Στη Σύνοδο των χωρών της ΕΕ και των χωρών της Αφρικής στη Βαλέτα άνοιξε η συζήτηση για τη συνεργασία της Ευρώπης με τις αφρικανικές χώρες, ενώ ήταν η πρώτη φορά που με σαφήνεια αναδείχτηκε η Τουρκία ως το έδαφος στο οποίο μπορεί να υπάρξει η λύση για το προσφυγικό ζήτημα.
Αυτό παρατήρησε ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας, κατά τη συνέντευξη Τύπου που έδωσε την Παρασκευή για την παρουσίαση των αποφάσεων που πάρθηκαν στη Μάλτα.
Σχετικά με τη Σύνοδο για την Αφρική, ο κ. Μουζάλας αποκάλυψε ότι οι Αφρικανοί ηγέτες θεώρησαν πολύ χαμηλό το ποσό των 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ για το Ταμείο Αρωγής που η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να δώσει, και δήλωσαν σχεδόν ομόφωνα ότι θεωρούν τη μετανάστευση νόμιμο δικαίωμα των Αφρικανών -και άρα δεν δέχονται να κάνουν επαναπατρισμούς.
Όσον αφορά στη δεύτερη μέρα της Συνόδου, οπότε η συζήτηση επικεντρώθηκε στη συνεργασία με την Τουρκία, ο κ. Μουζάλας σχολίασε ότι
«είναι η πρώτη φορά που επίσημα πια από την Ευρωπαϊκή Ένωση μπαίνει η θέση που η κυβέρνηση είχε διατυπώσει από τον Απρίλιο, ότι το πρόβλημα των ροών μπορεί να λυθεί μόνο από την Τουρκία, από τα εδάφη της Τουρκίας, και ότι απαιτείται συνεργασία με την Τουρκία για να σταματήσουν οι ανεξέλεγκτες ροές».
Στο πνεύμα αυτό, και κατά τη διάρκεια της ομιλίας τού κ. Μουζάλα στο Συμβούλιο των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ που προηγήθηκε της Συνόδου, προβλήθηκε ένα τρίλεπτο βίντεο, που είχε σκοπό να καταδείξει ότι η είσοδος των μεταναστών και των προσφύγων γίνεται από τις ακτές της Τουρκίας, και γίνεται οργανωμένα κατά χιλιάδες, χωρίς μυστικότητα.
Το βίντεο δημιουργήθηκε με βάση χάρτες της Frontex, αρχειακό υλικό, κατά κύριο λόγο του Λιμενικού Σώματος, και φωτογραφίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας.
Ένα δεύτερο βίντεο που ετοιμάζεται και θα σταλεί σε όλους τους ευρωβουλευτές, θα συνοδεύει το αίτημα της Ελλάδας ότι η τραγωδία μπορεί και πρέπει να σταματήσει στις ακτές της Τουρκίας με την απαγόρευση των δουλεμπόρων και με την μετεγκατάσταση από τα εδάφη της Τουρκίας, της Ιορδανίας και του Λίβανου στις ευρωπαϊκές χώρες.
«Στόχος των δύο βίντεο είναι να δείξουμε στην Ευρώπη ότι πρέπει να κινηθεί με γρηγορότερους ρυθμούς γιατί η κατάσταση είναι πλέον απάνθρωπη», προσέθεσε ο αναπληρωτής υπουργός.
Οι προτάσεις της Ελλάδας στην κατεύθυνση αυτή αφορούν στο μετρήσιμο περιορισμό των ροών από τις ακτές της Τουρκίας, τη συνεργασία με τη Frontex για περιορισμό των ροών από την Τουρκία στα εδάφη της, τη χρηματοδότηση θέσεων φιλοξενίας στην Τουρκία με την ευθύνη της ΕΕ και τη μετεγκατάσταση των προσφύγων κατευθείαν από τα hotspot.
Επίσης, ζητείται η αύξηση των θέσεων μετεγκατάστασης στην Ευρώπη, «ώστε οι πρόσφυγες που θα διαμένουν στην Τουρκία, στην Ιορδανία ή στο Λίβανο να έχουν μια ορατή ελπίδα ότι η μετεγκατάστασή τους θα συμβεί και ότι δεν είναι μια ψεύτικη υπόσχεση».
Η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία, στις 17 και 18 Νοεμβρίου, έχει ένα πρακτικό και ένα πολιτικό αίτημα, όπως επισήμανε ο κ. Μουζάλας. Το πρακτικό είναι η συζήτηση με τη γείτονα χώρα του περιορισμού των ροών και το πολιτικό είναι το αίτημα της Ελλάδας ότι η Ελλάδα πρέπει να συμμετέχει στις όποιες διαπραγματεύσεις της ΕΕ με την Τουρκία.
Ορόσημο θα αποτελέσει και η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 29 Νοεμβρίου, όπου θα συμμετάσχει και η Τουρκία. «Αυτό είναι ένα σπάνιο γεγονός. Εκεί θα συζητηθούν τα αποτελέσματα των ενεργειών που έχουν γίνει μέχρι τώρα, των αιτημάτων που έχουν υποβληθεί, τι πετύχαμε και τι μένει να πετύχουμε», όπως τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Στη σύνοδο της Μάλτας, η Ελλάδα και η Ιταλία επισήμαναν από κοινού ότι δεν μπορεί να ζητείται από τις δύο χώρες να φτιάχνουν θέσεις φιλοξενίας, την ίδια ώρα που το πρόγραμμα μετεγκατάστασης δεν προχωράει. Εξάλλου, είπε ο κ. Μουζάλας, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σε ομιλία του, «δήλωσε με σαφήνεια ότι δεν είναι δυνατόν εμείς να χτίζουμε θέσεις φιλοξενίας και οι άλλοι να χτίζουν φράχτες», ενώ τέθηκε και το ζήτημα «ότι δεν γίνεται να ανοιγοκλείνουν τα σύνορα κατά βούληση και δεν είμαστε διατεθειμένοι να μας αποθηκευτούν εδώ όλοι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες».
Για το θέμα των κοινών περιπολιών στο Αιγαίο, ο αναπληρωτής υπουργός σχολίασε ότι η Ελλάδα είναι ενάντια στις κοινές περιπολίες, «θέμα που, όμως, σας διαβεβαιώνω ότι δεν έχει λεχθεί ποτέ επίσημα», αλλά υπέρ των συντονισμένων περιπολιών, που σημαίνουν ότι «τα λιμενικά σώματα των δύο χωρών συνεργάζονται όσο πιο στενά μπορούν για την αποτροπή των ροών και τη διάσωση των προσφύγων».
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο αναπληρωτής υπουργός αναφέρθηκε και σε άλλα τρέχοντα ζητήματα, μεταξύ των οποίων:
Για τα hotspots στα νησιά. Ήδη στη Μυτιλήνη χτίζεται η επέκταση του hotspot, ενώ στα άλλα νησιά έχουν βρεθεί οι τόποι όπου θα φιλοξενηθούν και έχουν γίνει τα σχεδιαγράμματα. «Νομίζουμε ότι θα είμαστε μέσα στις διορίες μας ή θα έχουμε μια πολύ αξιοπρεπή εικόνα, μπορεί να μη λειτουργούν και τα πέντε ως το τέλος του χρόνου, θα λειτουργούν τα τρία και τα άλλα δύο θα είναι σχεδόν έτοιμα», παρατήρησε ο αναπληρωτής υπουργός. Όπως πρόσθεσε, λειτουργίες hotspot, δηλαδή δακτυλοσκόπηση και ταυτοποίηση, γίνονται πια σε όλα τα νησιά.
Τέλος, επισήμανε ότι οι δήμαρχοι των νησιών δεν αντιδρούν όσο στο παρελθόν και κατέληξε: «Πάντα θα βλέπουμε αντιδράσεις, κανείς δεν θέλει ξαφνικά να έρθει αυτό το βάρος επάνω του. Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με το προσφυγικό πρόβλημα. Η δουλειά της κυβέρνησης είναι να το διαχειριστεί με τον καλύτερο τρόπο, και το να φτιάχνονται οι ειδικοί χώροι είναι ο καλύτερος τρόπος για τους κατοίκους μας».
Για τη δημιουργία χώρων φιλοξενίας στην Ελλάδα. Έχει γίνει προκήρυξη για 2.500 θέσεις φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών σε όλη την Ελλάδα. Το προσωρινό κέντρο φιλοξενίας στο Γαλάτσι θα επιστραφεί στις 20 Νοεμβρίου και αναζητούνται νέοι χώροι προσωρινής φιλοξενίας. Επίσης, το υπουργείο προσανατολίζεται στο να φτιάξει όχι δύο μεγάλους χώρους φιλοξενίας των 10.000 θέσεων σε Βόρεια Ελλάδα και Αττική, όπως αρχικά είχε ανακοινωθεί, αλλά πολλούς χώρους μικρότερης χωρητικότητας. Όσον αφορά στις θέσεις φιλοξενίας σε κενά διαμερίσματα, καταρτίζεται ο μηχανισμός σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες για να τεθεί σε εφαρμογή.
Για τη συνεργασία με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Αναζητούνται ερειπωμένα στρατόπεδα και είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση με το υπουργείο. «Δεν υπάρχει άρνηση βοήθειας από το στρατό. Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας μας προσφέρει πράγματα. Για παράδειγμα για τους χώρους μετεγκατάστασης, μας προσφέρει στρατόπεδα και παλιά αεροδρόμια, και κάνουμε μια μεγάλη μελέτη γι' αυτούς. Επίσης, μας προσφέρει σίτιση, κουβέρτες και είδη ρουχισμού. Ο στρατός δεν είναι αμέτοχος», διευκρίνισε ο κ. Μουζάλας.
Για τη χρηματοδότηση από την ΕΕ. Η Ελλάδα έχει λάβει έξι εκατομμύρια ευρώ, ενώ άλλα 30 εκατομμύρια είναι σε διαδικασία εκταμίευσης. Η ελληνική κυβέρνηση ζητάει να υπάρχουν έκτακτοι τρόποι εκταμίευσης των κονδυλίων, καθώς το πρόβλημα με το γραφειοκρατικό τρόπο εκταμίευσης είναι ότι «πρέπει πρώτα να κάνεις πράγματα και μετά να πάρεις λεφτά και ως εκ τούτου μέχρι τώρα η μεγάλη πλειοψηφία των δαπανών έχει καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό».
- Για τα δημοσιεύματα περί παραίτησης. Ο κ. Μουζάλας δήλωσε σχετικά: «Είμαι συνειδητά σε αυτή την κυβέρνηση. Είμαι συνειδητά κατ' αρχήν όσο αφορά στο θέμα, το προσφυγικό, είναι κάτι που με άλλους τρόπους ασχολούμαι 27 χρόνια από τη ζωή μου και επίσης είμαι συνειδητά όσον αφορά στο ΣΥΡΙΖΑ. Έχω μια πολύ συγκεκριμένη αποστολή που αφορά στη διαχείριση του προσφυγικού και στη συμμετοχή μου στην προσπάθεια επίλυσης αυτού του ζητήματος. Δεν πρόκειται να αποσυρθώ με δική μου ευθύνη όσο αυτή η αποστολή συνεχίζεται». Επίσης, χαρακτήρισε τη συνεργασία του με τα άλλα συνεμπλεκόμενα υπουργεία «αρμονική, αν και είναι λογικό να υπάρχουν εμπλοκές γιατί είναι ένα ζήτημα πολυκεντρικό που εμπλέκονται πολύ παράγοντες».
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ)