Δευτέρα πρωί και η εβδομάδα ξεκίνησε με τη γνωστή μουντάδα που έχουν όλες οι Δευτέρες. Πήγαινα στη δουλειά ακούγοντας μουσική και περπατούσα στον δρόμο, με τον κρύο χειμωνιάτικο αέρα να με χτυπάει στο πρόσωπο και να με ξυπνάει.
Περιμένοντας το λεωφορείο, μπήκα στο ίντερνετ από το κινητό μου για να χαζέψω στο facebook. "David Bowie: the legendary musician dead at 69": είναι η πρώτη είδηση που διαβάζω. Δεν μπορεί, σκέφτομαι, θα ναι λάθος, φάρσα. Κατέβαινα στο timeline μου ελπίζοντας να βρω μια άλλη ανάρτηση που θα διαψεύδει την προηγούμενη, αλλά μάταια. Απλώς όλο και περισσότερες αναρτήσεις από διαφορετικές πηγές επιβεβαιώνουν το ίδιο γεγονός. Ο David Bowie είναι νεκρός.
Ενστικτωδώς βάζω ένα από τα τραγούδια του να παίζει. Αν και κάθε μέρα τον άκουγα, συνήθως όμως προτιμούσα τις πιο απογευματινές ώρες. "As long as you' re still smiling, that's all I really need" λέει ο στίχος του absolute beginners. Συνειδητοποιω ότι ξαφνικά νιώθω σαν τα πάντα γύρω μου να είναι άχρωμα, γκρι και βαρετά. "She asked for my heart and I gave her a dangerous mind". Πόσο μεγάλη απώλεια, σκέφτομαι. Πόσο ευφυής και ευρηματικός, πόσο ταλαντούχος. "Ground Control to Major Tom": ακούγονται οι πρώτες λέξεις του τραγουδιού και νιώθω κάτι μέσα μου να λυγίζει. "Can you hear me Major Tom?". Δεν μπορώ να συγκρατηθώ και ξεσπάω σε κλάματα μέσα στο λεωφορείο.
Αναρωτιόμουν μετά τι είναι αυτό που μας κάνει να δενόμαστε με αυτούς τους ανθρώπους. Σίγουρα τον θαύμαζα, η μουσική του μου άρεσε πολύ και μάλιστα για μένα ο Bowie ήταν συνδεδεμένος με συγκεκριμένες αναμνήσεις και περιστατικά. Το ίδιο και ο Alan Rickman που έφυγε λίγες μέρες μετά: ήταν ο άνθρωπος που προσδιόρισε την παιδική μου ηλικία. Αλλά δεν τους ήξερα. Δεν ήταν φίλοι μου, δεν ήταν οικογένειά μου. Γιατί λοιπόν έκλαψα όταν έμαθα ότι χάθηκαν; Γιατί πόνεσα; Γιατί θα μου λείψει κάποιος που δεν γνώρισα ποτέ;
Ίσως όμως τελικά να τους γνωρίζαμε, και μάλιστα πολύ καλύτερα απ' ό,τι πιστεύουμε. Όλοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες που αλλάζουν τον κόσμο μέσα από το έργο τους, δίνουν την ψυχή τους σε αυτό. Απογυμνώνονται και αφιερώνουν όλο τους τον εσωτερικό κόσμο στη δημιουργία. Αυτό φτάνει κατευθείαν σε εμάς, χωρίς επεξεργασία. Ένα κομμάτι της ψυχής τους. Κι εμείς με τη σειρά μας το ακούμε, το βλέπουμε, το αγαπάμε, ταυτιζόμαστε με αυτό.
Για πόσους από τους φίλους μας μπορούμε να πούμε ότι γνωρίζουμε τόσο καλά την ψυχή τους και τις σκέψεις τους; Πόσοι έχουν ομολογήσει όσα οι στίχοι ενός τραγουδιού; Πόσοι ήταν εκεί για εμάς ακόμα και στα πιο δύσκολα, όταν ούτε εμείς οι ίδιοι ξέραμε τι μας έφταιγε, όταν δεν τολμούσαμε να εκμυστηρευτούμε το πρόβλημά μας σε κανέναν, και χρειαζόμασταν τον Ziggy να φωνάξει "You are not alone";
Σίγουρα μιλάμε για δύο εμβληματικές μορφές. Ο David Bowie αποτέλεσε ένα τεράστιο κεφάλαιο στην ιστορία της μουσικής, άλλαξε τη ροκ και την τέχνη συνολικά, και κυρίως έκανε τον καθένα μας να νιώσει ελεύθερος να είναι ο πραγματικός του εαυτός. Ο κάθε θαυμαστής του ταυτιζόταν περισσότερο με μία από τις διαφορετικές περσόνες που μας παρουσίαζε ανά τα χρόνια και έβρισκε έμπνευση στον τρόπο που μία ήδη μεγαλειώδης προσωπικότητα έβρισκε συνεχώς τρόπους να επανεφευρίσκει τον εαυτό του. Αντίστοιχα ο Allan Rickman και η συγκλονιστική του φωνή μας ταξίδεψαν στον χώρο και τον χρόνο μέσα από τις εκατοντάδες ταινίες του. Ήταν ένας άνθρωπος που άλλαξε το σύγχρονο θέατρο και ταυτίστηκε με μια ολόκληρη γενιά ως Professor Snape στις ταινίες Harry Potter.
Τελικά όμως ο λόγος που η απώλειά τους μας πληγώνει δεν είναι το πως άλλαξαν την τέχνη, αλλά το πώς άλλαξαν εμάς. Πως την πρώτη φορά που άκουσα ένα τραγούδι του Bowie κατάλαβα ποια μουσική μου αρέσει πραγματικά. Πώς όλοι συνειδητοποιήσαμε για πρώτη φορά τι θα πει αγάπη όταν ακούσαμε τον περίφημο διάλογο:
-After all this time?
-Always.
Αυτοί οι άνθρωποι χωρίς να μας γνωρίζουν μας συμπαραστάθηκαν, μας βοήθησαν, μας στήριξαν και τελικά μας άλλαξαν. Όταν κάποιος σε σημαδεύει έτσι δεν μπορεί παρά να σου λείψει όταν χαθεί. Ακόμα κι αν δεν τον γνώρισες ποτέ. Και μόνο ένας πραγματικά μεγάλος καλλιτέχνης μπορεί να το πετύχει αυτό.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν πεθαίνουν ποτέ. Γιατί ζουν μέσα μας, διάσπαρτοι, ένα κομμάτι τους σε σένα και ένα σε μένα. Και ένα σε κάποιον άλλο. Και όλοι μαζί όταν μιλάμε γι' αυτούς, ξανασυνθέτουμε την προσωπικότητά τους, και τους ζωντανεύουμε ξανά. Και είναι εκεί, μπροστά μας, σαν να μην έφυγαν ποτέ. Γιατί οι άνθρωποι αυτοί με το έργο τους και την προσωπικότητά τους κέρδισαν την αθανασία.
Μπορεί να μην άλλαξαν τον κόσμο, αλλά άλλαξαν τους ανθρώπους. Μήπως όμως αυτό είναι σημαντικότερο;