Λίγο πριν μετακομίσω στο Ντουμπάι, πίστευα πως η έμπνευσή μου και κάθε τι που μου προκαλούσε το παραμικρό οπτικά θετικό ερέθισμα θα μηδενίζονταν ακαριαία. Θυμάμαι σαν σήμερα να κάθομαι στην κουζίνα της κολλητής μου στην Αθήνα και εκείνη, υψώνοντάς μου τον δείκτη και την φωνή της, να με συμβουλεύει: 'Νιλέτα, πρόσεχε εκεί που θα πας στο Ντουμπαι μην χάσεις την αίσθηση του μέτρου στο χρυσό!' Μέχρι στιγμής τα παω περίφημα και, προς έκπληξή μου, υπάρχουν πολλά να ανακαλύψει κανείς σε αυτή τη πόλη - πέρα από τα χρυσά κοσμήματα, τα χρυσά αυτοκίνητα (είναι μια αλήθεια αυτή στο Εμιράτο) και τα χρυσά κινητά... πέρα από όλα αυτά που φωνάζουν Shopping Mall Wonderland, και τελικπά μόλις βρεις τον ρυθμό σου στην πόλη αυτή, μπορείς να γνωρίσεις αξιοθαύμαστους ανθρώπους.
Το περιοδικό Brownbook αποτελεί ένα παράθυρο για εμένα σχετικά με το τι γίνεται στην περιοχή και με βοήθησε αρκετά να καταλάβω πως λειουργούν εδώ τα πολιτιστικά δρώμενα και οι καλλιτέχνες. Έτσι, όταν βρέθηκα μπροστά στο προφιλ τηςSamia στο Instagram, και είδα πως δουλεύει ως Creative Director στο Brownbook, είπα πως δεν πρέπει να χάσω την ευκαιρία να την γνωρίσω. Και την γνώρισα. Στην Χριστουγεννιάτικα στολισμένη βίλλα της, την οποία μοιράζεται με την οικογένειά της στην Jumeirah του Ντουμπαι. Η Samia μου μίλησε για το περιοδικό, το Bookshop, την αγάπη της για το Dubai και την αποστολή της να ανακαλύψει και να παρουσιάσει στον υπόλοιπο κόσμο την σύγχρονη πολιτιστική πραγματικότητα της Μέσης Ανατολής.
Γειά σου Samia. Έχω μπερδευτεί λίγο, το επώνυμό σου είναι ελληνικό, αλλά ζεις στο Dubai και μιλάς και Αραβικά. Τι ακριβώς συμβαίνει με το παρελθόν σου; Και τι απαντάς όταν κάποιος σε ρωτάει από που είσαι;
Γειά! Λοιπόν, γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Dubai, οπότε εκ των πραγμάτων λέω ότι το Dubai είναι και το σπίτι μου. Ο πατέρας μου είναι Ελληνας και τα Αραβικά τα ξέρω από την μαμά μου, που είναι Παλαιστίνια. Τώρα, οταν με ρωτάνε από που είμαι, είναι λίγο δύσκολο να απαντήσω αφού υπάρχουν διάφορες πόλεις που τις θεωρώ ως την βάση μου ή το σπίτι μου. Έχω περάσει κάπια χρόνια στην Νέα Υόρκη και περίπου το ένα τέταρτο της ζωής μου στο Τορόντο.... φαντάζομαι ο οποιοσδήποτε που μεγάλωσε στο Dubai θα σου έδινε μια αντίστοιχη απάντηση.
Είσαι αναμεμειγμένη σε διάφορα δημιουργικά projects, το Brownbook είναι ένα από αυτά. Ποιές είναι οι αρμοδιότητές σου ως creative director του περιοδικού;
Μια σύντομη απάντηση θα ήταν ότι επιβλέπω τον σχεδιασμό του περιοδικού και όλα το projects που γίνονται παράλληλα με αυτό, όπως το Cultural Engineering. Το Brownbook βρίσκεται κάτω από την ομπρέλα του Cultural Engineering - μια πλατφόρμα κοινονικών εφαρμογών και συμβουλευτικής, που στοχεύει στην ανάδειξη του design που παράγεται στην Μέση Ανατολή σε ολόκληρο τον κόσμο, μέσα από έρευνα, μόρφωση και δράσεις στο αστικό τοπίο.
Η δουλειά μας ξεκινάει από τις εκδόσεις και συνεχίζει με εκθέσεις, καμπάνιες, βίντεο και χώρους πολιτισμού, όπως το Archive και το Creekside. Όπως καταλαβαίνεις είναι αρκετά διαφορέτικά τα όσα κάνω στην δουλειά μου, και αυτό απαιτεί να είμαι αρκετά ευέλικτη - τη μια μέρα μπορεί να δουλεύω για την έκδοση του περιοδικού και την επόμενη να είμαι με την κάμερά μου και να φωτογραφίζω μια νέα καμπάνια. Είναι πραγματικά πού συναρπαστικό αυτό που κάνω, γιατί μου επιτρέπει να ασχολούμε λίγο πολύ με όλα και έτσι να μαθαίνω και πολλά πράγματα καθ' όλη την διάρκεια της δουλειάς μου.
Νομίζω για έναν Creative Director είναι πολύ σημαντικό να χτίσει ένα περιβάλον κατάλληλο, ώστε να γεννηθούν και να ορθοτομηθούν ιδέες και νέες καταστάσεις. Αυτό είναι που προσθαθώ να κάνω κάθε μέρα. Προσπαθώ να καταλάβω το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε, να αφουγκραστώ τις ανγάγκες τους και να προτείνω ιδέες, στρατηγικές και νέεα εδάφη που θα δράσουμε. Το κλειδί της επιτυχίας μάλλον είναι στο να παράγεις έργο το οποίο είναι φανταστικό, αλλά ταυτόχρονα δεν αντιτιθεται στις αρχές της εταιρείας.
Πρόσφατα ξεκινήσατε και το Bookshop. Πού βρίσκεται και τι μπορώ να βρω εκεί;
Η αλήθεια είναι πως ένας καταπληκτικός νέος άντρας, ο Charles, είναι ο Program manager του Bookshop. Αυτό που κάνω εγώ είναι να επιβλέπω το design strategy ωστε να είμαστε σίγουροι ότι το brand είναι συγκροτημένο και σύμφωνα με τις αρχές του Cultural Engineering. Το Bookshop είναι ο νεότερος μας χώρος εδώ στο DIFC (Dubai International Financial Center). Είναι ουσιαστικά ένα βιβλιοπωλείο που περιλαμβάνει και με ένα μικρό καφέ, στο οποίο μπορεί κανείς να βρει μια συλλογή από νεα ή χρησιμοποιημένα βιβλία από την Μέση Ανατολή και την Β. Αφρική - πολλα από αυτα είναι πραγματικά ιδιαίτρα - με θεματολογία την αρχιτεκτονική, την φωτογραφία, το φαγητό, την λογοτεχνεία και άλλα. Είναι πραγματικά πολύ όμορφος χώρος, και μπορεί κανείς να σταματήσει να πιεί τον καφέ του και να δουλέψει από εδώ. Ο Charles έχει φτιάξει ένα πρόγραμμα με διάφορες δράσεις για την κοινότητα του Bookshop, από βραδιές ποίησης μέχρι workshop δημιουργικής γραφής και μαθήματα ξένων γλωσσών. Αυτό που είναι ξεχωριστό στο Bookshop είναι ότι εστιάζει στην επιμόρφωση της κοινότητας, πάνω σε θέματα κουλτούρας και ιστορίας μέσα από τα βιβλία.
Εσύ η ίδια περνάς αρκετή ώρα διαβάζοντας; Ποια θα ελεγες οτι ειναι τα τοπ 5 βιβλια που έχεις διαβάσει;
Προσπαθώ να διαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο, συνήθως πριν με πάρει ο ύπνος. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να αναλύσω το πόσο σημαντικό είναι κανείς να διαβάζει και να μαθαίνει, αλλά πιστεύω πως ένας καλός designer πρέπει να έχει σφαιρική άποψη και γνώση. Προσπαθώ να ενημερώνομαι σχετικά με την ποπ κουλτούρα, την επιστήμη, την τεχνολογία... σχεδόν για κάθε τομέα, γιατί πιστεύω πως πάντα πρέπει επιρρεαζόμαστε από τον κόσμο γύρω μας. Και όταν γίνεται αυτό, τότε αυτομάτως γίνεται πιο καλή και ενδιαφέρουσα η δουλειά μας αλλά και εμείς οι ίδοι. Το 'To Kill a Mockingbird' είναι σίγουρα ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία. Αλλά νομίζω πως προτιμώ περισσότερο βιβλία σχετικά με την πολιτιστική οικονομία, την ψυχολογία, το design, την καινοτιμία και βιβλία στρατιγικής, όπως για παράδειγμα το 'Freakonomics', το 'The Lean Startup', το 'The Tipping Point', το 'Rework' και το 'Where good ideas come from'.
Πόσο μεγάλη πρόκληση είναι να δουλεύεις για ένα περιοδικό και ένα βιβλιωπολείο σήμερα, που το ψηφιακό κατακλύζει σχεδόν τα πάντα, και τα αλλάζει ταυτόχρονα;
Η πρόκληση είναι πάντα καλή, και το βλέπω σαν μια ευκαιρία να δω τα πράγματα από τελείως διαφορετική γωνία και να ανακαλύψω τρόπους να γίνουμε πιο καινοτόμοι. Πιστέυω πως οι άνθρωποι απολμβάνουν την φυσική επαφή του περιοδικού, την αίσθηση του χαρτιού, τη μυρωδιά ενός παλιού βιβλίου.... δεν νομίζω πως θα πάψει ποτέ να υπάρχει αυτό. Και ακόμα και αν το Dubai δεν έχει μεγάλη ιστορία στις εκδόσεις, όπως η Αμερική ή η Ευρώπη, παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια πως δημιουργούνται πολλά ανεξάρτητα περιοδικά εδώ στη Μέση Ανατολή. Και αυτό σε συνδιασμό με το γεγονός πως εστιάζουμε αρκετά στην άθιση των τεχνών στην περιοχή νομίζω κάνει τον αναγνώστη να θέλει να πάρει το περιοδικό και να το ξεφυλλίσει. Υπάχει μάλλον αυτή η αίσθηση της νοσταλγιας, και οι άνθρωποι δεν εγκαταλείπουν τα έντυπα, παρά το γεγονός ότι όλα είναι πλέον ψηφιακά. Αλλά και πάλι, οποιοδήποτε και αν είναι το μέσο, το περιεχόμενο είναι αυτό που κάνει την διαφορά, και αυτό μπορεί να παρουσιαστεί και να διαμειθεί με οποιοδήποτε τρόπο, αρκεί να φτάσει στο κοινό.
Τι θα ήθελες να πετύχεις μέσα από τα projects στα οποια εισαι αναμεμειγμένη στο άμεσο μέλλον;
Ελπίζω και θέλω να εξαπλώσω την γνώση και την πληροφορία σχετικά με την πλούσια ιστορία και κουλτούρα της Μέσης Ανατολής στον υπόλοιπο κόσμο αλλά και στην δική μου την γεννιά εδώ στην περιοχή, με το να συνεχίζουμε να διηγούμαστε καλές ιστορίες στο Brownbook, και με την ευχή πως θα κινητοποιηθούν και άλλοι άνθρωποι να κάνουν το ίδιο. Θεωρώ πως υπάρχουν πραγματικά μεγάλες ευκαιρίες να ανεβάσεις τον πύχη και να συνεχίσεις να σπρώχνεις τα όρια μέσα από το designκαι το Cultural Engineering. Οι τέχνες και ο πολιτισμός είναι στο ζενίθ τους εδώ στα ΗΑΕ και είναι πραγματικά μια πολύ καλή περίοδος για έναν designer να βρίσκεται εδώ και να επιρρεάζει και αυτός τα δρώμενα με την δική του συμβολή. Ελπίζω να συμμετέχω δυναμικά στην δημιουργία πολιτιστικών δημόσιων χώρων όπου μπορεί να υπάρξει χώρος και καινοτομίες και φρέσκες ιδέες και αυτό είναι κάτι που προσπαθούμε να κάνουμε μέσα από τους χώρους που διαθέτουμε: το Archive, το Creekside και το The Space στο Abu Dhabi.
Μεγάλωσες στο Dubai. Πραγματικά προσπαθώ να φανταστώ τι κάνει ένας έφηβος στο Dubai; Πώς μεγαλώνει; Τι αναμνήσεις έχεις από εκείνα τα χρόνια;
Αυτό μας το λένε όλη την ώρα, αλλά η ταχύτητα με την οποία το Dubai δημιουργήθηκε είναι πραγματικά ασύλληπτη. Τότε είχε πολύ λίγους κατοίκους και όλοι γνωρίζαμε ο ένας τον άλλο. Ήμασταν πραγματικά μια μικρή κοινότητα και το να μεγαλώνεις εδώ ήταν σαν να μεγαλώνεις σε χωριό. Για εμένα ήταν το τέλειο μέρος να ζήσω τα παιδικά μου χρόνια εδώ, στις αρχές του 90. Δεν ήταν τόσο γρήγοροι οι ρυθμοί της πόλης όσο σήμερα και οι άνθρωποι ήταν πολύ πιο κοντά ο ένας στον άλλο. Ένιωθες πως οι δεσμοί είναι πιο ισχυροί και περνούσαμε πολλές ώρες με τους οικογενειακούς μας φίλους. Θυμάμαι πάντα να έχουμε επισκέπτες σπίτι και να ακούω τους γονέις μου να τραγουδάνε παλιά τραγούδια με τους φίλους τους παίζοντας παραδοσιακά μουσικά όργανα. Πραγματικά έχω πολύ ωραίες αναμνήσεις και είμαι τυχερή που έχω έναν πατέρα που δεν αποχωρίστηκε ποτέ την videocamera από το χέρι του και έτσι έχω πολύ υλικό στο οποίο ανατρέχω συχνά.
Τι σε έκανε να επιστρέψεις στο Dubai αφού τέλειωσες τις σπουδές σου στον Καναδά και την Αμερική; Τι είναι αυτό που κάνει το Dubai τόσο ξεχωριστό σήμερα;
Είναι το σπίτι μου. Τόσο απλό. Και στην συγκεκριμένη στιγμή ένιωσα πως ήρθε η ώρα να γυρίσω σπίτι. Και είμαι τυχερή γιατί είναι ένα μέρος που αξίζει κανείς να βρίσκεται σήμερα. Έχει τόσες πολλές ευκαιρίες - σε κάθε τομέα- και είναι πραγματικά συναρπαστικό να ζεις εδώ. Υπάρχει τόσο πολύ υλικό πέρα από την επιφάνεια που βλέπουν όλοι, υπάρχουν αμέτρητοι υπέροχοι άνθρωποι που κάνουν ενδιαφέροντα πράγματα. Είτε ο τομέα σου είναι η τέχνη, ο πολιτισμός, το business ή το fitness, στο Dubai υπάρχουν τόσες ευκαιρίες και αν δουλέψεις σκληρά δεν υπάρχει περίπτωση να μην ανταμειφθείς για αυτό.