Το τεχνητό γλυκαντικό που συνδέεται με καρδιακή προσβολή, έμφραγμα, θρομβώσεις κι εγκεφαλικό

Προφανώς, απαιτείται περισσότερη έρευνα, αλλά αν στρέψουμε προς τα εκεί την προσοχή μας, μπορεί να έχει νόημα να περιορίσουμε την ερυθριτόλη στη διατροφή μας για την ώρα.
Isomalt Is a Sugar Substitute Used for the Production of Sugar-free Candy or Sugar Sculpture Art.
MirageC via Getty Images
Isomalt Is a Sugar Substitute Used for the Production of Sugar-free Candy or Sugar Sculpture Art.

Ενα τεχνητό γλυκαντικό που λέγεται ερυθριτόλη και χρησιμοποιείται για να «γλυκάνει» (επιπρόσθετα), ή να διογκώσει προϊόντα με στέβια, φρούτα μονκ, ή ακόμα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στην κετογονική δίαιτα, μπορεί να σχετίζεται με θρομβώσεις, έμφραγμα, εγκεφαλικό και θάνατο σύμφωνα με νέα μελέτη.

«Ο βαθμός κινδύνου δεν είναι μικρός », δηλώνει ο επικεφαλής της μελέτης δρ. Στάνλεϊ Χέιζεν, διευθυντής του Κέντρου Καρδιαγγειακής Διαγνωστικής και Πρόληψης στο Ινστιτούτο Έρευνας Cleveland Clinic Lerner στο Οχάιο.

Τα άτομα με υποκείμενες για καρδιακές παθήσεις, όπως ο διαβήτης, ήταν δύο φορές πιο πιθανό να βιώσουν καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο εάν είχαν τα υψηλότερα επίπεδα ερυθριτόλης στο αίμα τους, σύμφωνα με τη μελέτη, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Nature Medicine.

Πρόσθετες έρευνες στο εργαστήριο έδειξαν ότι η ερυθριτόλη επιταχύνει την συγκόλληση των αιμοπεταλίων. Η συγκόλληση αυτή είναι η αιτία των θρομβώσεων. Αν οι θρόμβοι αποκολληθούν από τη θέση τους, μπορούν να μετακινηθούν με το αίμα έως την καρδιά προκαλώντας έμφραγμα. Αν φτάσουν σε αρτηρία του εγκεφάλου, μπορούν να προκαλέσουν εγκεφαλικό.

Προφανώς, απαιτείται περισσότερη έρευνα, αλλά αν στρέψουμε προς τα εκεί την προσοχή μας, μπορεί να έχει νόημα να περιορίσουμε την ερυθριτόλη στη διατροφή μας για την ώρα.

Σε απάντηση στη μελέτη, το Συμβούλιο Ελέγχου Θερμίδων (Calorie Control Council), μια βιομηχανική ένωση, δήλωσε στο CNN ότι «τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έρχονται σε αντίθεση με δεκαετίες επιστημονικής έρευνας που δείχνουν ότι γλυκαντικά με μειωμένα θερμίδες όπως η ερυθριτόλη είναι ασφαλή».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Παραγωγών Πολυόλης αρνήθηκε να σχολιάσει, λέγοντας ότι δεν είχε επιθεωρήσει τη μελέτη.

Μια απροσδόκητη ανακάλυψη

Η ανακάλυψη της σύνδεσης μεταξύ ερυθριτόλης και καρδιαγγειακών ζητημάτων ήταν καθαρά τυχαία, λέει ο Χέιζεν: «Ποτέ δεν το περιμέναμε αυτό. Δεν το αναζητούσαμε καν». Η έρευνα είχε έναν απλό στόχο: να βρεθούν άγνωστες χημικές ουσίες ή ενώσεις στο αίμα ενός ατόμου που θα μπορούσαν να ”προβλέψoυν” τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο ή θάνατο τα επόμενα τρία χρόνια. Για να γίνει αυτό, η ομάδα ανέλυσε 1.157 δείγματα αίματος σε άτομα που διατρέχουν κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις που συλλέχθηκαν μεταξύ των ετών 2004 και 2011. «Βρήκαμε αυτή την ουσία που φαινόταν να διαδραματίζει μεγάλο ρόλο, αλλά δεν ξέραμε τι ήταν», ανέφερ ο Χέιζεν. «Τότε ανακαλύψαμε ότι ήταν ερυθριτόλη, ένα γλυκαντικό».

Για να επιβεβαιώσει τα ευρήματα, η ομάδα του Χέιζεν εξέτασε μια άλλη παρτίδα δειγμάτων αίματος από πάνω από 2.100 άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες και επιπλέον 833 δείγματα που συγκεντρώθηκαν από συναδέλφους τους στην Ευρώπη έως το 2018. Περίπου τα τρία τέταρτα των συμμετεχόντων και στους τρεις πληθυσμούς είχαν υποκείμενα νοσήματα (καρδιαγγειακά, υψηλή αρτηριακή πίεση) και περίπου το ένα πέμπτο είχε διαβήτη, ανέφερε ο Χέιζεν.

Ο Ολιβερ Τζόουνς, καθηγητής χημείας στο Πανεπιστήμιο RMIT στη Βικτώρια της Αυστραλίας, σημείωσε ότι η μελέτη είχε αποκαλύψει μόνο μια συσχέτιση, όχι την αιτιώδη συνάφεια.

«Η επιστήμη πρέπει να εξετάσει εις βάθος το ζήτημα με την ερυθριτόλη και χωρίς να χρονοτριβήσει επειδή αυτή η ουσία είναι ευρέως διαθέσιμη αυτή τη στιγμή. Εάν είναι επιβλαβής, πρέπει να το γνωρίζουμε», δηλώνει ο Αντριου Φρήμαν, διευθυντής καρδιαγγειακής πρόληψης και ευεξίας στην Εθνική Εβραϊκή Υγεία, νοσοκομείο στο Ντένβερ, το οποίο δεν συμμετείχε στην έρευνα. Ο Χέιζεν συμφώνησε: «Συνήθως δεν ”σηκώνω” κάποιο θέμα ψηλά και χτυπάω συναγερμό», είπε. «Αλλά αυτό είναι κάτι που νομίζω ότι πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά».

Με πληροφορίες από cnn.com