Βρέθηκε ποια ήταν το μυστηριώδες γυμνό μοντέλο του προκλητικού πίνακα «Η προέλευση του κόσμου»

Βρέθηκε ποια ήταν το μυστηριώδες γυμνό μοντέλο του προκλητικού πίνακα «Η προέλευση του κόσμου»
Philippe Wojazer / Reuters

Ο πίνακας «Η προέλευση του κόσμου» (L’Origine de Monde) του Γκυστάβ Κουρμπέ θεωρείται ως ένας από τους πιο προκλητικούς στην παγκόσμια ιστορία της τέχνης, καθώς το βασικό του θέμα είναι τα γεννητικά όργανα και το κάτω μέρος του κορμού μιας γυμνής γυναίκας, το πρόσωπο της οποίας δεν φαίνεται.

Το μυστήριο της ταυτότητας της γυναίκας που απεικονίζεται στον πίνακα (τον οποίο ο καλλιτέχνης ζωγράφισε το 1866, ωστόσο επιδείχθηκε στο ευρύ κοινό το 1995) υποστηρίζει πως έλυσε ένας Γάλλος ειδικός.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του BBC, η γυναίκα που πιστευόταν πως απεικονίζεται στον πίνακα για πολλά χρόνια ήταν η Ιρλανδή ερωμένη του- ωστόσο πλέον εκτιμάται ότι επρόκειτο για τη χορεύτρια Κονστάνς Κουενιό.

Ο Κλοντ Σοπ κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα εξετάζοντας την αλληλογραφία μεταξύ δύο συγγραφέων, του Τζορτζ Σαντ και του γιου του Αλέξανδρου Δουμά.

Η Κουενιό ήταν χορεύτρια μπαλέτου στην Όπερα του Παρισιού και αποσύρθηκε το 1859. Σε ηλικία 34 ετών ήταν ερωμένη του Τουρκοαιγύπτιου διπλωμάτη Χαλίλ Σερίφ Πασά. Αργότερα θα γινόταν αρκετά εύπορη και θα επιδιδόταν σε φιλανθρωπίες.

Ο διπλωμάτης που είχε προσλάβει τον καλλιτέχνη να ζωγραφίσει τον πίνακα, γνωστός ως Χαλίλ Μπέης, τον κρατούσε σε ένα δωμάτιο πίσω από μια πράσινη κουρτίνα και τον έδειχνε σε επισκέπτες και καλεσμένους σε γεύματα.

Η πρώην χορεύτρια αναφέρεται σε μία από τις επιστολές του Δουμά- το όνομά της γράφεται λάθος, αλλά το στοιχείο- κλειδί ήταν αλλού, σε ένα άλλο λάθος: «Δεν ζωγραφίζεις την πιο ντελικάτη και πιο βροντερή συνέντευξη (interview) της δεσποινίδας Κουενιό της Όπερας».

Ο Σοπ είχε ερωτηματικά για τη λέξη «συνέντευξη», οπότε και αναζήτησε το αρχικό χειρόγραφο, στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, που χρονολογείται στον Ιούνιο του 1871. Εκεί διαπίστωσε το λάθος: Ο Δουμάς δεν έγραψε για τη «συνέντευξη» (interview), αλλά για το...«εσωτερικό» ή τα «ενδότερα» (interior). Ως εκ τούτου, ο Γάλλος ειδικός κατέληξε στο συμπέρασμα πως ο Δουμάς έγραφε για τον πίνακα. Την άποψή του συμμεριζόταν και η Σιλβί Ομπενά, ιστορικός της τέχνης στη βιβλιοθήκη: Η Κουενιό πέθανε το 1908, και είχε ζητήσει από τον Κουρμπέ έναν πίνακα με άνθη της άνοιξης και λευκές και κόκκινες καμέλιες: Οι καμέλιες ήταν τα λουλούδια που συγχέονταν περισσότερο με τις εταίρες, και η Ομπενά είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι πιστεύει πως ο πίνακας ήταν ένα δώρο από τον Κουρμπέ και τον Οθωμανό πάτρωνά του.

SEBASTIEN BOZON via Getty Images

Σε κάθε περίπτωση, ο πίνακας θεωρείται ακόμα και σήμερα τόσο προκλητικός, που το Facebook κατέβασε τον λογαριασμό ενός Γάλλου εκπαιδευτικού όταν ανέβασε φωτογραφία του.

Παρόλα αυτά, εξακολουθούν να υπάρχουν και άλλες υποψήφιες: Μία είναι η Μαρί Αν Ντετουρμπέ, άλλη μια εταίρα- ερωμένη του Χαλίλ Μπέη, και άλλη μία η ερωμένη του ίδιου του Κουρμπέ, η Ιρλανδή Τζοάνα Χίφερναν.

Δημοφιλή