Ο Γιούργκεν Χάμπερμας, ένας από τους κορυφαίους εν ζωή Γερμανούς διανοητές, που έχει ασχοληθεί εκτενών με τον θέμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, αλλά και το δημοκρατικό έλλειμμα της Ευρώπης, μίλησε στον Guardian για την τελευταία συμφωνία της Ελλάδας με την ΕΕ, κατακρίνοντας ιδιαίτερα την Γερμανία και την Άνγκελα Μέρκελ για την στάση της στις διαπραγματεύσεις. Αυτοπαρουσιάστηκε για πρώτη φορά τόσο ανοικτά ως ο ηγεμόνας της Ευρώπη, ενώ πιέζοντας την ελληνική κυβέρνηση να δεχτεί ένα τόσο αμφιλεγόμενο οικονομικό πρόγραμμα, ερμηνεύεται μόνο ως προσπάθεια τιμωρίας της αριστερής κυβέρνησης.
«Φοβούμαι ότι η γερμανική κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης της σοσιαλδημοκρατικής της πτέρυγας, έπαιξε κι έχασε μέσα σε μια νύχτα όλο το πολιτικό κεφάλαιο που μια καλύτερη Γερμανία είχε συσσωρεύσει σε μισό αιώνα», ανέφερε ο Χάμπερμας. Οι προηγούμενες γερμανικές κυβερνήσεις, πρόσθεσε, είχαν δείξει μεγαλύτερη πολιτική ευαισθησία και μεταεθνική νοοτροπία, ενώ τώρα η Γερμανία «εμφανίστηκε ξεδιάντροπα στην Ευρώπη ως ο βασικός τηρητής της πειθαρχίας και για πρώτη φορά διεκδίκησε σχεδόν ανοικτά την ηγεμονία στην Ευρώπη».
Ο γεννημένος στο Ντίσελντορφ Χάμπερμας, τόνισε ότι το αποτέλεσα των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην Ελλάδα και τα άλλα κράτη μέλη της ευρωζώνης «δεν έχει νόημα σε οικονομικούς όρους, λόγω της τοξικής ανάμιξης των απαραίτητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο κράτος και στην οικονομία με περαιτέρω νεοφιλελεύθερα επιβαλλόμενα μέτρα που θα αποθαρρύνουν εντελώς τους εξαντλημένους Έλληνες και θα σκοτώσουν κάθε αναπτυξιακή ορμή».
Ο Χάμπερμας είπε επίσης ότι η ισορροπία ανάμεσα στην «πολιτική και στην αγορά» έχει ανατραπεί, με τίμημα «το κράτος πρόνοιας».
«Χωρίς μια κοινή δημοσιονομική και οικονομική πολιτική, οι εθνικές οικονομίες των ψευδο - κυρίαρχων κρατών μελών θα συνεχίσουν να χάνουν σε όρους παραγωγικότητας. Καμία πολιτική κοινότητα δεν μπορεί να στηρίξει τέτοια ένταση σε μακροπρόθεσμη βάση», είπε. «Την ίδια στιγμή, εστιάζοντας στην προσπάθεια αποφυγής μιας ανοικτής σύγκρουσης, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ μπλοκάρουν αναγκαίες πολιτικές πρωτοβουλίες για την επέκταση της νομισματικής ένωσης σε μια πολιτική ένωση. Μόνο οι ηγέτες των κυβερνήσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι σε θέση να δράσουν, αλλά είναι και ακριβώς αυτοί που δεν είναι σε θέση να ενεργήσουν προς το συμφέρον της ΕΕ επειδή σκέφτονται κυρίως εκλογικό τους σώμα στη χώρα τους», καταλήγει.