" data-caption="
" data-credit="Google">
Αν είστε λάτρεις της επιστημονικής φαντασίας και έχετε εντρυφήσει στο είδος τόσο λογοτεχνικά όσο και κινηματογραφικά, τότε σίγουρα έχετε αναρωτηθεί, έστω και μια φορά στη ζωή σας, αν οι μηχανές και τα λειτουργικά συστήματα εν γένει έχουν δική τους νοημοσύνη. Και αν έχουν, τι σκέφτονται; Βλέπουν όνειρα; Κι αν ναι τι;
Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται από ρομαντικά έως παρανοϊκά, η Google όμως απέδειξε τις προάλλες πως ένα τέτοιο σενάριο δεν είναι και πολύ μακριά από την πραγματικότητα.
Η εταιρεία δημοσίευσε πριν από λίγες μέρες, μέσω του ερευνητικού blog που διατηρεί, μια σειρά από φωτογραφίες που εξηγούν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το Google Image Search -ή, αλλιώς, το πώς η μηχανή αναζήτησης της Google ψάχνει και βρίσκει τις φωτογραφίες που αναζητούμε κάθε φορά.
Οι εικόνες που ανέβηκαν στο blog ποικίλουν από ονειρικά όμορφες μέχρι εφιαλτικά τρομακτικές και δημιουργήθηκαν από το νευρωνικό δίκτυο αναγνώρισης εικόνων της Google, το οποίο έχει προγραμματιστεί έτσι ώστε να εντοπίζει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά σε κάθε εικόνα, όπως κτίρια, ζώα και διάφορα άλλα αντικείμενα.
Η διαδικασία που ακολουθείται πάει κάπως έτσι: το σύστημα τροφοδοτείται με μια φωτογραφία, στην οποία του ζητείται να αναγνωρίσει ένα χαρακτηριστικό και έπειτα να την τροποποιήσει έτσι ώστε να δώσει μεγαλύτερη έμφαση σε αυτό. Η τροποποιημένη φωτογραφία επιστρέφει στο δίκτυο, το οποίο πρέπει να επαναλάβει την ίδια διαδικασία -να δώσει περισσότερη έμφαση στα ήδη μεγεθυμένα χαρακτηριστικά και όλο αυτό συνεχίζεται σε λούπα. Στο τέλος, η φωτογραφία έχει τροποποιηθεί τόσο που δεν μπορείς να αναγνωρίσεις την αρχική εικόνα σε αυτή.
Σε ένα βασικό, αρχικό επίπεδο, οι απαιτήσεις από το νευρωνικό δίκτυο αναγνώρισης εικόνων είναι απλά να ανιχνεύσει τα άκρα μιας φωτογραφίας. Σε αυτή την περίπτωση, η φωτογραφία παίρνει τη μορφή ενός πίνακα ζωγραφικής (κάπως σαν το Posterize Effect που υπάρχει στο Photoshop, για όσους έχουν ασχοληθεί), κάπως έτσι:
Όταν όμως οι απαιτήσεις του συστήματος είναι περισσότερο πολύπλοκες, όπως για παράδειγμα να αναγνωρίσει τα ζώα που υπάρχουν μέσα σε μια φωτογραφία, τότε το τελικό αποτέλεσμα είναι τουλάχιστον τρομακτικό. Κάπως έτσι:
Στο τέλος το νευρωνικό σύστημα της Google καταλήγει να αναγνωρίζει εικόνες βάσει χαρακτηριστικών που μπορεί να καταλάβει μόνο αυτό και «η φαντασία» του, χαρακτηριστικά που στα μάτια μας μοιάζουν με τα «χιόνια» μιας χαλασμένης τηλεόρασης. Είναι όμως;
Αυτό βέβαια μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ κάποιες φορές. Έχοντας προγραμματίσει το σύστημα να «σκέφτεται» μόνο του και όχι με ένα συγκεκριμένο, αυστηρό αλγόριθμο, έχει ως αποτέλεσμα οι τεχνικοί να μη γνωρίζουν τι ακριβώς εξετάζει κάθε φορά και τι αφήνει απ' έξω. Για παράδειγμα, όταν ζήτησαν από το νευρωνικό σύστημα να βρει φωτογραφίες με βαράκια γυμναστικής μέσα σε ένα χάος οπτικού «χιονιού», ανακάλυψαν πως το σύστημα είχε καταλάβει πως τα βαράκια πρέπει να έχουν πάντα και ένα χέρι να τα κρατάει. Μια πιθανή λύση αυτού του προβλήματος θα ήταν να διοχετεύσουν στο σύστημα πολλές φωτογραφίες με βαράκια αφημένα μόνα τους στο έδαφος, μέχρι το σύστημα να καταλάβει πως το χέρι δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση στην εξεύρεση μιας τέτοιας φωτογραφίας.
Η νέα υπηρεσία της Google, Google Photos, είναι ήδη διαθέσιμη προς πώληση και μέσω αυτής μπορούμε να ψάχνουμε τις φωτογραφίες μας βάσει συγκεκριμένων λέξεων -έχοντας ακριβή και λιγότερο ακριβή, προς το παρόν, αποτελέσματα.
Την επόμενη φορά που θα σας κοροϊδέψουν επειδή είστε κολλημένοι με την επιστημονική φαντασία, λοιπόν, να ξέρετε πως η Google είναι με το μέρος σας. Δεν τον λες και ασήμαντο σύμμαχο.