Το 1964 ήταν μια δύσκολη χρονιά για την Κύπρο. Η τουρκοκυπριακή ανταρσία είχε ξεσπάσει και η τρίχρονη ειρηνική περίοδος –μετά από χιλιάδες χρόνια σκλαβιάς– αποτελούσε ήδη παρελθόν. Το νησί μετατρεπόταν σε «πρόγονο» της Βοσνίας και η Λευκωσία, η Πάφος, η Τηλλυρία και άλλες περιοχές, κεφάλαια μιας τραγωδίας που ακόμα συνεχίζεται. Η Τουρκία είχε κατορθώσει να κατακρεουργήσει τον «δικοινοτισμό» του νεογέννητου κράτους και οι μεγάλες δυνάμεις παρακολουθούσαν από μακριά τη βαρβαρότητα να εγκαθιδρύεται.
Στις 11 Δεκεμβρίου του άγριου εκείνου έτους, ο υπουργός Βιομηχανίας της –επίσης νεοαπελευθερωθείσας– Κούβας, Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, προσφωνούσε τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ γράφοντας ιστορία. Ντυμένος με τη στρατιωτική του στολή, η οποία του επέτρεψε να είναι σε εκείνη τη θέση μετά την επανάσταση της 26ης Ιουλίου, ο Γκεβάρα άφηνε, με ειλικρίνεια και διαύγεια, μια τεράστια παρακαταθήκη, ένα μανιφέστο υπεράσπισης των λαών που μάχονται για την ελευθερία τους.
Επιπλήττοντας τη γνωστή τακτική του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να «νίπτει τας χείρας του» μπροστά στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, μπροστά στις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, ο Τσε κατήγγειλε την προσπάθεια του ιμπεριαλισμού «να μετατρέψει τη Γενική Συνέλευση σε άσκοπο διαγωνισμό ρητορικής». Κατηγορώντας με πυγμή και μεγάλη περηφάνια, την επεμβατική αμερικανική εξωτερική πολιτική, ο Γκεβάρα, κουβαλώντας στην πλάτη του (ήδη) μια μεγάλη ιστορία επαναστάσεων, επέβαλε στη συζήτηση την ανάγκη υποστήριξης των ανθρώπων στην Καμπότζη, το Λάος, το Βιετνάμ, το Κογκό, ολόκληρη τη Λατινική Αμερική μα και την δική μας πατρίδα, Κύπρο.
«Η ειρηνική συμβίωση δοκιμάζεται επίσης –κατά βάναυσο τρόπο– στην Κύπρο, εξαιτίας των πιέσεων που ασκούν η τουρκική κυβέρνηση και το ΝΑΤΟ, αναγκάζοντας τον λαό και την κυβέρνηση της Κύπρου να υπερασπιστούν ηρωικά την κυριαρχία τους».
Τούτο επεσήμανε ο Γκεβάρα πριν 55 χρόνια στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης, σημειώνοντας τη βαναυσότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε ο κυπριακός Ελληνισμός από την Τουρκία, τη Βρετανία, τις ΗΠΑ, καταδεικνύοντας την προκλητική στάση του ΟΗΕ απέναντι στην ανάγκη του λαού της Κύπρου για αυτοδιάθεση. Ήταν νωπές οι μνήμες από τον όμορφο εθνικοαπελευθερωτικό και αντιαποικιακό αγώνα της ΕΟΚΑ.
Ο Γκεβάρα, παρ’ όλους τους τωρινούς αλαλαγμούς των ιθαγενών για το ΝΑΤΟ, θα μπορούσε να πει –μιλώντας ξανά στη γλώσσα του– ακριβώς την ίδια φράση στην 74η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, που διεξάγεται τούτες τις μέρες στη Νέα Υόρκη. Δυστυχώς, δολοφονήθηκε, εν εξελίξει μιας νέας επανάστασης, στη Λα Ιγκέρα της Βολιβίας στις 9 Οκτωβρίου 1967. Και σήμερα, για την Κύπρο θα μιλήσει μονάχα ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Που –μιλώντας αγγλικά και ντυμένος σαν όλους τους υπόλοιπους– θα κομπιάσει και θα ξεροκαταπιεί αναφερόμενος «μάνι μάνι» στην κατοχή και στην Τουρκία, δεν θα καταγγείλει τον ΟΗΕ, δεν θα κατηγορήσει ούτε τη Βρετανία ούτε τις ΗΠΑ ούτε την ποντιοπιλατική Ευρωπαϊκή Ένωση. Τουτέστιν, οι ηγέτες όλου του κόσμου –όπως και ο λαός του– θα ξεχάσουν απνευστί την προσφώνησή του. Και δεν θα μείνει για πάντα, το ζεστό το πέρασμά του, σαν του Κομαντάτε Τσε Γκεβάρα, ο οποίος ολοκλήρωσε την ομιλία του με το αξεπέραστο «Patria O Muerte». Πατρίδα ή Θάνατος.
alekos@phileleftheros.com
Πρώτη δημοσίευση στον Φιλελεύθερο Κύπρου (Philenews.com)