Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, είναι μια ιδιότυπη ιστορία στην Ελλάδα. Ορισμένοι αποτελούν φωτεινό παράδειγμα, όπως ο Συνεταιρισμός στη Ζαγορά Πηλίου, που έχει πάνω από 100 χρόνια θαυμαστής, επικερδούς λειτουργίας. Ωστόσο, κάποιοι άλλοι Συνεταιρισμοί υπολειτουργούν, ενώ πάρα πολλοί έχουν μείνει ως σφραγίδα.
Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, αποτέλεσαν επίσης «πεδίον δόξης λαμπρόν» για όσους θέλησαν αν έχουν είτε συνδικαλιστικές είτε πολιτικές φιλοδοξίες, οδηγώντας τους σε κομματικούς χρωματισμού, πράσινους, κόκκινους και μπλε.
Κι αν χάθηκαν τουλάχιστον τρεις δεκαετίες, όπου από τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς πέρασαν πολλά χρήματα χωρίς να γίνουν οι ανάλογες επενδύσεις ώστε οι αγρότες να έχουν καλύτερη μοίρα, ίσως τώρα με το νομοσχέδιο των Αγροτικών Συνεταιρισμών, που κατατέθηκε ήδη στη Βουλή από τον υπουργό Μάκη Βορίδη, μπουν νέες υγιείς και στέρεες βάσεις για την ανάδειξή τους σε σύγχρονες, ανταγωνιστικές και επικερδείς επιχειρήσεις.
Παράλληλα, το νομοσχέδιο δημιουργεί τις προϋποθέσεις εκείνες που απαιτούνται για την εύρυθμη λειτουργία των Συνεταιρισμών στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί στην παγκόσμια αγορά.
Επιπλέον, με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου λαμβάνει σάρκα και οστά το πάγιο αίτημα των συνεταιρισμένων αγροτών για τη σύσταση μίας εθνικής συντονιστικής οργάνωσης των Αγροτικών Συνεταιρισμών, καθώς ορίζονται οι προϋποθέσεις για την συγκρότηση «Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘ.Ε.Α.Σ.)», οι οποίες καθορίζουν και το πλαίσιο λειτουργίας της Ένωσης.
Τα βασικότερα σημεία του νομοσχεδίου για τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς:
- Ιδρύονται Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (Α.Σ.) με απόφαση της Εποπτεύουσας Αρχής και όχι με δικαστική όπως μέχρι σήμερα, γεγονός που επιταχύνει τη διαδικασία, περιορίζει τον φόρτο των δικαστηρίων και μειώνει τα έξοδα για τους συνεταιριστές.
- Μειώνεται σε δέκα τουλάχιστον πρόσωπα από είκοσι 20 που ισχύει, η υπογραφή του σχετικού καταστατικού για την σύσταση Α.Σ.. Η σύσταση Α.Σ. είναι δυνατή και με λιγότερα από δέκα πρόσωπα, εφόσον ειδικές συνθήκες το επιβάλουν.
- Ορίζεται σε 10.000 ευρώ κατ’ ελάχιστο ποσό το συνεταιριστικό κεφάλαιο των Α.Σ.
Καθορίζεται το ελάχιστο ποσοστό παραγωγής που πρέπει να παραδίδει κάθε μέλος στον Α.Σ. στο 75%. - Προβλέπεται η δυνατότητα συμμετοχής στους Α.Σ. μελών – επενδυτών με δικαίωμα ψήφου, χωρίς όμως το σύνολο των ψήφων των μελών – επενδυτών να μπορεί να υπερβεί το 35% του συνόλου των ψήφων όλων των μελών.
- Αίρεται ο περιορισμός του αριθμού των 30 μελών προκειμένου να υφίσταται και εποπτικό συμβούλιο ως διοικητικό όργανο στη λειτουργία Α.Σ.. Εάν ο Α.Σ. έχει λιγότερα από δέκα μέλη, εποπτικό συμβούλιο ορίζεται μόνο εφόσον προβλέπεται από το καταστατικό.
- Προβλέπεται η δυνατότητα παροχής, εκ μέρους των Αγροτικών Συνεταιρισμών (Α.Σ.) ή μέσω τρίτων νομικών προσώπων, μικροχρηματοδοτήσεων με τη μορφή πιστώσεων μέχρι του ποσού των 25.000 ευρώ συνολικά, για κάθε μέλος - συνεταιριστή.
- Αυξάνεται σε 15 έτη από 10 που ισχύει, ο χρόνος παραγραφής αξιώσεων των Α.Σ. εναντίον μελών των διοικητικών συμβουλίων (Δ.Σ.), για πράξεις που τελέσθηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και προξένησαν ζημία από δόλο στον Α.Σ.
- Μειώνεται σε 1.000.000 ευρώ από 2.000.000 που ισχύει, ο ετήσιος κύκλος εργασιών των Α.Σ. για την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 3213/2003 (δήλωση περιουσιακής κατάστασης) στους προέδρους των δ.σ. και τους γενικούς διευθυντές των Α.Σ.
- Παρέχεται η δυνατότητα ανάθεσης, συγκεκριμένων έργων εποπτείας και ελέγχου των Α.Σ., σε υπαλλήλους του ΥΠ.Α.Α.Τ., σε ορκωτούς ελεγκτές λογιστές, σε ελεγκτικές εταιρείες ή σε ελεγκτές πτυχιούχους ανώτατων σχολών, που έχουν άδεια άσκησης οικονομολογικού επαγγέλματος καθώς και σε άλλους ειδικούς επιστήμονες ή εμπειρογνώμονες.
Προβλέπεται η δυνατότητα σχηματισμού ειδικού αποθεματικού από τα πλεονάσματα ή τα κέρδη των Α.Σ.. - Επαναπροσδιορίζεται το φορολογικό καθεστώς που διέπει τη λειτουργία των Α.Σ..
Επίσης, μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι:
- Τα πλεονάσματα που δημιουργεί ο Α.Σ. δεν φορολογούνται.
- Τα διανεμόμενα στα μέλη κέρδη φορολογούνται ως μερίσματα σύμφωνα με τις διατάξεις της ισχύουσας φορολογικής νομοθεσίας.
- Επί τυχόν μεταγραφής στα Κτηματολογικά Γραφεία, υπάρχει φορολογική απαλλαγή.
- Η τυχόν υπεραξία που προκύπτει από την αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων κατά τον μετασχηματισμό Α.Σ., απαλλάσσεται από κάθε φόρο και τέλος. (άρθρα 1-37)
Προβλέπεται, επίσης, η σύσταση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με τίτλο «Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘ.Ε.Α.Σ.)», που αποτελεί την εθνική συντονιστική οργάνωση των ΑΣ και των λοιπών νομικών προσώπων που είναι εγγεγραμμένοι στο σχετικό Μητρώο πλην των Διεπαγγελματικών Οργανώσεων και καθορίζεται το πλαίσιο λειτουργίας του. (άρθρο 38)