Στην ψευδολογική σχέση πολιτικού-πολίτη, δε χωράει τρίτος

Στην ψευδολογική σχέση πολιτικού-πολίτη, δε χωράει τρίτος
wjarek via Getty Images

Πορευόμαστε σε ένα κρεσέντο ψεύδους. Συνηθίζουμε να δομούμε μια κουλτούρα βαθιάς και διαβρωτικής ευκολίας, υπό την ελπίδα ότι όλα γίνονται αβίαστα, ανώδυνα, ανεπαίσθητα.

Η ελπίδα είναι κάτι θετικό, αποπνέει δυναμισμό, αποφασιστικότητα, ωστόσο εύκολα μπορεί να πάρει την τροπή επιθανάτιου σκιρτήματος, καθρεπτίζοντας την πιο άγρια και βίαιη αγωνία των ανθρώπων.

Η συστηματική ψευδολογία αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της σύγχρονης πραγματικότητας, ξετυλίγοντας το κουβάρι της ελληνικής παθολογίας. Η κοινωνία μας δείχνει να δέχεται τα πολιτικά ψεύδη, πολλώ δε μάλλον να τα επικροτεί σιωπηρά και να εκπλήσσεται ελάχιστα, όταν αυτά δείχνουν να τρέφουν τις ελπίδες της. Άρτιος κύκλος, οδυνηρό αδιέξοδο.

Τα εκάστοτε πολιτικά προσωπεία μοιράζουν προθύμως υποσχέσεις, επιδεικνύοντας εκ πρώτης όψεως μία ισχυρή θέληση για τομές και διαρθρωτικές αλλαγές. Εντούτοις, όταν η ψαλίδα των «εύκολων» πρωτοβουλιών δείχνει να κλείνει, οι πολιτικοί αρχίζουν να αποφεύγουν τους συμβιβασμούς, υπονομεύοντας με αυτή τη δημαγωγική μονομέρεια την επίλυση συλλογικών προβλημάτων.

Αυτόματα, η γοητεία της πολιτικής τρέπεται σε τέχνασμα πλάνης. Κινούμενοι σε αυτά τα πλαίσια, ο λυρικός ενθουσιασμός της πολιτικής αποδομείται και αποκαθίσταται από τη μελαγχολική αποστράτευση της, υφαρπάζοντας βίαια κάθε ενδιαφέρον για ενεργή συμμετοχή. Αυτό είναι μία «αλήθεια».

Κάθε «αλήθεια» αποτελεί ένα ψήγμα μιας ευρύτερης, πολυσύνθετης και πολυπρισματικής πραγματικότητας, η οποία προσδίδει ισορροπία και νοηματοδοτεί την ολότητα. Όταν όμως μία επιμέρους «αλήθεια» υπερτονίζεται δυσανάλογα, διαταράσσεται η ισορροπία, και διαστρέφεται η πραγματικότητα. Η εμμονή των πολιτικών στην ανάδειξη μίας απόλυτης και αποσπασματικής «αλήθειας» μας εκκινεί τον προβληματισμό σχετικά με τις προθέσεις και την στόχευση τους. Ίσως και τότε να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία ακόμη μορφή πολιτικής ανειλικρίνειας, το καταφύγιο κάθε δημαγωγού. Ένα καταφύγιο προσωρινό, το οποίο ευκόλως αποσαρθρώνει την πολιτική αρετή. Μία πολιτική αρετή που υπονομεύεται από τους ίδιους της τους φορείς.

Ωστόσο, κατά έναν παράδοξο τρόπο, ο λαός δείχνει να μαγεύεται από την μυθοπλασία. Η απόκρυψη της αλήθειας εξαγνίζεται στο πουργατόριο της λαϊκής μνήμης, οι ευφημισμοί αναδεικνύονται, ο ηθικός σχετικισμός αναδύεται και αυτή η κατάσταση συνεχίζεται στο διηνεκές.

Συνηθίζουμε να λέμε: «Σας λείπει η ευθυκρισία», προσθέτοντας: «Σέβομαι την άποψή σας». Μάθαμε να επιδεικνύουμε επιείκεια απέναντι στον ψεύτη, στον φόβο της αντίδρασης του. Φόβος των λαών, φόβος των προσωπείων.

Ακούμε φωνές να λένε ότι η πραγματικότητα είναι σκληρή και δε σηκώνει συναισθηματισμούς. Στην πολιτική της μετα-αλήθειας περιλαμβάνεται απόκρυψη, αλλοίωση και υποβιβασμός γεγονότων. Ποιος είναι σε θέση να αμφισβητήσει την εξουσία και ποιος να ξεδιπλώσει το ψέμα;

Υ.Γ Ξέχασες να διεκδικείς, έσβησες τη λέξη «συλλογικότητα» από τη μνήμη σου. Λες ότι το πολιτικό ψέμα έπνιξε τις ελπίδες σου, ότι εξαπατήθηκες. Έμαθες να ακολουθείς άκριτα πολιτικά προσωπεία, να μαγεύεσαι από τα ψέματα τους και να εφησυχάζεσαι στην σκέψη τους.

Η αυλαία ανοίγει,

Φόρεσε το προσωπείο σου.

Ήρθε η ώρα να βγεις στη σκηνή.

Τώρα ξεκινά η αληθινή παράσταση και αυτή δε συγχωρεί το ψέμα.

Έχει τους δικούς της όρους.

Πορευόμαστε σε ένα κρεσέντο ψεύδους. Συνηθίζουμε να δομούμε μια κουλτούρα βαθιάς και διαβρωτικής ευκολίας, υπό την ελπίδα ότι όλα γίνονται αβίαστα, ανώδυνα, ανεπαίσθητα.

Δημοφιλή