Στις προβολές του ποταμού Maici του Αμαζονίου ζουν οι Pirahã, μια φυλή 300-350 κατοίκων, που έχει χαρακτηριστεί από τους ανθρωπολόγους ως πρωτόγονη. Αυτά που θεωρούνται δεδομένα στον υπόλοιπο κόσμο, στη δικιά τους καθημερινότητα δεν είναι.
Το πιο αξιοσημείωτο όμως στη συγκεκριμένη κοινωνία είναι η γλώσσα τους. Δεν έχει αριθμούς. Αντί να χρησιμοποιούν συγκεκριμένες λέξεις για να προσδιορίσουν τις ποσότητες, στηρίζονται σε ένα αναλογικό σύστημα, στο οποίο διαχωρίζουν τα πράγματα σε «λίγα» και «πολλά».
Οι ερευνητές τονίζουν ότι, οι γνωστικές ικανότητες των ανθρώπων αυτών, λειτουργούν κανονικά και προσαρμόζονται στο περιβάλλον τους εδώ και εκατομμύρια χρόνια. «Ξέρουν τη χρησιμότητα της χλωρίδας της περιοχής, καταλαβαίνουν τη συμπεριφορά των ζώων και ξέρουν πώς να τα κυνηγήσουν και πώς να τα αποφύγουν τον κίνδυνο.. Περπατούν στη ζούγκλα γυμνοί και άοπλοι», είχε αναφέρει ο γλωσσολόγος Ντάνιελ Έβερετ, τον οποίο προσπάθησαν να τον σκοτώσουν οι Piraha, καθώς δεν θεωρούνταν ′bagiai’ (φίλος).
Αλλά η γλώσσα των κατοίκων των δασών, την οποία ο Έβερετ περιγράφει ως ”εξαιρετικά δύσκολο να τη μάθει κανείς”, γοήτευσε τον ερευνητή και τη σύζυγό του που σύντομα επέστρεψαν χωρίς δεύτερη σκέψη. Από το 1977, ο Βρετανός εθνολόγος του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ πέρασε συνολικά επτά χρόνια με τους Πιράχας - και έχει κάνει την καριέρα του στην έρευνα της αινιγματικής γλώσσας. Μάλιστα, ήταν πολύ αβέβαιος για το τι πράγμα ακουγε ενώ ζούσε με τους ντόπιους, που περίμενε σχεδόν τρεις δεκαετίες πριν δημοσιεύσει τα ευρήματά του. «Απλά δεν εμπιστευόμουν τον εαυτό μου».
Σε ένα πείραμα, ο ερευνητής τοποθέτησε καρπούς σε ένα τενεκεδάκι και στη συνέχεια τους αφαιρούσε έναν έναν.
Παρατηρήθηκε ότι οι άνθρωποι αυτοί είχαν πρόβλημα να προσδιορίσουν πόσοι καρποί υπήρχαν. Δεν ήξεραν να μετράνε Οι Pirahã δυσκολεύονται όταν πρέπει να συγκρίνουν ποσότητες.
Η ύπαρξη λαών που δεν χρησιμοποιούν αριθμούς, δημιούργησε ερωτήματα στους επιστήμονες σχετικά με το πώς η ανακάλυψη των αριθμών, άλλαξε τον τρόπο ζωής των ανθρώπων.
Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, οι αριθμοί αποτελούν στοιχειώδη κοινωνική σύμβαση για να μπορούν οι άνθρωποι να συνεννοούνται.
Στην αρχή τα παιδιά διδάσκονται τους αριθμούς, όπως τα γράμματα.
Τα μαθαίνουν «παπαγαλία» και δεν γνωρίζουν πάντα τι σημαίνει ο κάθε αριθμός.
Με τον καιρό και μετά από εξάσκηση, αντιλαμβάνονται ότι το κάθε νούμερο αντιστοιχεί σε κάποια ποσότητα.
Κανένας δεν γεννιέται με την ικανότητα να κάνει ποσοτικές συγκρίσεις.
Παρόλο που ο οργανισμός είναι εξοπλισμένος με ποσοτικά ένστικτα, μαθαίνει τους αριθμούς, αλλά και τι σημαίνουν αυτοί από το σχολείο και την οικογένεια.
Αυτό που παρατήρησαν ήταν ότι, στις 7000 γλώσσες που μιλιούνται στον κόσμο, ο τρόπος που χρησιμοποιούνται οι αριθμοί διαφέρει.
Η μέρα χωρίζεται με ώρες, λεπτά και δευτερόλεπτα, ορισμοί που δεν χρησιμοποιούνται από πολιτισμούς όπως οι Pirahã.
Οι Βαβυλώνοι το 2.000 π.Χ. χρησιμοποιούσαν το εξηκoνταδικό σύστημα, που αποτελεί τον προπομπό του δωδεκαδικού συστήματος μετρήσεως, το οποίο χρησιμοποιείται και σήμερα για τη μέτρηση του χρόνου.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει μεγάλη γλωσσική και γνωστική ποικιλομορφία.
Παρόλο που υπάρχουν πολλές γνωστικές ομοιότητες, κάθε πολιτισμός δημιουργεί διαφορετικά ερεθίσματα και εμπειρίες στον κάθε λαό.
Πράγματι, η συζήτηση για τον λαό του ποταμού Maici πηγαίνει κατευθείαν στον πυρήνα του αίνιγμα για το πώς ο homo sapiens κατάφερε να αναπτύξει φωνητική επικοινωνία. Παρόλο που οι μέλισσες χορεύουν, τα πουλιά τραγουδούν και οι φάλαινες με τα χελιδόνια τραγουδούν ακόμη και με τη σύνταξη, η ανθρώπινη γλώσσα είναι μοναδική. Αν για κανέναν άλλο λόγο παρά για το γεγονός ότι επιτρέπει στους ανθρώπους να βγάζουν μαζί ποτέ ποτέ τις κατασκευασμένες σκέψεις με ασταμάτητη δημιουργικότητα - σκεφτείτε τον Σαίξπηρ και τα έργα του ή τον Αϊνστάιν και τη θεωρία του σχετικότητας.