Solomon: Το προσφυγικό αλλιώς

Όταν το 2009 πρωτοέμπαινε στην καθημερινότητα μας η λέξη κρίση (τότε ακόμα ως λέξη μονάχα), εγώ έφτιαχνα μια βαλίτσα και ετοιμαζόμουν για την απογείωση της ενήλικης ζωής μου -- μεταπτυχιακό στην Αγγλία, συναναστροφές με συνομήλικούς μου πολίτες του κόσμου, καριέρα, ταξίδια. Για δεύτερη φορά στη ζωή μου θα «πηδούσα» από έναν τοίχο (η πρώτη ήταν το 1990 όταν έφτασα με την οικογένεια μου στην Αθήνα από τη Σόφια της Βουλγαρίας)-- αυτή τη φορά από ολόδική μου ανάγκη να γίνω ο άρχων της ζωής μου. Ο τοίχος δεν πέφτει ποτέ όταν πηγαίνεις να εγκατασταθείς σε μια άλλη χώρα -- τον βρίσκεις συνεχώς μπροστά σου.
sooc

Όταν το 2009 πρωτοέμπαινε στην καθημερινότητα μας η λέξη κρίση (τότε ακόμα ως λέξη μονάχα), εγώ έφτιαχνα μια βαλίτσα και ετοιμαζόμουν για την απογείωση της ενήλικης ζωής μου -- μεταπτυχιακό στην Αγγλία, συναναστροφές με συνομήλικούς μου πολίτες του κόσμου, καριέρα, ταξίδια. Για δεύτερη φορά στη ζωή μου θα «πηδούσα» από έναν τοίχο (η πρώτη ήταν το 1990 όταν έφτασα με την οικογένεια μου στην Αθήνα από τη Σόφια της Βουλγαρίας)-- αυτή τη φορά από ολόδική μου ανάγκη να γίνω ο άρχων της ζωής μου.

Ο τοίχος δεν πέφτει ποτέ όταν πηγαίνεις να εγκατασταθείς σε μια άλλη χώρα -- τον βρίσκεις συνεχώς μπροστά σου. Είναι εκεί όταν θέλεις να εκφράσεις τη συμπάθειά σου προς κάποιον, αλλά δεν ξέρεις ποιες λέξεις να προφέρεις. Σου φαίνεται ψηλότερος όταν οι γνώσεις σου και η διάθεσή σου για προσφορά δεν εντυπωσιάζουν κανένα και απομακρύνεται λιγάκι (τί ανακούφιση), όταν συνειδητοποιείς ότι έχεις αποκτήσει «ξενικές» συνήθειες.

Από τη μια επειδή τα παιδικά μου χρόνια είναι μια μεταναστευτική ανάμνηση και από την άλλη επειδή ταξιδεύοντας έμαθα πώς να ιδιοποιούμαι την εσωτερική έλλειψη του «ανήκειν», το Solomon είναι αυτό ακριβώς που ήθελα να ακούσω ότι γίνεται στην Ελλάδα σήμερα. Σε μια εποχή, που άνθρωποι με ανάγκες, όνειρα, πεποιθήσεις και αξιοπρέπεια, δεν είναι παρά καρφιτσωμένοι αριθμοί πάνω στον παγκόσμιο προσφυγικό χάρτη, ο Φάνης Κόλλιας και η Ρόζα Βασιλάτου τους δίνουν και πάλι πνοή.

«Το Solomon στέλνει στον κόσμο ένα ελπιδοφόρο μήνυμα για το προσφυγικό και το μεταναστευτικό ζήτημα. Προφανώς υπάρχει η άσχημη πλευρά, αλλά αυτήν τη γνωρίζουμε όλοι λίγο-πολύ. Αυτό που κανένας δε θέλει να συζητήσει είναι τί μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουμε τα πράγματα. Και κανένας δε δίνει το μικρόφωνο στους πρόσφυγες ή στους μετανάστες να μιλήσουν για θέματα που τους αφορούν άμεσα», συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο σε μια ενθουσιώδη συζήτηση για το όραμα του περιοδικού Solomon.

Το Solomon κυκλοφορεί διαδικτυακά στα Αγγλικά γιατί δεν είναι μία στοχευμένη έκδοση που καλύπτει αποκλειστικά και μόνο τα προβλήματα ταλαιπωρημένων προσφύγων. Το Solomon απευθύνεται εξίσου στον Έλληνα, στον Έλληνα της Αυστραλίας, τον δεύτερης γενιάς μετανάστη στη Γερμανία, το νεοαφιχθέντα πρόσφυγα στον Καναδά. «Ολες οι πρωτοβουλίες και οι οργανώσεις που υπάρχουν είναι από τους Έλληνες για τους πρόσφυγες. Είναι η πρώτη φορά που ντόπιοι, μετανάστες και πρόσφυγες δουλεύουν όλοι μαζί για να βγάλουν από κοινού κάτι», λέει η Ρόζα, αρχισυντάκτρια του περιοδικού.

Ο Φάνης, ιδρυτής του Solomon και ενεργό μέλος της οργάνωσης Refugees Welcome Greece, συμπληρώνει: «Στην Ελλάδα το έχουμε αυτό. Έχουμε μια μανία να αναδειχτούμε. Να λέμε είμαστε οι σωτήρες που θα σας βοηθήσουμε να βρείτε σπίτι, δουλειά κτλ.. Η ομάδα του Solomon δεν είμαστε αυτή της ιδεολογίας. Θέλουμε να κάνουμε πράγματα με τους άλλους ανθρώπους και να μαθαίνουμε από εκείνους».

Όπως ο πολυταξιδεμένος ελέφαντας Σολομών στο βιβλίο Το Ταξίδι του Ελέφαντα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Σαραμάγκο, μεταλάσσεται μέσα από τα μάτια όσων συναντά αλλά και μέσα από τις εμπειρίες του -- παραμένοντας όμως τελικά πάντοτε ο εαυτός του -- έτσι και οι πρόσφυγες μέσα από το ταξίδι τους ανακαλύπτουν νέες ταυτότητες, χωρίς να νιώθουν την ανάγκη να αρνηθούν τις παλιές.

«Η θεματολογία του περιοδικού χωρίζεται σε δύο πυρήνες. Από τη μια εχουμε την παρουσίαση της Ελλάδας μεσω κοινωνικών επιχειρήσεων, τοπίων και χώρων και από την άλλη πολιτιστικά στοιχεία από ξένες χώρες επειδή πιστεύουμε οτι πολύς κόσμος μπερδεύει την ενσωμάτωση και την αφομοίωση», εξηγεί η Ρόζα και συνεχίζει: «Άλλο να ζητάς απο εναν άνθρωπο να ενσωματωθεί στην Ελλάδα, να φέρει δηλαδή τα πολιτιστικά του στοιχεία στη χώρα που βρίσκεται, και αλλο να ζητάς αφομοίωση -- να ξεχάσει τον πολιτισμό του και να αφομιώσει πλήρως το καινούριο».

Το περιοδικό είναι η πρώτη υλοποίηση μιας στοίβας ιδεών, που περιμένουν τη σειρά τους. «Το Solomon δεν είναι αποκλειστικά το περιοδικό. Είναι η πρωτοβουλία του να κάνουμε πράγματα όλοι μαζί», λέει η Ρόζα. Στο τραπέζι όμως τίθενται συνεχώς καινούριες ιδέες από τους εξωτερικούς συνεργάτες, τους εθελοντές και τους αναγνώστες, και όπως η κοινωνία μέσα στην οποία υπάρχει, το Solomon μεγαλώνει, αλλάζει και πάνω από όλα εκφράζεται ελεύθερα.

Δημοφιλή