Πνευματικά δικαιώματα: Ειλικρινείς προθέσεις, δύσκολες αποφάσεις για τους δημιουργούς

Οσα έγιναν στη συνέντευξη τύπου με σημείο αιχμής το φλέγον ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων που μετά την κατάρρευση της «αμαρτωλής» ΑΕΠΙ αναζητά την επόμενη μέρα.
Από αριστερά: Στάθης Δρογώσης, Ελένη Γιαννατσούλια, Κώστας Καλδάρας, Φοίβος Δεληβοριάς στη συνέντευξη τύπου
Από αριστερά: Στάθης Δρογώσης, Ελένη Γιαννατσούλια, Κώστας Καλδάρας, Φοίβος Δεληβοριάς στη συνέντευξη τύπου
EUROKINISSI

Συνέντευξη τύπου έδωσαν την Τετάρτη 22 Ιανουαρίου στο ΄Αλσος τα μέλη της Ένωσης Δικαιούχων Έργων Μουσικής (σωματεία Ελλήνων δημιουργών ΑΣΜΑ 450, ΜΕΤΡΟΝ, ΣΩΣΜΕ, Υπέρβαση) με σημείο αιχμής το φλέγον ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων που μετά την κατάρρευση της «αμαρτωλής» ΑΕΠΙ υπό το βάρος καταγγελιών για ατασθαλίες δεν έχει βρει λύση οδηγώντας πολλούς δημιουργούς σε οικονομικό μαρασμό και εξαθλίωση.

Παρόντες ήταν εκπρόσωποι των κομμάτων της Βουλής, (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ, Μέρα 25), εκπρόσωποι εργαζομένων και πολλοί καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Σταμάτης Κραουνάκης, η Λίνα Νικολακοπούλου, ο Οδυσσέας Ιωάννου, ο Χρήστος Νικολόπουλος, ο Γεράσιμος Γεννατάς, ο Φίλιππος Πλιάτσικας, ο Λάκης Παπαδόπουλος, ο Χρήστος Θηβαίος, ο Μίνως Μάτσας, ο Νότης Μαυρουδής, ο Παρασκευάς Καρασούλος, η Λίνα Νικολακοπούλου, ο Γιώργος Ανδρέου, η Ελένη Μαρκοπούλου, κόρη του Γιάννη Μαρκόπουλου κ.α. Σίγουρα υπήρξε ηχηρή αλλά όχι συνολική εκπροσώπηση του ελληνικού ρεπερτορίου - με ονόματα τεράστιου βεληνεκούς όπως ο Μίκης Θεοδωράκης να απουσιάζουν.

«Ο αγώνας μας είναι μεγάλος και δυνατός και σκοπός είναι μια άδεια. Η άδεια της ΕΔΕΜ (σ.σ. ο αυτοδιαχειριζόμενος φορέας συλλογικής διαχείρισης που ίδρυσαν οι δημιουργοί), είπε ο Κώστας Καλδάρας δίνοντας το λόγο στον Φοίβο Δεληβοριά, ο οποίος ανέφερε: «Βρισκόμαστε σε κάτι που μοιάζει με αδιέξοδο… ». Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Φοίβου Δεληβοριά, λίγο πριν πάρει η ΕΔΕΜ την πολυπόθητη άδειά της ανακοινώθηκαν οι εκλογές. ΄Οπως επίσης σημείωσε, ο σημερινός πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύτηκε γραπτώς, όπως κι η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, πως θα στηρίξουν τους δημιουργούς.... «Μας ζητήθηκε, ωστόσο ένα business plan, από μεγάλη εταιρεία αλλά και τον έλεγχο της ΕΥΕΔ (σ.σ. προσωρινή υπηρεσία διαχείρισης που ιδρύθηκε με ρύθμιση ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να προετοιμάσει τη μετάβαση της διαχείρισης στο νέο αυτοδιαχειριζόμενο οργανισμό της) από μεγάλη εταιρεία για να δούμε τι έχει να μας μεταβιβάσει... Δεχτήκαμε να το παραγγείλουμε και να παραδοθεί άμεσα». Γιατί το business plan δεν έχει παραδοθεί; Ο ίδιος μίλησε για τον αρμόδιο ΟΠΙ (σ.σ. Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας) που ξηλώθηκε κι αντικαταστάθηκε, ενώ αντικαταστάθηκε επίσης και η προσωρινή διαχειρίστρια της ΕΥΕΔ, δικαιολογώντας τις καθυστερήσεις.

(Από αριστερά) Γιώργος Ανδρέου, Γιώργος Νταλάρας, Χρήστος Νικολόπουλος
(Από αριστερά) Γιώργος Ανδρέου, Γιώργος Νταλάρας, Χρήστος Νικολόπουλος
EUROKINISSI

Σύμφωνα με τον ίδιο, «από τον Οκτώβριο παρακαλούμε την υπουργό να μας δώσει την άδεια πριν από το business plan διότι είμαστε εκτεθειμένοι σ’ όλους τους εξωτερικούς κινδύνους και το 2020 θα μας βρει χωρίς δικαιώματα».

Σύμφωνα με τον Φοίβο Δεληβοριά επίσης, «ξαφνικά μαθαίνουμε από τις εφημερίδες ότι ιδιώτης (σ.σ. ο εκδότης Δημήτρης Μάρης) αδειοδοτείται να κάνει νέα ανώνυμη εταιρεία δικαιωμάτων και καλεί εμάς και την υπουργό σε συνεργασία. Ο χώρος αναστατώθηκε κι έτσι βρισκόμαστε εδώ».

Συνέχισε λέγοντας: «Ζητάμε δημόσια από τον πρωθυπουργό να τηρήσει την υπόσχεσή του, να μας δοθεί άδεια τώρα αμέσως κι ας καθυστερήσει λίγο το business plan. Θέλουμε άδεια στην ΕΔΕΜ για να να λειτουργήσει ελεύθερα κι ακηδεμόνευτα κι άμεση μετάβαση της δραστηριότητας της ΕΥΕΔ στην ΕΔΕΜ». Και κατέληξε: «Ελπίζουμε να σας απασχολήσουμε ξανά τραγουδώντας, κι όχι φωνάζοντας ή σιωπώντας».

Με τη σειρά της, η η στιχουργός Ελένη Γιαννατσούλια εξέπεμψε SOS για τους δημιουργούς που είναι πένητες και εξαθλιωμένοι, ενώ με τη σειρά του ο Στάθης Δρογώσης ανέφερε πως το να αποκτηθεί η άδεια στην ΕΔΕΜ είναι το πρώτο βήμα. Το δεύτερο είναι το πως θα χρηματοδοτηθεί αυτή η προσπάθεια. Επίσης υπογράμμισε τους κάκιστους χειρισμούς όλων των ηγεσιών του υπουργείου Πολιτισμού ως προς το συγκεκριμένο θέμα και κατέληξε: «Δεν θα στοχοποιήσουμε όποιον συνάδελφο απευθυνθεί αλλού» (εννοώντας ιδιώτη ή άλλο φορέα). Κάπως έτσι αναγνωρίστηκε το ατομικό δικαίωμα των δημιουργών να επιλέξουν κατά το δοκούν

Aκολούθησαν οι ερωτήσεις και οι τοποθετήσεις, όπου κυριάρχησε το θέμα της χρηματοδότησης και της εμπλοκής ιδιωτών.

Σε ερώτηση δημοσιογράφων ο Στάθης Δρογώσης ανέφερε: «...Εχουμε σημαντικό πρόβλημα επιβίωσης της ΕΔΕΜ διότι δεν υπάρχει χρηματοδότηση... Ως προς το δικό μας σωματείο είμαστε θετικοί στο διάλογο με οποιονδήποτε αλλά με μια θέση αρχής: Θέλουμε οργανισμό συλλογικής διαχείρισης».

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου, πάντως, οι δημιουργοί δεν αναφέρθηκαν στη θέση του τωρινού επιτρόπου της ΕΥΕΔ αναφορικά με τη λειτουργία της και την βιωσιμότητα της. Ειδικότερα δεν αναφέρθηκαν σε ποσά για τα ετήσια έξοδα λειτουργίας της και αν καλύπτονται από την ωμή προμήθεια του 20%. Επίσης δεν αναφέρθηκαν σε περιουσιακά στοιχεία της ΕΥΕΔ που διεκδικούν. Αναφέρθηκαν στα 3 εκατομμύρια τα οποία αποτελούν κρατική ενίσχυση και θεωρούν ότι μπορούν να τα ανακτήσουν και να τα μεταφέρουν στην ΕΔΕΜ.

Δεν έγινε αναφορά επίσης στο μηναίο κόστος λειτουργίας της ΕΔΕΜ – δεδομένου του ότι, όπως προαναφέρθηκε, δεν έχουν συντάξει business plan το οποίο θα κρίνει τη βιωσιμότητά τους. Πρώτα ζητούν την άδεια.

Αναπάντητη επί της ουσίας έμεινε η εξής ερώτηση: «Τα χρήματα που διεκδικείτε από την ΕΥΕΔ δεν ανήκουν στο σύνολο των δημιουργών της ΕΥΕΔ; Άρα, πώς θα σας μεταβιβαστούν αν πρώτα δεν έχουν γίνει μέλη της ΕΔΕΜ όλα τα μέλη της ΕΥΕΔ;»

Επίσης σε ερώτηση για το κόστος της λειτουργίας της ΕΥΕΔ μέσα στο υπουργείο και τα γραφεία της ΑΕΠΙ δεν υπήρξε αναφορά στις υποδομές της ΑΕΠΙ.

Αναφορικά με την Αυτοδιαχείριση (σ.σ. Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης) και τους λόγους που αρκετοί αποχώρησαν από εκεί, ο Στάθης Δρογώσης διευκρίνησε πως υπάρχει δικαστική διαμάχη μεταξύ δημιουργών και της Αυτοδιαχείρισης, ωστόσο είπε πως «Επειδή έχουν μείνει λίγα ρεπερτόρια, θα ήταν καλή ιδέα οι άνθρωποι που βρίσκονται στην Αυτοδιαχείριση να σκεφτούν να έρθουν μαζί μας». Δεν υπήρξε, ωστόσο, αναλυτική απάντηση γιατί έφυγαν από την Αυτοδιαχείριση.

«Δεν έχουμε τη δυνατότητα εξαθλιωμένοι να βάλουμε ενέχυρο τα δικαιώματά μας, να πάρει η προμήθεια 80% - 90% και να βγουν τα διαχειριστικά κόστη», ανέφερε, ωστόσο στο τέλος η Ελένη Μαρκοπούλου, κόρη του συνθέτη Γιάννη Μαρκοπούλου. Και στην HuffPost δήλωσε: «Ο ρόλος των καλλιτεχνών είναι να δημιουργούν. Γι’ αυτό παραδοσιακά υπήρχαν εκδότες, οργανισμοί για να εισπράττουν και να αποδίδουν. Αυτό το κομμάτι είναι επιχειρηματικό, εμπορικό καθαρά. Δεν είναι κομμάτι της δημιουργίας. Και πρέπει να αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα… Εμένα ο πατέρας μου δεν ήταν ποτέ κρατικοδίαιτος… Εγώ πιστεύω, λοιπόν, ότι όλα πρέπει να είναι υπό συζήτηση. ΄Οταν δεν κάθεσαι στο τραπέζι να συζητήσεις, αυτό σημαίνει ότι έχεις άλλα κίνητρα...»

΄Οπως φάνηκε, ωστόσο, η πολυδιάσπαση της αγοράς αποτελεί πρόβλημα για όλους εμπλεκόμενους, ενώ μπορεί να υπήρξαν επικριτικές αναφορές για την δυνατότητα μιας Α.Ο.Δ. (σ.σ. Ανεξάρτητη Οντότητα Διαχείρησης ) να αποκτησει δεσπόζουσα θέση αλλά δεν θεωρήθηκε παράνομη η ύπαρξή της.

Τέλος, αναφορικά με τους ιδιώτες και αν είναι αρνητικοί μόνο στην πρόταση του Δημήτρη Μάρη ή συνολικά σε οποιαδήποτε εμπλοκή, εκφράστηκε η άποψη πως αυτό που προέχει είναι να δοθεί η άδεια στην ΕΔΕΜ και να γίνει πράξη ένας ανεξάρτητος φορέας αυτοδιαχείρισης και μετά θα κρίνουν οι ίδιοι πως και με ποιους μπορούν να συνεργαστούν.

Ακολούθησε πορεία μερικών εκ των καλλιτεχνών στο υπουργείο Πολιτισμού.

Δημοφιλή