Συμμαχία Μακρόν – Μητσοτάκη κατά Ερντογάν

Οι ελληνό-γαλλικές σχέσεις εμπεριέχουν πλέον και την αμυντική συνεργασία.
Antoine Gyori - Corbis via Getty Images

Τη σύμπλευση εθνικών συμφερόντων επιβεβαιώνει η σημερινή επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, για δεύτερη φορά σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, με κοινό σημείο αναφοράς τις τουρκικές προκλήσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Η ελληνική πλευρά οφείλει να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι η Γαλλία για δικούς της λόγους επιδιώκει να έχει μια ισχυρή στρατιωτική και οικονομική παρουσία στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.

Η τουρκική αναθεωρητική στρατηγική σε ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή, έχει προκαλέσει επανειλημμένως την αντίδραση Μακρόν, καθώς υπονομεύει τα γαλλικά στρατηγικά και οικονομικά συμφέροντα. Οι σχέσεις Μακρόν και Ταγίπ Ερντογάν χαρακτηρίζονται από ψυχρότητα και εκατέρωθεν επικρίσεις και κινούνται σε αντίθετη τροχιά από τις σχέσεις που διατηρεί η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ με τον τούρκο πρόεδρο.

Οι ελληνό-γαλλικές σχέσεις εμπεριέχουν πλέον και την αμυντική συνεργασία, που αναμένεται να αποτελέσει θέμα συζήτησης με στόχο την ενδυνάμωσή της. Η κοινή πορεία του αεροπλανοφόρου «Charles de Gaulle» με την ελληνική φρεγάτα «Σπέτσες», από την Τουλόν μέχρι και τα Στενά του Ορμούζ, ο κατάπλους του γαλλικού ελικοπτεροφόρου «Dixmude» στο λιμάνι του Πειραιά για συμμετοχή στην ελληνική διακλαδική άσκηση «Μέγας Αλέξανδρος 2020», μαζί με τους επίλεκτους γάλλους κομάντο FUSILIERS MARINS και τα μεταφορικά ελικόπτερα ΝΗ9, εντάσσονται στο πλαίσιο εφαρμογής της γαλλικής γεωπολιτικής στρατηγικής.

Η αποστολή τους αποτελεί συμβολική και ουσιαστική κίνηση του Μακρόν, που δείχνει ότι η Γαλλία, ευρωπαϊκή πυρηνική δύναμη, υποστηρίζει τα ελληνικά συμφέροντα, στην ανατολική Μεσόγειο. Η ατζέντα των συνομιλιών θα περιλαμβάνει και συνομιλίες για ενδεχόμενη αγορά δυο γαλλικών φρεγατών, αξίας 2 εκατ. ευρώ, για το ελληνικό πολεμικό ναυτικό.

Το γεγονός ότι ο γαλλικός ενεργειακός κολοσσός Τotal συμμετέχει στην εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε κυπριακή ΑΟΖ και Κρήτη, ενισχύει ακόμα περισσότερο τις ελληνό-γαλλικές σχέσεις, που αντιλαμβάνονται τους κινδύνους από τον τουρκικό αποσταθεροποιητικό ρόλο στην περιοχή. Ο Εμανουέλ Μακρόν έχει καταγγείλει το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης για οριοθέτηση θαλάσσιων συνόρων και στηρίζει το στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ. Τα γαλλικά ενεργειακά και οικονομικά συμφέροντα στη Λιβύη διασφαλίζονται από το Χαφτάρ και αφορούν συμβόλαια για ανοικοδόμηση και εκμετάλλευση πετρελαϊκών αποθεμάτων από την Total. Ο Χαφτάρ, ο οποίος ελέγχει την ανατολική Λιβύη έχει καταλάβει και πετρελαιοφόρες περιοχές που εκμεταλλεύονταν παλαιότερα η ιταλική ENI.

Τα εθνικά συμφέροντα Αθήνας και Παρισιού, συμπίπτουν και στην μεταναστευτική κρίση. Ο Εμανουέλ Μακρόν αντιμετωπίζει πρόβλημα με τους παράτυπους μετανάστες και έχει επισημάνει τον κίνδυνο του ισλαμιστικού εξτρεμισμού, καθώς στο γαλλικό έδαφος εισρέουν παράτυποι μετανάστες μέσω της μεσογειακής οδού. Ο εμφύλιος της Λιβύης, αν δεν τερματιστεί, ενδέχεται να αυξήσει ακόμα περισσότερο τις προσφυγικές ροές, εξέλιξη που δεν επιθυμούν Ελλάδα και Γαλλία. Ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να ελέγχει τις μεταναστευτικές ροές και να τις χρησιμοποιεί ως μοχλό πίεσης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν φαίνεται να πτοεί τον Μακρόν, σε αντίθεση με την Άνγκελα Μέρκελ, που ο φόβος του μεταναστευτικού, αποτελεί σημαντική παράμετρο για την ήπια συμπεριφορά της προς τον τούρκο πρόεδρο.

Η στρατηγική του Εμανουέλ Μακρόν να αναδείξει τη Γαλλία σε ηγετική δύναμη της ΕΕ, που αμφισβητεί τις πολιτικές της Γερμανίας, θεωρείται ακόμα ένα κοινό σημείο αναφοράς μεταξύ Αθήνας και Παρισιού. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε για το ότι δεν προσκλήθηκε η Ελλάδα στη Διάσκεψη του Βερολίνου, ενδεχομένως να αντιλαμβάνεται το Μακρόν ως το πιο στενό σύμμαχο του μέσα στην ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η Γαλλία ενδεχομένως να παράσχει στήριξη στο αίτημα της κυβέρνησης της Αθήνας για μείωση του στόχου αναφορικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα.

Η ελληνό- γαλλική συμμαχία διαμορφώνεται επί του παρόντος με βάση την εξωτερική πολιτική του Μακρόν, που δεν συμπίπτει με τα γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα της Γερμανίας και την αμερικάνικη στρατηγική σε Δυτικά Βαλκάνια και Μέση Ανατολή. Ο Εμανουέλ Μακρόν επιδιώκει να επαναφέρει τη Γαλλία στο status της μεγάλης δύναμης, ώστε να διαμορφώνει τη λήψη αποφάσεων σε σημαντικά διεθνή ζήτημα που άπτονται της διεθνής και περιφερειακής ασφάλειας και όχι μόνο. Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή, αναδεικνύονται σε σημαντικό πεδιο άσκησης της γαλλικής διπλωματίας που θεωρεί τον Ταγίπ Ερντογάν ως υπονομευτή της. Η κυβέρνηση της Αθήνας, οφείλει να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία και να προωθήσει τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα σε συνεργασία με τον Εμανουέλ Μακρόν.

Δημοφιλή