρίτη δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες, αλλά χάρη σε μια προοδευτική συμμαχία μικρών νησιωτικών κρατών, ευρωπαϊκών, αφρικανικών και λατινοαμερικανικών χωρών, επιτύχαμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, ενάντια στη θέληση των μεγάλων ρυπαντών».
«Αυτές οι συνομιλίες δείχνουν πώς αποσυνδεδεμένοι είναι οι ηγέτες των χωρών από το επείγον της επιστήμης και τις απαιτήσεις των πολιτών τους στους δρόμους» είπε η Έλεν Μάουντφορντ, αντιπρόεδρος Κλίματος και Οικονομικών στο World Resources Institute. «Πρέπει να ξυπνήσουν το 2020».
Η σύνοδος ήταν να ολοκληρωθεί την Παρασκευή, μετά από δύο εβδομάδες, αλλά κράτησε δύο επιπλέον ημέρες. Σε κάποια φάση η προεδρεύουσα Χιλή προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις, καθώς συνέταξε μία εκδοχή του κειμένου για την οποία υπήρξαν διαμαρτυρίες πως ήταν τόσο αδύναμη, που στην ουσία πρόδιδε το πνεύμα της Συμφωνίας του Παρισιού το 2015.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως ο κόσμος θα έχει ελπίδα να αποφύγει την καταστροφική αύξηση των θερμοκρασιών μόνο εάν οι χώρες κινηθούν γρήγορα για τη μείωση των εκπομπών αερίων, στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού, που μπαίνει στην κρίσιμη φάση εφαρμογής της το επόμενο έτος. Ωστόσο οι συνομιλίες «βάλτωσαν» λόγω διαφωνιών για «παραθυράκια» στους κανόνες που διέπουν το διεθνές εμπόριο άνθρακα, τα οποία επιθυμούν οι πλουσιότερες χώρες για να μειώσουν το κόστος των περικοπών ρύπων. Η Βραζιλία και η Αυστραλία ήταν μεταξύ αυτών που αντιστάθηκαν περισσότερο, σύμφωνα με αντιπροσώπους.
(με πληροφορίες από Reuters, BBC)