Πώς θα δουλέψουμε τα αρνητικά συναισθήματα για μια καλύτερη ψυχική υγεία

Το άγχος, η ντροπή, η ζήλια και η λύπη είναι έντονα εν μέσω πανδημίας.
Το άγχος, η ντροπή, η ζήλια και η λύπη είναι έντονα εν μέσω πανδημίας.
Johner Images via Getty Images
Το άγχος, η ντροπή, η ζήλια και η λύπη είναι έντονα εν μέσω πανδημίας.

Οι άνθρωποι έχουμε μια ευρεία γκάμα συναισθημάτων, όμως δεν απολαμβάνουμε πάντα αυτά που νιώθουμε. Το άγχος, η ντροπή, η ζήλια και η λύπη δεν είναι συναισθήματα που φιλοδοξούμε να αισθανθούμε, οπότε έχουν αρνητική επίπτωση και μας κάνουν να δείχνουμε «κακοί».

Η ανησυχία είναι έντονη και το άγχος βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο αυτές τις μέρες λόγω της επιδημίας του κορονοϊού, όμως δεν έχουμε πάντα τα συναισθήματα που απειλούν να μας καταβάλουν.

«Συχνά αισθανόμαστε ότι θα μας κυριεύσουν αρνητικά συναισθήματα», είπε η ψυχολόγος Περπετούα Νίο στο Insider. Το πρόβλημα είναι ότι δεν αντιλαμβανόμαστε ότι μπορούμε να ελέγξουμε τον εαυτό μας και αν η κρίση άγχους ή οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα που νιώθουμε γίνει όλο και πιο έντονο, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πάρει καταστροφική πορεία και το μυαλό μας να σκεφτεί το χειρότερο σενάριο».

Η Νίο ισχυρίζεται ότι οι άνθρωποι συχνά προσπαθούν να σκέφτονται όσο πιο λογικά μπορούν επειδή δεν θέλουν να επιτρέψουν τα συναισθήματά τους να τους κυριεύσουν και να φανούν ως άτομα που αντιδρούν υπερβολικά και κλαίνε όλη την ώρα.

«Πρόκειται για τον φαύλο κύκλο που συμβαίνει όταν καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας. Μια άλλη προοπτική είναι να δουλεύαμε τον τρόπο με τον οποίο τα συναισθήματα μπορούν να “παίξουν” με τη λογική. Αυτό λειτουργεί καλύτερα».

Παρακάτω παρουσιάζουμε πέντε συναισθήματα που αντιλαμβανόμαστε ως αρνητικά και πώς μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε διαφορετικά.

Ο θυμός είναι ένα πραγματικά καλό καύσιμο για τη δημιουργία μιας αίσθησης αδικίας.
Davidovici via Getty Images
Ο θυμός είναι ένα πραγματικά καλό καύσιμο για τη δημιουργία μιας αίσθησης αδικίας.

Θυμός

Αν είμαστε θυμωμένοι, αυτό συχνά αποδίδεται στην αίσθηση αδικίας, είπε η Νίο. Οι νεότεροι τείνουν να έχουν πολύ θυμό, όμως καθώς μεγαλώνουμε, ίσως ανακαλύψουμε ότι δεν έχουμε τόσο δυναμισμό ώστε να νιώθουμε εξοργισμένοι όπως παλιά.

«Ο θυμός είναι ένα πραγματικά καλό καύσιμο για τη δημιουργία μιας αίσθησης αδικίας. Οπότε, ας αναρωτηθούμε, ποια είναι η αδικία σε όλο αυτό. Αν πρόκειται για αληθινή αδικία, τι μπορώ να κάνω γι’αυτό;»

Αγχος

Το άγχος εξελίχθηκε στους ανθρώπους για να μας διδάξει πώς να υποχωρήσουμε από μια κατάσταση στην οποία αντιμετωπίζουμε σύγκρουση. Παλαιότερα ήταν η φυσική αντίδραση του σώματος- η μάχη που μας προειδοποιούσε ότι βρισκόμαστε σε κίνδυνο, όμως αυτή η αντίδραση έχει μεταφερθεί στη σύγχρονη ζωή, παρόλο που δεν έχουμε τόσους πολλούς «κινδύνους» να αντιμετωπίσουμε.

«Τα σώματά μας δεν είναι προσαρμοσμένα στις σύγχρονες πηγές άγχους. Το μυαλό μας τρελαίνεται από άγχος. Πρέπει να αναρωτηθούμε τι είναι εκείνο που μας καλεί να αλλάξουμε τη ζωή μας. Τι υπάρχει μέσα μας που πρέπει να απομακρυνθούμε από αυτό, τι μας κάνει να αγχωνόμαστε και να φοβόμαστε;».

Το άγχος, όσο δεν είναι μια διαταραχή που παίρνει τον έλεγχο ολόκληρης της ζωής μας, μπορεί να φέρει στην επιφάνεια ο,τι χρειάζεται να αλλάξουμε.

Ζήλια

Η ζήλια είναι ένα σύνθετο συναίσθημα, όμως βασικά πρόκειται για μια πρόσκληση για να αναρωτηθούμε με τι δεν είμαστε ευτυχισμένοι όσον αφορά την κατάσταση που βιώνουμε, είπε η Νίο.

«Τείνουμε να ζηλεύουμε τους ανθρώπους που είναι όμοιοι με εμάς. Οπότε ζηλεύουμε για παράδειγμα περισσότερο τον φίλο με τον οποίο πήγαμε μαζί σχολείο από μια μεγάλη επιτυχημένη προσωπικότητα, επειδή προερχόμαστε από το ίδιο υπόβαθρο και νομίζουμε ότι έπρεπε να βρισκόμαστε εκεί που είναι και αυτός».

Η ζήλια δεν σημαίνει ότι είμαστε κακοί άνθρωποι, όμως μπορεί να οδηγήσει σε πικρία. Ο καλύτερος τρόπος να πλαισιώσουμε τη ζήλια είναι μέσω της ειλικρίνειας και να αναρωτηθούμε «πώς μπορούμε να πάμε εκεί που θέλουμε;».

Ενοχή

Η ενοχή είναι μερικές φορές συνδεδεμένη με την ενσυναίσθηση. Είναι το συναίσθημα της έντασης για να ολοκληρώσουμε κάτι ή να αποτύχουμε σε κάτι, οπότε συχνά πρόκειται για τις υποχρεώσεις μας.

«Αν δεν έχουμε καταφέρει κάτι που να επιθυμούμε, ας αναρωτηθούμε ποια είναι η ενοχή που μου λέει τι χρειάζεται να αλλάξω στη ζωή μας», είπε η Νιο. «Πιθανόν μας λέει ότι ασχολούμαστε με πολλά πράγματα. Πώς θα μπορούσαμε να πλαισιώσουμε αυτή την ενοχή. Ας αναρωτηθούμε για ποιο λόγο αισθανόμαστε ενοχές, δεν πρέπει να λειτουργεί σαν βάρος».

Η ντροπή μπορεί να μας βοηθήσει να κάνουμε πίσω και να δούμε τους διαφορετικούς τρόπους που κάνουμε επίθεση στους εαυτούς μας.
Francesco Carta fotografo via Getty Images
Η ντροπή μπορεί να μας βοηθήσει να κάνουμε πίσω και να δούμε τους διαφορετικούς τρόπους που κάνουμε επίθεση στους εαυτούς μας.

Ντροπή

Η ντροπή χωρίς λόγο είναι επικίνδυνη. Σε μερικές περιπτώσεις, η έντονη ντροπή μπορεί να δημιουργήσει σκοτεινές προσωπικότητες όπως οι ναρκισσιστές. Η ντροπή αφορά την ταυτότητά μας και την αίσθηση της έντασης για τον εαυτό μας και το ποιοι είμαστε.

«Συχνά, μεγαλοποιείται στο κεφάλι μας και αισθανόμαστε άσχημα για την ταυτότητά μας. Οπότε όταν αισθανόμαστε ντροπή, είναι μια πρόσκληση να εξετάσουμε τις ζωές μας και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας».

Η ντροπή μπορεί να μας βοηθήσει να κάνουμε πίσω και να δούμε τους διαφορετικούς τρόπους που κάνουμε επίθεση στους εαυτούς μας. Για παράδειγμα, ο αγώνας για καλύτερη ψυχική υγεία ή τα προβλήματα στη σχέση μας.

Το χειρότερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε με ένα αρνητικό συναίσθημα είναι να το κρατήσουμε. Η Νίο λέει ότι αυτό θα επιδεινωθεί στη συνέχεια.

Αν κρατήσουμε τα συναισθήματά μας μέσα και αυτά εκραγούν, το μόνο που θα γίνει είναι να φοβηθούμε ακόμα περισσότερο να τα αντιμετωπίσουμε.

Πηγή: Insider