Η επιλογή του «τσάρου» της αναγεννημένης Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, να παραστεί στα χιλιόχρονα ρου ρωσικού μοναχισμού στο Άγιο Όρος, από κοινού με την κεφαλή της Ρωσικής Εκκλησίας, τον πατριάρχη Μόσχας και Πασών Ρωσίας Κύριλλο, ήταν μια κίνηση υψηλού συμβολισμού, με πολιτικές και γεωστρατηγικές συμπαραδηλώσεις, που στο επίκεντρο έχει το ιστορικό μοναστήρι, το οποίο τα τελευταία χρόνια αποκαλείται και « Μικρή Ρωσία».
Η χερσόνησος του Αθω ήταν ανέκαθεν προκεχωρημένο φυλάκιο της ρωσικής παρουσίας στο Αιγαίο, στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής της Μόσχας. Οι γνώστες της ιστορίας θυμίζουν τη διπλωματική μάχη της Ρωσίας στη σύνοδο των πρεσβευτών στις 29 Ιουλίου του 1913 στο Λονδίνο για να μην κατοχυρωθεί στην ελληνική επικράτεια το Αγιον Όρος και να παραμείνει «αυτόνομο, ανεξάρτητο και ουδέτερο», αναφέρει δημοσιεύματα του Πρώτου Θέματος.
Οι Ρώσοι θεωρούν τη Μονή Παντελεήμονος πηγή πνευματικότητας, το δε Αγιον Όρος είναι η κοιτίδα του ρωσικού μοναχισμού. Το μοναστήρι και η εν γένει παρουσία των Ρώσων στον Αθω απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη σημασία μετά την αναβίωση του ρωσικού εθνικισμού από την παρούσα ηγεσία που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θρησκεία. Θα πρέπει να εντρυφήσει κανείς στον Ντοστογιέφσκι για να αντιληφθεί τη σύνδεση της Ορθοδοξίας με τη ρωσική ιδιοσυστασία. Είναι ενδεικτικό ότι ενώ όλοι οι δυτικοί ηγέτες που επισκέπτονται την Αθήνα πηγαίνουν στην Ακρόπολη και στο μουσείο της για να υπογραμμίσουν την καταγωγή από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, ο Ρώσος πρόεδρος επισκέφτηκε, κατά το σύντομο πέρασμά του από την Αθήνα, το Βυζαντινό Μουσείο, αναφέρει η εφημερίδα.
Τον Πατριάρχη Μόσχας και τον πρόεδρο Πούτιν υποδέχθηκε στη Μονή Παντελεήμονος ο ηγούμενος, γέρων Ιερεμίας, κατά κόσμον Αλιόχιν Ιάκωβος του Φιλίππου, γεννηθείς το 1915 στο Ροστόβ της Ρωσίας, ο οποίος τον περασμένο Νοέμβριο συμπλήρωσε 100 χρόνια ζωής. Ο γέρων Ιερεμίας είναι και πνευματικός του προέδρου Πούτιν.
Όπως αναφέρει το Πρώτο Θέμα, χρειάστηκε ένας πακτωλός από ρούβλια για την αναστύλωση και την ανακαίνιση του του μοναστηρίου, ενώ η εν γένει ζωή του μοναστηρίου τελεί υπό την παρακολούθηση του Πατριαρχείου Μόσχας. Είχε δε προγραμματιστεί η ολοκλήρωση της αποκατάστασης της μονής να συμπέσει με τον εορτασμό των 1.000 χρόνων του ρωσικού μοναχισμού.
Με αφετηρία τη Μονή Παντελεήμονος οι Ρώσοι θέλουν να επεκτείνουν την παρουσία τους και σε άλλα κτίσματα, για τα οποία φιλονικούν με το Πατριαρχείο και την Ιερά Κοινότητα, μεταξύ των οποίων η Μονή Ιβήρων, σκήνη του Αγίου Ανδρέα στις Καρυές, που ανήκει στη Μονή Βατοπεδίου και αυτή του Προφήτη Ηλία.
Η ΄Μόσχα θα ήθελε τα 1000 χρόνια να εορταστούν με τελετές τσαρικής και βυζαντινής μεγαλοπρέπειας σε συνεργασία με την Ιερά Κοινότητα Καρυών και μην περιοριστούν στη Μονή Παντελεήμονος. Επιπλέον ο Πατριάρχης Κύριλλος είχε ζητήσει σε συνάντηση που είχε μαζί του να παραστεί και ο κ. Βαρθολομαίος στους εορτασμούς και να συλλειτουργήσουν σε μια πανηγυρική δοξολογία.
Υπό ρωσικής ομπρέλας προστασίας η επίσκεψη
Για τις λίγες ώρες που διήρκεσε η παρουσία του Πόυτιν στη χερσόνησο του Αθω, είχε επιστρατευθεί η ελίτ των ειδικών δυνάμεων ασφαλείας της Ρωσίας, ενώ η περιοχή ήταν λοκαρισμένη από τους ρώσικους δορυφόρους που έδινα στοιχεία στις επίγειες δυνάμεις. Ακόμη και η επιλογή να κάνει ο πρόεδρος Πούτιν τη διαδρομή από το αεροδρόμιο «Μακεδονία» οδικώς, έγινε για λόγους ασφαλείας, αναφέρει το Πρώτο Θέμα. Οι Ρώσοι δεν έχουν ξεχάσει την πτώση του ελικοπτέρου το 2005 που μετέφερε τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας, στο οποίο είχε ειπωθεί τότε παραλίγο να επαίνε και ο Βλαντιμιρ Πούτιν. Τα σχέδια για τις διαδρομές που θα ακολουθούσε ο ΄Ρωσος Πρόεδρος από το αεροδρόμιο αλλά και μέσα στο Άγιον Ορός άλλαζαν συνεχώς και κανείς δεν τα γνώριζε μέχρι στιγμή της μετακίνησης.
Απολύτως ελεγχόμενη ήταν η παρουσία του Βλαντιμίρ Πούτιν στο « δικό του μοναστήρι». Ελάχιστοι ήταν οι Έλληνες που παρέστησαν, όπως ο πρώην βουλευτής του ΛΑΟΣ και δημοσιογράφος Κυριάκος Βελόπουλος. Στη δε λειτουργία στο εσωτερικό της εκκλησίας παρέστη μόνο ο ηγούμενος Εφραίμ της Μονής Βατοπεδίου, με τον οποίο ο Πούτιν αντάλλαξε θερμό ασπασμό και είχε σύντομο διάλογο.
Τέλος προσκεκλημένος ήταν και ο Ιβάν Σαββίδης, αλλά, όπως παρατήρησαν οι παριστάμενοι, δεν αντάλλαξε χειραψία και δεν είχε συνομιλία με τον Πόυτιν.