bit.ly/d04KIk ])Un artÃculo relacionado publicado por la USC:USC New Release [ bit.ly/Y6IYNk ] (06/03/2013) The Royal Society [ bit.ly/12JFpUT ] (27/02/2013)" data-caption="TSUNAMITsunami es una palabra japonesa (tsu : âpuertoâ o âbahÃaâ, y nami: âolaâ; literalmente significa âola de puertoâ) que se refiere a maremoto (del latÃn mare âmarâ y motus âmovimientoâ). El uso de este vocablo en los medios de comunicación se generalizó cuando los corresponsales de habla inglesa emitÃan sus informes, precisamente acerca del maremoto que se produjo frente a las costas de Asia el 25 de diciembre de 2004 en el océano Ãndico. La razón es que en inglés no existe una palabra para referirse a este fenómeno, por lo cual los anglohablantes adoptaron tsunami como parte de su lenguaje pero, como se verá en las citas históricas sobre maremotos, la denominación correcta en castellano no es tsunami.Maremoto es un evento complejo que involucra un grupo de olas de gran energÃa y de tamaño variable que se producen cuando algún fenómeno extraordinario desplaza verticalmente una gran masa de agua. Este tipo de olas remueven una cantidad de agua muy superior a las olas superficiales producidas por el viento. Se calcula que el 90% de estos fenómenos son provocados por terremotos, en cuyo caso reciben el nombre más correcto y preciso de «maremotos tectónicos».La energÃa de un maremoto depende de su altura, de su longitud de onda y de la longitud del frente de la o las ondas. La energÃa total descargada sobre una zona costera también dependerá de la cantidad de picos que lleve el tren de ondas (en el maremoto del océano Ãndico de 2004 hubo 7 picos enormes, gigantes y muy anchos). Es frecuente que un tsunami que viaja grandes distancias, disminuya la altura de sus olas, pero siempre mantendrá una velocidad determinada por la profundidad sobre la cual el tsunami se desplaza. Normalmente, en el caso de los tsunamis tectónicos, la altura de la onda de tsunami en aguas profundas es del orden de 1.0 metros, pero la longitud de onda puede alcanzar algunos cientos de kilómetros. Esto es lo que permite que aún cuando la altura en océano abierto sea muy baja, esta altura crezca en forma abrupta al disminuir la profundidad, con lo cual, al disminuir la velocidad de la parte delantera del tsunami, necesariamente crezca la altura por transformación de energÃa cinética en energÃa potencial. De esta forma una masa de agua de algunos metros de altura puede arrasar a su paso hacia el interior.(TsunamiâWikipedia [ bit.ly/d04KIk ])Un artÃculo relacionado publicado por la USC:USC New Release [ bit.ly/Y6IYNk ] (06/03/2013) The Royal Society [ bit.ly/12JFpUT ] (27/02/2013)" data-credit="arkhangellohim/Flickr">
Επιστήμονες ανακάλυψαν ότι, πριν από περίπου 73.000 χρόνια, το μεγαλύτερο από τα νησιά του αρχιπελάγους του Πράσινου Ακρωτηρίου, στα ανοιχτά της Δυτικής Αφρικής στον Ατλαντικό, το Σαντιάγκο, όπου σήμερα ζουν 250.000 άνθρωποι, σαρώθηκε από τεράστια κύματα ύψους 200 έως 250 μέτρων. Η αιτία ήταν ένα μεγατσουνάμι που προκλήθηκε λόγω της απότομης υποθαλάσσιας κατάρρευσης τμήματος ενός νησιωτικού ηφαιστείου σε απόσταση 55 χιλιομέτρων.
Συγκριτικά, τα μεγαλύτερα πρόσφατα τσουνάμι, του 2004 στον Ινδικό Ωκεανό (περίπου 230.000 θύματα) και του 2011 στην Ιαπωνία (περίπου 20.000 θύματα), δημιούργησαν κύματα έως 35 μέτρων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γεωλόγο Ρικάρντο Ραμάλο της Σχολής Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ και του Γεωπαρατηρητηρίου Λαμόντι-Ντόχερτι του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», δήλωσαν ότι πιθανώς είναι το μεγαλύτερο ωκεάνιο τσουνάμι που έχουν δει ποτέ οι άνθρωποι, παλαιοί και σύγχρονοι. Τα κύματα παρέσυραν σε μεγάλες αποστάσεις έως 600 μέτρων, στα ενδότερα του νησιού, τεράστιους βράχους βάρους έως 770 τόνων.
Οι επιστήμονες εκτίμησαν ότι τέτοιες αιφνιδιαστικές κατολισθήσεις ηφαιστείων δεν είναι συχνές, όμως αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για τη δημιουργία γιγάντιου τσουνάμι. Πιο συχνά πάντως είναι τα τσουνάμι που προκαλούνται όχι από ηφαίστεια, αλλά από υποθαλάσσιους σεισμούς.
Η προϊστορική κατάρρευση -συνολικά 160 κυβικά χιλιόμετρα πετρωματων κατολίσθησαν στον βυθό- συνέβη στο ηφαίστειο Φόγκο, το οποίο, με ύψος 2.829 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ενεργά νησιωτικά ηφαίστεια στον κόσμο, καθώς εκρήγνυται κάθε περίπου 20 χρόνια.
Τις τελευταίες εκατοντάδες χρόνια, έχουν συμβεί τουλάχιστον οκτώ μικρότερες καταρρεύσεις πλαγιών νησιωτικών ηφαιστείων στην Αλάσκα, στην Ιαπωνία και αλλού, προκαλώντας φονικά τσουνάμι, αν και μικρότερης κλίμακας από ό,τι το Φόγκο πριν από 76.000 χρόνια. Ενδείξεις για αρχαία μεγατσουνάμι έχουν επίσης υπάρξει στα νησιά-ηφαίστεια της Χαβάης, μετά από έκρηξη της Αίτνας στην Ιταλία κ.α.
Ο ερευνητής Σάιμον Ντέι του University College του Λονδίνου έχει υποστηρίξει ότι μια παρόμοια κατάρρευση μέρους του ηφαιστείου Κούμπρε Βιέχα στα Κανάρια Νησιά θα μπορούσε να γεννήσει κύματα τσουνάμι ύψους έως 1.000 μέτρων (!) - ισχυρισμός που έχει πάντως αντιμετωπιστεί με σκεπτικισμό από άλλους επιστήμονες, οι οποίοι θεωρούν απίθανο να συμβεί κάτι τέτοιο.
Το μεγαλύτερο κύμα που έχει ποτέ καταγραφεί - αλλά σε κλειστή θάλασσα και όχι ωκεανό- είχε ύψος περίπου 525 μέτρων και συνέβη στον απομονωμένο Κόλπο Λιτούγια της Αλάσκα, μετά από ένα υποθαλάσσιο σεισμό. Δύο ψαράδες που έτυχε να βρίσκονται στη βάρκα τους εκείνη τη μέρα μέσα στον κόλπο, παρασύρθηκαν από τα κύματα έως ένα κοντινό δάσος - και ως εκ θαύματος επέζησαν.
(πληροφορίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ)