Αύξηση εσόδων, «νοικοκύρεμα» δαπανών και επίτευξη όλων των δημοσιονομικών στόχων χωρίς να προκαλείται δημοσιονομικό κενό, είναι το τρίπτυχο που χαρακτηρίζει τον προϋπολογισμό του 2020. Στο προσχέδιο το οποίο θα κατατεθεί σήμερα Δευτέρα στη Βουλή, η κυβέρνηση έχει εφαρμόσει ένα μείγμα πολιτικής προκειμένου να αποδείξει στους Θεσμούς ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο η επίτευξη του στόχου για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ και το 2020, χωρίς όμως να χρειαστεί να εφαρμοστούν νέα μέτρα λιτότητας.
Η αύξηση των εσόδων, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών θα βασιστεί μεταξύ άλλων, στην καλύτερη απόδοση των μέτρων είσπραξης, στην αύξηση της χρήσης του ηλεκτρονικού χρήματος και στα επιπλέον έσοδα που φέρνει η ρύθμιση των 120 δόσεων και ως εκ τούτου στον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Με αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα επιτευχθεί η πολυπόθητη διεύρυνση της φορολογικής βάσης χωρίς να υπάρχει αλλαγή στο αφορολόγητο ή επιβολή νέων φόρων.
Ταυτόχρονα, στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) έχουν προχωρήσει σε πλήρη επανέλεγχο των δαπανών με στόχο να εντοπιστούν οι σπατάλες που υπάρχουν ή οι κωδικοί του προϋπολογισμού οι οποίοι σταθερά είτε η τελική δαπάνη είναι πολύ χαμηλότερη της εκτίμησης είτε δεν χρησιμοποιούνται. Με αυτό τον τρόπο ο αρμόδιος υφυπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης εκτιμά ότι η κυβέρνηση θα εξοικονομήσει ένα σημαντικό ποσό με το οποίο θα καλυφθεί ένα σημαντικό μέρος της διαφορά που υπάρχει με τους Θεσμούς για το δημοσιονομικό κενό του 2020.
Πλήρης ανασχεδιασμός καταγράφεται και στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) προκειμένου να μην υπάρξει και το 2020 υποεκτέλεση του. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η ορθή εκτέλεση του ΠΔΕ θα δώσει ώθηση στο ρυθμό ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας προκειμένου να αυξηθούν τα έσοδα. Παρόλα αυτά, στο ΓΛΚ εκτιμούν ότι και το 2020 θα είναι μια δύσκολη χρονιά που η ορθή εκτέλεση του προγράμματος θα αποτελέσει στοίχημα.
Δημοσιονομικό κενό
Οι Θεσμοί επιμένουν ότι το 2020 και η εφαρμογή των μέτρων ελαφρύνσεις θα προκαλέσει δημοσιονομικό κενό με αποτέλεσμα να μην επιτευχθεί ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα. Η διαφορά μεταξύ δανειστών και κυβέρνησης έχει μειωθεί από την επίσκεψη των επικεφαλής στην Αθήνα στο πλαίσιο της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης, όπου η εκτίμηση των τεχνικών κλιμακίων ήταν πως το δημοσιονομικό κενό ξεπερνά το 1δισ ευρώ.
Μετά την ανταλλαγή των στοιχείων που έχει γίνει μεταξύ υπουργείου Οικονομικών και τεχνικών κλιμακίων των δανειστών, οι εκτιμήσεις των δανειστών αναφέρουν ότι το δημοσιονομικό κενό θα αγγίξει τα 500 εκατ ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι δανειστές επιμένουν να ζητούν από την κυβέρνηση ισόποσες δημοσιονομικές παρεμβάσεις προκειμένου να μην υπάρξει απόκλιση από τους στόχους. Ωστόσο, η κυβέρνηση επιμένει και αυτό καταγράφει και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, ότι με τις παρεμβάσεις που έχει σχεδιάζει και ήδη εφαρμόζει (ανασχεδιασμός δαπανών, ΠΔΕ, 120 δόσεις κ.α) δεν θα υπάρξει δημοσιονομικό κενό το 2020.
Η διαπραγμάτευση σχετικά με το δημοσιονομικό κενό θα συνεχιστεί με ανταλλαγή στοιχείων και τις επόμενες ημέρες προκειμένου οι Θεσμοί να αποκτήσουν πλήρη εικόνα για την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2019, αλλά και τις εισπράξεις από την ρύθμιση των 120 δόσεων. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι στο τέλος δεν θα υπάρξει καμία πρόβλεψη για δημοσιονομικό κενό και επιθυμεί η συζήτηση να έχει ολοκληρωθεί πριν τις 15 Οκτωβρίου όταν το υπουργείο Οικονομικών θα στείλει το προσχέδιο στις Βρυξέλλες προς εξέταση.
Ρυθμός ανάπτυξης
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού κατατίθεται στη Βουλή εν μέσω μεγάλης ρευστότητας στη διεθνή οικονομία. Το γεγονός αυτό δεν επιτρέπει ασφαλείς εκτιμήσεις για την πορεία της Ελληνικής Οικονομίας από τη στιγμή που παραμένουν ανοιχτά πολλά μέτωπα (Brexit, εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, αστάθεια στη Μ.Ανατολή). Αντίστοιχα, άγνωστος παραμένει και ο ρυθμός υλοποίησης των μεταρρυθμιστικών παρεμβάσεων στην Ελληνική Οικονομία, των αποκρατικοποιήσεων και της εφαρμογής του αναπτυξιακού σχεδίου.
Με αυτά τα δεδομένα ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2020 θα ξεπεράσει το 2% του ΑΕΠ. Το υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με πληροφορίες, θα βασίσει τις προβλέψεις του για το 2020 στην εκτίμηση ότι είναι δυνατή η επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης άνω του 2,5% του ΑΕΠ για το 2020, με τον «αστερίσκο» ότι ο ρυθμός θα μπορούσε να φτάσει ακόμα και το 3% του ΑΕΠ, εφόσον προχωρήσει η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και εφαρμοστούν οι μειώσεις στη φορολογία, χωρίς αναταράξεις στη διεθνή οικονομία. Σύμφωνα με τις προβλέψεις η βάση εκκίνησης του 2020 θα είναι ρυθμός κάτω από το 2% του ΑΕΠ για το 2019, με τα δύο τελευταία τρίμηνα του έτους να παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο για το πού τελικά θα «κλειδώσει» η ανάπτυξη.
Η τελική συμφωνία με τους Θεσμούς για τα μεγέθη τα οποία θα καταγραφούν στον προϋπολογισμό αναμένεται περί τα τέλη Νοεμβρίου, όταν οι επικεφαλής θα δημοσιεύσουν τη έκθεση τους για την πορεία της Ελληνικής Οικονομίας. Τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων θα εξεταστούν από τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης στο Eurogroup του Δεκεμβρίου, όταν θα ληφθεί και η απόφαση για την εκταμίευση των κερδών από τα ANFA’s και τα SMP’s που έχουν στην κατοχή τους οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης. Δεδομένο θεωρείται όμως ότι αυτά τα χρήματα δεν θα προσμετρηθούν στην επίτευξη του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος, γεγονός που θα καταγράφεται και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού.