Ενώ μας χωρίζουν δύο μόνο ημέρες από μια ακόμη Σύνοδο Κορυφής (17-18 Μαρτίου) που θα επιχειρήσει να επιλύσει το προσφυγικό πρόβλημα (;) τα σήματα που έρχονται από τις εμπλεκόμενες πλευρές μάλλον μειώνουν τις προσδοκίες για κάποια ουσιώδη συμφωνία. Κάτι που παραδέχτηκε και ο ίδιος ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μετά τη συνάντηση που είχε με τον Τούρκο πρωθυπουργό στην Άγκυρα.
Και δεν είναι μόνο οι αντιρρήσεις της Κύπρου να συναινέσει στο άνοιγμα των 5 κεφαλαίων που ζητά η Τουρκία, αλλά αντιρρήσεις εκφράζονται και για τη νομιμότητα των μαζικών επαναπροωθήσεων προσφύγων από την Ελλάδα στην Τουρκία. Εκτός από τους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς που ασχολούνται με το προσφυγικό, όπως η Διεθνής Αμνηστία και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, που χαρακτήρισαν νομικά και ηθικά απαράδεκτη μια τέτοια πρακτική, και η Ισπανία εγείρει αντιρρήσεις σε ένα τέτοιο σχέδιο. Όπως δήλωσε ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών Manuel García-Margallo, οι συνολικές επιστροφές προσφύγων στην Τουρκία από την Ελλάδα δεν είναι νόμιμες και αποδεκτές από τους διεθνής νόμους. «Όποιος φτάνει σε ευρωπαϊκό έδαφος, θα πρέπει να έχει το δικαίωμα εξατομικευμένης αντιμετώπισης, να μπορεί να συμπληρώσει την αίτηση για άσυλο, η οποία θα ληφθεί υπόψη και να μπορεί να ασκήσει έφεση στην περίπτωση που η αίτηση απορριφθεί» είπε.
Την ίδια ώρα η Κύπρος αρνείται να άρει το βέτο για το άνοιγμα των κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας.
Κάτι που κατέστησε σαφές εκ νέου ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, μετά τη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, στη Λευκωσία.
Ειδικότερα, ο κ. Αναστασιάδης ξεκαθάρισε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει πρόθεση να συναινέσει στο άνοιγμα κεφαλαίων με την Τουρκία εάν η Άγκυρα προηγουμένως δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της όπως περιγράφονται στο Διαπραγματευτικό Πλαίσιο και στο Πρωτόκολλο της Άγκυρας. Ο κ. Τουσκ από την πλευρά του είπε ότι δεν βρίσκεται στην Κύπρο για να ασκήσει πιέσεις στη Λευκωσία αλλά για να ακούσει τις θέσεις της Κύπρου ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το μεταναστευτικό. Υπογράμμισε δε ότι στα θέματα ένταξης ισχύουν οι ίδιοι αυστηροί κανόνες και ότι οποιαδήποτε απόφαση απαιτεί τη σύμφωνη γνώμη και των 28 κρατών μελών.
Η επόμενη στάση του κ. Τουσκ ήταν η Άγκυρα, όπου συνάντησε τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου. Όπως είπε ο κ. Νταβούτογλου, ο στόχος της συμφωνίας με την ΕΕ, στο πλαίσιο της οποίας η Άγκυρα ζητάει 6 δισ. ευρώ, είναι να μειωθεί η παράνομη μετανάστευση και να καταστεί το πέρασμα των προσφύγων στην Ευρώπη ασφαλές.
Η Τουρκία δεν παζαρεύει για τα χρήματα και θεωρεί ότι η συμφωνία δεν αφορά ένα οικονομικό αλλά ένα ανθρωπιστικό ζήτημα, ανέφερε επίσης ο κ. Νταβούτογλου. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από την πλευρά του προειδοποίησε ότι υπάρχουν ακόμη δυσκολίες που μένουν να ξεπεραστούν ως την Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες την Πέμπτη για να υιοθετηθεί το σχέδιο με στόχο να ανακοπεί η ροή προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη
Προσχέδιο
Μια ακόμη ένδειξη ότι η συμφωνία είναι αβέβαιη, είναι και το προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου που κυκλοφόρησε την Δευτέρα, το οποίο πολλοί χαρακτήρισαν ασαφές, με ελάχιστες αναφορές στα όσα συζητήθηκαν στην προηγούμενη Σύνοδο. Καλεί ειδικότερα τους Ευρωπαίους ηγέτες να στηρίξουν με όλα τα μέσα την προσπάθεια να στηριχθεί η Ελλάδα για την επιστροφή των παράτυπων μεταναστών στην Τουρκία.
Η Γαλλία αρνείται κάθε εκβιασμό
Νέα αντίδραση ήρθε και από τη Γαλλία, με τον πρωθυπουργό της χώρας Μανουέλ Βαλς, να τονίζει ότι θα προασπιστεί την Παρασκευή στη Σύνοδο Ευρωπαϊκής Ένωσης- Τουρκίας στις Βρυξέλλες μια «αποτελεσματική συνεργασία» με την Άγκυρα σχετικά με το θέμα της υποδοχής και φιλοξενίας των προσφύγων, όμως «δε μπορεί να υπάρξει ο παραμικρός εκβιασμός» εκ μέρους της Τουρκίας.
Αυτή η συνεργασία δεν μπορεί εξάλλου να «οδηγήσει σε οποιαδήποτε επιπλέον δέσμευση για τη Γαλλία» επισήμανε ο επικεφαλής της σοσιαλιστικής κυβέρνησης ενώπιον των βουλευτών της Εθνοσυνέλευσης, τονίζοντας ότι η Γαλλία θα τηρήσει την «υπόσχεσή» της να υποδεχθεί 30.000 πρόσφυγες, «όχι περισσότερους ούτε λιγότερους», στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΕ για την επανεγκατάσταση των προσφύγων.