Ώστε θες να γίνεις συγγραφέας (στην Ελλάδα);

Φυσικά και υπάρχουν διαμαντάκια../
Bojanikus via Getty Images

Ο τίτλος δεν είναι τυχαίος, το παρόν άρθρο είναι εμπνευσμένο από το συγκεκριμένο διήγημα του μεγάλου Τσάρλς Μπουκόφσκι. Όσοι δε φιλοδοξούν να ασχοληθούν με τη συγγραφή καλό θα ήταν να ξεκινήσουν από αυτό και να αποφύγουν τα «σεμινάρια δημιουργικής γραφής» των κάθε λογής χαριτόβρυτων « λογοτεχνών». Είναι βέβαιο ότι θα γλιτώσουν τόσο το χρόνο τους, όσο και τα χρήματα τους.

Ο αγαπητός θείος Τσινάσκι, βέβαια, δεν γεννήθηκε ούτε έζησε στη σημερινή Ελλάδα. Όχι ότι στην Αμερική του 1950 δεν συνάντησε εμπόδια και χλεύη, όχι ότι δεν σιχάθηκε τους αντίστοιχους πολυθεσίτες λογοτέχνες με τον ξύλινο λόγο, όχι ότι πίσω από την απατηλή βιτρίνα του αμερικάνικου ονείρου δεν διέκρινε την ηθική χρεοκοπία και το περιθώριο το οποίο τόσο αγάπησε. Είμαι σίγουρος ωστόσο ότι αν ερχόταν αντιμέτωπος με τη σύγχρονη φάμπρικα της ελληνικής λογοτεχνίας, θα έκανε μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση.

Έρχονται, εδώ, στο μυαλό μου τα λόγια ενός καλού - και ολίγον Μπουκοφσκικού για να μην ξεχνιόμαστε - διαδικτυακού φίλου. «Φίλε, εμένα και λεφτά μου φάγανε και βιβλίο δεν μου εκδώσανε, είσαι να κάνουμε μια τρομοκρατική οργάνωση να βαράμε εκδοτικούς». Ο συγκεκριμένος (δεν θα αποκαλύψω το όνομα του) μετά από πολύ προσπάθεια κατάφερε να τελικά να εκδώσει τα διηγήματα του σε έναν από τους ελάχιστους σοβαρούς και φερέγγυους εκδοτικούς οίκους, αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές. Και δεν αναφέρομαι προφανώς στους διάφορους ιντερνέτικους και μη «κριτικούς», που, ενώ δεν ξέρουν να γράψουν ούτε το όνομα τους, ζητάνε από διάφορους αφελείς ή ψωνισμένους εξήντα και εβδομήντα ευρώ για να λιβανίσουν το «πόνημα» τους (ναι υπάρχουν και τέτοιοι στην Ελλάδα).

Δεν θα μπορούσα βέβαια να μην αναφέρω και τη δική μου περίπτωση, όταν μετά την κυκλοφορία του πρώτου μου βιβλίου (κοντά δέκα χρόνια νωρίτερα) και καθώς η ώρα της εκκαθάρισης πλησίαζε, ο εκδότης μου αποφάσισε, κατά το κοινώς λεγόμενο, να γίνει…Λούης. Να τονίσω εδώ ότι δεν επρόκειτο για κάποιον σχετικά άσημο η περιθωριακό οίκο, αντιθέτως διέθετε μια μακρόχρονη, σχεδόν εικοσαετή, παρουσία στο χώρο με ειδίκευση στην λογοτεχνία του τρόμου και του φανταστικού καθώς και πληθώρα μεταφράσεων ξένων λογοτεχνών του είδους. Φαντάσου λοιπόν εσύ επίδοξε λογοτέχνη τι μπορεί να συμβαίνει με τους μικρότερους (ή καλύτερα μην προσπαθήσεις, σε αυτό τον χώρο τα μνημόσυνα με ξένα κόλλυβα πάνε σύννεφο, για να στο θέσω όσο πιο απλά μπορώ)

Η απατεωνιά και η αναξιοπιστία δεν αποτελούν τα μοναδικά γνωρίσματα της εγχώριας λογοτεχνικής βιομηχανίας, η λίστα με τις παθογένειες δεν διαθέτει ούτε αρχή ούτε τέλος. Από επαγγελματίες παρατρεχάμενους παρουσιαστές-εισηγητές, που έχουν αναγάγει το διακτινισμό σε άλλο επίπεδο, μέχρι χαλκευμένες λίστες ευπώλητων και περιπτώσεις «λογοτεχνών» που αναθέτουν σε άλλους τη συγγραφή των βιβλίων τους. Φυσικά και διαμαντάκια υπάρχουν, αλλά μην τα αναζητήσεις στις ντάνες των βιβλιοπωλείων, ούτε τα «σεντόνια» των εφημερίδων. Για να τα ανακαλύψει κανείς οφείλει να βάλει τα χέρια του βαθιά μέσα στα λασπόνερα. Και αν θέλει να διεκδικήσει μια θέση ανάμεσα τους θα πρέπει «να βγει αληθινά από μέσα του». Όπως θα έλεγε άλλωστε και ο αγαπημένος ποιητής. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος, ποτέ δεν υπήρξε…

Δημοφιλή