Στον πέμπτο όροφο ενός κτηρίου στο κέντρο της Αθήνας, επί της Κοραή, δίπλα σε αρχιτεκτονικά μνημεία με ξεχωριστή ιστορία, έξι άτομα που φορούν πορτοκαλί χρώματος μπλουζάκια είναι καρφωμένα μπροστά σε τεράστιες οθόνες. Κάθε ένα έχει ακουστικά και μικρόφωνο, συνδεδεμένα με τον υπολογιστή του. Στις οθόνες, πρόσωπα διαφόρων εθνικοτήτων με ένα «τετραγωνάκι» να εστιάζει στα μάτια τους, τις εκφράσεις τους, τις κινήσεις τους, ειδοποιώντας τα παιδιά με τις πορτοκαλί μπλούζες ότι κάτι ύποπτο μπορεί να συμβαίνει. “Please show me your identity card”, συμβουλεύει το ένα κορίτσι με την πορτοκαλί μπλούζα τον Ιταλό που βρίσκεται στην οθόνη της. Αυτός προσπαθεί να κάνει αυτό που του υπαγορεύεται. “Bring it closer please”. Ο Ιταλός δυσκολεύεται. “Not you, I mean bring closer your identity card”. Ο Ιταλός δεν καταλαβαίνει. “The other side of the identity card please”. Ο Ιταλός βραχυκυκλώνει. Κάνει τα αντίθετα από αυτά που του λέει το κορίτσι με την πορτοκαλί μπλούζα, δοκιμάζοντας την υπομονή της, η ίδια όμως παραμένει ψύχραιμη. «Θες βοήθεια;», ρωτάει η «γειτόνισσα» από το δίπλα γραφείο, επίσης με πορτοκαλί μπλούζα. «Όχι, εντάξει, θα το βρούμε», απαντά το πρώτο κορίτσι.
Δε βρίσκομαι στα άδυτα μυστικών υπηρεσιών, αλλά στα κεντρικά της PEOPLECERT, όπου μου εξηγούν ότι σ' αυτό το χώρο γίνεται η «επιτήρηση». Μια web κάμερα και ένα ευαίσθητο μικρόφωνο ανιχνεύουν την παραμικρή κίνηση ή ήχο γύρω από τον εξεταζόμενο, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν παίρνει βοήθεια… κάτω από το τραπέζι, (από κινητό κλπ). Η συσκευή επίσης «κλειδώνει» τόσο τη σύνδεση Ίντερνετ, ώστε ο εξεταζόμενος να μη μπορεί να ανατρέξει στο διαδίκτυο για απάντηση στα ερωτήματα του τεστ, όσο και την πρόσβαση σε οποιοδήποτε άλλο αρχείο μπορεί να έχει αποθηκεύσει ο εξεταζόμενος στον υπολογιστή του. Η εφαρμογή αυτή επιτρέπει σε κάθε υποψήφιο, που διαθέτει υπολογιστή με πρόσβαση στο διαδίκτυο, να συμμετέχει online σε εξετάσεις από οποιοδήποτε μέρος και οποιαδήποτε στιγμή το επιθυμεί, μέσα από μια ασφαλή και αδιάβλητη διαδικασία, υπολογιστή και ίντερνετ. Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι γιατί η εφαρμογή εξ’ αποστάσεως επιτήρησης υποψηφίων (teleproctoring) έχει βραβευθεί και υπόσχεται ότι στο μέλλον, και στα ελληνικά πανεπιστήμια, όπως ήδη συμβαίνει στο εξωτερικό, οι εξετάσεις μπορεί να δίνονται ακόμη και από το σπίτι, μου εξηγεί ο Βύρων Νικολαΐδης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η PEOPLECERT είναι μια ελληνική εταιρεία διεθνούς εμβέλειας που προσφέρει περισσότερες από 500 αναγνωρισμένες πιστοποιήσεις διεθνώς σε όλο το φάσμα των δεξιοτήτων -σίγουρα όλοι έχουμε ακούσει κάποια φορά στη ζωή μας για το ECDL (το “European Computer Driving License”) - έχοντας σαν έτος εκκίνησης το - όχι και τόσο μακρινό - 2001. Μάλιστα διενεργούν ακόμα και τις εξετάσεις του βρετανικού δημοσίου ενώ το 2015 εξαγόρασε διεθνώς τα δικαιώματα της πιστοποίησης γνώσεων της αγγλικής γλώσσας, το City & Guilds.
Η εταιρεία σε αριθμούς
-Έχει πιστοποιήσει πάνω από 4,5 εκατομμύρια άτομα σε 160 χώρες σε 10.000 εξεταστικά κέντρα παγκοσμίως, διενεργώντας εξετάσεις σε 24 γλώσσες, από την Ουρουγουάη και την Κίνα ως τη Γροιλανδία και την Αυστραλία.
-Από τις 10 εταιρίες - παγκόσμιους φορείς που κάποιος θα μπορούσε να σκεφτεί, οι 9 συνεργάζονται με την PEOPLECERT για την πιστοποίηση του προσωπικού τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα: NASA, CIA, FBI, US Navy, Eυρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Ευρωκοινοβούλιο, UK Department for Education, UK Home Office, Deutsche Bank, IBM, Moody's, Lloyds Bank, Hewlett-Packard, JPMorgan, Citigroup (Citibank), Credit Suisse, Barclays, VISA, NOKIA, BP, HSBC, Microsoft, Coca-Cola, Danone, DHL, Egnatia Odos, Ford κ.α.
-Κατέχει πάνω από 50% της αγοράς των ΗΠΑ στην έκδοση πιστοποιητικού ΙΤIL (το ΙΤΙL αφορά τo IT Service Management, δηλαδή το πως μπορεί το τμήμα Πληροφορικής της κάθε εταιρείας να εξυπηρετεί καλύτερα το υπόλοιπο «business»).
-Απασχολεί 170 άτομα full time παγκοσμίως (130 στην Ελλάδα, περίπου 12 στην Κύπρο, 4-5 στην Αγγλία, και οι υπόλοιποι πωλητές σε Ινδία, Μέση Ανατολή, Λατινική Αμερική, Πολωνία, Ολλανδία κ.α.) από τα οποία το 95% είναι πτυχιούχοι και το 50% διαθέτει master και διδακτορικό. Από αυτά, το 90% είναι ελληνικά μυαλά, ενώ υπάρχει και ίση ποσόστωση: 50% Άνδρες/50% Γυναίκες. Το δίκτυο εξωτερικών συνεργατών ξεπερνά τα 8.000 άτομα παγκοσμίως.
-Το τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης αριθμεί περισσότερα από 50 στελέχη τα οποία αναπτύσσουν εφαρμογές για όλες τις πλατφόρμες (Windows, MAC, iOS, Android) ενώ στην ηγεσία του έχει έναν Ταξίαρχο εν αποστρατεία.
-Το 92% των δραστηριοτήτων της αναπτύσσονται παγκοσμίως, και μόνο το 8% του τζίρου της προέρχεται από τη χώρα μας.
- Από τις πιο «ηχηρές» μεταγραφές της ομάδας θεωρείται ο CEO του Cambridge, Δρ. Μιλάνοβιτς.
-Το National Bord of Medical Examiners (ΝBME) των ΗΠΑ, τους έχει αναγνωρίσει ως φορέα, που έχει τα εχέγγυα, που πληροί τις προδιαγραφές αξιοπιστίας και ασφάλειας για την παροχή υπηρεσιών πιστοποίησης ιατρικού προσωπικού. Στον τομέα αυτό διεξάγουν ιατρικές εξετάσεις στην Κούβα και στο Κατάρ (σε συνεργασία με την Εθνική Αρχή Υγείας).
Ο «τιμονιέρης» του πλοίου
Το πρόσωπο πίσω από την εταιρεία είναι ο γεννημένος σε οικογένεια εκπαιδευτικών και εκ Πόλεως ορμώμενος Βύρων Νικολαΐδης, που επιπλέον είναι Πρόεδρος του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Ενώσεων Επαγγελματιών Πληροφορικής της Ευρώπης (CEPIS) και εκπροσωπεί περισσότερα από 450.000 μέλη, από 33 χώρες της ΕΕ, επιδιώκοντας με πρωτοβουλίες και δράσεις που στοχεύουν στον ψηφιακό αλφαβητισμό, τις δεξιότητες, την εκπαίδευση και την κινητοποίηση νέων να μάθουν Προγραμματισμό.
Το 2008 ήταν η καλύτερή μας χρονιά. Το 90% του τζίρου ήταν από Ελλάδα. Με την κρίση άλλαξαν τα πράγματα κι αυτό μεταστράφηκε το 2015: το 92% πλέον είναι εξωτερικό και το υπόλοιπο 8% Ελλάδα, μας εξηγεί ο ίδιος.
Προσφορά κινήτρων, η απάντηση στο brain drain
Και τι γίνεται με το κλισέ των «καλών και λαμπρών νέων που φεύγουν μέσα στην κρίση;». Σας απασχολεί καθόλου;, τον ρωτάω. Κακά τα ψέματα, η μεγαλύτερη πληγή για τη χώρα μας είναι η φυγή νέων στο εξωτερικό, τα καλύτερα επιστημονικά μυαλά φεύγουν και μένουν εκεί, γιατί πάνε καλά. Εμείς ψάχνουμε ταλαντούχους νέους, που έχουν πάει έξω και έχουν αντέξει. Πολλούς τους βρίσκουμε και μέσω του LinkedIn, έχουμε 4 άτομα full-time στο τμήμα HR μας, και αναζητούμε τρόπους να τους «επαναπατρίσουμε». Σε πολλούς δε, που φτάνουμε να συμφωνήσουμε για να τους προσλάβουμε, αναλαμβάνουμε όλο το κόστος της επιστροφής τους (εισιτήρια, μεταφορά της οικοσκευής τους κλπ.). Κι έχουμε κάνει καλές επιλογές, έχοντας φέρει π.χ. παιδιά από την Ernst & Young ή τη Samsung. Δικά μας παιδιά που είχαν φύγει. Σε ηλικίες μεταξύ 29-32. Και ξέρετε γιατί; Γιατί νιώθουν νοσταλγία για την πατρίδα τους. Θυμάμαι μια κοπέλα Ελληνίδα, είχε εξαιρετική δουλειά στο εξωτερικό, προαγωγές κτλ., και όταν τη ρώτησα γιατί να γυρίσει, μου είπε μια λέξη. "Homesick". Το αστείο είναι πως τελικά δεν ήρθε γιατί φοβήθηκε το δημοψήφισμα.
Η εταιρεία έχει πιστοποιήσει πάνω από 4,5 εκατομμύρια άτομα σε 160 χώρες σε 10.000 εξεταστικά κέντρα παγκοσμίως, διενεργώντας εξετάσεις σε 24 γλώσσες, από την Ουρουγουάη και την Κίνα ως τη Γροιλανδία και την Αυστραλία.
Παίρνοντας την «πάσα» του τον ρωτάω με περιέργεια πόσο επηρεάστηκαν σαν εταιρεία από τα capital controls. Οι περιορισμοί σίγουρα έφεραν τα πάνω κάτω στην ομαλή λειτουργία πολλών εταιρειών. Εμείς δεν το πολυκαταλάβαμε πάντως, γιατί πρώτον τα έσοδά μας δεν προέρχονται από δω, και δεν εισάγουμε προϊόντα. Για μας μάλιστα, το δημοψήφισμα ήταν μια πρόκληση: έχοντας ένα σωρό ISO (δύο διαπιστεύσεις και έξι πιστοποιήσεις παγκοσμίως), συμπεριλαμβανoμένου του ISO in Business Continuity, έπρεπε να αποδείξουμε ότι ανά πάσα στιγμή, οτιδήποτε κι αν συμβεί, στις οποιεσδήποτε συνθήκες, εμείς θα συνεχίζουμε να λειτουργούμε απρόσκοπτα. Και καταφέραμε να έχουμε business continuity το κρίσιμο εκείνο διάστημα… Ένα από τα ρίσκα μας, είναι για παράδειγμα, τί γίνεται αν έχουμε πρόβλημα με το κτήριό μας: πρώτον, αν τα συστήματα λειτουργούν κι απλώς εμείς δε μπορούμε να μπούμε στο κτήριο και δεύτερον, αν καταστραφεί το κτήριο. Κάναμε real time test, σε ένα κτήριο που λειτουργεί 365 μέρες, 24 ώρες τη μέρα. Το plan B μας είναι όλα τα συστήματα να μεταφερθούν στην Κύπρο. Έτσι κάναμε την προγραμματισμένη άσκηση. Παρασκευή απόγευμα έφυγαν οι άνθρωποί μας με βαλιτσάκια και Δευτέρα πρωί γύρισαν πάλι στο κτήριο επί της Κοραή, χωρίς να καταλάβει κανείς τίποτα. Έτσι είχαμε προετοιμαστεί για κάθε ενδεχόμενο.
Το ψηφιακό παρόν και μέλλον
Μία από τις μελέτες της Ε.Ε. μιλά για το χάσμα μεταξύ των ψηφιακών θέσεων εργασίας και των υπαρχόντων προγραμματιστών. Σήμερα υπάρχει ένα χάσμα 350.000 ανθρώπων, μας λέει. Κι αν δε γίνει τίποτα αυτό το χάσμα το 2020 θα γίνει 800.000 θέσεις εργασίας. Αυτό το λέει η μελέτη του '14 και του '15. Τι χρειάζεται για να γίνεις προγραμματιστής; Σοβαρή δουλειά η οποία μπορεί να γίνει και μέσα σε τρεις-τέσσερις μήνες -δείτε τι γίνεται στα bootcamps της Αμερικής. Στην Ελλάδα έχουμε 1,5 εκατομμύριο άνεργους, οι μισοί είναι νέα παιδιά, μορφωμένα. Γιατί να μην τους κάνουμε προγραμματιστές; Και να αλλάξουμε τον ρου της ιστορίας, αν μπορούμε; Και είπα πως θέλω να δημιουργήσω στην επόμενη δεκαετία μισό εκατομμύριο προγραμματιστές στην Ελλάδα. Μου είπαν ότι είμαι τρελός. Μίλησα λοιπόν με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο, με το Alba και τη HePIS (το ελληνικό «παράρτημα» της CEPIS) και κάναμε μια μελέτη που λέει ότι μπορεί να δημιουργηθεί μισό εκατομμύριο θέσεων εργασίας με αυτό τον τρόπο. Το θέμα είναι πώς το υλοποιούμε εμείς αυτό.
Με τη βαθιά πεποίθηση πως ο προγραμματισμός και οι ψηφιακές δεξιότητες μπορούν να μειώσουν σημαντικά την ανεργία - ειδικά στην Ελλάδα - ο ίδιος αφήνει ένα lead στο κλείσιμο της κουβέντας, όταν λέει πως σε πολύ λίγο καιρό θα δούμε μια πρωτοβουλία που θα ανακοινώσει, και που σκοπεύει να αλλάξει εντελώς το σκηνικό στην αγορά εργασίας. Δε μπορείτε να μας δώσετε ένα αποκλειστικό; Δε μπορώ να πω πολλά ακόμα, μας λέει, εκτός από μια χρονολογία: 2027.