Θα κάνει επίδειξη ισχύος ο Ερντογάν;

Πώς πρέπει να αντιδράσουμε;
ADEM ALTAN via Getty Images

Θα θεωρηθεί δημοσιογραφικό κλισέ αλλά εμπεριέχει κάποια δόση αλήθειας, όπως ίσως η πλειοψηφία των κλισέ και των στερεοτύπων. Η επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Άγκυρα για να συναντηθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, θα βγάλει ειδήσεις μόνο και μόνο που θα πραγματοποιηθεί.

Διαχρονικά οι συναντήσεις που πραγματοποιούνται ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους αξιωματούχους προσελκύουν τα φώτα της δημοσιότητας και σε πολλές περιπτώσεις ορίζουν και την μετέπειτα πορεία των Ελληνο-Τουρκικών σχέσεων.

Στην προκειμένη περίπτωση η συνάντηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες πραγματοποιείται σε μια περίοδο που οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες είναι τεταμένες αλλά κυρίως φαντάζουν ότι έχουν χάσει τον προσανατολισμό τους και στην στόχευση τους. Φαντάζει πολύ μακριά παρελθόν η εποχή που οι συναντήσεις αυτές αποκτούσαν ισχυρό συμβολισμό ως η απαρχή μιας νέας πορείας στις σχέσεις των δυο χώρων. Το βασικό διακύβευμα της επικείμενης συνάντησης είναι η διαχείρισης της κρίσης και της έλλειψης εμπιστοσύνης που υπάρχει μεταξύ των αξιωματούχων των δύο χώρων και κυρίως να βρεθούν οι μηχανισμοί εκείνοι που θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά στην επιδείνωση των σχέσεων της Αθήνας με την Άγκυρα.

Οι μέχρι στιγμής πληροφορίες και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου συγκλίνουν ότι τα βασικά θέματα προς συζήτηση θα είναι η ένταση στο Αιγαίο, η διαχείριση του προσφυγικού αλλά και η υπόθεση των 8 Τούρκων αξιωματούχων που αναμένεται να τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από τον Ταγίπ Ερντογάν είτε με επίσημο ή ανεπίσημο τρόπο.

Πρέπει να θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι ο Τούρκος ηγέτης θα προσπαθήσει, έχοντας στραμμένο το βλέμμα στο εσωτερικό ακροατήριο, εν όψει και των δημοτικών εκλογών στην γειτονική μας χώρα, να δημιουργήσει την αίσθηση ότι η χώρα του αποτελεί την κυρίαρχη μονάδα στο ισοζύγιο των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Η επίδειξη κυριαρχίας και δύναμης ενδέχεται να γίνει είτε θέτοντας ζητήματα που θεωρούνται ως μη υπάρχοντα ή λυμένα από την Ελληνική πλευρά είτε με ρητορική που δεν συνάδει με την φιλοξενία ξένου ηγέτη.

Η αντίδραση της Ελληνικής πλευράς θα πρέπει να είναι συγκρατημένη αλλά δυναμική έχοντας στην φαρέτρα των επιχειρημάτων της το σημαντικότερο όπλο : Το διεθνές δίκαιο αλλά και μια στυγνή αλήθεια: Oι Ελληνο-Τουρκικές σχέσεις δεν είναι ζήτημα πρώτης γραμμής για την Άγκυρα ειδικά την στιγμή κατά την οποία το μέτωπο της Συρίας φαίνεται ότι θα μείνει ανοιχτό για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα και με αβέβαια έκβαση.

Για αυτούς τους λόγους και με αυτές τις προϋποθέσεις η επίσκεψη Τσίπρα στην Άγκυρα μπορεί να μην παράξει θετικές εξελίξεις αλλά ίσως να είναι η μοναδική ευκαιρία της Ελληνικής πλευράς να δείξει στους γείτονες μας ότι η Τουρκία έχει πολλά να χάσει αν δημιουργήσει και άλλη μια εστία έντασης στην ευρύτερη περιοχή.

Η στρατηγική αυτοπεποίθησης, δυναμισμού αλλά και πίστης στις αρχές καλής γειτονίας και σεβασμού στο διεθνές δίκαιο θα πρέπει να βρίσκεται στην προμετωπίδα του διπλωματικού οπλοστασίου του Έλληνα πρωθυπουργού. Ο κ. Τσίπρας πρέπει να καταστήσει σαφές στον Ταγίπ Ερντογάν ότι ο δρόμος της ειρηνικής συνύπαρξης και της αποφυγής άσκοπων εντάσεων εξυπηρετεί κυρίως τα συμφέροντα της χώρας του, ειδικά σε μια περίοδο που αναζητεί συμμαχίες και ευήκοα ώτα στις αγωνίες και στις βλέψεις του.

Δημοφιλή