Μπιλ Ανθόλις στη HuffPost Greece: Πώς βλέπει ο Τραμπ το ελληνικό ζήτημα και γιατί ανησυχώ

Μπιλ Ανθόλις στη HuffPost Greece: Πώς βλέπει ο Τραμπ το ελληνικό ζήτημα και γιατί ανησυχώ

O είναι Γενικός Διευθυντής του Miller Center στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια. Στο παρελθόν είχε διατελέσει διευθύνων σύμβουλος του Ιδρύματος Brookings, ενώ η συμβολή του στην χάραξη εφαρμοσμένης πολιτικής πάνω σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας και οικονομικής πολιτικής έχει υπάρξει σημαντική μέσα από τις διαδοχικές θέσεις του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και τον Λευκό Οίκο. Ο κ. Ανθόλις εργάστηκε στην κυβέρνηση του Μπιλ Κλίντον ως επικεφαλής διεθνών οικονομικών σχέσεων του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου. Παρακολουθεί από κοντά την ελληνική κρίση και το 2012 είχε προβλέψει ορθά τον θετικό αντίκτυπο του προέδρου Ομπάμα στη διαχείριση της σε εξαιρετικά κρίσιμες φάσεις. Λίγο πριν μιλήσει στο 2ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών για τις ιδιαιτερότητες και τις προκλήσεις της αμερικανικής πολιτικής στην εποχή Τραμπ, ο κ. Ανθόλις μίλησε αποκλειστικά στην HuffPost Greece για όλα τα κρίσιμα θέματα που μας απασχολούν. Για την έκβαση της ελληνικής κρίσης και την Ευρωζώνη, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά και την νέα εποχή παγκόσμιας αβεβαιότητας.

-Από τη στιγμή που ο Ντόναλντ Τραμπ κάθισε στο Οβάλ γραφείο, το στοιχείο του αιφνιδιασμού αποτελεί κύριο συστατικό στην τακτική διακυβέρνησής του. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται και πώς είναι δυνατό η χάραξη πολιτικής και μεταρρυθμίσεων να συνδυαστεί με την πολιτική του αιφνιδιασμού;

Αν ο πρόεδρος Τραμπ ορίζει ως επιτυχία την ψήφιση νομοσχεδίων, πολλά μέλη του Κογκρέσου που ανήκουν στο κόμμα του, τον παροτρύνουν να ακολουθήσει μια περισσότερο συμβατική γραμμή. Αν, όμως, ορίζει ως επιτυχία την διατήρηση της υποστήριξης που προέρχεται από την πολιτική βάση μέχρι τις ενδιάμεσες εκλογές για το Κογκρέσο το 2018 και τις γενικές εκλογές του 2020, είναι απλώς πιθανόν να προωθήσει διάφορες πολιτικές, χρησιμοποιώντας τα προεδρικά διατάγματα.

-Τελικά τι πρέπει να περιμένουμε ως προς την πολιτική των ΗΠΑ για την εθνική ασφάλεια; Δε σας ανησυχεί ότι ο θρίαμβος της ιδεολογίας έναντι του ρεαλισμού ενδέχεται να προκαλέσει μια μη αναστρέψιμη κατάσταση στις ήδη εύθραυστες παγκόσμιες συνθήκες;

Κάθε πρόεδρος πρέπει να καταρτίσει μια ομάδα, η οποία θα καθορίζει τις διαδικασίες για την εθνική ασφάλεια και θα επικεντρώνεται στις προτεραιότητες της πρώτης χρονιάς διακυβέρνησης. Το μέγεθος και το εύρος των παγκόσμιων αμερικανικών συμφερόντων τείνουν να επιβάλλουν ρεαλισμό. Έχουμε ήδη διαπιστώσει ότι ο πρόεδρος Τραμπ έχει επιστρέψει σε πιο συμβατικές θέσεις σε μια σειρά από ζητήματα: την πολιτική της «Μιας Κίνας», τις διμερείς σχέσεις με την Ιαπωνία, τη συμμετοχή σε πολυμερείς διασκέψεις, κλπ. Η μεγαλύτερη ανησυχία μου είναι ότι ο πρόεδρος δεν έχει ακόμη δώσει το «πράσινο φως» στους υπαλλήλους του υπουργικού συμβουλίου να ορίσουν τους αναπληρωτές γραμματείς και τους βοηθούς γραμματείς. Πρόκειται για κομβικές θέσεις που είναι υπεύθυνες για τη διαχείριση των ομοσπονδιακών υπηρεσιών, τόσο κατά την καθημερινή άσκηση πολιτικής, όσο -και το σπουδαιότερο - για τη διαχείριση της κυβέρνησης, σε περίπτωση που εκδηλωθεί μια πραγματική κρίση.

-Είδαμε πρόσφατα, λίγο πριν την τελευταία συμφωνία μεταξύ θεσμών και της ελληνικής κυβέρνησης, ότι το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη τέθηκε εκ νέου σε αμφιβολία, καθώς υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες για την ελάφρυνση του χρέους και τους δημοσιονομικούς στόχους. Πιστεύετε ότι ο κίνδυνος να αποχωρήσει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη είναι μεγαλύτερος, καθώς η υλοποίηση του Τρίτου Προγράμματος παραμένει ημιτελής;

Άλλοι είναι σε καλύτερη θέση από εμένα να κρίνουν την τρέχουσα κατάσταση των διαπραγματεύσεων. Όμως, εκείνο που με ανησυχεί πολύ είναι το γεγονός ότι η παρούσα αβεβαιότητα και η έλλειψη προσανατολισμού που χαρακτηρίζουν την αμερικανική κυβέρνηση, μπορεί να λειτουργήσουν υπονομευτικά ως προς τη συνεπή υποστήριξη που προβλέπεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την ενθάρρυνση και την κατάληξη σε μια βιώσιμη λύση ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα.

«Eκείνο που με ανησυχεί πολύ είναι το γεγονός ότι η παρούσα αβεβαιότητα και η έλλειψη προσανατολισμού που χαρακτηρίζουν την αμερικανική κυβέρνηση, μπορεί να λειτουργήσουν υπονομευτικά ως προς τη συνεπή υποστήριξη που προβλέπεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την ενθάρρυνση και την κατάληξη σε μια βιώσιμη λύση ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα».

-Στο blog που είχατε γράψει στη Huffington Post το 2012 υποστηρίζατε ότι μια νίκη του Ομπάμα θα ήταν ένα δώρο για τους Έλληνες και η ιστορία επαλήθευσε, πράγματι, τον ισχυρισμό σας. Πιστεύετε ότι ο Τραμπ είναι ένα δώρο για την Ελλάδα, όπως τουλάχιστον πιστεύουν ορισμένοι συντηρητικοί κύκλοι; Πώς είναι δυνατόν ο πρόεδρος Τραμπ να βοηθήσει την Ελλάδα, όταν μέλη της κυβέρνησης του, έχουν διατυπώσει ανοιχτά ότι δεν πιστεύουν στον ρόλο της Ελλάδας ως κράτους-μέλους της ΕΕ;

Θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθούν οι πολιτικές των ΗΠΑ. Ο ρόλος που θα παίξουν ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, Χέρμπερ Ρέιμοντ Μακ Μάστερ και ο επικεφαλής του οικονομικού συμβουλίου, Γκάρι Κον θα είναι κρίσιμος. Θα πρέπει να διαμορφώσουν σαφείς διαδικασίες που θα οδηγήσουν σε συστάσεις πολιτικής και που θα προέρχονται από όλες τις κυβερνητικές υπηρεσίες των ΗΠΑ. Μπορεί ο Τραμπ και ο κλειστός κύκλος συνεργατών που τον πλαισιώνουν να έχουν ισχυρές θέσεις κατά της θέσης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά χρειάζονται και μια κυβέρνηση για να εφαρμόσει αυτές τις απόψεις. Και, όπως έχουμε διαπιστώσει σε μια σειρά από τομείς, αν η βούληση του προέδρου βρίσκεται σε σημαντική διάσταση με την καλύτερη καθοδήγηση που λαμβάνει η κυβέρνηση των ΗΠΑ, τότε οι αξιωματούχοι καριέρας και τα μέλη του Κογκρέσου θα ασκήσουν τεράστια πολιτική πίεση, ενθαρρύνοντας την κυβέρνηση να εναρμονιστεί με την ήδη υπάρχουσα πολιτική των ΗΠΑ.

-Μπορείτε να αξιολογήσετε τις μελλοντικές προοπτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εποχή Τραμπ;

Νομίζω ότι είναι σαφές ότι ο πρόεδρος και ορισμένοι από τους συμβούλους του δεν εκτιμούν τις πολυμερείς ή διακρατικές συμφωνίες. Είναι πιστοί στο δόγμα του εθνικισμού και της εθνικής κυριαρχίας και δε φαίνεται να τους ικανοποιούν οι πολύπλοκες γραφειοκρατικές ρυθμίσεις. Πιστεύουν, επίσης, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι κανόνες της Ευρωζώνης ευνοούν την Γερμανία και τις γερμανικές εξαγωγές. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν θα συνεχίσουν να εμμένουν σε αυτές τις απόψεις, αφού ενημερωθούν από τις αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες αντιλαμβάνονται το όφελος από την ύπαρξη μιας ενιαίας ζώνης εμπορικών συναλλαγών, καθώς και ενός ενιαίου συνόλου κανόνων.

-Τι θα συμβουλεύατε τους νέους στην Ελλάδα που ζουν πλέον στον όγδοο χρόνο της κρίσης και που αισθάνονται παγιδευμένοι σε ένα σύνθετο πλέγμα αποτυχημένων πολιτικών, χρόνιας διαφθοράς και συντριπτικής αβεβαιότητας;

Παραμένω αισιόδοξος για την Ελλάδα. Η προσήλωση της χώρας στην εκπαίδευση, στο επιχειρηματικό πνεύμα, και οι ανταγωνιστικές εταιρείες της σε λίγους αλλά βασικούς τομείς, αποτελούν εξαιρετικά εφόδια στα οποία μπορεί και πρέπει να στηριχθεί. Η δική μου ελπίδα είναι ότι θα επικεντρωθεί στην ανταγωνιστικότητα, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα για να επιστρέψει η οικονομία της σε ανάπτυξη. Είναι τιμή μου να είμαι διαχειριστής και θεματοφύλακας του Αμερικανικού Κολεγίου Ελλάδος και έχω δει την δύναμη των νεαρών Ελλήνων που μένουν στη χώρα τους, μορφώνονται και στη συνέχεια πηγαίνουν και κάνουν σπουδαία πράγματα στον κόσμο.

-Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, οι εντάσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα φουντώνουν και πολλοί ανησυχούν για την έκρυθμη κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Πώς μπορούν οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ να εξελιχθούν υπό αυτές τις συνθήκες;

Η προσωπική μου ελπίδα είναι ότι η Ελλάδα και η Τουρκία θα συνεργαστούν στενά σε ένα κοινό έργο, όπως η ασφαλής και αποτελεσματική αξιοποίηση των υπεράκτιων ενεργειακών πόρων που είναι προς το συμφέρον και των δύο χωρών.

«Η προσωπική μου ελπίδα είναι ότι η Ελλάδα και η Τουρκία θα συνεργαστούν στενά σε ένα κοινό έργο, όπως η ασφαλής και αποτελεσματική αξιοποίηση των υπεράκτιων ενεργειακών πόρων που είναι προς το συμφέρον και των δύο χωρών».

-Συμφωνείτε με την άποψη ορισμένων μελετητών, οι οποίοι διαπιστώνουν μια αυξανόμενη ασυμμετρία ανάμεσα στη φιλελεύθερη δημοκρατία και τον παγκόσμιο καπιταλισμό;

Η φιλελεύθερη δημοκρατία και ο παγκόσμιος καπιταλισμός ακμάζουν μαζί για πάνω από 70 χρόνια, έπειτα από τη λήξη του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. Δε νομίζω ότι μπορεί να πετύχει το ένα χωρίς το άλλο.

Δημοφιλή