Σε πορεία σύγκρουσης βρίσκονται οι χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αφορμή την πρόταση για την μετεγκατάσταση των προσφύγων που αιτούνται άσυλο, σχέδιο το οποίο στηρίζεται από τη Γερμανία, ωστόσο βρίσκει αντίθετες πολλές πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Το προσχέδιο συμφωνίας, το οποίο θα συζητηθεί από τους υπουργούς Εσωτερικών των «28» , περιλαμβάνει την πρόταση την οποία έχει καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη μετεγκατάσταση 120.000 ανθρώπων σε όλες τις χώρες. Αφήνει όμως ανοικτό προς συζήτηση τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει η κατανομή τους.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, με τη στήριξη και της καγκελάριου της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ, πρότεινε την υιοθέτηση δεσμευτικών ποσοστώσεων, με βάση τις οποίες οι υπόλοιπες χώρες θα υποδεχτούν ανθρώπους που βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ουγγαρία.
Η πρόταση συναντά αντιστάσεις από ορισμένες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, κυρίως τη Σλοβακία, την Τσεχία και την ίδια την Ουγγαρία, μολονότι η Βουδαπέστη θα έβγαινε ωφελημένη από την εφαρμογή του σχεδίου. Το επιχείρημά τους είναι ότι οι ποσοστώσεις θα προσελκύσουν ακόμη περισσότερους μετανάστες στην Ευρώπη και ότι θα ζημιωθούν οι κοινωνίες τους, που δεν είναι συνηθισμένες σε φιλοξενία μεταναστών σε μεγάλη κλίμακα.
Στο προσχέδιο, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, γίνεται λόγος για «μετεγκατάσταση άλλων 120.000 προσώπων που χρειάζονται διεθνή προστασία, από τις χώρες-μέλη που εκτίθενται σε μαζικές μεταναστευτικές ροές». Δεν αναφέρονται ονομαστικά οι χώρες αυτές, λόγω των διαφωνιών που εκφράζει η Ουγγαρία.
«Το σύστημα των ποσοστώσεων δεν είναι η λύση», επανέλαβε ο υπουργός Εσωτερικών της Σλοβακίας Ρόμπερτ Κάλινακ, προσερχόμενος στη σύνοδο.
Το πρώτο σχέδιο το οποίο είχε προταθεί από τον κ. Γιούνκερ, η μετεγκατάσταση 40.000 ανθρώπων από την Ελλάδα και την Ιταλία, αναμένεται ότι θα υιοθετηθεί από τους υπουργούς, σύμφωνα με το προσχέδιο που είδε το Reuters. Οι άνθρωποι αυτοί θα προωθηθούν σε άλλες χώρες σε εθελοντική βάση, αφού και σε αυτήν την περίπτωση διατυπώθηκαν αντιρρήσεις για την εγκατάστασή τους με βάση τις ποσοστώσεις.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ είπε την Παρασκευή ότι θα συγκαλέσει έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., εάν οι υπουργοί δεν καταλήξουν σε λύση. Ορισμένες κυβερνήσεις όμως αμφισβητούν τη χρησιμότητα μιας τέτοιας συνόδου πριν από την τακτική σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών, η οποία είναι προγραμματισμένη για τις 8 Οκτωβρίου.
Στο σχέδιο συμπερασμάτων της συνόδου γίνεται επίσης αναφορά στην απόφαση της Γερμανίας να αναστείλει προσωρινά τη Συνθήκη Σένγκεν και να επιβάλει ξανά ελέγχους στα σύνορά της με την Αυστρία. Σημειώνεται εξάλλου και η διαβεβαίωση του Βερολίνου ότι οι έλεγχοι αυτοί αποτελούν ένα προσωρινό μέτρο για την αντιμετώπιση της κρίσης στη μεθόριο των δύο χωρών.
Οι υπουργοί αναμένεται ότι θα εγκρίνουν μια σειρά από ενέργειες για την ενίσχυση της Άμυνας των κοινών συνόρων, για την καλύτερη ταυτοποίηση όσων μπαίνουν στην Ε.Ε. και τη γρήγορη απέλαση των οικονομικών μεταναστών που θα κριθεί ότι δεν έχουν το δικαίωμα να παραμείνουν ως πρόσφυγες που έφυγαν από τις πατρίδες τους για να γλιτώσουν από πολέμους ή διώξεις.
Θα ενημερωθούν επίσης για τις τελευταίες εξελίξεις από εκπροσώπους της Frontex και της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες. Θα ακούσουν εξάλλου παρουσίαση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις νέες προτάσεις της όσον αφορά την ανακατανομή των προσφύγων στις χώρες - μέλη.
Οι υπουργοί της Μ. Βρετανίας, της Ιρλανδίας και της Δανίας θα παραστούν στη σύνοδο, μολονότι οι χώρες τους έχουν εξαιρεθεί από την εφαρμογή της πολιτικής ασύλου της ΕΕ. Στις συνομιλίες μετέχουν και εκπρόσωποι της Ισλανδίας, της Νορβηγίας, του Λιχτενστάιν και της Ελβετίας, χωρών που είναι μέλη της ζώνης Σένγκεν, όχι όμως και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.