Σύνοδος κορυφής για τις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ: Αλληλεγγύη με... παγίδες

Οσα ειπώθηκαν μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών και το «τελεσίγραφο» που δεν προέκυψε (ούτε αυτή τη φορά)
Kaan Soyturk / Reuters

Η διαχείριση της κρίσης που προκαλεί η Τουρκία, παραβιάζοντας κατά σύστημα την κυπριακή ΑΟΖ, ξεσηκώνει αντιδράσεις στην Αθήνα, που χαρακτηρίζονται από συναισθηματισμό. Σε κάποιο βαθμό είναι μία λογική και αναμενόμενη αντίδραση, αλλά σίγουρα η προεκλογική ρητορική δεν ευνοεί και τις ψυχραιμότερες φωνές.

Σε πρώτο χρόνο, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι - αυτή τη φορά - έλαβαν δημόσια θέσεις κοντά στην Λευκωσία, επιβεβαιώνοντας ότι ο Ταγίπ Ερντογάν έχει πιθανότατα ξεπεράσει τα όρια ανοχής και υπομονής από μέρους της Δύσης.

Στα θετικά, ασφαλώς μπορεί να προσμετρηθεί η αλληλεγγύη, που μεταφράστηκε σε προτάσεις/ιδέες για κυρώσεις ή άλλου είδους μέτρα, ώστε να λάβει η Άγκυρα το μήνυμα και να υποχρεωθεί σε αναδίπλωση. Είναι μία ασυνήθιστα «καθαρή» στάση από μέρους της πλειοψηφίας των Ευρωπαίων εταίρων.

Η αμερικανική στάση συνδέεται περισσότερο (όπως πάντοτε) με τα αμερικανικά συμφέροντα στην τρέχουσα συγκυρία. Ο Ερντογάν «πάτησε τον κάλο» της Ουάσινγκτον με την αγορά του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400 και εισέπραξε τελεσίγραφο, ότι η Τουρκία κινδυνεύει να χάσει την προοπτική απόκτησης και την συμπαραγωγή των μαχητικών αεροσκαφών F-35. Βαριά προειδοποίηση, τσουχτερή για τον Ερντογάν, αλλά που δεν συνδέεται άμεσα - επί του παρόντος τουλάχιστον - με την προάσπιση των δικαιωμάτων της Κύπρου ή της Ελλάδας. Ως προς την κυπριακή ΑΟΖ υπήρξαν αμερικανικές τοποθετήσεις, που πέραν της λεκτικής αυστηρότητας δεν αλλάζουν τον ρου της ιστορίας...

Reuters

«Παγίδες» στην σύνοδο κορυφής της ΕΕ

Η καταρχήν «ομόθυμη» ευρωπαϊκή καταδίκη απέναντι στις γεωτρήσεις (συμβολικές ή πραγματικές) που επιχειρεί και σχεδιάζει για το μέλλον η Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ, θα δοκιμαστεί μέσα στα αμέσως επόμενα 24ωρα.

Από προφορική «αλληλεγγύη» θα πρέπει να μεταφραστεί σε χειροπιαστά μέτρα ή κυρώσεις, που ιδανικά θα «πονέσουν» την Αγκυρα, τόσο ώστε να αλλάξει ρότα. Οποιος θεωρεί ότι μπορεί να προεξοφλήσει το αποτέλεσμα της επικείμενης συνόδου κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών, επειδή στα «προφορικά» συμπλέουν (οι περισσότεροι από αυτούς), δεν διαθέτουν δυνατή μνήμη. Οι Ευρωπαίοι παραδοσιακά δυσκολεύονται να συντονιστούν και συχνότατα η αλληλεγγύη εξαντλείται σε περίτεχνες διπλωματικές διατυπώσεις - ιδιαίτερα στην περίπτωση της Κύπρου.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΕ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΠΕΞ ΤΖΟΡΤΖ ΤΣΙΑΜΠΑ ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΚΥΠΡΟΣ ΜΙΚΑΕΛ ΡΟΘ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΕ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΠΕΞ ΤΖΟΡΤΖ ΤΣΙΑΜΠΑ ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΚΥΠΡΟΣ ΜΙΚΑΕΛ ΡΟΘ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Eurokinissi

To κείμενο των συμπερασμάτων που επεξεργάστηκαν καταρχήν οι υπουργοί Εξωτερικών, ώστε να το εγκρίνουν οι ηγέτες όταν καθίσουν στο τραπέζι της συνόδου κορυφής στα τέλη της εβδομάδας, περιλαμβάνει αυστηρότερες διατυπώσεις έναντι της Αγκυρας και σε προειδοποιητικό τόνο (προσέξτε ειδικότερα τις παραγράφους 30 εως 37). Ωστόσο, όσοι ανέμεναν κάποιου είδους «τελεσίγραφο» θα απογοητευθούν - αν και οι έμπειροι περί τα ευρωπαϊκά πράγματα διπλωμάτες γνωρίζουν ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμφωνήσουν οι «28» για ένα «τελεσίγραφο» προς τον Ερντογάν.

Το ρεπορτάζ του Φιλελεύθερου της Κύπρου (που αναδημοσίευσε ο ιστότοπος euractiv) είναι αποκαλυπτικό σε σχέση με την ατμόσφαιρα εντός της αίθουσας του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, που εκλήθη να προετοιμάσει το κείμενο συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής:

«Ο Νίκος Χριστοδουλίδης κάλεσε τους ομολόγους του να περάσουν από τη θεωρία στη πράξη, ενώ τους επεσήμανε ότι τα αυστηρά μηνύματα προς την Άγκυρα όχι μόνο δεν εισακούστηκαν, αλλά αγνοήθηκαν. Η Άγκυρα, ανέφερε, έχει προβεί σε περαιτέρω κλιμάκωση της κατάστασης, ανακοινώνοντας την πρόθεση να αποστείλει και δεύτερο ερευνητικό πλοίο, ίσως και εντός τμήματος της κυπριακής ΑΟΖ όπου δραστηριοποιούνται ευρωπαϊκές εταιρείες. Η αλληλεγγύη πρέπει να αποδειχθεί έμπρακτα, υπογράμμισε ο κ. Χριστοδουλίδης, τονίζοντας ότι η ΕΕ δεν μπορεί να παραμείνει αδρανής έναντι τέτοιας κατάφωρης παραβίασης του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου αλλά και των συμφερόντων ολόκληρης της Ένωσης...Στήριξη στη Κύπρο εξέφρασε η Ιταλία, λέγοντας ότι η αλληλεγγύη δεν μπορεί να έχει αφηρημένη έννοια, αλλά ότι θα πρέπει να καταστεί συγκεκριμένη. Για συγκεκριμένη αντίδραση μίλησε και η Γαλλία. Μέτρα ζήτησε η Αθήνα, σημειώνοντας ότι εάν η Τουρκία δεν κληθεί να καταβάλει κόστος, τότε θα προχωρήσει και σε αδειοδοτημένα οικόπεδα της Κύπρου, αλλά ενδεχομένως να επεκταθεί και προς την Ελλάδα. Οι ίδιες πληροφορίες, αναφέρουν ότι η Φεντερίκα Μογκερίνι επανέλαβε τη δέσμευση της ΕΕ να απαντήσει στις τουρκικές παράνομες ενέργειες με τον κατάλληλο τρόπο και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο, και επεσήμανε ότι το θέμα θα εξεταστεί από τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 20-21 Ιουνίου.
Αυτή είναι η μια όψη του νομίσματος. Υπάρχει όμως και μια δεύτερη που δεν ευνοεί στη παρούσα φάση τη λήψη μέτρων κατά της Τουρκίας. Στη κατηγορία αυτή εντάσσεται η Βρετανία, η οποία πάντως σήμερα ανέφερε ότι πρέπει να ικανοποιηθούν οι ανησυχίες της Κύπρου, χωρίς ωστόσο να αναφερθεί σε μέτρα. Πίσω από τους Βρετανούς βρίσκεται μια μικρή ομάδα χωρών, που επιδιώκουν απλώς φραστική κλιμάκωση των υποδείξεων προς τη Τουρκία, χωρίς όμως τη λήψη μέτρων εναντίον της Άγκυρας. Όπως μάλιστα πληροφορείται ο «Φ», παράξενη στάση τηρεί και η Κομισιόν του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ-η οποία σημειώνει ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί έναντι της Τουρκίας, κάτι που καθιστά ακόμη δυσκολότερη την αποστολή της Λευκωσίας. Επισημαίνεται ότι η λήψη μέτρων απαιτεί ομόφωνη απόφαση των 28 κρατών-μελών και δεν μπορεί να αποφασισθεί μονομερώς από τη Λευκωσία.»

Δημοφιλή