Η φτώχεια και οι κοινωνικός αποκλεισμός “σαρώνουν” τον Ευρωπαϊκό Νότο σε Ελλάδα, Ισπανία και Ιταλία όπως επίσης στην Ιρλανδία αλλά και σε ένα από “τέκνα” της Ε.Ε. που δεν έχει ενταχθεί την Ευρωζώνη, την Ουγγαρία.
Στις πέντε αυτές χώρες, όπως αναφέρεται σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απασχόληση και τις κοινωνικές εξελίξεις το 2014 στην Ευρώπη των “28”, τα ποσοστά της φτώχειας ήταν τα υψηλότερα, ενώ ειδική αναφορά γίνεται και στα προβλήματα που που υπήρχαν και πριν την κρίση που ξέσπασε σταδιακά από το 2009 με πρώτη την ελληνική κοινωνία, να “βιώνει” της συνέπειες της.
Συγκεκριμένα για την Ελλάδα, το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται στα όρια της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού αυξήθηκε από το 28,1% το 2008 σε 35,7% το 2013, ενώ η σοβαρή στέρηση βασικών αγαθών αυξήθηκε στη χώρα από το 11,2% το 2008, σε 20,3% το 2013.
Η δε μακροχρόνια ανεργία αυξήθηκε από 3,7% το 2008 σε 18,6% το 2013 και το ποσοστό απασχόλησης στον οικονομικά ενεργά πληθυσμό (25-64 ετών) μειώθηκε την ίδια περίοδο από 61,9% σε 49,3%.
Ειδικότερα σε Ιρλανδία, Ισπανία και Ελλάδα σημειώθηκαν τα υψηλότερα ποσοστά νέων που είτε παρέμειναν, είτε επέστρεψαν για να μείνουν με τους γονείς τους λόγω οικονομικών δυσχερειών, καθώς συχνά «δεν υπήρχε άλλη επιλογή από την οικογενειακή αλληλεγγύη».
Επίσης, στην Ελλάδα, την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ιταλία τα ποσοστά μετάβασης από τη μερική απασχόληση σε μόνιμες θέσεις εργασίας ήταν από τα χαμηλότερα στην Ε.Ε. κατά την περίοδο της κρίσης ενώ σε Ελλάδα και Πορτογαλία το 25% των απασχολούμενων που εργάζονταν με καθεστώς μερικής απασχόλησης βρέθηκαν άνεργοι ή ανενεργοί τον επόμενο χρόνο.
Όπως τονίζεται επίσης στην έκθεση, σε Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα παρατηρούνται τα υψηλότερα ποσοστά πολιτών που δεν καταφέρνουν να διατηρούν τη σωστή αναλογία μεταξύ της εργασίας και μιας ισορροπημένης ζωής.
Τέσσερις στους έξι Ευρωπαίους χωρίς συμμετοχή στην εκπαίδευση
“Θύμα” της κρίσης, σύμφωνα με την Επιτροπή, ήταν και η συμμετοχή στην εκπαίδευση, καθώς σε αρκετές χώρες παράμεινε παρέμεινε αμετάβλητη στη διάρκεια της κρίσης (Ελλάδα, Ιταλία, Ρουμανία Τσεχία και Σλοβακία) ενώ σε άλλες μειώθηκε. Από την έκθεση προκύπτει ακόμη πως οι μειώσεις στη διάθεση πόρων στην Παιδεία ήταν μεγάλες στη Ρουμανία (κατά 40%), την Ουγγαρία (πάνω από 30%) αλλά και στην Ελλάδα, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Λετονία, την Ιταλία και την Πορτογαλία (περίπου 20%).
Η ήδη προβληματική εικόνα στον τομέα της απασχόλησης από το 2008 είχε ως αποτέλεσμα, όπως αναφέρεται, να αυξηθούν τα ποσοστά των νοικοκυριών χωρίς εισόδημα, κυρίως στην Ελλάδα, την Ισπανία, τη Λιθουανία και την Ιρλανδία.
Από το 2008, το ποσοστό των Ευρωπαίων εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις μειώθηκε από 66% το 2007, σε 60% το 2012, ενώ ιδιαίτερα σημαντικές ήταν οι μειώσεις στην Πορτογαλία, την Ελλάδα και την Ισπανία, σημειώνει η Επιτροπή.
Σε γενικές γραμμές, για τις κοινωνικές εξελίξεις στην ΕΕ η Κομισιόν επισημαίνει ότι οι χώρες που παρέχουν υψηλής ποιότητας απασχόληση, αποτελεσματική κοινωνική προστασία και επενδύουν στο ανθρώπινο κεφάλαιο αποδεικνύονται περισσότερο ανθεκτικές στην οικονομική κρίση.
Η έκθεση επισημαίνει την ανάγκη επένδυσης στην ανάπτυξη και τη διατήρηση των κατάλληλων δεξιοτήτων για το ανθρώπινο δυναμικό, ώστε να υποστηριχθεί η παραγωγικότητα, καθώς και την πρόκληση αποκατάστασης της σύγκλισης μεταξύ των κρατών μελών.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, στα βασικά διδάγματα από την κρίση θα πρέπει να σημειωθεί το γεγονός ότι οι αρνητικές συνέπειες στην απασχόληση και τα εισοδήματα ήταν μικρότερες για χώρες με ανοιχτές και λιγότερο κατακερματισμένες αγορές εργασίας και μεγαλύτερες επενδύσεις στη διά βίου μάθηση.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)