Τουρκία: «Μήνυμα» στον Ερντογάν και οι προκλήσεις της αντιπολίτευσης

Τουρκία: «Μήνυμα» στον Ερντογάν και οι προκλήσεις της αντιπολίτευσης
KEMAL ASLAN / Reuters

Αν επιβεβαιώνει κάτι το αποτέλεσμα των εκλογών στην γείτονα χώρα, είναι ότι υπάρχει μια πραγματικότητα στην Τουρκία την οποία συχνά αγνοούμε όταν συζητάμε γι΄αυτή. Ένα από αυτά, τα οποία πιθανότατα ο πολύς κόσμος αγνοεί, είναι ότι η τουρκική κοινωνία είναι βαθιά διχασμένη. Υπάρχουν διαφορετικές πραγματικότητες και εάν μπορούμε να μιλήσουμε για κάτι με βεβαιότητα, αυτό είναι ότι στην τουρκική επικράτεια υπάρχουν δύο διαφορετικοί κόσμοι.

Υπάρχει μια Τουρκία, κυρίως στα παραλία και στα μεγάλα αστικά κέντρα, η οποία που έχει γαλουχηθεί γύρω από το «αξιακό» πλαίσιο του Κεμάλ Ατατούρκ και σε έναν ερμαφρόδιτο και βία επιβληθέντα εξευρωπαϊσμό,ο οποίος περιορίστηκε, γεωγραφικά, στα παραλία και θα έλεγε κανείς στην κοινωνία των παράλιων της Μικράς Ασίας και την Κωνσταντινούπολη. Αυτό το κομμάτι της Τουρκίας, ιδεολογικά, αλλά και για πρακτικούς λόγους, στέκεται ενάντια στον Ταγίπ Ερντογάν.

Να θυμίσουμε ότι Ερντογάν ήταν αυτός ο οποίος έχει δομήσει μια νέα αστική τάξη στην Τουρκία, βασισμένη σε έναν, θα τολμούσαμε να πούμε, νέο-ισλαμικό καπιταλισμό. Μαζί με την μερίδα αυτή των Τούρκων επιχειρηματιών, ο Ερντογάν κατάφερε όλα αυτά τα χρόνια της παντοδυναμίας του να μεταδώσει μια ψευδαίσθηση συμμετοχής στο πολιτικό γίγνεσθαι της πλειοψηφικής μερίδας της κοινωνίας, η οποία βρίσκεται γεωγραφικά στα βάθη της Τουρκίας (ισλαμιστές) και πριν τον Ερντογάν ένιωθε περιθωριοποιημένη.

Σε αυτό το κοινωνικό πλαίσιο τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών σε πρακτικό αλλά κυρίως σε συμβολικό επίπεδο αποτελούν ήττα για τον ηγέτη της Τουρκίας.

Επειτα από χρόνια, η «αποκλεισμένη» ελίτ, αλλά και η μεσαία αστική τάξη της γειτονικής μας χώρας, θέλησε να στείλει ένα μήνυμα στον Ερντογάν. Τώρα, εάν αυτό το μήνυμα θα αποτελέσει την απαρχή ευρύτερων εξελίξεων στην Τουρκία, ή θα επιβεβαιώσει απλά το βαθύ κοινωνικό ρήγμα που υπάρχει, χωρίς να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές, είναι κάτι που μένει να δούμε.

Πολλά εξαρτώνται, όχι μόνο από τους πολίτες, αλλά και από την ικανότητα της αντιπολίτευσης να προβάλλει ένα αφήγημα θελκτικό για την μεγάλη κοινωνική μάζα. Ωστόσο, προϋπόθεση γι′ αυτό είναι η εμφάνιση ενός ηγέτη, μια προσωπικότητας, η οποία θα μπορέσει να γίνει μια ουσιαστική εναλλακτική στο πολιτικό κατεστημένο της Τουρκίας και πολύ περισσότερο θα μπορέσει να υπερκεράσει την προσωπικότητα του Ερντογάν.

Δημοφιλή