Multitasking, το θαυματουργό; Ή μήπως όχι;

Multitasking, το θαυματουργό; Ή μήπως όχι;
maselkoo99 via Getty Images

Πώς μοιάζει το καθημερινό σου οκτάωρο; Είσαι κι εσύ από εκείνους που απαντούν στα email τους 45000 φορές την ημέρα; Με το multitasking πώς τα πας;

Θα ξεκινήσω από το τελευταίο γιατί αξίζει της προσοχής σου και υποψιάζομαι πως θα σε στεναχωρήσω...

Δεν υπάρχει αυτό που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε multitasking. Το ανθρώπινο μυαλό δε μπορεί να κάνει πολλές διεργασίες όμοιων απαιτήσεων συγχρόνως και εξίσου καλά και θα σου εξηγήσω ευθύς αμέσως το γιατί.

Ο μετωπιαίος λοβός σου είναι εκείνος που πιάνει δουλειά κάθε φορά που πρέπει να συγκεντρωθείς σε κάτι. Αυτό το τμήμα του εγκεφάλου σου σε βοηθά να κρατάς την προσοχή σου επικεντρωμένη σταθερά σε έναν συγκεκριμένο στόχο συντονίζοντας τα μηνύματα με όλα τα υπόλοιπα εγκεφαλικά συστήματα. Όταν λοιπόν εργάζεσαι πάνω σε ένα συγκεκριμένο αντικείμενο, τα δυο ημισφαίρια του εγκεφάλου σου συνεργάζονται αρμονικά. Όταν όμως προσθέτεις άλλη μια νοητική διεργασία στο παιχνίδι, αναγκάζεις τα δυο ημισφαίρια να δουλέψουν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο.

Επιστήμονες στο Institut National de la Santé et de la Recherche Médicale (INSERM) στο Παρίσι ανακάλυψαν αυτό το δεδομένο όταν ζήτησαν από συμμετέχοντες σε έρευνα να διεκπεραιώσουν ταυτόχρονα δύο εργασίες που τους ανατέθηκαν, ενώ τους είχαν συνδεδεμένους με μηχανήματα fMRI (Μηχανήματα Λειτουργικής Απεικόνισης Μαγνητικού Συντονισμού). Τα αποτελέσματα έδειξαν πως ο εγκέφαλος “κόβεται” στη μέση, μας οδηγεί στο να ξεχνάμε λεπτομέρειες και να κάνουμε τρεις φορές περισσότερα λάθη όταν κάνουμε συγχρόνως περισσότερες της μίας εργασίες.

Οφείλουμε εδώ να σημειώσουμε πως το multitasking, όταν κάνουμε εύκολες και καθημερινές δραστηριότητες όπως το φαγητό ή το περπάτημα είναι πολύ πιο εύκολο σε σχέση με το να γράφουμε μηνύματα ενώ οδηγούμε. Επειδή ακριβώς αυτές οι δραστηριότητες μας έρχονται εκ του φυσικού και έχουν αυτοματοποιηθεί, επιβαρύνουν τον μετωπιαίο λοβό λιγότερο από άλλες πιο απαιτητικές ενέργειες. Πέρα όμως από αυτό, το συμπέρασμα είναι πως το multitasking μας καθιστά τελικά λιγότερο παραγωγικούς και μπορεί ακόμα και να ελλαττώσει το IQ μας και τη συνολική μας αποτελεσματικότητα στη δουλειά.

Το κομμάτι του IQ θέλω να το τονίσω λίγο παραπάνω. Μια έρευνα του University of London έδειξε πως εκείνοι που κάνουν multitasking συγκεκριμένα όταν πρόκειται για νοητικές εργασίες, έχουν πτώση του IQ τους όμοια με εκείνους που έχουν στερηθεί το ύπνο για ένα ολόκληρο εικοσιτετράωρο (άλλο μεγάλο θέμα ο ύπνος…). Σε μερικούς από τους συμμετέχοντες στην εν λόγω έρευνα η πτώση ήταν 15 ολόκληρες μονάδες και τους άφησε με το μέσο IQ ενός οκτάχρονου παιδιού.

Συμπέρασμα: την επόμενη φορά που θα προσπαθείς να παρακολουθήσεις συγχρόνως ένα σημαντικό meeting στη δουλειά και να τσεκάρεις και τα email σου, θυμήσου πως ελάχιστα πράγματα θα συγκρατήσεις και πως διατρέχεις τον κίνδυνο να υπολειτουργείς κι από πάνω, όντας έτσι πολύ λιγότερο παραγωγικός και αποτελεσματικός.

Μεταξύ μας τώρα… Σου έχω χαλάσει τη μέρα με αυτά που γράφω και δε σε αδικώ. Το multitasking θεωρείται προσόν και μάλιστα υπάρχουν πολλές εταιρείες που το ζητούν μέχρι και στις αγγελίες τους δίπλα στα υπόλοιπα τυπικά προσόντα… Δυστυχώς, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά και ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε πολλά από εκείνα που μας έμαθε ο παραδοσιακός τρόπος σκέψης. Μια άλλη έρευνα στο Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance έδειξε πως το multitasking είναι λιγότερο αποδοτικό καθώς ο εγκέφαλος χρειάζεται χρόνο (μέχρι και 25 ολόκληρα λεπτά ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας και πολυπλοκότητας) κάθε φορά που πρέπει να πάει από τη μία νοητική διεργασία στην άλλη. Σκέψου πόσο χρόνο χάνεις, λοιπόν, τη στιγμή που νομίζεις πως κερδίζεις…

Είμαι σίγουρη πως μέχρι στιγμής έχεις απογοητευτεί και σκέφτεσαι πως τα πράγματα είναι δύσκολα. Δε θα σε αφήσω να όμως να φύγεις έτσι. Εκείνο που ίσως κάνει τη ζωή σου πιο εύκολη είναι το εξής:

Δοκίμασε την επόμενη φορά που θα πας να αλλάξεις δραστηριότητα, να το αποφασίσεις πρώτα συνειδητά. Με το που θα έχεις πάρει τη συνειδητή απόφαση για την αλλαγή, ο εγκέφαλός σου θα αρχίσει αμέσως να ορίζει την επόμενη κίνηση και να δίνει τις κατάλληλες εντολές. Φαντάσου το μυαλό να κατεβάζει τον διακόπτη της πρότερης δραστηριότητας και να ανεβάζει εκείνον που θα σε βοηθήσει να μεταβείς στην καινούργια. Με τη συνειδητή απόφαση κερδίζεις χρόνο. Το μυαλό σου αποφασίζει ποιες δεξιότητες πρέπει να ενεργοποιηθούν για να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις στην καινούργια πρόκληση. Με έναν σμπάρο δυο τριγώνια, δηλαδή: από τη μια κερδίζεις χρόνο από το να προσπαθείς να συντονιστείς εκ νέου σε αυτό που κάνεις και από την άλλη αποφεύγεις τα λάθη που θα έκανες λόγω του ότι το μυαλό θα μπερδευόταν μέχρι να συγκεντρωθεί στη νέα εργασία.

Ένα από τα πράγματα που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι πως ζούμε σε μια εποχή όπου τα ερεθίσματα γύρω μας είναι υπερβολικά πολλά. Δεν πρέπει όμως να αγνοούμε την ίδια μας τη βιολογία και να προσπαθούμε να την παρακάμψουμε στο βωμό της ταχύτητας και της υπερπληροφόρησης που χαρακτηρίζει την εποχή μας. Είναι λοιπόν σημαντικό το να αρχίσουμε να αξιολογούμε από την αρχή την πραγματικότητά μας λαμβάνοντας υπόψιν εκείνα τα δεδομένα που θα μας βοηθήσουν να εξελιχθούμε και να αποκτήσουμε καλύτερη ποιότητα ζωής. Κάτι τέτοιο δε μπορεί παρά να έχει θετική επίδραση σε κάθε τομέα της ζωής, είτε αυτό αφορά την εκπαίδευση είτε τις επιχειρήσεις.

Θυμήσου πως η γνώση είναι μονάχα εν δυνάμει δύναμη. Δοκίμασε να αλλάξεις τον τρόπο που λειτουργείς, αλλά μη βιαστείς. Ξεκίνα με μικρές αλλαγές και συνέχισε προοδευτικά με μεγαλύτερες. (Hint: μάθε εδώ για πώς αλλάζει μια συνήθεια) Δε μπορείς να αλλάξεις από τη μια μέρα στην άλλη συνήθειες μιας ζωής. Το σίγουρο είναι πως όταν αρχίσεις να τις αλλάζεις, θα με θυμηθείς...