Στο «σφυρί» η συλλογή εκατομμυρίων του ιδιοκτήτη της Parmalat δεκαπέντε χρόνια μετά το σκάνδαλο

Στη συλλογή του Τάντσι περιλαμβάνονται έργα Μονέ, Βαν Γκογκ, Πικάσο, Μιρό, Μαγκρίτ, Μοντριάν, Τουλούζ-Λοτρέκ, Καντίνσκι.
ASSOCIATED PRESS

Την εποχή του μεγάλου σκανδάλου και της ηχηρής κατάρρευσης της αυτοκρατορίας της γαλακτοβιομηχανίας Parmalat -της μεγαλύτερης εταιρείας γαλακτοκομικών προϊόντων της Ευρώπης- ο ιδιοκτήτης της Καλίστο Τάντσι διερρήγνυε τα ιμάτιά του πως «στα κελάρια του σπιτιού μου δεν υπάρχουν πολύτιμοι πίνακες».

Όμως, διαψεύστηκε μέσα σε λίγες μέρες, όταν η οικονομική αστυνομία ανακάλυψε έναν μικρό θησαυρό από 19 πίνακες, που ο Τάντσι, ναι μεν δεν έκρυβε στην οικία του, αλλά στις κατοικίες τριών έμπιστών του φίλων -δύο στην γενέτειρά του Πάρμα, κι ενός άλλου σε κοντινή πόλη.

Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, στην αρχή βρήκαν έναν Μονέ και έναν Βαν Γκογκ σε ένα υπόγειο, μία εβδομάδα μετά ανακάλυψαν έναν Καντίνσκι και έναν Σαγκάλ -έως ότου ήρθαν όλα στο «φως». Η οικονομική αστυνομία είχε προχωρήσει σε τηλεφωνικές παρακολουθήσεις και γνώριζε πως η συλλογή που είχε κρύψει ο Τάντσι επρόκειτο να πωληθεί και ότι ο υποψήφιος αγοραστής ήταν πιθανώς Ρώσος, εγκατεστημένος στην Ιταλία.

Σήμερα, μία δεκαετία μετά την κατάσχεση, ο «θησαυρός του Τάντσι» με πίνακες, σχέδια, χαρακτικά και γλυπτά, βγαίνει σε δημοπρασία.

Στην περιώνυμη συλλογή του περιλαμβάνονται έργα των Μονέ, Βαν Γκογκ, Πικάσο, Μιρό, Μαγκρίτ, Μοντριάν, Τουλούζ-Λοτρέκ, Καντίνσκι, Πικαμπιά, Τζάκομο Μπάλα.

Όλα αυτά τα χρόνια ο «θησαυρός» φυλασσόταν σε εγκαταστάσεις της ιταλικής δικαιοσύνης στην Πάρμα κι εν τέλει δόθηκε στον οίκο Παντολφίνι της Φλωρεντίας προκειμένου τα έργα να δημοπρατηθούν.

Ο Καλίστο Τάντσι με τον δικηγόρο του το 2005 σε δίκη στο Μιλάνο.
Ο Καλίστο Τάντσι με τον δικηγόρο του το 2005 σε δίκη στο Μιλάνο.
Pier Marco Tacca via Getty Images

Ο οίκος χώρισε τα έργα της συλλογής Τάντσι σε δύο κατηγορίες. Τα έργα της πρώτης ομάδας επιλέχθηκαν με κριτήριο την εντοπιότητα, εν προκειμένω την Πάρμα και την περιφέρεια της Εμίλια - Ρομάνια, και η δεύτερη με κριτήριο έργα που θεωρούνται διεθνούς ενδιαφέροντος.

Το highlight αφορά τη δημοπράτηση στις 29 Οκτωβρίου στο Ελβετικό Κέντρο του Μιλάνου των 55 έργων διασήμων ζωγράφων που αναμένεται να αποφέρουν έσοδα πολλών εκατ. ευρώ (η αρχική αξία τους υπολογίζεται μεταξύ 6 και 8 εκατ. ευρώ).

Έργο του Σαγκάλ
Έργο του Σαγκάλ
ASSOCIATED PRESS
Έργο του Πικάσο
Έργο του Πικάσο
ASSOCIATED PRESS
Έργο του Μονέ
Έργο του Μονέ
ASSOCIATED PRESS
Ο εισαγγελέας της Πάρμας μπροστά από τα έργα της συλλογής μετά την κατάσχεση.
Ο εισαγγελέας της Πάρμας μπροστά από τα έργα της συλλογής μετά την κατάσχεση.
ASSOCIATED PRESS

Μεταξύ των έργων αυτών είναι ο πίνακας του Τζάκομο Μπάλα «Παράθυρο του Ντίσελντορφ», που φιλοτέχνησε ο διάσημος φουτουριστής ζωγράφος το 1912, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στη γερμανική πόλη.

Ξεχωριστή θέση έχουν επίσης και τα δύο έργα του Βαν Γκογκ, το σχέδιο «Ιτιά» (Pollard Willow, του 1881-82) και ο πίνακας «Νεκρή Φύση» (1885).

Επίσης δύο έργα του Βασίλι Καντίνσκι «Dunn und flecking souple» και «Sestre-Abends». Το πρώτο φιλοτεχνήθηκε το 1931 και το δεύτερο το 1905. Μάλιστα το δεύτερο ο Καντίνσκι το ζωγράφισε στην Ιταλία, όταν μετά από ένα ταξίδι του στην Τυνησία, διέμεινε για λίγο στην Λιγουρία.

Ο φλωρεντινός οίκο χαρακτηρίζει τη δημοπρασία ως «το μεγαλύτερο γεγονός των τελευταίων 50 ετών, καθώς δεν υπάρχει κάποιο άλλο που να συγκρίνεται μαζί του».

Σύμφωνα με τον οίκο, ο κατάλογος «είναι ένας πυρήνας έργων που στην Ιταλία δεν είναι συνηθισμένος, γιατί περιλαμβάνει έργα διεθνούς εμβέλειας συλλέκτη, που δεν καταγράφεται πουθενά αλλού στη χώρα».

Όπως τονίζεται, ήδη υπάρχει διεθνές ενδιαφέρον. Ο οίκος Παντολφίνι προβλέπει πως τα σημαντικότερα από αυτά θα αποκτηθούν από διεθνείς συλλέκτες, καθώς –χωρίς να αποκλείονται και οι Ιταλοί συλλέκτες— «τα έργα αυτά αφορούν περισσότερο στην ευρύτερη ευρωπαϊκή κουλτούρα, ανήκουν περισσότερο στην διεθνή ευρωπαϊκή αγορά τέχνης, και λίγα από τα έργα έχουν ενδιαφέρον για τους ιταλούς συλλέκτες».

Μεταξύ των μεγάλων Ιταλών ζωγράφων υπάρχουν έργα του Τζαντομενέγκι, του Τζοβάνι Σεγκατίνι, του Τζουζέπε ντε Νίτις και του Ουμπέρτο Μποτσόνι (ένα αριστουργηματικό έργο του 1909 με τίτλο «Γυναίκα που διαβάζει»).

Το υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλίας έχει επίσης, εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη δημοπρασία, ιδίως για τα έργα που χαρακτηρίζονται ως «εθνικού ενδιαφέροντος» και θα μπορούσαν να κοσμήσουν ένα από τα μουσεία της χώρας.

Μάλιστα, τρία από τα έργα έχουν χαρακτηρισθεί εθνικός θησαυρός και σε αντίστοιχο αίτημα του Παντολφίνι, η αρμόδια ιταλική επιτροπή έργων είχε αρνηθεί να ταξιδεύσουν στο εξωτερικό. Πρόκειται για το έργο του Μπάλα «Παράθυρο του Ντίσελντορφ», το «Κοτέτσι» του Φρανσίς Πικαμπιά και το «Γυναίκα με Σκύλο» του Βιτόριο Ματέο Κόρκος. Τα τρία αυτά έργα θα μπορέσουν να τα «χτυπήσουν» μόνον Ιταλοί συλλέκτες, μουσεία και γκαλερί.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ, artdaily.com, Wall Street Journal

Δημοφιλή