«The Last Vermeer»: Η ιστορία του πλαστογράφου που εξαπάτησε τον ναζί Χέρμαν Γκέρινγκ

Ο Ολλανδός παραχαράκτης Χαν βαν Μέιχερεν είχε «αδυναμία» στον Γιοχάνες Βερμέερ.

Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και η λεηλασία των έργων τέχνης από τους Ναζί ανακαλεί στην μνήμη την ταινία «Μνημείων Άνδρες». Τώρα, μία νέα ταινία, ασχολείται με το θέμα θέτοντας ωστόσο στο επίκεντρο ένα άλλο πρόσωπο.

Η ιστορία του Ολλανδού πλαστογράφου Χαν βαν Μέιχερεν, η σχέση του με ένα από τα πιο διάσημα θύματα του, τον Ναζί Χέρμαν Γκέρινγκ, όπως και η πολύκροτη δίκη του το 1947 στο Άμστερνταμ, κατά τη διάρκεια της οποίας ήρθαν όλα στο φως, μεταφέρεται μετά από επτά δεκαετίες στο σινεμά.

Η ταινία «The Last Vermeer», που βασίζεται στο βιβλίο «The Man Who Made Vermeers» (2008) του Τζόναθαν Λόπεζ, σε σκηνοθεσία Νταν Φρίντκιν και τον Γκάι Πιρς στον ρόλο του Μέιχερεν, αφηγείται την ιστορία του θρασύτατου αυτού παραχαράκτη, που άφησε εποχή.

Ο ηθοποιός Κλάες Μπανγκ, γνωστός από την ταινία The Square, στην οποία έπαιζε έναν επιμελητή εκθέσεων, επιστρέφει κινηματογραφικά στον χώρο της τέχνης, ενσαρκώνοντας στην ταινία τον Γιόζεφ Πίλερ, έναν αξιωματικό, ο οποίος το 1945, μετά την ήττα των Γερμανών στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, επιχειρεί σε συνεργασία με τον καναδικό στρατό να επαναπατρίσει τα έργα τέχνης που είχαν κλέψει οι Ναζί.

Η ιστορία αρχίζει με την υπόθεση του πίνακα «Ο Ιησούς και η Μοιχαλίδα», φερόμενου ως έργου του Γιοχάνες Βερμέερ -από τους σημαντικότερους ζωγράφους της «Χρυσής εποχής» στην ολλανδική ζωγραφική (1584 - 1702)- ο οποίος βρέθηκε στην κατοχή του Χέρμαν Γκέρινγκ, στενού συνεργάτη του Χίτλερ, που διατηρούσε στη θερινή κατοικία του μία τεράστια συλλογή έργων τέχνης, στη συντριπτική πλειοψηφία προϊόντα λεηλασίας.

Καθώς ο Πίλερ προσπαθεί να βρει την άκρη του νήματος, δεν αργεί να φτάσει στα χνάρια του Μέιχερεν, ενός δήθεν αποτυχημένου καλλιτέχνη, ο οποίος συλλαμβάνεται με την κατηγορία της προδοσίας, επειδή τα έργα που πούλησε στους Ναζί -μεταξύ αυτών και ο πίνακας του Βερμέερ στον Γκέρινγκ- είναι αυθεντικά, άρα αποτελούν κτήμα της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας του.

Όταν αποκαλύπτει ο ίδιος, προκειμένου να αποφύγει τη βαριά ποινή της προδοσίας και να κατηγορηθεί μόνο για πλαστογραφία και απάτη, ότι τα έργα είναι πλαστά, ο παραχαράκτης μετατρέπεται σε λαϊκό ήρωα.

Ο Μέιχερεν εν ώρα εργασίας
Ο Μέιχερεν εν ώρα εργασίας
Heritage Images via Getty Images

Ενδεικτικό της δράσης του Μέιχερεν είναι ότι ο πλαστός πίνακας του «Δείπνο στους Εμμαούς», ο οποίος είχε χαρακτηριστεί από τον ειδικό στην τέχνη του 17ου αιώνα Αμπραχαμ Μπρέντιους ως «αριστούργημα του Βερμέερ», βρίσκεται ακόμη στο Μουσείο Μπόιμανς του Ρότερνταμ, προφανώς για να θυμίζει (με μια δόση πικρού χιούμορ ίσως) πώς ο Μέιχερεν κατάφερε να ξεγελάσει τον κόσμο της τέχνης.

Τα πλαστά του Μέιχερεν στο Μουσείο Μπόιμανς
Τα πλαστά του Μέιχερεν στο Μουσείο Μπόιμανς
ROBIN UTRECHT via Getty Images

Το έργο υποτίθεται ότι ανακαλύφθηκε το 1937 στη Γαλλία και ο διευθυντής του μικρού ακόμη τότε μουσείου, έσπευσε να το αγοράσει δίνοντας μια περιουσία. Δεν ήταν το μόνο: Το 1938 και το 1939, όπως και κατά τη διάρκεια του πολέμου, «ανακαλύφθηκαν» από το πουθενά, ακόμη επτά έργα του κορυφαίου ζωγράφου.

Σημειώνεται ότι, τα έργα που αποδίδονται στον Βερμέερ είναι μόλις τριάντα έξι.

Δημοφιλή