Συσκευές θέρμανσης καπνού και τσιγάρο - Κίνδυνοι και σκληρές ερωτήσεις

Μπορεί να κάνει η τεχνολογία λιγότερο επικίνδυνο το κάπνισμα; Μη βιάζεστε...προειδοποιεί η ιατρική!
Zabavna via Getty Images

Είναι η ίδια συζήτηση που θα παρακολουθήσετε να επαναλαμβάνεται σε αμέτρητες παρέες, πάνω από ένα καφέ το πρωί, πάνω από ένα ποτό το βράδυ, ή μετά από ένα καλό γεύμα:

- «Καπνίζω ακόμα, ναι, αλλά θέλω να το μειώσω...»

Υπάρχει και ελαφρώς διαφορετική εκδοχή:

- «Καπνίζω ακόμα, αλλά λιγότερο... Μου λείπει μερικές φορές μετά το φαγητό, αλλά θα το κόψω...»

Εσχάτως, ορισμένοι από τους καπνιστές κρατούν ένα επιπλέον αξεσουάρ μαζί τους (για παράδειγμα, μία συσκευή θέρμανσης καπνού ή μία συσκευή ατμίσματος) και ο διάλογος σε αυτή την περίπτωση διαφοροποιείται:

- «Εκοψα το τσιγάρο και πέρασα στο iqos... Μυρίζει λιγότερο και δεν έχει πίσσα»

Είναι η επιχειρηματολογία που έχει ακούσει ο καπνιστής, όταν πέρασε από ένα κατάστημα για να αγοράσει την συσκευή θέρμανσης καπνού, ή όταν επηρεάστηκε από ένα φιλικό/συγγενικό πρόσωπο, ώστε να υιοθετήσει τη νέα συνήθεια.

Αντικαρκινική Εταιρεία: Σε 5-10 χρόνια θα ξέρουμε ακριβώς τον κίνδυνο από τα νέα καπνικά προϊόντα

Σε μία προσπάθεια να αποτυπωθεί η πραγματικότητα μέσα από αριθμούς - δηλαδή μέσα από αδιαμφισβήτητα στοιχεία - το πρώτο εμπόδιο που συναντά κανείς είναι η έλλειψη μίας ολοκληρωμένης επιδημιολογικής μελέτης για τα νέα καπνικά προϊόντα. Είναι η μοναδική διαπίστωση, ίσως, στην οποία συμπίπτουν οι διεθνείς οργανισμοί, η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, γιατροί στους οποίους απευθυνθήκαμε, αλλά και οι ειδικοί της καπνοβιομηχανίας σε ολόκληρο τον κόσμο.

“Νικόλαος Κορδιολής: Χρειαζόμαστε επιδημιολογική μελέτη και κλινικές έρευνες. Κλινικές έρευνες λένε ότι κάνουν και οι ίδιες οι καπνοβιομηχανίες, αλλά εγώ δεν ξέρω πού τις αναθέτουν και πως τις κάνουν... Πρέπει να διεξαχθούν κλινικές έρευνες από ανεξάρτητους φορείς - πανεπιστήμια, εργαστήρια”

Άπαντες συμφωνούν, ότι απαιτούνται περισσότερα χρόνια - ενδεχομένως μία δεκαετία από σήμερα - ώστε να καταγραφεί ένα μεγάλο δείγμα χρηστών συσκευής θέρμανσης (αντί καύσης) καπνού και να διαπιστωθεί το πραγματικό αποτέλεσμα στην υγεία τους. Είναι κάτι που δεν θα μπορούσε να έχει γίνει, αφού τα προϊόντα αυτά δεν υπήρχαν, ούτε καν σε πειραματική μορφή τις προηγούμενες δεκαετίες.

Ο Νικόλαος Κορδιολής, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Νευροχειρουργός, τ. Δ/ντής Νευροχειρουργικής Κλινικής & Ιατρείου Πόνου Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ», είναι ένας από τους ανθρώπους που έχουν ταυτισθεί με τον αγώνα για την ενημέρωση των Ελλήνων γύρω από το κάπνισμα, αλλά και την εφαρμογή της νομοθεσίας. Ο ίδιος δηλώνει στην HuffPost ότι είναι μία προσπάθεια που δεν τελειώνει ποτέ - γιατί ποτέ δεν εφαρμόστηκε πραγματικά ο νόμος για την απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους...

O Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Νικόλαος Κορδιολής.
O Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Νικόλαος Κορδιολής.
HuffPost Greece

Νικόλαος Κορδιολής, Γ.Γ. Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας

«Πόσα χρόνια κάναμε για να διαπιστώσουμε ότι το κάπνισμα προκαλεί βλάβες; 500 χρόνια! Πόσα στοιχεία και υποψίες επιβεβαιώσαμε από το 1950 μέχρι το 1970 μέσα σε 20 χρόνια; Το ηλεκτρονικό τσιγάρο κατασκευάστηκε μετά το 2010. Θέλουμε, λοιπόν, το λιγότερο 5 με 10 χρόνια ακόμα για να επιβεβαιώσουμε τις συγκεκριμένες βλαπτικές επιδράσεις του. Χρειαζόμαστε ταυτόχρονα επιδημιολογική μελέτη και κλινικές έρευνες. Κλινικές έρευνες λένε ότι κάνουν και οι ίδιες οι καπνοβιομηχανίες, αλλά εγώ δεν ξέρω πού τις αναθέτουν και πως τις κάνουν. Πρέπει να διεξαχθούν κλινικές έρευνες από ανεξάρτητους φορείς - πανεπιστήμια, εργαστήρια - ώστε εγώ προσωπικά να πεισθώ. Ως Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία συμμετέχουμε σε ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα τέτοιου είδους. Είναι το πρόγραμμα ”Ευρώπη κατά του Καρκίνου”, μέσα από το οποίο αποδείξαμε την αρνητική επίδραση του παθητικού καπνίσματος. Συγκρίναμε δείγματα από καπνίζοντες και μη καπνίζοτες, οπότε βγάλαμε συμπεράσματα που δεν επιδέχονται της παραμικρής αμφισβήτησης. Ετσι τεκμηριώσαμε οριστικά τον κίνδυνο από το παθητικό κάπνισμα. Ας περιμένουμε μερικά χρόνια ακόμα, ώστε να ελέγξουμε αντίστοιχα τα αποτελέσματα της χρήσης συσκευών θέρμανσης καπνού και του ηλεκτρονικού τσιγάρου.»

Επιχειρώντας συγκρίσεις

Το κεντρικό ερώτημα που απασχολεί τους καπνιστές, ή τους εν δυνάμει χρήστες συσκευών θέρμανσης καπνού, σχετίζεται με την σύγκριση της βλάβης που προκαλείται σε κάθε περίπτωση. Ο Γεώργιος Γκουμάς, καρδιολόγος και αναπληρωτής διευθυντής στη Β′ Καρδιολογική Κλινική της Ευρωκλινικής, είναι από τους γιατρούς που έχουν ασχοληθεί ερευνητικά με την διακοπή του καπνίσματος.

“Γεώργιος Γκουμάς, καρδιολόγος: Ναι μεν, έχουμε εργαστηριακές μελέτες, που δείχνουν ότι αρκετές ουσίες από αυτές που παράγει το συμβατικό τσιγάρο παράγονται σε πολύ μικρότερες ποσότητες από το ηλεκτρονικό τσιγάρο, αλλά... υπάρχουν και ορισμένες ουσίες που παράγει το ηλεκτρονικό τσιγάρο, τις οποίες δεν παράγει το συμβατικό.”

Γεώργιος Γκουμάς, καρδιολόγος και αναπληρωτής διευθυντής στη Β′ Καρδιολογική Κλινική της Ευρωκλινικής
Γεώργιος Γκουμάς, καρδιολόγος και αναπληρωτής διευθυντής στη Β′ Καρδιολογική Κλινική της Ευρωκλινικής
HuffPost Greece

Απαντώντας στη HuffPost, εξηγεί όσα γνωρίζουμε και όσα ενδεχομένως αγνοούμε επί του παρόντος για τον κίνδυνο από το ηλεκτρονικό τσιγάρο, εστιάζοντας πρώτα στις συσκευές που λειτουργούν με γλυκερίνη:

«Ξέρουμε πολλά πράγματα για τις βλάβες που προκαλεί το συμβατικό τσιγάρο. Αυτό είναι τεκμηριωμένο εδώ και πάρα πολλά χρόνια, με μελέτες σε βασικό επίπεδο, αλλά με επιδημιολογικές μελέτες. Οι επιδημιολογικές έχουν ένα πλεονέκτημα, ότι είναι πάρα πολύ αξιόπιστες - κι έχουν ένα μειονέκτημα, ότι θέλουν πάρα πολλά χρόνια για να βγάλουν αποτελέσματα. Τουλάχιστον 10-15 χρόνια. Είναι ένα εύλογο διάστημα για να καταλήξει κάποιος σε αξιόπιστο αποτέλεσμα. Τέτοιες μελέτες δεν έχουμε στη διάθεσή μας για το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Εκεί υπάρχει πρόβλημα. Γιατί ναι μεν, έχουμε εργαστηριακές μελέτες, που δείχνουν ότι αρκετές ουσίες από αυτές που παράγει το συμβατικό τσιγάρο παράγονται σε πολύ μικρότερες ποσότητες από το ηλεκτρονικό τσιγάρο, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Γιατί υπάρχουν και ορισμένες ουσίες που παράγει το ηλεκτρονικό τσιγάρο, τις οποίες δεν παράγει το συμβατικό. Για παράδειγμα η φυτική γλυκερόλη μετατρέπεται κατά την παραγωγή του ατμού σε ουσίες που είναι καρκινογόνες χημικές ενώσεις - και ορισμένες αυτές εντοπίζονται σε πολύ μεγαλύτερη συγκέντρωση στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, παρά στο συμβατικό. Λοιπόν, ναι οι περισσότερες ουσίες είναι σε πολύ μικρότερη ποσότητα στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, αλλά υπάρχουν και κάποιες σε μεγαλύτερη...»

Τομάσο ντι Τζιοβάνι: «Η απόρριψη των εναλλακτικών προϊόντων ενθαρρύνει την κατανάλωση τσιγάρων»

Αναζητώντας απαντήσεις σε σχέση ειδικότερα με το θέμα των κλινικών και επιδημιολογικών ερευνών για τις συσκευές θέρμανσης καπνού, που εμφανίζονται ως το ισχυρότερο «νέο προϊόν» στον ανταγωνισμό μεταξύ των καπνοβιομηχανιών, απευθυνθήκαμε στην εταιρεία που παράγει το πλέον εμπορικό. Η ελληνική εταιρεία «Παπαστράτος» μας παρέπεμψε στον Tομάσο ντι Τζιοβάνι, διευθυντή Διεθνούς Επικοινωνίας του πολυεθνικού ομίλου. Εκείνος με τη σειρά του, επικαλείται το ερευνητικό έργο που παράγει η πολυπληθής επιστημονική ομάδα του ομίλου, η οποία απαρτίζεται από τουλάχιστον 400 ειδικούς και επιστήμονες και εδρεύει στο Νεσατέλ της Ελβετίας.

HuffPost Greece: Γνωρίζω ότι επιμένετε στον όρο «προϊόντα μειωμένου κινδύνου», όταν μιλάτε για το ηλεκτρονικό τσιγάρο ή για ανάλογα προϊόντα, χωρίς καπνό. Ωστόσο, είναι προϊόντα ή συνήθειες που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και το αποτέλεσμα είναι, ότι νέοι άνθρωποι - οι οποίοι δεν κάπνισαν ποτέ τσιγάρο στο παρελθόν - προσελκύονται κάνοντας το πρώτο βήμα με αυτό τον τρόπο.

Τομάσο ντι Τζιοβάνι: Τα αποτελέσματα δείχνουν ξεκάθαρα πώς το να στραφεί κάποιος αποκλειστικά στο IQOS είναι λιγότερο επιβλαβές από το να συνεχίζει να καπνίζει τσιγάρα. Ωστόσο, ας είμαστε επίσης ξεκάθαροι: τo IQOS δεν είναι risk-free και είναι εθιστικό και ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσει κανείς τους κινδύνους υγείας από το κάπνισμα είναι να το διακόψει τελείως. Δεν θέλουμε οι νέοι να καπνίζουν. Οι επικοινωνίες μας είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να μην είναι ελκυστικές στους ανηλίκους. Και φροντίζουμε με μεγάλη επιμέλεια να περιορίζουμε την έκθεση και το ενδιαφέρον των ανηλίκων και των μη καπνιστών γενικότερα. Υποστηρίζουμε επίσης κυβερνητικές πρωτοβουλίες οι οποίες ασχολούνται με τη χρήση της νικοτίνης και του καπνού στους ανηλίκους, όπως π.χ μέσα από την απαγόρευση των πωλήσεων.

Toμάσο ντι Τζιοβάνι, Διευθυντής Διεθνούς Επικοινωνίας PMI
Toμάσο ντι Τζιοβάνι, Διευθυντής Διεθνούς Επικοινωνίας PMI
HuffPost Greece

HuffPost Greece: Η δική σας έρευνα ισχυρίζεστε ότι επιβεβαιώνει την υπόθεση ότι τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού είναι μειωμένου κινδύνου. Υπάρχουν ωστόσο άλλες έρευνες, που δείχνουν διαφορετικά πράγματα. Γιατί να πιστέψει κάποιος εσάς, που έχετε συμφέρον να υπερασπίζεστε φυσικά τα προϊόντα σας;

Τομάσο ντι Τζιοβάνι: Αυτό το θέμα είναι πολύ ενδιαφέρον και προκαλεί ανησυχία σε όλους όσοι καπνίζουν. Υπάρχει αρκετή σύγχυση στην αγορά η οποία προκαλείται από παραπλανητικά reports και επιστημονικά δεδομένα τα οποία παρουσιάζονται με ανακριβή τρόπο. Κάποια από αυτά προέρχονται από ιδεολογικούς αντιπάλους της βιομηχανίας μας, οι οποίοι ενισχύουν τη διαμάχη σε βάρος βέβαια των ανθρώπων που καπνίζουν. Δυστυχώς αυτή η σύγχυση οδηγεί, όσους έχουν αποφασίζει να καπνίζουν, να παραμένουν στα τσιγάρα αντί να επιλέγουν λιγότερο βλαβερές επιλογές.

Ας μιλήσουμε για παράδειγμα για το IQOS. Υπάρχουν περίπου 30 ανεξάρτητες μελέτες για το προϊόν και η συντριπτική τους πλειοψηφία επιβεβαιώνει σημαντικά ευρήματα της δικής μας έρευνας. Για παράδειγμα, περισσότερες από 12 μελέτες ξεκάθαρα έχουν επιβεβαιώσει ότι το IQOS, συγκρινόμενο με το τσιγάρο, προκαλεί σχεδόν 90% λιγότερα επίπεδα τοξικών ουσιών. Κάποιες από τις 30 έρευνες που σας αναφέρω έγιναν από κυβερνητικούς φορείς στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Ρωσία, τη Γερμανία, την Αμερική και την Ιαπωνία. Πόσοι έχετε ακούσει για αυτές;

“Τομάσο ντι Τζιοβάνι:To IQOS δεν είναι risk-free και είναι εθιστικό και ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσει κανείς τους κινδύνους υγείας από το κάπνισμα είναι να το διακόψει τελείως. Δεν θέλουμε οι νέοι να καπνίζουν.”

HuffPost Greece: Οι κλινικές μελέτες χρειάζονται πολλά χρόνια για να μπορέσουν να δώσουν αξιόπιστα αποτελέσματα. Πώς μπορείτε να μιλάτε για «μειωμένο κίνδυνο» όταν βρίσκεστε ακόμη στην αρχή της περιόδου χρήσης μίας σειράς νέων καπνικών προϊόντων;

Τομάσο ντι Τζιοβάνι: Αυτό είναι μια λανθασμένη αντίληψη. Η έρευνα μας είναι αρκετά προχωρημένη και πολύ καθαρά υποστηρίζει τα συμπεράσματα τα οποία δημοσιεύουμε σήμερα. Έχουμε διεξάγει 10 κλινικές μελέτες και κάποιες από αυτές είναι πρωτοφανείς για τη βιομηχανία μας τόσο για το μέγεθος όσο και για τη διάρκεια τους. Οι κλινικές μας μελέτες εφαρμόζονται βάσει των στάνταρντς και των πρακτικών που χρησιμοποιεί η φαρμακευτική βιομηχανία, όπως τα Good Clinical Practices. Αυτές οι μελέτες, μαζί και με άλλο ερευνητικό υλικό που έχουμε, δείχνουν σαφώς πώς το IQOS – ενώ δεν είναι ένα προϊόν χωρίς κίνδυνο – είναι μια πολύ καλύτερη εναλλακτική για όσους συνεχίσουν να καπνίζουν. Το να λέει κάποιος το αντίθετο μπορεί να λειτουργήσει παραπλανητικά για τους καπνιστές και απλά να τους ενθαρρύνει να συνεχίσουν να καταναλώνουν τσιγάρα αντί να επιλέξουν λιγότερο επιβλαβείς εναλλακτικές.

«Προσοχή! Μην γελιέστε από...εικονικά φάρμακα»

O καρδιολόγος Γιώργος Γκουμάς επισημαίνει ωστόσο, ότι υπάρχει ο κίνδυνος να «φανταστεί» κάποιος ότι η υγεία του, ή η φυσική του κατάσταση, βελτιώνεται εγκαταλείποντας το τσιγάρο και περνώντας σε μία συσκευή θέρμανσης καπνού.

«Αν εγώ σας πω τώρα, ότι χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικό τσιγάρο ή IQOS θα έχετε λιγότερη βλάβη, είναι πολύ πιθανό να πείτε: Α! Τι ωραία...Ξανάνιωσα. Αισθάνομαι καλύτερα. Τώρα τι είναι αυτά τα προϊόντα; Το ηλεκτρονικό τσιγάρο έχει ένα υγρό με νικοτίνη στο εσωτερικό του. Mε ένα τρόπο, αυτό (το υγρό) μετατρέπεται σε καπνό που περιέχει νικοτίνη. Και τον εισπνέουμε. Το IQOS ανήκει στην κατηγορία που έχουν ονομάσει ”θερμαινόμενος” καπνός. Θεωρητικά δεν καίγεται, αλλά πρακτικά καίγεται. Γιατί; Η θερμοκρασία που αναπτύσσεται σε ένα συμβατικό τσιγάρο είναι 700-800 βαθμοί Κελσίου, στην καύτρα. Σε ένα θερμαινόμενο τσιγάρο, η θερμοκρασία αυτή είναι γύρω στους 300 βαθμούς. Εσείς, όταν κρυώνετε τον χειμώνα, λέτε στην σύζυγό σας να βάλει το καλοριφέρ στους 300 βαθμούς για να ζεσταθείτε λίγο; To νερό βράζει στους 100 βαθμούς. Άρα υπάρχει καύση σε χαμηλότερη θερμοκρασία. Μελέτες λένε ότι παράγεται και μονοξείδιο του άνθρακα - σε μικρότερη ποσότητα, αλλά παράγεται. Άρα υπάρχει καύση...»

Kai Pfaffenbach / Reuters

Ταυτόχρονα, οι αντικαρκινικές οργανώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο - και στην Ελλάδα - τονίζουν ότι δικαιολογημένα η νομοθεσία δεν διαχωρίζει το συμβατικό τσιγάρο από το ηλεκτρονικό ή από τις συσκευές θέρμανσης καπνού, επειδή δεν υπάρχει τεκμηρίωση που να γίνεται αποδεκτή ως επαρκής από τους αρμόδιους φορείας για την δημόσια υγεία.

Ο Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Νικόλαος Κορδιολής σημειώνει: «Και στον εφαρμοστικό νόμο της ΕΕ για το ηλεκτρονικό τσιγάρο, αναφέρονται στοιχεία για πιθανές βλάβες που προκαλεί. Το έχει συμπεριλάβει δηλαδή, όπως το συμβατικό τσιγάρο. Και δεν έχω καμία αντίρρηση... έστω να πιστέψω ότι ίσως αποδειχθεί στο μέλλον ότι προκαλεί μικρότερες βλάβες. Αυτό, όμως, εάν το λέμε από τώρα, θα παρασύρουμε τους νέους ανθρώπους να αρχίσει αυτή τη μορφή καπνίσματος. Και αργότερα οτιδήποτε. Εδώ είναι ο μεγάλος κίνδυνος! Το ποσοστό των καπνιστών έχει περιοριστεί στις νεότερες ηλικίες, αλλά δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε.»

Προσέξτε τώρα και την αντίδραση του κυρίου ντι Τζιοβάνι, όταν ερωτάται σε προσωπικό επίπεδο για το κάπνισμα...

HuffPost Greece: Εσείς, κύριε Ντι Τζιοβάνι, θα συμβουλεύατε τα παιδιά σας να χρησιμοποιήσουν έστω και ένα από τα προϊόντα που έχουν μελετηθεί ή δημιουργηθεί στο ερευνητικό κέντρο σας (The Cube), όπου δηλώνετε πως δημιουργείτε τα νέα «λιγότερο βλαβερά» καπνικά προϊόντα;

Τομάσο ντι Τζιοβάνι: ’Όχι. Τα παιδιά δεν πρέπει να καπνίζουν. Και είναι καθήκον μας ως γονείς να είμαστε πολύ ξεκάθαροι με αυτό.

HuffPost Greece: Πιστεύετε ότι η επιστημονική έρευνα μπορεί να εκμηδενίσει τελικά τον κίνδυνο από το συγκεκριμένο προϊόν; Δηλαδή, να μηδενίσει πρακτικά κάθε βλαβερή ή εν δυνάμει επικίνδυνη ουσία για τον ανθρώπινο οργανισμό; Γιατί αυτό είναι το πραγματικό ζητούμενο...

Τομάσο ντι Τζιοβάνι: Το ελπίζουμε και συνεχώς προσπαθούμε να μειώνουμε τον κίνδυνο. Η πρόκληση για τους επιστήμονες και για όσους αναπτύσσουν προϊόντα είναι να περιορίσουν τον κίνδυνο, διατηρώντας παράλληλα ή τουλάχιστον να προσπαθήσουν να φτάσουν όσο πιο κοντά γίνεται στα χαρακτηριστικά που αναζητούν οι καπνιστές: το τελετουργικό του καπνίσματος, τη γεύση και τα αισθητήρια χαρακτηριστικά που αναζητούν στα τσιγάρα. Ακόμη και ένα προϊόν μικρότερου κινδύνου, δεν θα μπορούσε να βελτιώσει τη δημόσια υγεία, εάν οι καπνιστές δεν αποφάσιζαν να εγκαταλείψουν τα τσιγάρα και να στραφούν σε αυτό.

Дмитрий Ларичев via Getty Images

Το «πράσινο φως» από τον FDA και τα ηθικά διλήμματα

Στα τέλη Απριλίου του 2019, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει στην Philip Morris να πουλάει στις ΗΠΑ το προϊόν IQOS, το οποίο θερμαίνει - αντί να καίει τον καπνό. Στην ανακοίνωσή της, η FDA αναφέρει, ότι η πώληση του προϊόντος υπόκειται σε αυστηρούς περιορισμούς, ζητώντας από την συγκεκριμένη καπνοβιομηχανία να μην εκτεθούν σε αυτό ανήλικοι.

Στην ίδια ανακοίνωση, τονίζει επίσης πως η έγκριση των προϊόντων δεν σημαίνει πως δεν προκαλούν εθισμό ή ότι δεν είναι δυνητικά βλαβερά για την υγεία.

Ο καρδιολόγος Γιώργος Γκουμάς προσθέτει: «Στόχος των καπνοβιομηχανιών είναι να πουλήσουν σε όλους, αλλά ταυτόχρονα είναι και politically correct. Για να πάρουν άδεια πώλησης πρέπει να έχουν τυπική εξασφάλιση, ότι δεν πωλούνται προϊόντα καπνού σε ανηλίκους. Το ίδιο ισχύει και για το αλκοόλ. Εσείς πιστεύετε ότι τα παιδιά δεν πίνουν; Θεωρητικά τα 15χρονα και τα 16χρονα δεν μπορούν να αγοράσουν, αλλά αν θέλουν βρίσκουν», λέει και συνοψίζει: «Φυτική γλυκερόλη υπάρχει και στα ηλεκτρονικά τσιγάρα και στα θερμαινόμενα. Και η ίδια η PMI αναφέρει ότι υπάρχουν ουσίες στο IQOS, οι οποίες δεν έχουν εντοπιστεί στο συμβατικό τσιγάρο, αλλά η βιβλιογραφία δεν αναφέρει ότι αυτές προκαλούν βλάβη. Είναι εύκολο να το πεις, αλλά πρέπει να περάσουν ακόμα δέκα χρόνια. Αν σε δέκα χρόνια από σήμερα έχουν μειωθεί οι καρκίνοι εντυπωσιακά - οι σχετιζόμενοι με χρήση προϊόντων νικοτίνης - αφού θα έχει αντικατασταθεί το συμβατικό τσιγάρο από τα άλλα δύο, τότε θα ξέρουμε. Στο μεταξύ, ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να διακόψει το κάπνισμα με κανέναν άλλο τρόπο, μπορεί να χρησιμοποιεί τα νέα προϊόντα, αλλά με τη γνώση ότι αυτό πρέπει να είναι προσωρινό.»

Η αντίστοιχη απάντηση του Διευθυντή Διεθνούς Επικοινωνίας της PMI καταλήγει με τον όρο «unsmoke» (δηλαδή, χωρίς καθόλου καπνό στη ζωή μας). Είναι μία σωστή απάντηση - έστω και αν ισχύσει ασφαλώς η παρατήρηση του προηγούμενου συνομιλητή μας για την «πολιτική ορθότητα» στις δημόσιες τοποθετήσεις μίας «απολογούμενης» βιομηχανίας.

HuffPost Greece: Προκαλούν εθισμό τα μη καπνικά προϊόντα, όπως το τσιγάρο, ή όχι;

Τομάσο ντι Τζιοβάνι: Ενώ τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι μια πολύ καλύτερη εναλλακτική επιλογή σε σχέση με τα τσιγάρα για τους καπνιστές, είναι ωστόσο εθιστικά και προκαλούν βλάβη. Οι άνθρωποι που καπνίζουν θα πρέπει να ενθαρρύνονται να κάνουν “unsmoke” τη ζωή τους επιλέγοντας καλύτερες εναλλακτικές, εάν βέβαια έχουν αποφασίσει ότι δεν μπορούν να διακόψουν το κάπνισμα - επιλογή (εννοούμε τη διακοπή) που σαφώς παραμένει η καλύτερη λύση για την υγεία τους.

HuffPost Greece: Είναι ή δεν είναι υπαρκτό το ηθικό δίλημμα: Γνωρίζω τα πλεονεκτήματα, αλλά και τα τεράστια μειονεκτήματα ενός προϊόντος. Τι κρατώ για τον εαυτό μου και τι όχι;

Μπορεί να σας εκπλήξω εδώ. Γνωρίζατε ότι η έρευνά μας είναι διαθέσιμη στο κοινό μέσω μιας ιστοσελίδας (www.pmi.com) και ότι την μοιραζόμαστε τακτικά και με μεγάλη διαφάνεια με τους ρυθμιστές, τους επιστήμονες, τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης και όλους εκείνους που ενδιαφέρονται για το θέμα; Συμμετέχουμε κάθε χρόνο σε εκατοντάδες συνέδρια, δημοσιεύουμε κείμενα, δημοσιεύουμε μια τακτική σύνοψη της έρευνας μας αλλά και των δημόσιων εκδηλώσεών μας και αξιοποιούμε κάθε ευκαιρία επιστημονικού διαλόγου. Πιστεύουμε ότι αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να κάνουμε “unsmoke” τον κόσμο και να ενθαρρύνουμε τη θετική αλλαγή που βασίζεται στην επιστήμη προς όφελος των ανθρώπων που καπνίζουν, όσων ενδιαφέρονται για αυτούς αλλά και της κοινωνίας γενικότερα.

Δημοφιλή