Οριοθέτηση της εθνικής σύνταξης, προσθήκη της ανταποδοτικής, παρεμβάσεις για τις επικουρικές και το ΕΚΑΣ, εύρεση νέων πόρων στο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης, αλλά κυρίως την παραδοχή ότι θα γίνουν μειώσεις συντάξεις, σε συνδυασμό με αύξηση εισφορών και επανυπολογισμό των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων περιλαμβάνει η πρόταση για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση που αναμένεται να καταθέσει στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής (ΚΥΣΚΟΙΠ) ο υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κατρούγκαλος, σύμφωνα με δημοσίευμα του dikaiologitika.gr.
Ο υπουργός Εργασίας, αναμένεται να εστιάσει στην επιδίωξη της κυβέρνησης, ώστε η κάλυψη της μνημονιακής δέσμευσης για μείωση των συνταξιοδοτικών δαπανών κατά 1% του ΑΕΠ το 2016, που μεταφράζεται σε παρεμβάσεις ύψους περίπου 1,8 δισεκ ευρώ, να μην προκύψει αποκλειστικά από μειώσεις κύριων συντάξεων.
Αντίθετα, θα προτείνει να υπάρξει μικρή αύξηση των ασφαλιστικών εργοδοτικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα έτσι ώστε να περιοριστούν, αλλά όχι να εξαλειφθούν οι μειώσεις. Παράλληλα, θα ζητήσει να προκύψει ανάλογη αύξηση εισφορών και για την επικουρική ασφάλιση. Μόνο που στην περίπτωση αυτή, η πρόταση Κατρούγκαλου περιλαμβάνει αύξηση μισής ποσοστιαίας μονάδας για εργοδότες και το ίδιο για εργαζόμενους. Ουσιαστικά, το υπουργείο Εργασίας ζητάει αύξηση ασφαλιστικών εισφορών, που θα ανέλθει στις δύο ποσοστιαίες μονάδες, για κύρια και για επικουρική ασφάλιση μαζί. Κατά μιάμιση ποσοστιαία μονάδα θα επιβαρυνθούν οι εργοδότες και κατά μισή μονάδα οι εργαζόμενοι.
«Απόλυτα ασφαλείς πληροφορίες θέλουν η αύξηση στις εισφορές που καταβάλλονται υπέρ επικουρικής σύνταξης, να έχει γίνει ήδη αποδεκτή από τους θεσμούς. Δεν ισχύει όμως το ίδιο και για την πρόταση για αύξηση στις εισφορές που αφορούν την κύρια σύνταξη» αναφέρεται στο δημοσίευμα.
Στην πρόταση Κατρούγκαλου αναμένεται να γίνει ξεχωριστή αναφορά στο σκέλος του επανυπολογισμού των συντάξεων, όπου προτείνεται να υπάρξει ενιαίος συντελεστής και να εξασφαλιστούν οι χαμηλές συντάξεις, χωρίς όμως να μπαίνει κάποιο όριο. Ουσιαστικά, ο υπουργός Εργασίας, απομακρύνεται από την αρχική τοποθέτηση για προστασία όλων των συντάξεων έως 1.000 ευρώ και πλέον προτείνει να προστατευθούν μόνο οι χαμηλές συντάξεις, πιθανότατα στα επίπεδα των 500 - 600 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά την εθνική σύνταξη, που αποτελεί προσωπικό «στοίχημα» του κ. Κατρούγκαλου, φαίνεται ότι θα συνδεθεί με «ρήτρα ανάπτυξης», που θα ισούται με το 60% του μέσου εισοδήματος, όπως αυτό προσδιορίζεται από το ετήσιο επίπεδο φτώχειας. Θα μπορούν να λάβουν τη συγκεκριμένη παροχή όσοι θα συμπληρώνουν τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης και η χρηματοδότησή της θα γίνεται από τη φορολογία. Παράλληλα, θα χορηγείται και η ανταποδοτική σύνταξη η οποία θα προκύπτει από την καταβολή εισφορών ανάλογα με το μισθό ή με το εισόδημα. Θα υπάρχει ένας ενιαίος συντελεστής αναπλήρωσης επί του μισθού ή επί του εισοδήματος και έτσι θα προκύπτει η προκαθορισμένη παροχή, που όμως δεν θα είναι νοητής κεφαλαιοποίησης. Άρα η πρόταση Κατρούγκαλου διαφοροποιείται από την πρόταση της Επιτροπής Σοφών.
Ταυτόχρονα, σημειώνεται, δημιουργείται ένα ταμείο Κύριας σύνταξης, το οποίο θα συμπεριλάβει σε ξεχωριστές διευθύνσεις, τις συντάξεις των μισθωτών, των αυτοαπασχολούμενων, των αγροτών και των επιστημόνων. Ειδικά όμως ο ΟΓΑ και το ΝΑΤ θα παραμείνουν αυτοτελή νομικά πρόσωπα με στόχο να μπορούν να ασκούν όλες τις άλλες υποχρεώσεις τους, εκτός από την καταβολή των συντάξεων.
Στο σκέλος της επικουρικής σύνταξης τα σενάρια που προτείνονται είναι τα εξής:
*Πρόσθεση της επικουρικής, στην κύρια σύνταξη με σκοπό την εξασφάλιση της υψηλότερης συνολικής σύνταξης.
Πρόκειται για ένα σενάριο που ίσως λάβει «σάρκα και οστά» στην περίπτωση που οι θεσμοί επιμείνουν στην εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος. Το υπουργείο Εργασίας έχει αποδεχτεί ότι η εφαρμογή της συγκεκριμένης ρήτρας, οδηγεί σε εξαϋλωση των επικουρικών συντάξεων, σε σύντομο χρονικό διάστημα. Για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο, προτείνεται σε αυτό το ενδεχόμενο η απορρόφηση των επικουρικών, από τις κύριες συντάξεις.
*Ένταξη στο ΕΤΕΑ των επικουρικών και των επαγγελματικών ταμείων ιδιωτικού δικαίου που χορηγούν επικουρική σύνταξη.
Η πρόταση αυτή συνοδεύεται με άμεση παρέμβαση - περικοπή στις συντάξεις εκείνες που είναι πολύ υψηλότερες από το μέσο όρο του ΕΤΕΑ, ο οποίος βρίσκεται στα 168 ευρώ. Εκτιμάται ότι μεσοσταθμικά οι παρεμβάσεις θα είναι στοχευμένες, δηλαδή θα αφορούν συγκεκριμένες κατηγορίες προνομιούχων (πχ τραπεζοϋπάλληλοι) και θα κυμανθούν στα επίπεδα του 10%.
Για το ΕΚΑΣ η πρόταση Κατρούγκαλου εστιάζεται στο να μετατραπεί σε Επίδομα Αλληλεγγύης Υπερηλίκων και όχι μόνο συνταξιούχων. Θεωρητικά με τον τρόπο αυτό καλύπτει και τους περίπου 40.000 ανασφάλιστους υπερήλικες που υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσαν να λάβουν την κατώτατη σύνταξη του ΟΓΑ. Όμως με δεδομένο πως έχει υπάρξει η πρόβλεψη στον προϋπολογισμό του 2016 ότι θα μειωθεί η δαπάνη για ΕΚΑΣ κατά 223 εκατ ευρώ, αυτό σημαίνει ότι το υπουργείο Εργασίας, έχει προαποφασίσει να μειώσει αντίστοιχα τους δικαιούχους, αλλάζοντας το όριο χορήγησης του εν λόγω βοηθήματος. Συνεπώς, ο τελικός αριθμός των ωφελούμενων θα είναι αισθητά μικρότερος σε σχέση με τους περίπου 300.000 συνταξιούχους, που καρπώθηκαν φέτος τη συγκεκριμένη παροχή.
Στο σκέλος της αύξησης των πόρων για το Ασφαλιστικό Σύστημα, ο κ. Κατρούγκαλος αναμένεται να προτείνει τη σύσταση εταιριών αξιοποίησης κινητής και ακίνητης περιουσίας των Ασφαλιστικών Ταμείων. Επίσης, την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών στην πηγή για να καταπολεμηθεί η εισφοροδιαφυγή, ενώ η ενοποίηση των Φορέων Κύριας Ασφάλισης, εκτιμάται ότι θα προκαλέσει απελευθέρωση προσωπικού, το οποίο θα μπορεί να ενισχύσει τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και να συνδράμει έτσι σημαντικά, στον περιορισμό της ανασφάλιστης και αδήλωτης εργασίας.