Οι πρώτοι άνθρωποι που κατοίκησαν στον Αμαζόνιο είχαν δημιουργήσει χιλιάδες τεχνητά δασώδη νησιά, όπου «εξημέρωσαν» άγρια φυτά για να καλλιεργούν την τροφή τους, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Η ανακάλυψη των σχηματισμών αυτών είναι το πιο πρόσφατο στοιχείο που υποδεικνύει τη μεγάλη επίδραση που είχαν οι άνθρωποι στην περιοχή, καθώς από την άφιξή τους, 10.000 χρόνια πριν, άρχισαν να τη μεταμορφώνουν καλλιεργώντας μανιόκα και κολοκύθια.
Αυτό οδήγησε στη δημιουργία 4.700 από τα δασώδη νησιά σε αυτό που είναι σήμερα το Λάνος ντε Μόξος στη βόρεια Βολιβία, όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες που πραγματοποίησαν την έρευνα. Η περιοχή αυτή πλημμυρίζει από τον Δεκέμβριο ως τον Μάρτιο και είναι εξαιρετικά ξηρή από τον Ιούλιο ως τον Οκτώβριο, αλλά οι σχηματισμοί (υψώματα- τούμπες) παραμένουν πάνω από τα νερά κατά την περίοδο των βροχών, επιτρέποντας να φυτρώνουν δέντρα. Οι σχηματσμοί αυτοί ενισχύουν την ποικιλομορφία στο τοπίο της περιοχής, και δείχνουν πως μικρής κλίμακας κοινότητες άρχισαν να διαμορφώνουν τον Αμαζόνιο 8.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι υπολογιζόταν.
Η έρευνα αυτή επιβεβαιώνει ότι το συγκεκριμένο τμήμα του Αμαζονίου είναι ένα από τα αρχαιότερα κέντρα «εξημέρωσης» φυτών στον κόσμο. Χρησιμοποιώντας φυτόλιθους που βρέθηκαν καλά διατηρημένοι σε τροπικά δάση, ειδικοί κατέγραψαν τα αρχαιότερα στοιχεία περί καλλιέργειας μανιόκας, 10.350 χρόνια πριν, κολοκύθας, 10.250 χρόνια πριν και αραβόσιτου, 6.850 χρόνια πριν. Τα φυτά που καλλιεργούνταν στα νησάκια αυτά επελέγησαν επειδή ήταν πλούσια σε υδατάνθρακες και εύκολα στο μαγείρεμα, και πιθανότατα παρείχαν σημαντικό μέρος των θερμιδών που καταναλώνονταν από τους πρώτους κατοίκους της περιοχής, μαζί με ψάρια και μικρότερες ποσότητες κρέατος.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Nature, πραγματοποιήθηκε από τους Ουμπέρτο Λομπάρντο και Χάιντζ Βέιτ, του Πανεπιστημίου της Βέρνης, Χοσέ Ιριάρτε και Λαουτάρο Χίλμπερτ, του Πανεπιστημίου του Έξετερ, Χαβιέρ Ρουΐζ- Περέζ του Πανεπιστημίου Πομπέου Φάμπρα και Χοσέ Καπρίλες του Πανεπιστημίου της Πολιτείας της Πενσιλβάνια. Στο πλαίσιό της εξετάστηκαν 61 αρχαιολογικοί χώροι και ελήφθησαν δείγματα από 30 νησιά στο δάσος και αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν σε τέσσερα εξ αυτών.
«Αρχαιολόγοι, γεωγράφοι και βιολόγοι υποστήριζαν για πολλά χρόνια ότι η νοτιοδυτική Αμαζονία ήταν ένα πιθανό κέντρο πρώιμης εξημέρωσης φυρών, επειδή πολλές σημαντικές καλλιέργειες όπως η μανιόκα, η κολοκύθα, τα φιστίκια και κάποιες ποικιλίες πιπεριάς τσίλι και φασολιών είναι γενετικά πολύ κοντά σε άγρια φυτά που ζουν εκεί. Ωστόσο, μέχρι αυτή τη μελέτη, επιστήμονες δεν είχαν αναζητήσει ή ανασκάψει παλιούς αρχαιολογικούς χώρους στην περιοχή που ίσως να υποδείκνυαν την προ-Κολομβιανή εξημέρωση αυτών των διεθνώς σημαντικών καλλιεργειών» είπε ο Λομπάρντο.