Τα τετ α τετ, που θα έχει στην Άγκυρα μέσα στις επόμενες ώρες ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αλλά και με τον Ταγίπ Ερντογάν, αναμένεται να δώσουν τον τόνο σε μία ημέρα έντονης κινητικότητας για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Προβλέψεις δεν χωρούν κατά κανόνα σε ανάλογες περιπτώσεις, Ωστόσο δεν θα αποτελέσει έκπληξη, εάν ο Τσαβούσογλου επιχειρήσει - κατά πάγια τακτική της τουρκικής πλευράς - να επιχειρηματολογήσει υπέρ του απευθείας διαλόγου, με ανοιχτή ατζέντα. Η Άγκυρα θεωρεί ότι αυτή είναι η σωστή μέθοδος, καθώς θα την διευκόλυνε ώστε να θέσει ζητήματα στο τραπέζι και να διαφημίσει μία σειρά μονομερών διεκδικήσεων που κατά καιρούς ”θυμάται”, προβάλει ή ακόμα και εμπλουτίζει.
Πίεση στον Ερντογάν
Στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή, η τουρκική πλευρά έχει πάντως λόγους να μη θέλει να πάει στραβά αυτή η συνάντηση:
- Οι ευρωτουρκικές σχέσεις κινούνται σε τέλμα. Η Τουρκία αναμένει χρήματα για το προσφυγικό και βελτίωση των πολιτικών σχέσεων με τους Ευρωπαίους, ώστε να επιδιώξει αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης. Οι Ευρωπαίοι έχουν συνδέσει τις ευρωτουρκικές σχέσεις με την αποφυγή των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο (μιλώντας συγκεκριμένα για αυθαίρετες κινήσεις της Τουρκίας στις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας και της Κύπρου) και προειδοποίησαν πρόσφατα ότι υπάρχει ένας κατάλογος κυρώσεων για την Τουρκία, που θα έρθει στο προσκήνιο εάν έχουμε νέες εντάσεις. Σε άλλες εποχές, ίσως ο Ταγίπ Ερντογάν αδιαφορούσε παγερά για αυτή την «προειδοποίηση», όμως η συγκυρία είναι κρίσιμη για τον Τούρκο Πρόεδρο για δύο επιπλέον λόγους.
- Οι σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα κινούνται στα όρια του «πάγου». Η νέα αμερικανική ηγεσία υπό τον Τζο Μπάιντεν δείχνει αυξημένα δημοκρατικά αντανακλαστικά, δεν βλέπει με καθόλου καλό μάτι τα μεγαλεπήβολα σχέδια Ερντογάν στην ευρύτερη περιοχή και οι δύο πρόεδροι δεν έχουν συναντηθεί επί του παρόντος.
- Επιπλέον, η οικονομική κρίση στην Τουρκία γίνεται ανεξέλεγκτη. Ο πληθωρισμός καλπάζει, τα συναλλαγματικά αποθέματα είναι ανύπαρκτα και η λίρα έχει κατρακυλήσει σε βαθμό επικίνδυνο. Πλέον, οι αγορές καραδοκούν και σε κάθε πολιτικό ή διπλωματικό στραβοπάτημα δείχνουν έτοιμες να «κατασπαράξουν» την τουρκική κυβέρνηση.
Κινήσεις σε πολλά ταμπλό
Από την πλευρά της, η Αθήνα προσπαθεί να αξιοποιήσει την τουρκική «διπλωματική δυπραγία» κάνοντας κινήσειες σε διαφορετικές κατευθύνσεις.
24 ώρες πριν από το ραντεβού Δένδια - Τσαβούσογλου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνάντησε τον επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Μοχάμεντ αλ-Μενφι και εξέπεμψαν από κοινού μήνυμα για την άμεση επανεκκίνηση των συνομιλιών Ελλάδας και Λιβύης με στόχο την Οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών. Η κίνηση έχει ως στόχο να ακυρώσει πρακτικά την απόπειρα της Τουρκίας να δημιουργήσει τετελεσμένο μέσω ενός άκυρου συμφώνου που απέσπασε από την Λιβύη ενώ η χώρα ήταν αποσταθεροποιημένη από τις εμφυλιοπολεμικές συγκρούσεις.
Ταυτόχρονα, η Αθήνα επιχειρεί ένα «άνοιγμα» σε άλλες χώρες της περιοχής, επιζητώντας να «χτίσει» ένα πλέγμα συμφωνιών και θα διαμορφώσει όρους νομιμότητας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο - περιθωριοποιώντας κάθε μονομερή απαίτηση ή διεκδίκηση από τρίτους παράγοντες.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι λίγες ώρες πριν από την συνάντηση Δένδια - Τσαβούσογλου στην Άγκυρα, στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θα διεξαχθεί σήμερα τριμερής Σύνοδος των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας – Κυπριακής Δημοκρατίας – Λιβάνου, με συμμετοχή και του Νίκου Δένδια.
«Οι συζητήσεις αναμένεται να εστιάσουν στην ενίσχυση της τριμερούς συνεργασίας σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας COVID-19 και της συνεργασίας του Λιβάνου με την Ε.Ε., καθώς και στις περιφερειακές εξελίξεις με έμφαση στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Λιβύη και τη Συρία», αναφέρει η σχετική ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.