Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit ήρθαν ξανά στο προσκήνιο όταν ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, έθεσε μια νέα προθεσμία και δήλωσε ότι θα ήταν χαρούμενος σε περίπτωση που η χώρα του αποχωρήσει χωρίς εμπορική συμφωνία με την ΕΕ, αν η τελευταία δεν κάνει πίσω.
Ο πρωθυπουργός περιπλέκει περαιτέρω τα ζητήματα, προφανώς απειλώντας να καταρρίψει στοιχεία της βασικής συμφωνίας αποχώρησης που διαπραγματεύτηκε.
Η ΕΕ απάντησε επιμένοντας ότι η εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης αποτελεί «προϋπόθεση» για διαπραγματεύσεις για μια εμπορική συμφωνία, χαρακτηρίζοντάς την «ζήτημα εμπιστοσύνης».
Έχει αφήσει πολλούς να αναρωτηθούν εάν, μετά από τέσσερα χρόνια, αυτό είναι το τέλος του δρόμου για τις διαπραγματεύσεις για το Brexit. Πρόκειται το Ηνωμένο Βασίλειο να αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς εμπορική συμφωνία και να παραβιάσει τους όρους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου που τοβλάπτουν οικονομικά;
Η βρετανική έκδοση της HuffPost μίλησε με ειδικούς για να μάθει τι πραγματικά συμβαίνει.
Τι πραγματικά συμβαίνει;
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ, Μισέλ Μπαρνιέ, βρίσκεται στο Λονδίνο για μια κρίσιμη εβδομάδα συνομιλιών για το Brexit με τον ομόλογό του στο Ηνωμένο Βασίλειο, Ντέιβιντ Φροστ, με χρόνο να οριστικοποιηθεί μια συμφωνία.
Τα βασικά σημεία παραμένουν η κρατική βοήθεια και η αλιεία. O Tζόνσον θα κάνει ό,τι μπορεί για να έχει η χώρα του το πάνω χέρι σε αυτούς τους δύο τομείς.
Ο πρωθυπουργός έθεσε μια νέα προθεσμία στις 15 Οκτωβρίου, δηλώνοντας ότι θα είναι ώρα να «προχωρήσουμε» εάν δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία, περιγράφοντας την μη υπογραφή συμφωνίας ως «καλό αποτέλεσμα» για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Το όλο θέμα περιπλέχθηκε περαιτέρω μετά τη διαρροή του κυβερνητικού νομοσχεδίου για την εσωτερική αγορά που θα δημοσιευθεί την Τετάρτη, το οποίο ορισμένοι εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι καταργεί τη συμφωνία αποχώρησης που υπογράφηκε νωρίτερα αυτό το έτος.
Γιατί μιλάμε για τη συμφωνία που έχει ήδη γίνει;
Ουσιαστικά, υπάρχουν δύο συμφωνίες για το Brexit.
H συμφωνία αποχώρησης του περασμένου έτους (WA) πυροδότησε την τρέχουσα μεταβατική περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας οι συνομιλίες συνεχίζονται για μια πιο μακροπρόθεσμη εμπορική συμφωνία.
H WA ασχολήθηκε επίσης με τα δικαιώματα των πολιτών, το λεγόμενο «νομοσχέδιο διαζυγίου» και το ακανθώδες ζήτημα της Βόρειας Ιρλανδίας.
Αυτό είναι το τελευταίο ζήτημα που προκαλεί αγωνία.
Δεν ήταν έτοιμη η συμφωνία αποχώρησης τον Δεκέμβριο;
Αποδεικνύεται ότι ο Τζόνσον είναι δυσαρεστημένος με ορισμένες πτυχές της δικής του συμφωνίας και συγκεκριμένα με το πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας.
Η Βόρεια Ιρλανδία έπρεπε να ακολουθεί τόσο τους κανόνες της ΕΕ για ορισμένες πτυχές του εμπορίου,όσο και τους κανόνες του ΗΒ για άλλες, με στόχο να διατηρεί τα αόρατα σύνορα με τη Δημοκρατία.
Τώρα, ωστόσο, η κυβέρνηση έχει καταρτίσει νομοσχέδιο για την εσωτερική αγορά, το οποίο φαίνεται να διαχωρίζει πτυχές του πρωτοκόλλου
Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση θέλει να δώσει στους υπουργούς του Ηνωμένου Βασιλείου - και μόνο στους υπουργούς του Ηνωμένου Βασιλείου - την εξουσία να αποφασίζει ποια προϊόντα ”κινδυνεύουν” να πωληθούν στην ΕΕ μέσω της Βόρειας Ιρλανδίας και, ως εκ τούτου, πρέπει να συμμορφωθούν με τους δασμούς των Βρυξελλών.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο για την εσωτερική αγορά, οι υπουργοί του Ηνωμένου Βασιλείου θα έχουν επίσης την εξουσία να αποφασίζουν πότε οι κρατικές ενισχύσεις - κρατική υποστήριξη για επιχειρήσεις - θα πρέπει να κοινοποιούνται στις Βρυξέλλες, διότι επηρεάζει τη Βόρεια Ιρλανδία, και κατ ’επέκταση την ΕΕ.
Η Ντάουνινγκ Στριτ τόνισε ότι πρόκειται απλά για «δίχτυ ασφαλείας», ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχει νομική ένωση εάν το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ, μέσω της λεγόμενης «μικτής επιτροπής», δεν μπορούν να συμφωνήσουν πώς να προσδιορίσουν αυτά τα ζητήματα. (Η μεικτή επιτροπή ιδρύθηκε στο πλαίσιο της συμφωνίας αποχώρησης για την παρακολούθηση της εφαρμογής της).
Τότε ποιό είναι το πρόβλημα;
Οι προτάσεις που θα πέσουν στο τραπέζι ενδέχεται να παραβιάζουν εντελώς τη συμφωνία αποχώρησης.
Ο Anand Menon, διευθυντής της think tank εταιρείας «Αλλάζοντας την Ευρώπη», πιστεύει ότι το σχέδιο του Ηνωμένου Βασιλείου κινδυνεύει να παρακάμψει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (ΔΕΚ) - το οποίο τελικά έχει εξουσία επί των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων βάσει της συμφωνίας απόσυρσης - και των τελωνειακών νόμων της ΕΕ που ισχύουν στη Βόρεια Ιρλανδία.
Τονίζει επίσης ότι το σχέδιο του Ηνωμένου Βασιλείου δεν είναι απλώς ένα δίχτυ ασφαλείας όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση.
«Εάν υπάρχει κίνδυνος σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο να παραιτείται από τις δεσμεύσεις του βάσει της συμφωνίας αποχώρησης, η ΕΕ θα πει απλώς:« Δεν αξίζει τον κόπο», σχολίασε.
Η ΕΕ γνωρίζει επίσης ότι η WA παρέχει μηχανισμούς επίλυσης διαφορών που θα μπορούσαν να βλέπουν το Ηνωμένο Βασίλειο να αντιμετωπίζει κυρώσεις εάν πράγματι παραιτηθεί.
Τι πρόκειται να κάνει το Ηνωμένο Βασίλειο;
Προς το παρόν, απλά γιγαντώνει την κινδυνολογία γύρω από την λέξη Brexit.
Ειδικοί, μιλώντας στην HuffPost, εξηγούν ότι ο Μπόρις Τζόνσον προσπαθεί να πιέσει ακόμα περισσότερο την Ευρώπη, αλλά δεν θα τα καταφέρει.
«Η ΕΕ δεν θα αλλάξει στάση. Η επίτευξη συμφωνίας εξαρτάται από το ότι το Ηνωμένο Βασίλειο οφείλει να εφαρμόσει πλήρως τη συμφωνία αποχώρησης», σχολίασαν.
Θα μπορούσε επίσης να είναι «pitch roll» (προετοιμασία του εδάφους), όπως λέει ένας βουλευτής του Tory, για συμβιβασμό στην ευρύτερη εμπορική συμφωνία.
Τέλος, για πολλούς παραμένει αναπάντητο το ερώτημα γιατί οι Τόρις σιωπούν και δεν έχουν μιλήσει ακόμα.
Οδεύουμε σε «No Deal?»
Για άλλη μια φορά, ενώ μπορεί να φαίνεται σκληρή η στάση του Τζόνσον μπορεί να μην είναι τόσο σκληρή όσο φαίνεται. Η νέα προθεσμία του στις 15 Οκτωβρίου είναι μόνο δύο εβδομάδες πριν από τη διακοπή της 31ης Οκτωβρίου που είχε ορίσει ο Μπαρνιέ.
Όσο περισσότερο μιλά ο πρωθυπουργός για No Deal Brexit, τόσο περισσότερο θα εμφανιστεί ως σωτήρας όταν εν τέλει συμφωνήσει, αναφέρουν οι ειδικοί.
Προς το παρόν κανένα σενάριο δεν δίνει περισσότερες πιθανότητες στην εκδοχή «Έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ χωρίς συμφωνία».
Όλα θα κριθούν σε μερικές εβδομάδες.